Με κομμένη την ανάσα…

Toυ Πολυδεύκη Παπαδόπουλου

Η σημασία των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας, εκτός από καθοριστική για το μέλλον της ίδιας της χώρας, είναι κρίσιμη για όλη την Ευρώπη, αλλά ιδιαίτερη και για την Ελλάδα. Η Γαλλία αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, μετά την αποχώρηση της Βρετανίας έχει γίνει το κράτος μέλος της ΕΕ με τον ισχυρότερο στρατό και το μόνο με μόνιμη συμμετοχή

στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, για δε τη χώρα μας συνιστά έναν από τους κυριότερους οικονομικούς αλλά και πολιτικούς εταίρους της.

Ωστόσο, η Γαλλία αντιμετωπίζει, ουσιαστικά από τη δεκαετία του ’90, μια υπαρξιακή κρίση, η οποία αντικατοπτρίζεται πλέον ξεκάθαρα σ’ αυτές τις εκλογές. Σε ό,τι αφορά την οικονομία, η ανάπτυξη είναι ασθενική, η ανεργία βρίσκεται στο 10%, (με εκείνη των νέων να αγγίζει το 20%), τα δημόσια οικονομικά παραμένουν στο όριο της παραβίασης του Συμφώνου Σταθερότητας και η ανταγωνιστικότητα στους περισσότερους κλάδους μειώνεται. Μέσα σ’ όλα αυτά η κοινωνική συνοχή της Γαλλίας φθίνει, ενώ το σύστημα ενσωμάτωσης δεν αποτρέπει τη δημιουργία μιας κατηγορίας ισλαμιστών τρομοκρατών, όχι εισαγόμενων, αλλά γεννημένων και μεγαλωμένων στη χώρα. Τέλος, από την εποχή της Πτώσης του Τείχους του Βερολίνου, της δημιουργίας του κοινού νομίσματος και της βιαστικής και εκτεταμένης διεύρυνσης της ΕΕ, η Γαλλία βρίσκεται σε αμηχανία ως προς το τι ακριβώς επιδιώκει από την ευρωπαϊκή ενοποίηση.

Κοιτώντας τα πράγματα ακόμη πιο μακροσκοπικά και μακροϊστορικά, σε μια θεώρηση που ξεκινά από την ίδια γέννηση της γαλλικής δημοκρατίας και καταλήγει στις μέρες μας, διαπιστώνει κανείς μια διαρκή αμφιταλάντευση ανάμεσα στην επανάσταση και την συντήρηση και μια διαπάλη πάλη κέντρου–περιφέρειας (Παρισιού-επαρχίας). Παρακολουθεί μια μόνιμη αντιπαλότητα με την Γερμανία για την ηγεμονία στην Ευρώπη, αλλά και μια συχνή επιφυλακτικότητα απέναντι στην παγκοσμιοποίηση και την διεκδίκηση διατήρησης της λεγόμενης «γαλλικής εξαίρεσης». Βλέπει, τέλος, την προσπάθεια συγκερασμού μιας μοναρχικής ιδεολογίας (που παραμένει στο ημιπροεδρικό σύστημα της 5ης δημοκρατίας και την αναζήτηση ενός χαρισματικού ηγέτη με απευθείας επαφή με τον λαό), με την δημοκρατική ιδεολογία (εκλογές και κοινοβουλευτισμός).

Απέναντι σ’ αυτό το πολιτικοοικονομικό σκηνικό, αλλά και το ιστορικό υπόβαθρο, 11 υποψήφιοι διεκδικούν το προεδρικό αξίωμα, εκ των οποίων τέσσερις (Μακρόν, Λεπέν, Φιγιόν, Μελανσόν) εμφανίζονται να έχουν πιθανότητες να περάσουν στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, στις 7 Μαΐου. Δύο εξ αυτών κατατάσσονται στο δεξιό και το αριστερό άκρο (Λεπέν, Μελανσόν) και επίσης μόνον δύο στον κεντρώο/κεντροδεξιό χώρο (Μακρόν, Φιγιόν). Επιπλέον, δύο από τους τέσσερεις κατηγορούνται για εμπλοκή σε σκάνδαλα εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ (Φιγιόν, Λεπέν), τρεις χρησιμοποιούν αντιευρωπαϊκή και φιλορωσική ρητορική (Λεπέν, Μελανσόν, Φιγιόν) και ένας είναι υποψήφιος για την προεδρία της Γαλλίας χωρίς να έχει εκλεγεί ποτέ σε κανένα δημόσιο αξίωμα (Μακρόν). Τέλος κανείς δεν συγκεντρώνει, τουλάχιστον στις δημοσκοπήσεις, περισσότερο από 25%, ενώ περίπου το ¼ των Γάλλων ψηφοφόρων δηλώνει μέχρι την ώρα της κάλπης αναποφάσιστο ή αποφεύγει να εκδηλωθεί.

Παραμένει έτσι απρόβλεπτο το ζευγάρι που πρόκειται να προκριθεί στο δεύτερο γύρο, μια και το επικρατών Μακρόν-Λεπέν μπορεί ακόμη να διεμβολιστεί από κάποιον εκ των Φιγιόν, Μελανσόν.

Όμως, καθώς η επικράτηση του ενός ή του άλλου υποψηφίου θα έχει, περισσότερο από άλλες φορές, σημαντικές διαφορές για τη διακυβέρνηση του «Εξαγώνου», αλλά και το ρόλο του στην Ευρώπη, είναι πολλοί στην ίδια τη Γαλλία, αλλά και σε αρκετές κοινοτικές πρωτεύουσες που κρατούν την ανάσα τους. Και θα την κρατούν μέχρι την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου, αλλά κυρίως του δεύτερου σε δύο εβδομάδες, και ενδεχομένως και ενός τρίτου, που θα αποτελέσει η διεξαγωγή κοινοβουλευτικών εκλογών, έναν περίπου μήνα πιο μετά.