Απλά μαθήματα ψηφιακής γραφειοκρατίας

Προσπαθώντας να εξηγήσω σε ένα πελάτη μου την πολυπλοκότητα των My Data, κατέληξα στο εξής: «Φαντάσου ότι αν κάθε λογιστική εγγραφή την διαβιβάζαμε στα My Data, θα ήταν πολύ πιο απλή διαδικασία από αυτή που ακολουθούμε τώρα».

Είναι λες και αυτός που σχεδιάζει τα My Data αγνοεί το διπλογραφικό σύστημα και για να αποτυπώσει τα δεδομένα, δεν χρησιμοποιεί λογαριασμούς, ισοζύγιο, καθολικό και ημερολόγιο,

αλλά μηχανογραφικές διαδικασίες που οι λογιστές δεν καταλαβαίνουμε. Τα καταχωρίζουμε σε τύπους παραστατικών που ακολουθούν μια αυθαίρετη κωδικοποίηση και από εκεί προκύπτουν τα αποτελέσματα της δήλωσης Ε3, του ΦΠΑ και του συνοπτικού βιβλίου, χωρίς να γνωρίζουμε την μεθοδολογία. Ακυρώνονται έτσι εκατοντάδες χρόνια εξέλιξης της λογιστικής, η περίφημη φράση του Γκαίτε, ότι το διπλογραφικό σύστημα είναι μία από τις μεγαλύτερες επινοήσεις του ανθρωπίνου πνεύματος, αλλά και η λογιστική τυποποίηση, όπου κάθε λογιστής από οποιαδήποτε γωνιά του κόσμου, όταν βλέπει διπλογραφικά βιβλία, αναγνωρίζει την οικονομική δραστηριότητα μιας επιχείρησης.

Διαβάστε εδώ την τελευταία Business Voice

Δεν φτάνει που η ΑΑΔΕ μας υποχρεώνει να καταχωρίζουμε κάθε πράξη και στα My Data πέρα από τα βιβλία. Την ίδια στιγμή, με έναν μαγικό τρόπο, θεωρεί ότι αυτό απαλλάσσει τον λογιστική από τις καταχωρίσεις και αναδεικνύει την επιστημονικότητα του επαγγέλματός μας, καταργώντας de facto την διπλογραφία που είναι βάση της λογιστικής επιστήμης. Παράλληλα, ενώ πριν τα My Data οι λογιστές μεταφέραμε τα κονδύλια αθροιστικά βάσει των δεδομένων των βιβλίων στις δηλώσεις, κάνοντας ταυτόχρονα και έναν αποδοτικό έλεγχο των εγγραφών που καταχωρίζαμε είτε οι ίδιοι είτε οι βοηθοί μας (έλεγχος που γινόταν εύκολα βλέποντας την συνοχή των καταχωρίσεων) τώρα που τα My Data δεν ακολουθούν την διπλογραφία, πρέπει κάθε παραστατικό να «χαρακτηριστεί» ώστε να κουμπώσει με τις δηλώσεις Ε3 και ΦΠΑ, με αποτέλεσμα κάθε καταχώριση να είναι μια μικρή δήλωση, που συμπληρώνεται με τρόπο που δεν διδάσκεται σε καμία σχολή λογιστικής, πουθενά στον κόσμο και που δεν αφήνει ίχνος για να διαπιστωθεί μια παράλειψη ή μια αστοχία, όπως συμβαίνει στα διπλογραφικά βιβλία.

Με άλλα λόγια, αντί τα My Data να προσαρμοστούν στην λογιστική επιστήμη και στην οικονομική πραγματικότητα, μας αναγκάζουν να προσαρμόσουμε τα πάντα σε αυτά.

Κατά τα λοιπά, δεν έχει υπάρξει η παραμικρή πρόνοια να πλαισιωθούν τα My Data νομοθετικά. Π.χ. μια εταιρεία Α εκδίδει ένα παραστατικά στην εταιρεία Β. Η Β όμως ουδέποτε ζήτησε την παροχή υπηρεσίας της εταιρείας Α, ούτε έχει αποδεχτεί το τιμολόγιο. Ωστόσο ο βοηθός λογιστής μπήκε μέσα στα My Data άντλησε το παραστατικό και το χαρακτήρισε. Πώς διασφαλίζεται η εταιρεία Β ότι δεν αποδέχτηκε το παραστατικό; Πώς μπορεί να προστατευτεί από την εταιρεία Α που θα απαιτήσει την εξόφληση του τιμολογίου;

 Πάμε τώρα στα εργατικά. Η ψηφιοποίηση εδώ ξεκίνησε πολύ άσχημα, καθιστώντας υποχρεωτική την πλήρη πρόσληψη πριν αναλάβει εργασία ο εργαζόμενος. Αυτό δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα στις έκτακτες προσλήψεις, καθώς αναγκάζει τους λογιστές να είμαστε ανά πάσα στιγμή σε ετοιμότητα να κάνουμε πλήρη πρόσληψη, που είναι μια πολύ απαιτητική διαδικασία. Η λύση σε αυτό είναι τόσο απλή, που απορώ γιατί χρειάζεται να την εξηγούμε στο Υπουργείο Εργασίας. Η αναγγελία πρόσληψης να γίνεται ηλεκτρονικά πριν την ανάληψη εργασίας, αλλά να περιέχει μόνο τα απολύτως απαραίτητα στοιχεία ταυτοποίησης του εργοδότη, του εργαζομένου και του ωραρίου. Για όλα τα υπόλοιπα θα πρέπει να δίνεται περιθώριο πέντε εργασίμων ημερών, να γίνονται όλα με την δέουσα επιμέλεια.

Διαβάστε εδώ την τελευταία Business Voice

Τα προβλήματα της ψηφιοποίησης στα εργατικά δεν σταματούν εδώ. Το Υπουργείο έχει ανακοινώσει ότι από 1/1/2024 η ψηφιακή κάρτα θα είναι υποχρεωτική για όλα τα καταστήματα λιανικής, χωρίς να έχουν δοθεί επίσημες οδηγίες. Επίσης, τα μεγάλα προβλήματα που έχει η ψηφιακή κάρτα όπου έχει επιβληθεί, δεν έχουν λυθεί. Αν ο εργαζόμενος που αναλαμβάνει εργασία στις 9:00 χτυπήσει κάρτα στις 8:58, επιβαρύνει τον εργοδότη του με πρόστιμο. Και ναι μεν υπάρχει η έτοιμη δωρεάν εφαρμογή του ΕΡΓΑΝΗ για τις κάρτες, αλλά αυτή δεν επιδέχεται διορθώσεις. Αν η κάρτα χτυπηθεί 8:58, διαβιβάζεται αυτόματα και το πρόστιμο είναι δεδομένο. Για το πρόβλημα αυτό υπάρχουν τα προγράμματα του εμπορίου, με τα οποία η διαβίβαση μπορεί να γίνει μισή ώρα μετά το χτύπημα της κάρτας, άρα τα δεδομένα μπορούν να διορθωθούν. Για να συμβεί αυτό όμως θα πρέπει τουλάχιστον ένας εργαζόμενος να επιφορτιστεί με αυτή την ευθύνη.

Υπάρχουν και άλλα, όπως το γεγονός ότι παραμένει ενεργή η υποχρέωση υποβολής του ετήσιου πίνακα προσωπικού, μιας διαδικασίας εντελώς άχρηστης την στιγμή που το ενεργό προσωπικό και το ωράριο εργασίας αποτυπώνεται σε πραγματικό χρόνο στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.

Ερχόμαστε τώρα στις δηλώσεις.  Είναι ψηφιακές, οπότε το κράτος δεν έχει την υποχρέωση να τυπώνει έντυπα, πόσο μάλλον να τα ταχυδρομεί προσυμπληρωμένα όπως το έκανε στο παρελθόν. Αυτή η ευκολία όμως έχει μεταβληθεί σε επιπολαιότητα. Τα έντυπα και οι οδηγίες ετοιμάζονται στην κυριολεξία την τελευταία στιγμή και δημοσιεύονται την ίδια μέρα που αιφνιδιαστικά ανακοινώνεται η έναρξη υποβολής των δηλώσεων. Ωστόσο τα έγγαμα ζευγάρια ή τα μέλη του συμφώνου συμβίωσης που επιθυμούν να κάνουν χωριστή δήλωση, θα πρέπει να το δηλώσουν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, όπως θα όφειλαν την δεκαετία του 1990 που τα έντυπα των δηλώσεων ταχυδρομούνταν με τα στοιχεία των φορολογούμενων προσυμπληρωμένα. Τι εμποδίζει να κάνουν την επιλογή τους πριν υποβάλλουν την δήλωση; Το μυαλό ενός γραφειοκράτη που για κάποιο λόγο επιβάλλεται κυριαρχικά στις διαδικασίες χωρίς τον παραμικρό αντίλογο.

Την ίδια επιπολαιότητα συναντάμε σε κάθε τι. Καθημερινά ανακοινώνονται αλλαγές στις διαδικασίες. Αλλαγές που η εφαρμογή τους επιβάλλεται άμεσα, χωρίς μια περίοδο προσαρμογής, να ξέρουμε για παράδειγμα ότι η αλλαγή θα ισχύσει μετά από έξι μήνες. Αλλαγές χωρίς λογική. Ανακοινώθηκε αλλαγή στον τρόπο λήψης κωδικών και κλειδαρίθμου, όπου για τα νομικά πρόσωπα απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία στην Δ.Ο.Υ. την στιγμή που από το 2018, οι εταιρείες που ιδρύονται μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας μιας στάσης, έπαιρναν μέχρι τώρα εύκολα αυθημερόν κωδικούς και κλειδάριθμο αποκλειστικά μέσα από ηλεκτρονικές διαδικασίες.

Η ψηφιοποίηση είναι εδώ. Αντί όμως να εξυπηρετεί τους πολίτες και τις κρατικές λειτουργίες όπως πρέπει, μας ταλαιπωρεί χωρίς λόγο.

Διαβάστε εδώ την τελευταία Business Voice