Σερβία: 140.000 διαδηλωτές απαίτησαν πρόωρες εκλογές

Περίπου 140.000 διαδηλωτές, σύμφωνα με ανεξάρτητο οργανισμό, διαδήλωσαν χθες Σάββατο στην πρωτεύουσα της Σερβίας για να απαιτήσουν προκήρυξη πρόωρων εκλογών, συνεχίζοντας να ασκούν πίεση στην κυβέρνηση έπειτα από επτά μήνες κινητοποιήσεων με πρωτοστατούντες τους φοιτητές.

«Θέλουμε εκλογές!» φώναζε το πλήθος που πλημμύρισε μετά τις 18:00 (τοπική ώρα· 19:00 ώρα Ελλάδας) τη μεγαλύτερη πλατεία του Βελιγραδίου και γύρω δρόμους, ανεμίζοντας σερβικές σημαίες και κρατώντας πανό και πλακάτ με ονόματα σερβικών

Αργότερα ξέσπασαν επεισόδια ανάμεσα σε ομάδες νεαρών, ορισμένοι από τους οποίους πέταξαν καπνογόνα, και τις δυνάμεις επιβολής της τάξης, που έκαναν χρήση δακρυγόνων και χειροβομβίδων κρότου-λάμψης. Οι ταραχές είναι σπάνιες από την αρχή του κινήματος.

Σε ανακοίνωση της αστυνομίας αναφέρεται πως στη συγκέντρωση συμμετείχαν κάπου 36.000 διαδηλωτές, όμως δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου και φωτογραφικό υλικό από τον αέρα δείχνει πλήθος πολύ μεγαλύτερο.

Σύμφωνα με προκαταρκτική καταμέτρηση ανεξάρτητου φορέα χθες βράδυ, διαδήλωσαν 140.000 πολίτες –πρόκειται επομένως για μια από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις από την εκδήλωση της αμφισβήτησης, έπειτα από εκείνη της 15ης Μαρτίου, στην οποία είχαν συμμετάσχει κάπου 300.000 άνθρωποι.

Το κίνημα αυτό γεννήθηκε εξαιτίας της τραγωδίας της 1ης Νοεμβρίου 2024, όταν γείσο από μπετόν κατέρρευσε σε σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ, στοιχίζοντας τη ζωή σε 16 ανθρώπους, ανάμεσά τους δυο παιδιά.

Οι φοιτητές γρήγορα τέθηκαν επικεφαλής. Αγανακτισμένοι για την απραξία της κυβέρνησης του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς μετά το δυστύχημα, που αποδόθηκε στη βαθιά ριζωμένη διαφθορά, πρόβαλαν σειρά διεκδικήσεων, ιδίως να διενεργηθεί ανεξάρτητη έρευνα και, από τον Μάιο, να προκηρυχτούν πρόωρες εκλογές.

Οι φοιτητές ήθελαν με τη νέα χθεσινή διαδήλωση να δώσουν νέα ορμή στο κίνημα. Αυτή την εβδομάδα υπέβαλαν δυο αιτήματα στον πρόεδρο: να διαλύσει το κοινοβούλιο και να φύγουν υποστηρικτές του που έχουν στήσει καταυλισμό μπροστά στην προεδρία από τις 12 Απριλίου.

Ο Βούτσιτς (εθνικιστική δεξιά) είχε, κατά το τελεσίγραφο που του απηύθυναν, προθεσμία μέχρι χθες στις 21:00 (22:00) να ικανοποιήσει τα αιτήματα αυτά.

Αφού εξέπνευσε η προθεσμία, φοιτητές διάβασαν στους διαδηλωτές το μήνυμα: «Λαέ της Σερβίας! Ο χρόνος τέλειωσε, αλλά όχι για μας (…) Αυτός ο αγώνας δεν είναι μόνο των φοιτητών. Σήμερα, απαιτούμε όλοι εκλογές», και «θα κερδίσουμε».

Σε κείμενό τους που δημοσιοποίησαν αργότερα μέσω Instagram, οι φοιτητές αρνήθηκαν πως ευθύνονταν για τη βία όπως τους κατηγορούν οι αρχές, «οι οποίες έχουν στη διάθεσή τους όλα τα μέσα για την ικανοποίηση των διεκδικήσεων, αλλά προτίμησαν να επιλέξουν τη βία και την καταστολή».

Εντείνοντας την ανησυχία πως θα ξεσπούσαν επεισόδια, ο πρόεδρος Βούτσιτς προειδοποίησε χθες το πρωί πως ανέμενε «βία» προς το τέλος της διαδήλωσης των φοιτητών.

Οι τελευταίοι, οι συγκεντρώσεις των οποίων ήταν έως χθες ειρηνικές, από την πλευρά τους είχαν προειδοποιήσει πως θα υπάρξει «ριζοσπαστικοποίηση» αν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους, καλώντας σε «ειρηνική ανυπακοή των πολιτών».

Το βράδυ προχθές Παρασκευή ο κ. Βούτσιτς απέρριψε τις διεκδικήσεις τους και τους κατηγόρησε για ακόμη μια φορά πως είναι πουλημένοι «σε ξένες δυνάμεις».

«Στο τέλος, η Σερβία νικά πάντα», ανέφερε μέσω Instagram αργά το βράδυ χθες Σάββατο.

Αντιμέτωπος με το ογκώδες κίνημα αμφισβήτησης, ο Σέρβος πρόεδρος απομάκρυνε από την κυβέρνησή του κάποιους υπουργούς του τον Ιανουάριο, κατηγορώντας ωστόσο ταυτόχρονα τους διαδηλωτές πως προσπαθούν να υποκινήσουν πραξικόπημα, πως πληρώνονται και υποκινούνται από ξένες χώρες, ότι θέλουν να τον δολοφονήσουν…

Πάνω από δέκα άνθρωποι που ανήκαν στο κίνημα αυτό συνελήφθησαν τις τελευταίες ημέρες. Χθες βράδυ, δημοσιογράφος του AFP είδε τουλάχιστον δύο προσαγωγές διαδηλωτών.