Ιδεοληψίες και συμφέροντα πίσω από τη διαπραγμάτευση (Άρθρο)

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Η διαπραγμάτευση για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης εξελίσσεται με ρυθμούς θρίλερ.

Οι διαφωνίες επικεντρώνονται στο θέμα της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας με την Κομισιόν να απαιτεί μεταβίβαση μονάδων της ΔΕΗ, καθώς και στα εργασιακά, με την κυβέρνηση να ζητά την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και το ΔΝΤ να αρνείται απαιτώντας ταυτόχρονα αύξηση του ορίου απολύσεων.

Και τα δύο αυτά θέματα είναι φορτισμένα σε

πολιτικό και συμβολικό επίπεδο, καθώς το ΔΝΤ έχει ιδεολογική προσκόλληση στην κατ΄ευφημισμόν λεγόμενη «απελευθέρωση» της αγοράς εργασίας, δηλαδή την κατάργηση όσο το δυνατόν περισσότερων εργασιακών δικαιωμάτων και την απαλλαγή των επιχειρήσεων από περιορισμούς, είτε πρόκειται για συλλογικές διαπραγματεύσεις είτε για όρια απολύσεων.

Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση έχει την ακριβώς αντίθετη θέση και μάλιστα φαίνεται ότι υπολόγιζε πώς εάν κέρδιζε έδαφος στο ιδιαίτερα συμβολικό και πολιτικά φορτισμένο ζήτημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να παρουσιάσει μια νίκη, η οποία θα δικαιολογούσε υποχωρήσεις σε κάποια άλλα πεδία.

Γιατί επί της ουσίας, για το πιο δύσκολο κομμάτι των διαπραγματεύσεων, δηλαδή για τη μείωση του αφορολόγητου και τις περικοπές στις συντάξεις φέρεται να έχει ήδη επιτευχθεί ένα πλαίσιο συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών.

Όμως στα εργασιακά η ιδεοληπτική εμμονή του ΔΝΤ αποτελεί εμπόδιο.

Το θέμα της ΔΕΗ, από την άλλη πλευρά, αποτελεί το κλειδί για το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας στον ανταγωνισμό και η μεταβίβαση παραγωγικών μονάδων και μετοχών της ΔΕΗ έχει γίνει το «ιερό δισκοπότηρο» κυρίως για την Κομισιόν, αλλά όχι τόσο και για το ΔΝΤ, παρότι το τελευταίο είναι πολύ περισσότερο προσανατολισμένο στην έννοια του ανταγωνισμού και του ανοίγματος των αγορών.

Η ΔΕΗ μέσα στην επόμενη τριετία πρέπει στην ουσία να παραχωρήσει στους ανταγωνιστές της ένα μεγάλο ποσοστό από το μερίδιο αγοράς το οποίο σήμερα κατέχει σχεδόν μονοπωλιακά: από το 90% που βρίσκεται σήμερα το μερίδιό της πρέπει να πέσει στο 50% το 2020.

Η Κομισιόν απαιτεί τώρα να μεταβιβαστούν σε άλλες εταιρείες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, κυρίως λιγνιτικές αλλά και υδροηελεκτρικές, έτσι ώστε να επιτευχθεί το ζητούμενο, καθώς η διαδικασία που ακολουθείται μέχρι σήμερα, με τη ΔΕΗ να πουλάει ρεύμα στην χονδρική σε άλλες εταιρείες για να την ανταγωνιστούν στην λιανική, δεν αποδίδει.

Είναι σαφές ότι η μεταβίβαση ενός τόσο μεγάλου κομματιού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα δημιουργεί ιδιαίτερα σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες.

Είναι δε πολύ πιθανόν ότι εκτός από τους εγχώριους επιχειρηματικούς ομίλους που κινούνται ήδη στην αγορά για το υπό εξέλιξη «παιχνίδι» έχει κινήσει το ενδιαφέρον και μεγάλων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στο χώρο της ενέργειας, όπου κυριαρχούν τα γερμανικά και γαλλικά συμφέροντα.

Όσο πιο πολλά και μεγάλα τα συμφέροντα που βρίσκονται στο παιχνίδι, τόσο πιο δύσκολη η διαπραγμάτευση, ιδιαίτερα για τον πιο αδύναμο κρίκο, την κυβέρνηση, δηλαδή, που βρίσκεται υπό την πίεση του χρόνου.