Τι κρύβουν τα σχέδια για επιστροφή στις αγορές (άρθρο)

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Το ενδεχόμενο να εκδώσει η ελληνική κυβέρνηση ένα νέο ομόλογο γίνεται πλέον ανοικτά θέμα συζήτησης, καθώς η κυβέρνηση σταθμίζει τα δεδομένα και εξετάζει την προοπτική να προχωρήσει σε δοκιμαστική έξοδο στις αγορές μέσα στον Ιούλιο.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, μάλιστα, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Wall Street Journal

εξέφρασε την εκτίμηση ότι είναι “λίγο νωρίς” τώρα και ότι καλύτερα θα ήταν να προχωρήσει η κυβέρνηση σε “δύο ή τρεις εμβληματικές αποκρατικοποιήσεις το επόμενο διάστημα”. “Αυτό θα ήταν πιο ωφέλιμο. Μπορεί να βγει αργότερα στις αγορές» είπε χαρακτηριστικά.

Αντίθετα, ο Πολ Τόμσεν του ΔΝΤ και ο Κλάους Ρέγκλινγκ του ESM τάχθηκαν καθαρά υπέρ της επιστροφής της Ελλάδας στις αγορές το ταχύτερο.

Η έκδοση ενός ή περισσότερων ομολόγων στην παρούσα φάση δεν έχει ταμειακή σημασία, αλλά καθαρά συμβολική. Το ποσό θα είναι μικρό, η διάρκεια μέση (πενταετής) και το επιτόκιο υψηλό, γύρω στο 4,5%, εάν τελικά η έκδοση πραγματοποιηθεί.

Στόχος της κυβέρνησης είναι να δώσει ένα “σήμα” ότι η χώρα επιστρέφει σε ρυθμούς κανονικότητας και να εμπνεύσει εμπιστοσύνη, έτσι ώστε να ξεκινήσει ένας ενάρετος κύκλος θετικών αξιολογήσεων για την πιστοληπτική δυνατότητα του Κράτους και των τραπεζών, μείωσης των επιτοκίων και εισροής επενδύσεων.

Ο στόχος των δανειστών και της κυβέρνησης είναι η Ελλάδα μετά τον Αύγουστο του 2018 να μπορεί να δανείζεται από τις αγορές, με την υποστήριξη βέβαια του ESM, ώστε να μην χρειαστεί νέο δάνειο, όπως άλλωστε αναφέρθηκε ξεκάθαρα και στην απόφαση του Eurogroup.

Μέχρι τότε, βέβαια, υπάρχει αρκετός χρόνος και πολλά μπορεί να αλλάξουν.

Ήδη αρκετοί επισημαίνουν ότι ακόμα και υπό τις καλύτερες δυνατές συνθήκες, η Ελλάδα θα δανείζεται από τις αγορές με επιτόκια πολύ υψηλότερα από εκείνα του ESM που σήμερα είναι λίγο κάτω από 1%, οπότε με ταμειακά κριτήρια ο δανεισμός με ομόλογα δεν συμφέρει.

Όμως η κυβέρνηση θεωρεί την πρόσβαση στην αγορά πολύ σημαντική διότι εκτιμά ότι έτσι θα εξασφαλίσει μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας στην άσκηση οικονομικής πολιτικής.

Εάν μάλιστα δούμε και την πολιτική πλευρά του θέματος, εάν η κυβέρνηση έχει πρόσβαση στις αγορές στο τέλος του 2018, πιθανόν να έχει και τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει κοινωνικές και αναπτυξιακές πολιτικές στη συνέχεια.

Από την άλλη πλευρά, όμως, η υποστήριξη του ESM και της ευρωζώνης στην έξοδο από τις αγορές με τη δημιουργία του χρηματικού αποθεματικού ή με προληπτική στήριξη αργότερα, δεν θα είναι χωρίς προϋποθέσεις και ο δημοσιονομικός έλεγχος θα παραμείνει ισχυρός, πέρα από την ήδη “βαριά” υποχρέωση επίτευξης των πλεονασμάτων.

Επομένως ο βαθμός ελευθερίας που θα φέρει ο δανεισμός από τις αγορές με υψηλό μάλιστα κόστος είναι ένα μέγεθος πολύ σχετικό.