Τιμωρία ή δώρο; Πώς βλέπουν πέντε μεγάλες οικονομίες τους δασμούς Τραμπ

Οι νέοι εμπορικοί δασμοί που αποκάλυψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ την Τετάρτη αναμένεται να έχουν σημαντικό παγκόσμιο αντίκτυπο και έχουν καταδικαστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους βασικούς συμμάχους των ΗΠΑ.

Αλλά οι τελευταίοι φόροι εισαγωγών του Τραμπ μπορεί να λάβουν διαφορετική απάντηση στην Κίνα, της οποίας ο ηγέτης θα μπορούσε να τους δει ως δώρο, αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC.

Οι ρεπόρτερ του BBC

Η Ευρώπη θα μπορούσε να πλήξει τις ΗΠΑ, αλλά δεν θέλει κλιμάκωση

Η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μίλησε εκ μέρους όλων των χωρών της ΕΕ όταν δήλωσε ότι οι νέοι δασμοί θα προκαλέσουν “τρομερές” συνέπειες για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, γράφει η ανταποκρίτρια του BBC στις Βρυξέλλες, Κάτια Άντλερ.

Μίλησε για “χάος” και υποσχέθηκε να προστατεύσει τις επιχειρήσεις της ΕΕ, ορισμένες από τις οποίες θα πληγούν περισσότερο από άλλες – όπως η αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας, τα είδη πολυτελείας της Ιταλίας και οι παραγωγοί κρασιού και σαμπάνιας της Γαλλίας.
Play Video

Σε αυτό το κλίμα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει συγκαλέσει έκτακτη συνάντηση των ηγετών των γαλλικών επιχειρήσεων αργότερα την Πέμπτη.

Ως η μεγαλύτερη ενιαία αγορά στον κόσμο, η ΕΕ μπορεί να πλήξει τις ΗΠΑ – στοχεύοντας σε αγαθά και υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των αμερικάνικων Big Tech όπως η Apple και η Meta με αντίποινα. Ωστόσο, το μπλοκ υποστηρίζει ότι ο στόχος του δεν είναι να ανεβάσει τους τόνους, αλλά να πείσει τον Τραμπ να διαπραγματευτεί.

Μάλιστα, το βράδυ της Τετάρτης, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε ότι, αν και θεωρεί τους δασμούς λάθος κίνηση, σημείωσε ότι θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να αποφευχθεί ένας “εμπορικός πόλεμος”.

Δώρο για τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ

Οι δασμοί 54% που πλήττουν τα κινεζικά προϊόντα που εισέρχονται στις ΗΠΑ είναι σίγουρα τεράστιοι και θα πλήξουν αναμφίβολα τις κινεζικές εταιρείες που προσπαθούν να αναπτυχθούν σε αυτή την αγορά, αναφέρει ο Στίβεν ΜακΝτόνελ από το Πεκίνο.

Τα αντίμετρα του Πεκίνου θα πλήξουν επίσης τις αμερικανικές εταιρείες που προσπαθούν να προσεγγίσουν την τεράστια κινεζική αγορά. Αλλά, κατά έναν τρόπο, οι κινήσεις του Τραμπ αποτελεί επίσης “δώρο” στον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.

Ο Σι παρουσιάζει τη χώρα του ως υπέρμαχο του ελεύθερου εμπορίου και υποστηρικτή των πολυμερών θεσμών. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, συναντούσε διευθύνοντες συμβούλους μεγάλων διεθνών εταιρειών -συμπεριλαμβανομένων πολλών από την Ευρώπη- και το μήνυμα ήταν σαφές:

Οι ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ = χάος, καταστροφή του εμπορίου, ιδιοτέλεια. Η Κίνα υπό τον Σι Τζινπίνγκ = σταθερότητα, ελεύθερο εμπόριο, παγκόσμια συνεργασία.

Η κινεζική κυβέρνηση έχει ήδη κινητοποιήσει τα κρατικά μέσα ενημέρωσης για να επιτεθεί στον τελευταίο γύρο δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ.

Οι πολίτες μπορεί να διαφωνούν, αλλά κάθε φορά που ο Τραμπ παίρνει τέτοια μέτρα, κάνει πιο εύκολο το αφήγημα του Σι. Και η τρέχουσα συγκυρία και ανάγκη μπορεί να ωθήσει πολλές χώρες πιο κοντά στην Κίνα και μακριά από τις ΗΠΑ.

Βρετανία: Μερική ανακούφιση αλλά όχι χαρά

Η Ντάουνινγκ Στρίτ είχε αντιληφθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν “στο σωστό στρατόπεδο” και όχι “στο κακό”, είχε πει ένας αξιωματούχος στο δημοσιογράφο του BBC Κρις Μέισον, αλλά δεν είχαν ιδέα τι ακριβώς θα σήμαινε αυτό. Τώρα γνωρίζουμε: δασμοί 10%.

Ο Μέισον διαπιστώνει μια αίσθηση ανακούφισης μεταξύ των υπουργών της κυβέρνησης Στάρμερ, αλλά δεν είναι ενθουσιασμένοι. Οι δασμοί που θα επιβληθούν στο ΗΒ, το οποίο διατηρεί εδώ παραδοσιακά μια “ειδική σχέση” με τις ΗΠΑ, θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις, ενώ αυτοί στους εμπορικούς εταίρους της Βρετανίας θα έχουν βαθύτατο αντίκτυπο στις θέσεις εργασίας, στη βιομηχανία και στις παγκόσμιες εμπορικές ροές τις επόμενες εβδομάδες, μήνες και χρόνια.

Παράλληλα, υπάρχει έντονη συζήτηση για τον αντίκτυπο στην αυτοκινητοβιομηχανία. Οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για μια εμπορική συμφωνία συνεχίζονται, ενώ ομάδα τεσσάρων διαπραγματευτών της Βρετανίας βρίσκεται σε “αρκετά εντατικές” συνομιλίες με τους Αμερικανούς ομολόγους τους και είναι πρόθυμοι να μεταβούν στην Ουάσινγκτον εάν διαπιστώσουν ότι πλησιάζουν σε ένα deal.

Ανησυχία για τις επιπτώσεις αλλά και ελπίδα στην Ινδία

Στην Ασία, οι περισσότερες οικονομίες δέχονται βαρύ πλήγμα με δασμούς 46% στα εισαγόμενα αγαθά από το Βιετνάμ και 49% στην Καμπότζη.

Σε σύγκριση με τις δύο αυτές χώρες, η Ινδία είναι σε καλύτερη θέση. Ωστόσο, ένας οριζόντιος συντελεστής της τάξης του 26% εξακολουθεί να είναι σημαντικός και θα επηρεάσει σοβαρά ορισμένες εξαγωγές.

“Αυτό πιθανότατα θα έχει αντίκτυπο στην εγχώρια ζήτηση και το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ)” σε μια εποχή που η ανάπτυξη ήδη παραπαίει, σύμφωνα με αναλύτρια της Asia Decoded.

Ωστόσο, οι εξαγωγές ηλεκτρονικών ειδών της Ινδίας μπορεί ενδεχομένως να ωφεληθούν, καθώς οι υψηλότεροι δασμοί σε ανταγωνιστές όπως το Βιετνάμ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια μετατόπιση.

Αυτό είναι απίθανο να μετριάσει τον συνολικό αρνητικό αντίκτυπο της ανάπτυξης από το μπαράζ δασμών του Τραμπ. Σε αντίθεση με τον Καναδά, το Μεξικό ή την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ινδία έχει υιοθετήσει μέχρι στιγμής μια διαλλακτική προσέγγιση απέναντι στον Αμερικανό πρόεδρο και διαπραγματεύεται μια διμερή συμφωνία με τις ΗΠΑ – το αν θα αντιδράσει το Νέο Δελχί θα φανεί στην πορεία.

Στον αντίποδα, ανακούφιση παρατηρείται στη φαρμακοβιομηχανία – η οποία αντιπροσωπεύει τις μεγαλύτερες βιομηχανικές εξαγωγές της Ινδίας με περίπου 13 δισ. δολάρια ετησίως – καθώς τα φάρμακα εξαιρούνται από τους “αμοιβαίους” δασμούς.

Νέο πλήγμα για τη Νότια Αφρική και τους “χειρότερους παραβάτες”

Στην Αφρική, οι “αμοιβαίοι δασμοί” του Τραμπ στοχεύουν δεκάδες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Αφρικής (30%) και του Λεσότο (50%).

Όπως μεταδίδει ο δημοσιογράφος του BBC, πολλές από αυτές τις χώρες αντιμετωπίζουν ήδη τις επιπτώσεις των περικοπών της εξωτερικής βοήθειας των ΗΠΑ, η οποία παρείχε υγειονομική και ανθρωπιστική συνδρομή σε ευάλωτες χώρες.

Η Νότια Αφρική – όπως και ορισμένες από τις άλλες μεγαλύτερες οικονομίες της ηπείρου, συμπεριλαμβανομένης της Νιγηρίας και της Κένυας – διατηρεί εδώ και καιρό εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ και οι νέοι δασμοί θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά τους υφιστάμενους οικονομικούς δεσμούς.

Συμπεριλαμβάνεται στον μακρύ κατάλογο των χωρών που χαρακτηρίστηκαν “χειρότεροι παραβάτες” και οι οποίες αντιμετωπίζουν τώρα υψηλότερους δασμούς, ως αντίποινα για τις άδικες εμπορικές πολιτικές, τόνισε ο Τραμπ.

“Στη Νότια Αφρική συμβαίνουν κάποια άσχημα πράγματα. Ξέρετε, τους πληρώνουμε δισεκατομμύρια δολάρια και τους κόβουμε τη χρηματοδότηση επειδή συμβαίνουν πολλά άσχημα πράγματα στη Νότια Αφρική”, είπε, προτού συνεχίσει να κατονομάζει άλλες χώρες.

Σε ανακοίνωσή της, η νοτιοαφρικανική προεδρία καταδίκασε τους νέους δασμούς ως “τιμωρητικούς”, λέγοντας ότι θα μπορούσαν “να λειτουργήσουν ως εμπόδιο στο εμπόριο και την κοινή ευημερία”.