Πενήντα χρόνια μετά: Νέες προσεγγίσεις στη Δικτατορία των Συνταγματαρχών

Ένα ενδιαφέρον επιστημονικό συνέδριο θα πραγματοποιηθεί το χρονικό διάστημα 20-22 Απριλίου 2017, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αμφιθέατρο «Λεωνίδας Ζέρβας» (Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα). Πρόκειται για διοργάνωση από τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας / Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

Αναλυτικά το πρόγραμμα:

Πέμπτη, 20 Απριλίου

09:30-10.30 Έναρξη συνεδρίου

Χαιρετισμοί

Ταξιάρχης Κόλιας, Διευθυντής ΙΙΕ/EIE

Ηλίας Νικολακόπουλος, Πρόεδρος Δ.Σ. ΑΣΚΙ

Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Λεωνίδας Καλλιβρετάκης, Αντί προλόγου

Βαγγέλης

Το δικτατορικό καθεστώς σε διεθνές περιβάλλον

Συντονισμός: Ηλίας Νικολακόπουλος

10:30 Έφη Πενταλιού, Η ελληνική δικτατορία και η διεθνής κοινή γνώμη

10:50 Χρύσα Βαχτσεβάνου, Οι ελληνογερμανικές σχέσεις κατά την περίοδο της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών (1967-1974)

11:10 Νίκος Παπαναστασίου, Η ραδιοφωνική «Εκπομπή του Μονάχου» και η εξέλιξη των ελληνογερμανικών σχέσεων (1967-1974)

11:30 Πέτρος Παπαπολυβίου, Η επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στην Αθήνα, τον Σεπτέμβριο του 1971: μια κομβική στιγμή στις σχέσεις Αθηνών -Λευκωσίας και στην πολιτική της δικτατορίας στο Κυπριακό

11:50 Συζήτηση

12:20 Διάλειμμα

Ελληνοαμερικανικές σχέσεις

Συντονισμός: Κωστής Καρπόζηλος

12:30 Σωτήρης Ριζάς, Δημοκρατία και αυταρχισμός στην αμερικανική πολιτική σκέψη της δεκαετίας του ’60

12:50 Χρήστος Χρηστίδης, “Α vital tie”… Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η δικτατορία των συνταγματαρχών: επίσημη πολιτική και κοινωνική δυναμική στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου

13:10 Αλέξανδρος Κιτροέφ, Το καθεστώς της 21ης Απριλίου και ο Αμερικής Ιάκωβος: μια ιδιότυπη σχέση Εθνικού Κέντρου και Ομογένειας

13:30 Τζένη Λιαλιούτη, Μεταξύ «αμερικανικής κατοχής» και «ηθικού κύρους»: Η αμερικανική πολιτιστική διπλωματία στην Ελλάδα 1967-1973

13:50 Συζήτηση

14:20 Μεσημεριανό διάλειμμα

Πολιτικές δυνάμεις, Εκκλησία και Δικτατορία

Συντονισμός: Τάσος Σακελλαρόπουλος

16:30 Δανάη Κολτσίδα, Στάσεις και διαθέσεις της δεξιάς παράταξης έναντι της στρατιωτικής δικτατορίας (1967­1974)

16:50 Τάσος Κωστόπουλος, Από τον εθνάρχη στην εθνοσωτήριο και τούμπαλιν. Το στελεχικό δυναμικό της Δεξιάς και η χούντα

17:10 Αλέξανδρος Σακελλαρίου, Δικτατορία και Ορθόδοξη Εκκλησία. Εκλεκτικές συγγένειες και αμοιβαία ιδιοποίηση

17:30 Συζήτηση

17:50 Διάλειμμα

Το καθεστώς: προπαγάνδα και καταστολή

Συντονισμός: Κατερίνα Δέδε

18:10 Αλέξανδρος Κεσσόπουλος, Η Επανάστασις ως προσωρινό καθεστώς διάσωσης του Κοινοβουλευτισμού και της Δημοκρατίας

18:30 Ελένη Κούκη, Η επέτειος της 21ης Απριλίου: στιγμιαίες διευθετήσεις, διαρκείς συνέπειες

18:50 Στράτος Δορδανάς, «Διά να είμεθα ημείς σήμερον ελεύθεροι»: Μνημεία και δημόσιες τελετές στη Μακεδονία της 21ης Απριλίου 1967

19:10 Άννα Παπαέτη, Μουσική, ήχος και βασανιστήρια την περίοδο της Χούντας (1967-1974)

19:30 Συζήτηση

Παρασκευή, 21 Απριλίου

Δημόσια / τεχνικά έργα και πολιτικές του χώρου

Συντονισμός: Χριστίνα Αγριαντώνη

10:00 Στάθης Αραποστάθης, Γιάννης Φωτόπουλος, Τέλης Τύμπας, Κοινωνικο-τεχνικές φαντασιώσεις, τεχνο­εθνικισμός και κρατική πολιτική για την ενέργεια την περίοδο της δικτατορίας

10:20 Λίλα Λεοντίδου, Οι ελληνικές πόλεις σε καμπή: πολεοδομική και οικιστική πολιτική την περίοδο της δικτατορίας

10:40 Πασχάλης Σαμαρίνης, Χωρικές πολιτικές, έρευνα και σχεδιασμός τα χρόνια της δικτατορίας: τομές και συνέχειες· συλλογικές μεταβάσεις και προσωπικές πορείες

11:00 Σοφία Αλεξία Παπαζαφειροπούλου, Ηλίας Καφάογλου, Δρόμοι και αυτοκίνητα την περίοδο της δικτατορίας

11:20 Συζήτηση

11:50 Διάλειμμα

Οικονομία και οικονομική πολιτική του καθεστώτος

Συντονισμός: Βαγγέλης Καραμανωλάκης

12:00 Χρήστος Τσάκας, Εξευρωπαϊσμός και αυταρχισμός. Η πολιτική οικονομία της δικτατορίας

12:20 Θανάσης Μπέτας, Οι συνταγματάρχες ως εργοδότες. Επιχειρηματικές στρατηγικές του απριλιανού καθεστώτος στον κλάδο της βιομηχανίας τσιγάρων μέσα από το παράδειγμα της καπνοβιομηχανίας Ματσάγγου

12:40 Ζήσιμος Συνοδινός, Δικτατορία των συνταγματαρχών, λαϊκή αποταμίευση και οικονομική επέκταση. Η περίπτωση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου

13:00 Χρίστος Μάης, Κώστας Παλούκης, Θεσμικός εκσυγχρονισμός και οικονομική πολιτική: η δημιουργία του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης την περίοδο της δικτατορίας

13:20 Συζήτηση

13:50 Μεσημεριανό διάλειμμα

Ιστορία και Μνήμη: ανασυγκροτώντας το εθνικό παρελθόν

Συντονισμός: Πολυμέρης Βόγλης

15:30 Τριαντάφυλλος Πετρίδης, Βασιλική Σακκά, Η δικτατορία των συνταγματαρχών και τα σχολικά εγχειρίδια Ιστορίας και Πολιτικής Αγωγής. Η Μεγάλη Αφήγηση και η οικοδόμηση της εθνικοφροσύνης των μαθητών/μαθητριών

15:50 Μαρία Στυλιανού, Η εμπέδωση του ελληνοχριστιανισμού και η απάλειψη του πολιτισμικού άλλου στην Καβάλα την περίοδο της δικτατορίας (1967-1974)

16:10 Αιμιλία Σαλβάνου, Η επταετία και η διαμόρφωση της προσφυγικής μνήμης

16:30 Συζήτηση

16:50 Διάλειμμα

Η αμφισβήτηση του καθεστώτος: προσλήψεις και στάσεις

Συντονισμός: Αντώνης Λιάκος

17:00 Ευγενία Παλιεράκη, Η αντίσταση στη Δικτατορία των Συνταγματαρχών και η Χιλή του Αγιέντε

17:20 Αλεξάνδρα Σφοίνη, «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία»: η ιστορική διάσταση του συνθήματος του Πολυτεχνείου

17:40 Μαρία Νικολοπούλου, Σεξουαλικότητα και γραφή στα φοιτητικά και underground περιοδικά (1971-1974)

18:00 Συζήτηση

18:20 Διάλειμμα

Από τη δικτατορία στη Μεταπολίτευση: αναστοχασμοί και απολογισμοί

Συντονισμός: Νίκος Αλιβιζάτος

18:40 Γεράσιμος Νοταράς, Από τη Δικτατορία στη Δημοκρατία. Η περίπτωση της Δημοκρατικής Άμυνας. Πρόσληψη της μορφής του καθεστώτος, μορφές πάλης για την ανατροπή της δικτατορίας, κοινωνικοπολιτικό όραμα για τη μεταχουντική εποχή

19:00 Άννα Φιλίνη, Στρατηγική και τακτική αντιμετώπιση της «φιλελευθεροποίησης» του καθεστώτος της φασιστικής Χούντας από τις ελληνικές αντιδικτατορικές δυνάμεις της εποχής και η πτώση της

19:20 Γιάννης Τζανετάκος, Από την αντίσταση στη μεταπολίτευση. Η περίπτωση του περιοδικού «Προσανατολισμοί»

19:40 Σωτήρης Βαλντέν, Η θεωρία των «ρωγμών» και οι αντίπαλοί της: η δύσκολη πορεία του ΚΚΕ Εσωτερικού και των φοιτητών του τα τελευταία χρόνια της δικτατορίας

20:00 Συζήτηση

Σάββατο, 22 Απριλίου

Αμφισβήτηση και εικαστική δημιουργία

Συντονισμός: Ευγένιος Ματθιόπουλος

10:30 Ελευθερία Δελαζάνου, «Κι’ έτσι δεν πήραμε κρατικό βραβείο…». Η τέχνη ως εργαλείο ιδεολογικής χειραγώγησης την περίοδο της χούντας. Η περίπτωση των κρατικών βραβείων και χορηγιών σε εικαστικούς καλλιτέχνες το 1972

10:50 Χρυσοβαλάντης Στειακάκης, Οι εικαστικές τέχνες στην Ελλάδα της επταετίας: Νεωτερισμός και αντιδικτατορική αλληλεγγύη στον αντίποδα του ηθικοπλαστικού, εθνικιστικού πολιτισμικού προσανατολισμού

11:10 Μαρία Μόσχου, Το «Καλλιτεχνικό και Πνευματικό Κέντρο Ώρα». Πολιτιστικές δράσεις και αμφισβήτηση στα χρόνια της δικτατορίας

11:30 Συζήτηση

11:50 Διάλειμμα

Αμφισβήτηση, θέατρο και διανόηση

Συντονισμός: Γιάννης Παπακονδύλης

12:00 Κωνστάντζα Γεωργακάκη, «Έρχονται… δεν έρχονται»: μια τολμηρή επιθεώρηση το καλοκαίρι του 1970

12:20 Σπύρος Κακουριώτης, Θέατρο και αμφισβήτηση κατά την περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας (1967-1974)

12:40 Χρίστος Μάης, «Η προδοσία των διανοουμένων»; Οι χορηγίες του Ιδρύματος Φορντ στην Ελλάδα της Επταετίας

13:00 Άννα-Μαρία Σιχάνη, Διανοούμενοι και δημόσια σφαίρα στον καιρό της «σιωπής»: επανασημασιοδοτήσεις της αμφισβήτησης στην απριλιανή Δικτατορία

13:20 Συζήτηση

13:50 Μεσημεριανό διάλειμμα

Έλληνες στο εξωτερικό: στον αστερισμό της Αντίστασης

Συντονισμός: Δημήτρης Δημητρόπουλος

16:00 Βιβιάννα Βούλγαρη, Συνεργασία, ανοχή, και αντίσταση: στάσεις των Ελλήνων της Ολλανδίας απέναντι στην ελληνική χούντα την περίοδο 1967-1974

16:20 Σάκης Γκέκας, Μετανάστες ακτιβιστές. Ο αντιδικτατορικός αγώνας στον Καναδά

16:40 Αντώνης Σαραντίδης, Η «Ένωσις των εν Παρισίοις Ελλήνων Σπουδαστών»: ο Ελληνικός Φοιτητικός Σύλλογος του Παρισιού την περίοδο της δικτατορίας

17:00 Συζήτηση

17:20 Διάλειμμα

Η «στιγμή» της μετάβασης

Συντονισμός: Έφη Γαζή

17:40 Δημήτρης Παπαδιαμάντης, Προς τη διαμόρφωση μιας αντικαραμανλικής δεξιάς: Ιούλιος-Δεκέμβριος 1974

18:00 Σεθέλος-Ισίδωρος Μπάλιος, Η ελληνική μεταπολίτευση στον ισπανικό τύπο. Επιστροφή Κ. Καραμανλή και δημοψήφισμα για το πολιτειακό ζήτημα, Ιούλιος -Δεκέμβριος 1974

18:20 Σοφία Βιδάλη, Δικτατορία – Δημοκρατία – Κουλτούρες καταστολής: Η σιωπή της ιστορίας και η «κάθαρση» που δεν έγινε

18:40 Τάσος Σακελλαρόπουλος, Το πατριωτικό κύρος και η δίκη των πρωταιτίων

19:00-19.30 Συζήτηση

Λήξη εργασιών συνεδρίου