Ο τελευταίος λούστρος του Σαράγεβο

Φορώντας κοστούμι, λευκό πουκάμισο και καπέλο, ο «Τσίκα Μίσο» (Θείος Μίσο) πήγαινε κάθε μέρα στο πόστο του, στην κεντρική αρτηρία του Σαράγεβο, την οδό Τίτο.

Δεν έλειψε ούτε κατά τη διάρκεια της πολιορκίας και των βομβαρδισμών της πόλης, από το 1992 μέχρι το 1995.

Σήμερα στο ίδιο σημείο βρισκόταν μόνο μια ξύλινη καρέκλα με τη φωτογραφία του μυστακοφόρου, χαμογελαστού ηλικιωμένου με τα μελαγχολικά μάτια. Λίγα τριαντάφυλλα, μερικά αναμένα κεριά και ένα ζευγάρι παπούτσια θύμιζαν τον ακάματο παππού. Πολλοί περαστικοί σταματούσαν για λίγα λεπτά στο σημείο, σε ένδειξη

«Όλοι μας αφήνουμε ένα χνάρι πίσω μας. Αυτά τα χνάρια, είναι τα έργα μας. Η συγκίνηση που προκάλεσε ο θάνατος του Τσίκα Μίσο στους κατοίκους του Σαράγεβο μαρτυρά το δικό του έργο», είπε ο Κέναν Χούσιτς, ένας νεαρός αρχιτέκτονας.

Ο Τσίκα Μίσο, ένας Ρομά από το Κόσοβο, εγκαταστάθηκε στο Σαράγεβο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν ήταν μόλις 15 χρονών. Σε ένα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε για τη ζωή του ο ίδιος είχε πει ότι το πραγματικό του όνομα ήταν Χουσέιν Χασάνι.

Ασχολήθηκε με την πυγμαχία και ο Ούγγρος προπονητής του, επειδή δεν μπορούσε να προφέρει το όνομά του, τον βάφτισε «Μίσο».

Στα 21 του διαδέχτηκε τον πατέρα του και πολύ σύντομα έγινε ο γνωστότερος λούστρος της πόλης: ο «πιο ωραίος», έλεγε ο ίδιος—και τα τελευταία χρόνια, ο μοναδικός.

Ο Τσίκα Μίσο θα παραμείνει ένα «ανεξίτηλο» σύμβολο της πρωτεύουσας, μιας πόλης όπου έζησε επί επτά δεκαετίες και όπου «ντόπιοι και ξένοι του πρόσφεραν απλόχερα την αγάπη τους», ανέφερε ο δήμαρχος του Σαράγεβο, Ίβο Κόμσιτς.

Προς το τέλος της ζωής του, το 2009, ο Τσίκα Μίσο τιμήθηκε με το μετάλλιο της πόλης ενώ οι αρχές του δώρισαν και ένα διαμέρισμα. «Τώρα, όταν βάζουν το πόδι τους στη μεταλλική βάση, οι πελάτες λένε: μα, εσύ είσαι θρύλος και ακόμη δεν σταμάτησες να γυαλίζεις παπούτσια; Ε λοιπόν, όχι. Αυτή η δουλειά έχει μπει στο πετσί μου. Θα πεθάνω σ’ αυτήν την καρέκλα», είπε πει πρόσφατα ο ίδιος.