Ποιος κοροϊδεύει ποιον; Ελευθερία, ψευδείς ειδήσεις, δημοσιογραφία και πολιτική

Πότε γίνεται μια «εναλλακτική προσέγγιση», «ψευδής είδηση»; Πώς μπορεί μια ψευδής είδηση να βλάψει την εικόνα ενός πολιτικού ηγέτη, ενός κράτους, μιας εκλογικής αναμέτρησης; Πώς εντοπίζεται η ψευδής είδηση και τι επιδράσεις έχει;

Οι ψευδείς ειδήσεις ήρθαν στη δημοσιότητα αρχικά με το δημοψήφισμα για το Brexit αλλά κυρίως από την προεδρική πολιτική καμπάνια στις ΗΠΑ

το 2016. Και τα δύο αυτά συμβάντα υπογράμμισαν τις δυνατότητες της ψηφιακής κοινωνίας και των Μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία κατηγορήθηκαν για διασπορά ψευδών ειδήσεων.

Ο νέο-εκλεχθείς πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ στις 27 Ιουνίου 2017 κατηγόρησε τον ειδησεογραφικό κολοσσό CNN για διασπορά ψευδών ειδήσεων, κυρίως αναφορικά με την ανάμειξη της Ρωσίας στην εκλογική διαδικασία των ΗΠΑ. Η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ στις 25 Νοεμβρίου 2016 δήλωσε ότι «οι απόψεις πλέον δεν διαμορφώνονται με τον ίδιο τρόπο όπως 25 χρόνια πριν», εκδηλώνοντας την ανησυχία της για το κατά πόσο οι ψευδείς ειδήσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις γερμανικές εκλογές του 2017. Ποιος είναι όμως ο ρόλος της παραδοσιακής δημοσιογραφίας στο νέο αυτό περιβάλλον;

Η παραδοσιακή διαδικασία δημιουργίας ειδήσεων βασίζεται (ή βασιζόταν) σε έναν μηχανισμό ο οποίος, αν και δεν ήταν απόλυτα αμερόληπτος, συμπεριελάμβανε μηχανισμούς φιλτραρίσματος, επεξεργασίας και διασταύρωσης των ειδήσεων. Στην εποχή της αποκεντρωμένης πλέον εποχής της πληροφορίας, με την ταχύτατη και οικονομική πρόσβαση στο Διαδίκτυο, οι παραδοσιακοί αυτοί μηχανισμοί εκλείπουν.

Οι υπέρμαχες φωνές επιδοκιμάζουν την «εκδημοκράτηση» των ειδήσεων, απομακρυσμένες πλέον από τα κέντρα λήψης αποφάσεων όπου η δημοσιογραφία φαίνεται να είχε υποταχθεί στις πολιτικές επιταγές. Παράλληλα όμως, ατομικές, πολιτικές και επιχειρηματικές οντότητες βρήκαν τρόπους εκμετάλλευσης αυτού του νέου, ελεύθερου περιβάλλοντος. Το όνειρο μιας απολύτως ελεύθερης παραγωγής ειδήσεων ίσως έχει γίνει ο εφιάλτης της παραπληροφόρησης, των ψευδών ειδήσεων και της χειραγώγησης.

Ποια είναι λοιπόν η οργανωτική δομή των ψευδών ειδήσεων; Ποια η σχέση τους με τη διαμόρφωση στάσεων και πεποιθήσεων; Πώς διαμορφώνεται η νέα δυναμική σχέση μεταξύ Μέσων κοινωνικής δικτύωσης, παραδοσιακής δημοσιογραφίας και ψευδών ειδήσεων; Απαντήσεις και πολλά ακόμα ερωτήματα στο 2ο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώνει το Advanced MediaInstitute της Κύπρου, το Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Κύπρου, το Centre for the Study of Journalism, Cultureand Community του Πανεπιστημίου του Bournemouthκαι του Πανεπιστημίου Universite Hassan II της Casablanca. Το συνέδριο τιτλοφορείται: “Journalism, Society and Politics in the Digital Media Era” και θα διεξαχθεί στη Λεμεσό της Κύπρου 1-3 Σεπτεμβρίου.

Στο συνέδριο χαιρετισμό θα απευθύνει ο Λευτέρης Κρέτσος ,ΓΓ Ενημέρωσης και Επικοινωνίας.