Ένα «σιωπηλό» Εξπρές του Μεσονυχτίου, ο Ξηρός και ο Λαυρεντιάδης…

Είναι γνωστό –έως και κοινότοπο θα έλεγε κανείς…- ότι το πώς συμπεριφέρεται ένα κράτος στους κρατουμένους του είναι μέτρο του πολιτισμού του.

Όπως εξίσου γνωστό και κοινότοπο είναι ότι ο σωφρονισμός, με στόχο την ομαλή επανένταξη ενός κρατουμένου στην κοινωνία, δεν μπορεί να επιτευχθεί με εκδικητικούς τρόπους, με κολασμό και τιμωρία.

Κι όμως, ενώ τα παραπάνω είναι γνωστά και κεκτημένα για δυτικές κοινωνίες –τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στην Ευρώπη- στη χώρα μας τον τελευταίο καιρό συμβαίνει κάτι που δεν έχει δει για τα καλά το φως

της δημοσιότητας. Περισσότεροι από 5.000 κρατούμενοι, εδώ και 9 ημέρες, κάνουν απεργία πείνας σε όλες τις φυλακές της χώρας, διαμαρτυρόμενοι για το νομοσχέδιο με το οποίο ανοίγει ο δρόμος για δημιουργία «φυλακών τύπου Γ’» ή, αλλιώς, φυλακών υψίστης ασφαλείας.

Υποτίθεται ότι ο σχεδιασμός προέκυψε ως προβληματική μετά την απόδραση Ξηρού. Υποτίθεται, επίσης, ότι σε αυτές τις φυλακές θα κρατούνται μόνο τρομοκράτες και εξαιρετικά επικίνδυνοι εγκληματίες.

Όμως, ακόμη κι έτσι να είναι –που δε θα είναι, γιατί οι ήδη υπάρχουσες φυλακές είναι τόσο συνωστισμένες, που οπωσδήποτε θα γίνει «μετεγκατάσταση» κρατουμένων που έχουν καταδικαστεί για «ελαφρύτερα» αδικήματα σε φυλακές τύπου Γ’- ο χαρακτήρας αυτών των φυλακών είναι εκδικητικός και αποστερεί από τους φυλακισμένους όχι μόνο την πρόσβαση στο σωφρονισμό και τον προσωπικό αναστοχασμό πεπραγμένων, αλλά και την ίδια την ελπίδα για ζωή και αξιοπρέπεια κατά τη διάρκεια έκτισης της ποινής.

Με τα μέτρα μιας ευρωπαϊκής χώρας, αυτές οι φυλακές δε θα έπρεπε να ονομάζονται με τον ευφημισμό «τύπου Γ’», ούτε είναι απλώς καλύτερα φυλασσόμενες για να χαρακτηριστούν «υψίστης ασφαλείας». Αντιθέτως, πρόκειται για φυλακές βγαλμένες από καθεστώτα που λειτουργούν σε συνθήκες δημοκρατικής εκτροπής ή ακραίας καταπίεσης. Πρόκειται, με λίγα λόγια, για το «Εξπρές του Μεσονυχτίου» α λα ελληνικά.

Σε αυτές τις φυλακές, λοιπόν –ή, μάλλον σε αυτές τις πτέρυγες «τύπου Γ’» που θα βρίσκονται σε απομονωμένο σημείο μέσα στις «συμβατικές» φυλακές- οι άτυχοι κρατούμενοι που θα «φιλοξενηθούν» θα στερούνται όλων των στοιχειωδών δικαιωμάτων τους. Δε θα μπορούν να μειώνουν την ποινή τους δουλεύοντας και δείχνοντας καλή συμπεριφορά, δε θα δικαιούνται επισκεπτήρια ούτε μαθήματα. Για άδειες ούτε λόγος. Ακόμη και τα τηλέφωνα θα είναι γι’ αυτούς ένα απαγορευμένο αγαθό.

Μ’ άλλα λόγια, θα είναι μία φρικτή απομόνωση διαρκείας. Και, με δεδομένο ότι εκεί θα κρατούνται είτε καταδικασμένοι τρομοκράτες είτε καταδικασμένοι για ειδεχθή εγκλήματα, το πιο πιθανό είναι πως πρόκειται για απομόνωση εφ’ όρου ζωής. Και άνευ δικαιωμάτων. Στοιχειωδών δικαιωμάτων.

Αμφιβάλλει κανείς ότι πρόκειται για ένα είδους αργής θανατικής ποινής; Μπορεί κανείς να υποστηρίξει στα σοβαρά ότι ένας κρατούμενος σε πτέρυγες «τύπου Γ’» θα αναμορφωθεί, θα σωφρονιστεί και θα μπορέσει ποτέ –αν δεν είναι ισοβίτης- να επανενταχθεί στην κοινωνία; Απλώς θα εξαγριωθεί. Και θα εξαχρεωθεί.

Κι όμως, το γεγονός ότι αυτό το νομοσχέδιο προσβάλλει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, τον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης, ουδόλως απασχολεί τα ΜΜΕ. Ελάχιστες εφημερίδες έχουν ασχοληθεί με το θέμα, ενώ η είδηση της μαζικής απεργίας πείνας χιλιάδων κρατουμένων δεν έχει χωρέσει ούτε σε δελτία ειδήσεων ραδιοφωνικά ή τηλεοπτικά, ούτε καν σε ενημερωτικές ιστοσελίδες. Οι λιποθυμίες των απεργών πείνας έχουν ήδη αρχίσει, η συμμετοχή θεωρείται μαζική στα περισσότερα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας, κι όμως τα δελτία ειδήσεων παίζουν την πρώτη μισή ώρα Μουντιάλ, μετά λίγη πολιτική επικαιρότητα και μετά ξανά Μουντιάλ.

Ίσως γιατί για πολλούς, δυστυχώς, σε τέτοιους χαλεπούς καιρούς ανθρωπιστικής καταστροφής, τα ανθρώπινα δικαιώματα –και δη κρατουμένων, βαρυποινιτών και ισοβιτών- θεωρούνται «πολυτέλεια». Άλλωστε, αν τα κανάλια και τα ραδιόφωνα ασχολούνταν σοβαρά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στις φυλακές και με το κατά πόσον η Δικαιοσύνη είναι τυφλή, θα έπρεπε να διερωτηθούν, στο τέλος του ρεπορτάζ, γιατί ο επιχειρηματίας Λαυρέντης Λαυρεντιάδης –αυτονοήτως λόγω κλονισμένης υγείας- θα εκτίσει την υπόλοιπη ποινή του στο σπίτι του, αλλά ο Σάββας Ξηρός με 96% ποσοστό αναπηρίας παλεύει για το ίδιο αίτημα εδώ και δύο χρόνια και η Δικαιοσύνη τον άφησε να περιμένει ως τον ερχόμενο Οκτώβριο για να του δώσει μία τελική απάντηση.