Κομοτηνή: Μουσικές περιπλανήσεις με 47 Σουφλιώτες

Ένα μουσικό σύνολο με μαντολίνα, μαντόνες και κιθάρες. Ένα μουσικό σχήμα 47 μελών, 47 εξαιρετικών ανθρώπων. Γυναίκες, άνδρες, μικρά και μεγάλα παιδιά συνθέτουν έναν διαφορετικό, υπέροχο κόσμο. Ο Δημοσθένης Αρχοντούλης, μουσικολόγος διευθυντής της Εκκλησιαστικής Μαντολινάτας του Σουφλίου είναι η «ψυχή», ο συνδετικός κρίκος αυτής της ξεχωριστής, μεγάλης παρέας.

Πώς, όμως, ένα τέτοιο μουσικό σύνολο που συναντιέται κυρίως στα Επτάνησα βρέθηκε στο Σουφλί; «Είναι κάπως παράξενο το πώς βρέθηκε στο Σουφλί» δηλώνει ο κος Αρχοντούλης κι

εξηγεί πως επηρεασμένος ο τόπος από την κουλτούρα της Κωνσταντινούπολης, λόγω εμπορίου του μεταξιού και συναλλαγών που είχαν οι Σουφλιώτες τότε, η μουσική κουλτούρα «πέρασε» και στην περιοχή τους.

Το αμερικάνικο όνειρο

Η πρώτη μαντολινάτα, καταγεγραμμένη με φωτογραφικό υλικό, είναι του 1906 με μαντολίνα, κιθάρες και κόντρα μπάσο. Η παράδοση της συνεχίζεται μέχρι το 1960, όποτε και την αναλαμβάνει ο Κώστας Βογιατζής και την «απογειώνει» το 1963, με την παιδική τότε μαντολινάτα του Σουφλίου, με μια τετράμηνη περιοδεία στις ΗΠΑ. Από το Σεπτέμβριο μέχρι και τον Δεκέμβριο οι συμμετέχοντες έζησαν το «όνειρο» της Αμερικής.

Επιστροφή στο Σουφλί και εκ νέου δημιουργία

Ο Δημοσθένης Αρχοντούλης γύρισε το 2009 στο Σουφλί θέλοντας να προσφέρει στα μουσικά δρώμενα ως καθηγητής μουσικής. Επέστρεψε μετά από σπουδές στο εξωτερικό.
«Έλεγα ότι δεν θα ξαναγυρίσω, αλλά ήμουν από αυτούς που γύρισα αμέσως γιατί μου έλειπε το Σουφλί αφάνταστα. Νομίζω και οι νέοι που φεύγουν τώρα κάποια στιγμή σίγουρα θα γυρίσουν.» δηλώνει ο ίδιος. Πιο εκεί ο Απόστολος Μηντιούρης τον ακούει με προσοχή. Λέει πως η μαντολινάτα είναι η κολόνα και η ψυχή του Σουφλίου. «Θα ανέβει πολύ ψηλά, το αξίζει και το θέλουμε.» δηλώνει και σημειώνει για τις ώρες των προβών «Περνάμε ωραία. Είμαστε μια αγαπημένη και πολύτεκνη οικογένεια. Δευτέρα και Πέμπτη κάνουμε πρόβες. Με κέφι, όρεξη κι αγάπη, αφήνουμε όλα τα άλλα και πηγαίνουμε στις πρόβες.»

Παππούς και εγγονός μαζί
Μέλη της μαντολινάτας και ο Αριστογένης Τριανταφυλλούδης, ο παππούς με το μαντολίνο στα χέρια και ο 15χρονος εγγονός, με το ίδιο όνομα, με την κιθάρα. Ο Αριστογένης Τριανταφυλλούδης έμαθε στα 65 του χρόνια να διαβάζει παρτιτούρες και να ξεχωρίζει τις νότες. Σήμερα στα 72 καμαρώνει βλέποντας τον 15χρονο εγγονό του δίπλα του. «Λόγω της φτώχειας δεν μπόρεσα να αγοράσω ούτε φυσαρμόνικα ούτε φλογερά, σπούδασε ο γιος μου μουσική κι εκείνος μετά με έγραψε στα 72 μου χρόνια σε ιδιωτική μουσική σχολή στο Αμόριο.» «Ανταπέδωσε το καλό που του κάνατε, εσείς του ανοίξατε το δρόμο στη μουσική» παρατηρούμε για να τον ακούσουμε να σχολιάζει «Πάντα ήθελα να ασχοληθώ» και θυμάται τις καντάδες της νιότης «ήμασταν μια παρέα τότε» λέει και συγκινείται. Συγκινημένος όμως και ο 15χρονος εγγονός. «Ξεκίνησα όχι τόσο επειδή ήθελα, αλλά στη συνέχεια είδα ότι ήταν ωραία. Με περνούν μισό αιώνα κι, όμως, νομίζω ότι μέσα από την μαντολινάτα γνώρισα καλύτερα τον κόσμο των ηλικιωμένων και διαπιστώνω ότι είναι πιο ενδιαφέρον από ότι νομίζουμε και από ότι βλέπουμε.» λέει στέλνοντας το δικό του μήνυμα.

Στα 82της χρόνια μέλος της μαντολινάτας

Αλλά και η κα Νίκη Δαρισαπλή, στα 82 της χρόνια πια « Έλεγα πολλά Σουφλιώτικα τραγούδια από μικρή.» δηλώνει και μιλά με αγάπη για τον τόπο της, το Σουφλί. «Φροντίζουμε να του δίνουμε ζωή. Τον αγαπώ, δεν θέλω να φύγω στιγμή. Να ρίξουν και οι πολιτικοί μια ματιά και στον τόπο μας. Περνούν μόνο για την ψήφο.» παραπονιέται και μιλά για τις παρέες του χθες, στα χρόνια της νιότης, «βράζαμε καλαμπόκια, χορεύαμε, τραγουδούσαμε και με τα λίγα περνούσαμε καλά. Τώρα έχουν αλλάξει όλα.»

Από Μέγαρο σε Μέγαρο…

Προηγήθηκε μια συνάντηση στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορωδιών και Φιλαρμονικών, με τη συμμετοχή 55 Χορωδιών από όλο τον κόσμο. Ήταν μια πολύ μεγάλη διάκριση για την μαντολινάτα. Υπάρχει μια δεύτερη πρόσκληση, αυτή τη φορά για εμφάνιση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για το Μάιο. Και πιο πριν το Φεστιβάλ Χορωδιών για 4η χρονιά στο Σουφλί, όπου θα συναντηθούν Χορωδίες από όλη την Ελλάδα το διήμερο 21 και 22 Απριλίου.

Άν το θες όλα γίνονται…

«Τίποτα δεν γίνεται μόνο αν δεν το θες. Αν το θες, μπορεί να μην κάνεις κάτι μεγάλο, αλλά σίγουρα κάτι θα κάνεις.» δηλώνει ο μαέστρος και προσθέτει «Ξεκινήσαμε από το μηδέν και φτάσαμε σε ένα πολύ καλό επίπεδο. Στο Σουφλί η μουσική παράδοση ήταν, είναι και θα είναι ζωντανή.» Γνωρίζοντας την μαντολινάτα, ποιος μπορεί να αμφιβάλει;
Φώτο: Στιγμιότυπα από την επίσκεψη της μαντολινάτας στην ΕΡΤ Κομοτηνής Ρεπορτάζ κείμενο φωτογραφία: Μαρία Νικολάου