Νόμος είναι το δίκιο του Γκίκα;

Σε μια χώρα που 3,7 εκατομμύρια κάτοικοι της βρίσκονται στο όριο της φτώχειας, μοιάζει λογικό μέσα σε τέτοια ανασφάλεια να επικοινωνούν άκριτα τη σύγχυση τους. Ωστόσο φαίνεται εντελώς παράλογο ένας πανεπιστημιακός, σαν τον υπουργό Οικονομικών, να μη θέλει να διακρίνει τα βασικά που αφορούν το διαχωρισμό των εξουσιών. “Οι πολιτικοί αποφασίζουν τη δημοσιονομική πολιτική και όχι η δικαστική εξουσία”είπε χαλαρά από το βήμα του ΣΕΒ.

Παραμερίζω τον ισχυρό συμβολισμό του τοπίου από όπου απηύθυνε τον στοχευμένο αυτό αφορισμό. Μένω στο υπονοούμενο.

Αυτό που διαμηνύει πως οι αποφάσεις των δικαστηρίων, οι οποίες ενδέχεται να τινάξουν στον αέρα τον προϋπολογισμό, δεν πρόκειται να εφαρμοστούν επακριβώς.

Προφανώς, ο υπουργός δεν χρειάζεται να ανατρέξει στα γραπτά του Μοντεσκιέ και τις πνευματικές κατακτήσεις του Διαφωτισμού για να αναζητήσει το περιεχόμενο της διάκρισης των εξουσιών. Γνωρίζει πολύ καλά ότι η δικαστική είναι ανεξάρτητη και ισότιμη με την νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία και έχει αποστολή να ελέγχει την νομιμότητα της λειτουργίας τους, όπως καταγράφεται στο Σύνταγμα. Και το τελευταίο δεν παρακάμπτεται στο όνομα του τι συμφέρει τον προϋπολογισμό.

Εν προκειμένω, πρόκειται ασφαλώς για επίδειξη ισχύος της εκτελεστικής εξουσίας απέναντι στη δικαστική, που υπενθυμίζει τη σοβαρή εξάρτηση και τη χρόνια κηδεμόνευση της δεύτερης από τη πρώτη. Δεν διαφεύγει, εξάλλου, της κοινωνίας ότι οι πρόεδροι και οι εισαγγελείς των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας επιλέγονται από το υπουργικό συμβούλιο.

Είναι σαφές ότι οι πολιτικοί χαράσσουν και αποφασίζουν τη δημοσιονομική πολιτική. Εξίσου καθαρό είναι ότι οι δικαστές είναι αρμόδιοι να ελέγχουν τα δημοσιονομικά, τις κρατικές δαπάνες, και τη Βουλή αν αυτή νομοθετεί σύμφωνα με το Σύνταγμα, το Κοινοτικό Δίκαιο, τις Διεθνείς Συνθήκες. Και φυσικά είναι επιφορτισμένοι με το να τσεκάρουν αν η εκτελεστική εξουσία ασκείται σύμφωνα και πιστά με όσα προβλέπουν οι νόμοι, με τον τρόπο που το προβλέπουν. Ανεξάρτητα αν η δικαστική εξουσία, τα έβρισκε επί χρόνια όλα καλά καμωμένα.

Εν τούτοις υπό τη την πίεση των μνημονίων μια σειρά νομοθετικών διατάξεων καταρτίζονται βιαστικά, καχεκτικά και στο στο πόδι με χειρόγραφες προσθήκες χωρίς να εξετάζεται η συνταγματικότητά τους ούτε καν η ορθογραφία τους. Αποτέλεσμα, να υπερψηφίζονται κατεπειγόντως νύχτα, δίχως συζήτηση ή αλλαγές,προκειμένου να ικανοποιηθεί η εκάστοτε απαίτηση της τρόικας.

Το ζήτημα εγείρεται από τη στιγμή που μια τέτοια διάταξη φτάνει στο δικαστήριο. Το δίλημμα που προκύπτει στους δικαστές είναι πλέον προκλητικά εμφανές. Πρέπει να ακολουθήσουν τη κατάπτωση του νομοθετικού σώματος και χάριν δημοσιονομικών λόγων να παραβλέψουν τον επίμαχο νόμο ή κανονιστική διάταξη ή να απαγορεύσουν ρητώς την εφαρμογή τους εξ αιτίας αντισυνταγματικότητας; Έτσι κι αλλιώς «λίγο συνταγματικό» δεν υπάρχει. Ο νόμος είτε συμφωνεί είτε όχι με το Σύνταγμα, όσο πιθανόν άτολμο είναι αυτό

Πού να βρουν μετά οι καθαρίστριες το δίκιο τους, όταν οι θεσμοί επινοούν διάφορα τερτίπια για να αποποιηθούν των αρμοδιοτήτων τους και επιμένουν να αυθαιρετούν έναντι του αυτονόητων λειτουργιών της δημοκρατίας; Μπαλάκι θα γίνονται ανάμεσα στις παλινωδίες, τις αντιφατικότητες και τις αντινομίες των διακριτών εξουσιών υπό τους υπαινιγμούς υποταγής των άλλων δύο στην εκτελεστική.

Δεν είναι τυχαίο ότι ένα μη εκλεγμένος υπουργός ανέλαβε να διατυπώσει την άρνηση της εκτελεστικής εξουσίας να συμμορφώνεται σε δικαστικές αποφάσεις που παρεκκλίνουν από την πολιτική της. Τροφοδοτεί έτσι τη διάχυτη καχυποψία της κοινωνίας απέναντι στο διαχωρισμό, την ανεξαρτησία και την αξιοπιστία των εξουσιών. Υπονομεύει παράλληλα, τις τρέχουσες ή μελλοντικές αξιώσεως των πληττομένων πολιτών για έννομη προστασία. Καλλιεργεί, τέλος, την γενικευμένη δυσπιστία απέναντι στο δικαστικό σώμα. Το οποίο, αφού υποτίθεται ότι έκλεισε τα μάτια απέναντι στις αλλεπάλληλες και καραμπινάτα άδικες φοροεπιδρομές και οριζόντιες περικοπές, όρθωσε το ανάστημά του μόνο όταν εθίγησαν οι δικές του συντεχνιακές αποδοχές.

Με αυτό το τρόπο, δυστυχώς, δικαιοσύνη, Βουλή και κυβέρνηση υποχωρούν άτακτα εκτός συνταγματικής προστασίας και νομιμότητας. Θέτοντας εκτός δημοκρατικών πλαισίων, όχι μόνο την εγγύηση της ζωής και της αξιοπρέπειας κάθε πολίτη που ψάχνει το δίκιο του, αλλά ξεγράφοντας τους όλους στη τρικυμία της ήττας των θεσμών.