Κομοτηνή: Ο «Οδυσσέας» ενώνει τη Μεσόγειο

Μπορούν οι μυδο-καλλιεργητές της Χαλάστρας και της Κεραμωτής να ενημερώνονται για τις μετρήσεις θερμοκρασίας νερού στην επιφάνεια της θάλασσας; Μπορούν οι αλιείς του Πόρτο Λάγους, της Μαρώνειας και του Φαναρίου να γνωρίζουν αν το φυτοπλαγκτόν φέτος θα τους δημιουργήσει προβλήματα; O «Οδυσσέας» απαντά πως ναι, μπορούν!

Σύμφωνα με τον υπεύθυνο καθηγητή του Δ.Π.Θ., κ. Γιώργο Συλαίο, που μίλησε στην ΕΡΤ Κομοτηνής το πρόγραμμα «ODYSSEA» ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2017 και θα διαρκέσει τέσσερα χρόνια ακόμη.

Στο facebook

και στο Twitter οι προγνώσεις για τη θάλασσα
Το ευρωπαϊκό σύστημα Copernicus καταχώρησε ως ‘βέλτιστη πρακτική’ την εφαρμογή που ανέπτυξε το ΔΠΘ στα κοινωνικά δίκτυα (Facebook, Twitter) με την ονομασία ODYSSEA-Greece με στόχο την παροχή άμεσης εξατομικευμένης πληροφόρησης σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη θάλασσα ( Σύμφωνα με τον υπεύθυνο καθηγητή του Δ.Π.Θ., κ. Γιώργο Συλαίο, που μίλησε στην ΕΡΤ Κομοτηνής το πρόγραμμα «ODYSSEA» ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2017 και θα διαρκέσει τέσσερα χρόνια ακόμη χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το πιο καινοτόμο πρόγραμμα χρηματοδότησης για Ευρωπαϊκά έργα, με τίτλο «Ορίζοντας 2020» Το Δημοκρίτειο συντονίζει αυτό το πρόγραμμα, που αναφέρεται σε δράσεις που σχετίζονται με την Μεσόγειο Θάλασσα και καλύπτει όλη αυτή την έκταση. Το έργο αποτελεί έναν κόμβο συλλογής των δεδομένων που αφορούν στην παρατήρηση με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο συλλογής των συνθηκών που επικρατούν στην Μεσόγειο Θάλασσα.

Συμμετέχουν 28 φορείς, από Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα, αλλά και Ιδιωτικές Επιχειρήσεις και στόχος είναι να προωθήσει στους τελικούς χρήστες που είναι οι άνθρωποι που εργάζονται στην Μεσόγειο Θάλασσα, οποιαδήποτε στοιχεία, δεδομένα, προγνώσεις είναι διαθέσιμες με στόχο να βελτιώσει τη λειτουργία τους και τη διαχείριση των ζητημάτων στην καθημερινότητα τους. « Όλοι μπορούν να παίρνουν στοιχεία από τον «Οδυσσέα». Είμαστε ο κόμβος που πλέον θα δίνουμε τα δεδομένα που παράγει ο Copernicus, αλλά και από πάρα πολλές βάσεις που είναι διαθέσιμες. Πληροφορίες από οποιονδήποτε δορυφόρο περάσει πάνω από την Μεσόγειο. Καλύπτεται όλη η Ελλάδα, η Αλγερία, η Τυνησία, η Αίγυπτος, δίνουμε όλες τις πληροφορίες σε οποιονδήποτε χρήστη μέσω των κοινωνικών δικτύων.» δηλώνει ο κ. Συλαίος σημειώνοντας πως «Υπάρχουν τα στοιχεία διαθέσιμα, αλλά μέχρι τώρα δεν ήταν εύκολη η χρήση τους από οποιοδήποτε κοινό πολίτη κι αυτό είναι ένα μεγάλο μειονέκτημα. Περνούν πάνω από τα κεφάλια μας δορυφόροι, αλλά τα αποτελέσματά τους δεν τα βρίσκει εύκολα. Είναι δύσκολο να έχει πρόσβαση, να τα επεξεργαστεί, είναι πάρα πολύ σύνθετη η δομή των αρχείων. Ενώ στη δική μας πλατφόρμα ο τελικός χρήστης βλέπει ένα χάρτη, ένα διάγραμμα, κάνει «κλικ» πάνω στο διάγραμμα αυτό και παίρνει ένα κείμενο, μια παράγραφο που κάθε μέρα αυτόματα ανεβαίνει πάνω στα κοινωνικά δίκτυα για να δει εκεί τις συνθήκες που θα επικρατήσουν στην περιοχή του.»

Αισθητήρες του Δ.Π.Θ. στη Θάλασσα
Στο αμέσως επόμενο διάστημα και μέσα σε δύο χρόνια το Δ.Π.Θ. θα τοποθετήσει τους δικούς τους αισθητήρες στη θάλασσα, τους επόμενους σταθμούς μέτρησης του «Οδυσσέα», τα δικά του μαθηματικά μοντέλα που θα προβλέπουν τις οποιεσδήποτε συνθήκες στη θάλασσα. Θα είναι εξελιγμένοι οι αισθητήρες που θα τοποθετηθούν στο Θρακικό. Θα εγκατασταθούν σταθμοί μόνιμης παρακολούθησης σε συγκεκριμένες περιοχές που υπάρχουν χρήστες, σε συνεργασία με τους χρήστες που θα βοηθήσουν στη συντήρηση και λήψη δεδομένων. Θα τοποθετηθούν μόνιμα στη θάλασσα μικρές συσκευές –ντρονς τα οποία κινούνται υποβρύχια, εξοπλισμένα με αισθητήρες. Παγκόσμια αποκλειστικότητα του «Οδυσσέα» θα είναι η τοποθέτηση αισθητήρα, ο οποίος θα μετρά τα μικροπλαστικά στη θάλασσα. «Τέτοιος αισθητήρας δεν υπάρχει ακόμη. Αναπτύσσεται σε συνεργασία με εταιρίες από την Ισπανία, την Ιταλία, από την Γαλλία και θα έχουμε στο επόμενο διάστημα και μετρήσεις μικροπλαστικών, που είναι ανοιχτή πληγή.» αποκάλυψε ο καθηγητής του Δ.Π.Θ.

«Θαλασσινές» προβλέψεις
Έτσι πολύ απλά με το την υλοποίηση ενός προγράμματος που φέρει το όνομα ενός μυθικού προσώπου ο κόσμος θα ενημερώνεται για τις συνθήκες που επικρατούν, αλλά και γι αυτές που θα επικρατήσουν στη θάλασσα, με τον ίδιο τρόπο που πληροφορείται την πρόγνωση του καιρού. Πρόγνωση για τη θερμοκρασία, τα ρεύματα, τον κυματισμό, που είναι σημαντικές πληροφορίες για τους ιχθύο- καλλιεργητές, τους μυδοκαλλιεργητές, τους αλιείς, τους ψαράδες. Σημαντικές ακόμη και για την αποφυγή των προβλημάτων. Τόσο οι μετρήσεις όσο και οι προγνώσεις δίνονται στο χρήστη με την μορφή διαγράμματος αλλά και επεξηγηματικού κειμένου που ανανεώνεται αυτόματα καθημερινά. Έτσι, οι μυδοκαλλιεργητές της Χαλάστρας και της Κεραμωτής μπορούν να ενημερώνονται για τις μετρήσεις θερμοκρασίας νερού στην επιφάνεια της θάλασσας, προερχόμενες από τους δορυφόρους του Ευρωπαϊκού συστήματος COPERNICUS, καθώς και για την πρόβλεψη για την εξέλιξη της θερμοκρασίας νερού κατά την επόμενη εβδομάδα προερχόμενη από μαθηματικά ομοιώματα πρόγνωσης του συστήματος COPERNICUS. Αντίστοιχα, παρέχονται μετρήσεις και προβλέψεις της θερμοκρασίας αέρα (μέση, ελάχιστη και μέγιστη ημερήσια τιμή) προερχόμενες από το σύστημα NOAA-GFS. Τέλος, δίνονται δορυφορικές μετρήσεις και μαθηματικές προγνώσεις κυματισμού (ύψος κύματος και διεύθυνση διάδοσης από το σύστημα Copernicus) και συγκέντρωσης φυτοπλαγκτόν (από διαθέσιμους δορυφόρους). Τέτοιες πληροφορίες είναι χρήσιμες και μπορούν να αξιοποιηθούν από Οργανισμούς Διαχείρισης Λιμένων, Διευθύνσεις Πολιτικής Προστασίας, υδατοδρόμια, εξέδρες άντλησης πετρελαίου, τερματικούς σταθμούς μεταφόρτωσης φυσικού αερίου, ναυσιπλοΐα και θαλάσσιες μεταφορές, αλιείς, ιχθυοκαλλιεργητές και φυσικά το ευρύ κοινό.

ODYSSEA και σε άλλες γλώσσες
Το ΔΠΘ ανέπτυξε αντίστοιχες σελίδες κοινωνικής δικτύωσης για την Αίγυπτο (ODYSSEA-Egypt), την Τυνησία (ODYSSEA-Tunisie), την Ισπανία (ODYSSEA-Spain) και την Τουρκία (ODYSSEA Οι παραπάνω δράσεις υλοποιούνται στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου ODYSSEA που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 και συντονίζεται από το Εργαστήριο Οικολογικής Μηχανικής & Τεχνολογίας του ΔΠΘ.

Θα δοθεί η δυνατότητα και στον εκπαιδευτικό κόσμο
Όπως τόνισε ο κος Συλαίος από την πλευρά τους διερευνείται και η εκπαιδευτική διάσταση με στόχο να δοθεί η ευκαιρία οι καθηγητές, οι μαθητές στα σχολεία να αξιοποιούν όλες αυτές τις δυνατότητες, οποιοδήποτε περιβαλλοντικού αντικειμένου δραστηριότητες και δυνατότητες.

Για το σύστημα Copernicus πρέπει να γνωρίζω ότι:
Tο σύστημα Copernicus είναι το πλέον φιλόδοξο και καινοτόμο εγχείρημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Παρατήρηση και Παρακολούθηση της Γης με την βοήθεια διάφορων τεχνολογιών, όπως υπερσύγχρονοι δορυφόροι στο διάστημα, αισθητήρες στην θάλασσα, στο έδαφος και στον αέρα, και προγνωστικά μαθηματικά ομοιώματα που έχουν ως στόχο να παρέχουν, σε σχεδόν πραγματικό χρόνο, επιχειρησιακά δεδομένα και υπηρεσίες πληροφόρησης ελεύθερα και χωρίς κόστος, ώστε να αξιοποιηθούν σε ένα ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων της πραγματικής οικονομίας. Οι σελίδες ODYSSEA-Greece ( και επιλέχθηκαν γιατί ακριβώς παρέχουν μετρήσεις και προγνώσεις για την θάλασσα και την ατμόσφαιρα, προερχόμενες από διάφορες διαθέσιμες πηγές πληροφορίας (δορυφόρους, μαθηματικά ομοιώματα πρόγνωσης, επιτόπιους αισθητήρες κλπ.), με στόχο την βελτίωση της καθημερινής λειτουργίας τους.

Για Το Έργο ODYSSEA πρέπει να ξέρω ότι:
Το έργο ODYSSEA, χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Έρευνας και Καινοτομίας HORIZON 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελείται από 28 εταίρους από 14 χώρες της ΕΕ και από τρίτες χώρες της Μεσογείου. Η κοινοπραξία περιλαμβάνει ερευνητικά ιδρύματα, πανεπιστήμια, φορείς χάραξης πολιτικής, μη κυβερνητικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις. Το έργο ODYSSEA, συντονίζεται από το ΔΠΘ θα έχει διάρκεια 54 μήνες, έως τις 30 Νοεμβρίου 2021, με προϋπολογισμό 8,4 εκ. ευρώ. «Το Έργο έχει χρηματοδοτηθεί από το Πρόγραμμα Έρευνας και Καινοτομίας HORIZON 2020 της ΕΕ μέσω της Σύμβασης επιχορήγησης υπ. αρ. 727277»