Ο ρόλος των επαγγελματιών στην κοινωνική επανένταξη των νεαρών ηλικιακά παραβατών

Το Κέντρο Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας διοργάνωσε μαζί με την ΕΠΑΝΟΔΟ ενημερωτική εκδήλωση στο Impact Hub Athens με τίτλο «Νέοι και Παραβατικότητα: Κοινωνική επανένταξη και ο ρόλος των επαγγελματιών». 

Περισσότερα από 130 άτομα (σωφρονιστικοί υπάλληλοι, εκπαιδευτικοί, δημοσιογράφοι, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, φοιτητές αλλά και πολίτες) συγκεντρώθηκαν για να διερευνήσουν τα αίτια που οδηγούν στην παραβατικότητα

των νέων, καθώς και στα βασικότερα προβλήματα και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πρώην καταδικασθέντες κατά την κοινωνική τους επανένταξη. Παρουσιάστηκαν επίσης προγράμματα κατάρτισης που προωθούν τη μετάβαση ανηλίκων/νέων με υψηλό κίνδυνο παραβατικότητας στην αγορά εργασίας, καθώς και στρατηγικές σχετικά με την προστασία και την ενδυνάμωση τους.

Το σημαντικότερο σημείο της εκδήλωσης υπήρξε η υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, του ΚΜΟΠ και της ΕΠΑΝΟΔΟΥ για την ενίσχυση στοχευμένων δράσεων που θα αφορούν φυλακισμένους και αποφυλακιζόμενους (ή αποφυλακισμένους) ενήλικους και ανήλικους παραβάτες. Το Μνημόνιο υπέγραψαν η Γενική Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής, κ. Δήμητρα Λυγούρα, η Γενική Διευθύντρια του ΚΜΟΠ, Δρ. Αντωνία Τορρένς, και η Γενική Διευθύντρια της ΕΠΑΝΟΔΟΥ, κ. Φωτεινή Μηλιώνη.

Η γενική γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής, Δήμητρα Λυγούρα, αναφερόμενη στην έξαρση του φαινομένου της παραβατικότητας των νέων, τόνισε την ανάγκη να εκσυγχρονιστούν οι υπηρεσίες της πολιτείας, ώστε να προσφέρει μια πιο ανθρωποκεντρική αντιμετώπιση στους ανήλικους και νέους παραβάτες με απώτερο σκοπό την επανένταξή τους στην κοινωνία. Σημείωσε, επίσης, τον διαχωρισμό των λέξεων «παραβατικότητα» και «εγκληματικότητα» για να αποφευχθεί ο στιγματισμός των ανήλικων/νέων παραβατών και να διευκολυνθεί η κοινωνία στο να υιοθετεί τακτικές πρόληψης. Μίλησε για εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις που υλοποιούνται στα σωφρονιστικά ιδρύματα, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που θα δίνει αγάπη σε αυτά τα παιδιά και πίστη για να τα καταφέρουν με εργαλεία που εμείς θα τους προσφέρουμε».

Ο Πρόεδρος της ΕΠΑΝΟΔΟΥ, Χρήστος Κουρούτζας, αναφέρθηκε στον κοινό στόχο της εφαρμογής ενός μοντέλου επανένταξης και στην εστίαση σε ζητήματα που συνδέονται με την εκπαίδευση, την κατάρτιση και την απασχολησιμότητα. 

Η καθηγήτρια Εγκληματολογίας του Τμήματος Κοινωνιολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Εμπειρογνώμων του Ο.Η.Ε., Δρ. Βασιλική Αρτινοπούλου, υποστήριξε: «Το συγκροτημένο πλαίσιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ουσία και όχι στα χαρτιά είναι αυτό που μας συνδέει». Στη συνέχεια παρέθεσε σύγχρονες προσεγγίσεις πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου της παραβατικότητας, σημειώνοντας πως υπάρχουν 16 εθνικά σχέδια δράσεις και στρατηγικές για τα επιμέρους ζητήματα. «Η πολιτική βούληση υπάρχει. Πάσχουμε όμως στην υλοποίηση της», δήλωσε χαρακτηριστικά. Επεσήμανε, τέλος, την ανάγκη να αναπτυχθούν περισσότερες συνέργειες μεταξύ πολιτείας, κοινωνίας των πολιτών και κοινωνικών φορέων.

Στην κρίση αξιών της εποχής, την οποία βιώνουν και τα παιδιά, αναφέρθηκε ο  Παπασαραντόπουλος, τονίζοντας: «Δεν υπάρχει τιμωρία πλέον κι αυτό δημιουργεί στα παιδιά την ανάγκη να κάνουν κάτι παραβατικό για να αναδειχθούν». «Πρέπει να ξαναβρούμε και να στηρίξουμε τις αξίες μας».

Στο τελευταίο μέρος της εκδήλωσης, εκπρόσωποι της ΕΠΑΝΟΔΟΥ και του ΚΜΟΠ παρουσίασαν τις δράσεις των οργανισμών με στόχο την επανένταξη.

Η σύμβουλος Απασχόλησης και συνεργάτιδα της ΕΠΑΝΟΔΟΥ  Μαρία Πεταλιά, εστίασε τόσο στις εκπαιδευτικές όσο και στις πολιτιστικές δράσεις του του οργανισμού.

Από την πλευρά του ΚΜΟΠ, ο κ.Μάρκος Σανγκογιάν, ερευνητής της δράσης MIRAD, αναφέρθηκε στις εκπαιδευτικές δράσεις του οργανισμού, στις οποίες συμμετείχαν σωφρονιστικοί υπάλληλοι, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ κρατικών φορέων και οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών. Αντίστοιχα, η υπεύθυνη διαχείρισης του έργου Yοuth Regained του ΚΜΟΠ, κ. Αφροδίτη Αζάρη και η ερευνήτρια του έργου, κ. Γεωργία Αλεξάνδρου, παρουσίασαν το ομώνυμο διαδικτυακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, που αποσκοπεί στην ενίσχυση της απασχολησιμότητας των ευάλωτων νέων, ιδιαίτερα των νέων που κινδυνεύουν να διαπράξουν κάποιο αδίκημα ή να το επαναλάβουν, μέσω της εκπαίδευσης νεαρών παραβατών αλλά και εκπαιδευτικών.