Η κοινωνική οικονομία στο Δήμο της Αθήνας και συμμετοχική δημοκρατία

Του Σύρου Κοσκοβόλη*

Η Αθήνα, καλείται για άλλη μία φορά στην ιστορία της να παίξει το ρόλο της και να αναγεννηθεί. Να ξαναδημιουργήσει τον κοινωνικό και επιχειρηματικό της ιστό, να προχωρήσει σε νέες καινοτόμες ιδέες που θα δημιουργήσουν οι νέες πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν. Η μητροπολιτική Αθήνα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις πολλές και ανεκμετάλλευτες υποδομές της ως χώρους ανάπτυξης, είτε σε παραδοσιακούς τομείς που εγκαταλείπονται, είτε σε νέες καινοτόμες

δραστηριότητες που θα δημιουργήσουν μια νέα αναπτυξιακή δυναμική, θα βελτιώσουν την ζωή των πολιτών και θα συμβάλουν με ενεργητικές πολιτικές στην απασχόληση.

Θεματικά πάρκα, χώρους πρασίνου, κοινωνικές αγορές και πολιτιστικές δραστηριότητες αξιοποιώντας τον εθελοντισμό των οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών. Μια τέτοια περίπτωση πολιτιστικής και τουριστικής αξιοποίησης είναι το πάρκο του πεδίου του Άρεως.

Το πάρκο που αποτέλεσε διαχρονικά σημείο πολιτιστικών συναντήσεων μπορεί να ξαναγίνει το πάρκο που θα ανήκει πραγματικά και ουσιαστικά σε όλους τους πολίτες και όχι μόνο σε περιθωριακές κοινωνικές ομάδες. Η θεσμοθέτηση νέων εκθέσεων, σε συνδυασμό με ανθρωπιστικές και περιβαλλοντικές δράσεις σε ετήσια βάση, εμπλέκοντας τον Δήμο της Αθήνας,τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τα Επιμελητήρια (ΕΒΕΑ,ΒΕΑ,ΕΕΑ),τους κοινωνικούς εταίρους (ΓΣΕΕ,ΕΣΕΕ,ΓΣΕΒΕΕ,ΣΕΒ) καθώς και άλλους κατά περίπτωση φορείς, μπορεί να καταστήσει το πάρκο «δεξαμενή» νέων ιδεών και συλλογικής παρέμβασης».

Σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν σαφείς οδηγίες προώθησης της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και αυτός ο στόχος έχει ενταχθεί στα βασικά εθνικά έγγραφα και οδηγίες των χωρών αυτών αξιοποιώντας και αντίστοιχα προγράμματα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.

Σε ότι αφορά την χώρα μας βασική πρόκληση για τους φορείς που εμπλέκονται στην κοινωνική οικονομία, για τις τοπικές κοινωνίες και τους πολίτες είναι η αξιοποίηση τις υπάρχουσας εμπειρίας των κινημάτων αλληλοβοήθειας και αλληλεγγύης και η διεύρυνσή της. Ζητούμενο είναι να προωθηθεί η βιώσιμη ανάπτυξη κοινωνικών επιχειρήσεων και η συμβολή τους στην αντιμετώπιση των αυξανόμενων κοινωνικών προβλημάτων στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική κατάσταση.

Οι θεσμοί της κοινωνικής οικονομίας και της Άμεσης Δημοκρατίας έχουν να κάνουν με την πολιτική των πολιτών, την αυτοοργάνωση και τον συνεργατισμό. Έτσι, οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να πάρουν τις τύχες στα χέρια σε ότι αφορά την παραγωγή και την δημιουργία θέσεων εργασίας με προπομπό την Κοινωνία των Πολιτών.

Η σημασία της συμμετοχικότητας -όχι μόνον ως προς την αυθεντικότητα της Δημοκρατίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και την αποτελεσματικότητα στην ενεργοποίηση του συνόλου των ανθρώπινων πόρων- είναι ιδιαίτερα σημαντική για την κοινωνία και την αξία του συνεργατισμού, στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, που είναι και το κύριο συστατικό της κοινωνικής οικονομίας.

Δεν είναι δυνατόν με τα σημερινά ασύγκριτα τεχνολογικά μέσα, σε σχέση με τις αρχαίες πόλεις και τους ενεργειακούς πόρους που είναι διαθέσιμοι, να έχουμε τόση ανεργία και τέτοιες αποκρουστικές πόλεις, σε τόσο μεγάλη αντίθεση με την καλαισθησία και την ποιότητα των αρχαίων Ελληνικών Πόλεων. Αυτό δεν μπορεί να οφείλεται πουθενά αλλού, παρά μόνον στην ποιότητα της δημοκρατίας και της συμμετοχής, κατά πρώτο λόγο και στην ίδια την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτό το έλλειμμα συμμετοχής του πολίτη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, πρέπει να αλλάξει.

Είναι ενθαρρυντικό ότι οι δήμαρχοι Αθήνας και Θεσσαλονίκης, Καμίνης και Μπουτάρης, ενθαρρύνουν τη συνεργασία με την κοινωνία πολιτών και έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία συνεργασίας, μέσα από τις Κοινωνικές Αναπτυξιακές Συμπράξεις για την κοινωνική οικονομία και την δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων, που θα συνεργάζονται με τους Δήμους. Έτσι μια σειρά από νέες κοινωνικές υπηρεσίες στους Δήμους είναι εφικτές. Δομές πρωτοβάθμιας υγείας, υποστήριξη κοινωνικά αδύναμων ομάδων, θερμοκοιτίδες κοινωνικής επιχειρηματικότητας.

* Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος στο Δήμο Αθήνας με τον συνδυασμό του Γιώργου Καμίνη