Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη βιωσιμότητα-Η σημασία της και τα βήματα προς τις βιώσιμες πόλεις

Τα τελευταία χρόνια, η βιωσιμότητα έχει γίνει μια λέξη-κλειδί που έχει μεγάλη σημασία σε διάφορες πτυχές της ζωής μας. Από τις ατομικές επιλογές έως τις εταιρικές στρατηγικές, ακόμη και τον πολεοδομικό σχεδιασμό, η έννοια αυτή έχει αποκτήσει δυναμική παγκοσμίως. Ο ΟΗΕ και οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης αποτελούν φάρο στο μονοπάτι προς έναν πιο “πράσινο” πλανήτη, με αρκετές Ευρωπαϊκές πόλεις να ηγούνται αυτής της προσπάθειας και την Αθήνα

να μπαίνει στη λίστα με τις “πράσινες” πόλεις. Τι συνεπάγεται όμως η βιωσιμότητα, γιατί οι άνθρωποι στρέφονται όλο και περισσότερο σε βιώσιμες πρακτικές και πώς μια πόλη κερδίζει τον τίτλο της βιωσιμότητας; 

Τι είναι η βιωσιμότητα

Στον πυρήνα της, η βιωσιμότητα αναφέρεται στην κάλυψη των αναγκών της παρούσας γενιάς χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες. Συνεπάγεται την εξεύρεση ισορροπίας μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής ευημερίας και προστασίας του περιβάλλοντος. Περιλαμβάνει μια ολιστική προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο των ενεργειών μας στον πλανήτη, την κοινωνία και την οικονομία.

Γιατί οι άνθρωποι στρέφονται στη βιωσιμότητα

Οι περιβαλλοντικές ανησυχίες αποτελούν τον νούμερο ένα λόγο.  Η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση για την κλιματική αλλαγή, τη ρύπανση, την αποψίλωση των δασών και την εξάντληση των πόρων έχει ωθήσει στην υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών. Οι άνθρωποι συνειδητοποιούν την επείγουσα ανάγκη διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος για τις μελλοντικές γενιές.

Οι βιώσιμες πρακτικές συχνά προωθούν πιο υγιεινούς τρόπους ζωής. Για παράδειγμα, η υιοθέτηση βιολογικών και τοπικών τροφίμων μειώνει την έκθεση σε επιβλαβείς χημικές ουσίες και υποστηρίζει τις τοπικές κοινότητες. Επιπλέον, οι βιώσιμες επιλογές μεταφοράς, όπως η ποδηλασία ή το περπάτημα, προωθούν τη σωματική δραστηριότητα και μειώνουν την ατμοσφαιρική ρύπανση. Ενώ τα οικονομικά οφέλη είναι επίσης σημαντικά.

Οι βιώσιμες πρακτικές μπορούν να οδηγήσουν σε εξοικονόμηση κόστους μακροπρόθεσμα. Για παράδειγμα, οι ενεργειακά αποδοτικές τεχνολογίες μειώνουν τους λογαριασμούς κοινής ωφέλειας και οι πρωτοβουλίες μείωσης των αποβλήτων ελαχιστοποιούν το κόστος διάθεσης. Η υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών μπορεί επίσης να δημιουργήσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και να προωθήσει την καινοτομία.

Τα βήματα προς μια πόλη βιώσιμη

Οι βιώσιμες πόλεις δίνουν προτεραιότητα στη διατήρηση του περιβάλλοντος, αξιοποιώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εφαρμόζοντας αποτελεσματικά συστήματα διαχείρισης αποβλήτων και προωθώντας χώρους πρασίνου. Προσπαθούν να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, να βελτιώσουν την ποιότητα του αέρα και των υδάτων και να προστατεύσουν τη βιοποικιλότητα.

Επιπλέον, δίνουν προτεραιότητα στον αποτελεσματικό αστικό σχεδιασμό και έμφαση στην πρόσβαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Μειώνοντας την ανάγκη για ιδιωτικά οχήματα,  στοχεύουν στην ελαχιστοποίηση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Οι βιώσιμες πόλεις προωθούν μια ποικιλόμορφη και ανθεκτική οικονομία. Προωθούν τις πράσινες θέσεις εργασίας, στηρίζουν τις τοπικές επιχειρήσεις και ενθαρρύνουν την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα. Αυτές οι πόλεις στοχεύουν στη δημιουργία ενός βιώσιμου οικονομικού μοντέλου που ωφελεί τόσο τις σημερινές όσο και τις μελλοντικές γενιές.

Το top 5 των πιο βιώσιμων πόλεων στην Ευρώπη- Η θέση της Αθήνας

Οι πιο βιώσιμες πόλεις έχουν θεσπίσει σχέδια δράσης για να πετύχουν την βιώσιμη ανάπτυξη και να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.

Το Παρίσι, το Ρέκιαβικ, το Όσλο, το Μάλμε και η Νίκαια της Γαλλίας συμπληρώνουν την πεντάδα των πιο πράσινων πόλεων στην Ευρώπη σύμφωνα με την Compare The Market που συγκέντρωσε τις πιο βιώσιμες πόλεις, με την Αθήνα να βρίσκεται στην 15η θέση ανάμεσα στις 21 Ευρωπαϊκές χώρες που απαρτίζουν τη λίστα. Οι πόλεις αυτές έχουν τις κατάλληλες υποδομές για ποδήλατα, χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έχουν φροντίσει για καλή ποιότητα αέρα και έχουν δημιουργήσει πάρκα για ανάσες πρασίνου. 

Όλο και περισσότερες πόλεις, χώρες, επιχειρήσεις, εταιρείες αλλά και οι άνθρωποι γενικότερα στρέφονται προς εναλλακτικούς τρόπους ενέργειας, διατροφής και αναζητούν μέσα για να υιοθετήσουν έναν βιώσιμο τρόπο ζωής.
Ο ΟΗΕ θέσπισε 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης οι οποίοι υιοθετήθηκαν στις 25 Σεπτεμβρίου 2015 κατά τη 70η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και αποτελούν μία συλλογική προσπάθεια για ένα κόσμο δικαιότερο, πιο ειρηνικό, που ευημερεί και έναν υγιή πλανήτη. Θεσπίστηκαν από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και προβλήθηκαν ως οι παγκόσμιοι στόχοι για την βιώσιμη ανάπτυξη.

Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ

1. Μηδενική φτώχεια

2. Μηδενική πείνα

3. Καλή υγεία και ευημερία

4. Ποιοτική εκπαίδευση

5. Ισότητα των φύλων

6. Καθαρό νερό και αποχέτευση

7. Φθηνή και καθαρή ενέργεια

8. Αξιοπρεπής εργασία και οικονομική ανάπτυξη

9. Βιομηχανία, καινοτομία και υποδομές

10. Λιγότερες ανισότητες

11. Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες

12. Υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή

13. Δράση για το κλίμα

14. Ζωή στο νερό

15. Ζωή στη στεριά

16. Ειρήνη, δικαιοσύνη και ισχυροί θεσμοί

17. Συνεργασία για τους στόχους

Η βιωσιμότητα είναι μια πολύπλευρη έννοια που περιλαμβάνει περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές πτυχές. Οι άνθρωποι στρέφονται σε βιώσιμες πρακτικές λόγω περιβαλλοντικών ανησυχιών, για τα οφέλη που έχουν στην υγεία, λόγω οικονομικών πλεονεκτημάτων και αίσθησης κοινωνικής ευθύνης. Μια βιώσιμη πόλη είναι αυτή που δίνει προτεραιότητα στην ευημερία των κατοίκων της, προστατεύει το περιβάλλον και προωθεί την οικονομική ανάπτυξη με ισορροπημένο τρόπο. Υιοθετώντας βιώσιμες πρακτικές σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, το βιώσιμο μέλλον έρχεται πιο κοντά και ωφελεί τόσο τις σημερινές όσο και τις μελλοντικές γενιές.

Η κλιματική ουδετερότητα, η κυκλική οικονομία και οι καθαρότερες μεταφορές είναι μερικοί από τους βασικούς και φιλόδοξους περιβαλλοντικούς και κλιματικούς στόχους που έχει θέσει η Ευρώπη, με τις πόλεις της να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη της βιωσιμότητας. Οι στόχοι που θέσπισε ο ΟΗΕ βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση που χρειάζεται συλλογική προσπάθεια για να επιτευχθεί.