Εκατόν δέκα χρόνια λαμπρής πορείας

Στο ανακαινισμένο χολ του Καθεδρικού, το οποίο σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Γιερβάν Ναχικιάν, ο πρωτοπρεσβύτερος του ναού αρχιμανδρίτης Κλεόπας Στρογγύλης μίλησε για τη ζωντανή κοινωνία των Ελλήνων της Βοστώνης, που κατόρθωσαν μέσα σε ένα και πλέον αιώνα να αφήσουν το αποτύπωμά τους στην βορειοαμερικάνικη μητρόπολη χτίζοντας το ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα που σφραγίζει την παρουσία της Ελληνορθοδοξίας στην Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ.

Ανατρέχοντας στην ιστορία της Ελληνικής Κοινότητας του Καθεδρικού

της Βοστώνης βρέθηκα σε ένα πλούσιο Ελληνισμό, που πάλεψε από τις αρχές του 20ου αιώνα στην ξένη χώρα κατακτώντας βήμα με βήμα την καταξίωσή του στην κοινωνία της Βοστώνης.

Μές στα 110 χρόνια της λειτουργίας της η Ενορία του Καθεδρικού Ναού της Βοστώνης έχει δώσει στην Ελληνορθόδοξη Εκκλησία πολλές ηγετικές μορφές, μεταξύ των οποίων τον επίσκοπο Βοστώνης και αργότερα Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιωακείμ Αλεξόπουλο, τον επίσκοπο Βοστώνης Αθηναγόρα Καββαδά που έγινε ο πρώτος κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής της Βοστώνης και τον Ιάκωβο Κουκούζη, ο οποίος από πρωτοπρεσβύτερος του ναού του Ευαγγελισμού έγινε αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής σκορπώντας το μήνυμα της Ορθοδοξίας σε όλη την ήπειρο. Επίσης,από τις γυναίκες του Καθεδρικού προέκυψαν δύο πρόεδροι της Εθνικής Φιλοπτώχου, η Κατερίνα Πάππας και η Ευανθία Κοντάκης.

Η ιστορία της Κοινότητας είναι παράλληλη με εκείνη των πρώτων Ελλήνων μεταναστών, που άρχισαν να συρρέουν στην Αμερική για μια καλύτερη τύχη στο τέλος του 19ου αιώνα. Η ανάγκη της αναφοράς στο γενέθλιο τόπο και τις ελληνικές παραδόσεις επέβαλε άμεσα την δημιουργία της Κοινότητας του Ευαγγελισμού το 1903 με την σοφή καθοδήγηση του Μάικλ Αναγνωστόπουλου που προσέλαβε ως πρώτο ιερέα τον πατέρα Κωνσταντίνο Παπαγεωργίου εξ Ελλάδος. Μια αίθουσα νοικιάστηκε για να συγκεντρώνονται οι πιστοί να παρακολουθούν τη λειτουργία. Στη συνέχεια υπό την καθοδήγηση του προέδρου Τζον Παρμενίδη συγκεντρώθηκαν 10.000 δολάρια για να αγορασθεί και να κτισθεί ο πρώτος ναΐσκος του Ευαγγελισμού που άνοιξε τις πύλες του στις 13 Φεβρουαρίου του 1907.

Το 1905-1910 κύματα Ελλήνων μεταναστών συνέχισαν να καταφθάνουν στη Βοστώνη με αποτέλεσμα να ιδρυθεί το πρώτο ελληνικό σχολείο για τις ανάγκες των νεομεταναστών. Το 1912 βρήκε τους Έλληνες της Βοστώνης διασπαμένους σε Βενιζελικούς και Βασιλικούς αλλά η πληγή έκλεισε γρήγορα μετά από τρία δραματικά χρόνια.

Το 1915 αγοράσθηκε το τεράστιο οικόπεδο που βρίσκεται σήμερα ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου στο κεντρικότερο σημείο της Βοστώνης , απέναντι ακριβώς από το περίοπτο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης, στο κεντρικότερο σημείο της πόλης.

Το 1922,επί της προεδρίας του Άθαν Σπίλιος άρχισε να κτίζεται ο Καθεδρικός ναός του Ευαγγελισμού στη σημερινή μορφή του με σχέδια του αρχιτέκτονα Χασαντούρ Ντεμουρτζιάν, ένα εκπληκτικό παράδειγμα βυζαντινής τεχνοτροπίας με θόλους και τρία κλίτη και με έναν εκπληκτικό έμπροσθεν διάσκοσμο της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής.

Ο ναός ολοκληρώθηκε το 1924 και έζησε στιγμές μεγάλης δόξας κυρίως κατά τη διάρκεια των ετών του πολέμου και με τη μεταπολεμική μαζική μετανάστευση επί του μακαριστού τόυε πρωτοπρεσβυτέρου Ιακώβου, ο οποίος υπηρέτησε από το 1942 μέχρι το 1954 πρωτοστατώντας στη βοήθεια προς τη μεταπολεμική Ελλάδα αλλά και στη δημιουργία οργανώσεων νεολαίας και κατηχητικών σχολείων στον Καθεδρικό της Βοστώνης.

Όπως διηγούνται τα παλαιότερα μέλη του Καθεδρικού, 20 λεωφορεία από τα διάφορα σημεία της Βοστώνης έφερναν τα παιδιά για να συμμετάσχουν στα κατηχητικά και τα ελληνικά σχολεία. Η νεολαία υπήρξε το πρώτο μέλημα του αρχιεπισκόπου Ιακώβου, ο οποίος ίδρυσε τότε και την GOYA, την παναμερικάνικη οργάνωση της νεολαίας.

Ο ναός είδε πολλές αισθητικές μεταρρυθμίσεις στη διάρκεια των χρόνων με προσθήκη μωσαϊκών εικόνων καθώς και βιτρώ παραθύρων. Η πιο πρόσφατη ανακαίνιση έγινε το 2013 με την αναβάθμιση του χολ των εκδηλώσεων, τη δημιουργία μουσείου του ναού και την ανακαίνιση του παρεκκλησίου του με τη στιβαρή καθοδήγηση του αρχιμανδρίτη Κλεόπα Στρογγύλη.

Η Ελληνική Κοινότητα του Καθεδρικού Ναού του Ευαγγελισμού της Βοστώνης μπορεί να είναι περήφανη για τα επιτεύγματά της, οι άνθρωποι που έζησαν την ιστορία της είναι ακόμη παρόντες . Τώρα έχουν ιερό χρέος να μεταλαμπαδεύσουν στη νέα γενιά το πάθος για τη διατήρηση του Ελληνισμού στη Βοστώνη.