Η κοινωνική ένταξη των προσφύγων και των μεταναστών στη Σύνοδο της Επιτροπής Περιφερειών της Ευρώπης

“Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες δεν είναι αριθμοί, είναι άνθρωποι που πρέπει να προστατευθούν”. Με τη φράση αυτή ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιφερειών Karl-Heinz Lambertz έδωσε το στίγμα της Συνόδου της Επιτροπής Περιφερειών της Ευρώπης που ξεκίνησε χθες (22 Μαρτίου) και ολοκληρώνεται σήμερα με κύριο αντικείμενο στην ατζέντα της Επιτροπής το μεταναστευτικό.

Κοινωνική ένταξη

Την ώρα που οι θεσμοί και τα όργανα της Ευρώπης που εδρεύουν στις Βρυξέλλες χαράσσουν στρατηγικές και οι εθνικές κυβερνήσεις σχηματοποιούν το πολιτικό πλαίσιο, οι τοκικές κοινότητες είναι αυτές που καλούνται να υποδεχτούν τους πρόσφυγες και, κυρίως, να τυς ενσωματώσουν. Για τον λόγο, κατά τον Lambertz, οι τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και, συνεπώς, χρειάζονται πολύ περισσότερη υποστήριξη. Άλλωστε, δεν είναι ζήτημα μερικών μόνο χωρών και κοινοτήτων. “Η πολιτική συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, η οποία στηρίζει την κοινωνική ένταξη, πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί ισχυρό πυλώνα του μέλλοντος της Ευρώπης”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειών. Στα πλαίσια αυτά, αξιοσημείωτη είναι και η τοποθέτηση της Ανίλα Νορ, εκπροσώπου συμβουλευτικής επιτροπής για θέματα μετανάστευσης στην Ε.Ε., η οποία ανέφερε: “Δεν θέλουμε φθηνό εργατικό δυναμικό. Μας ενδιαφέρει η κοινωνική συνεισφορά των μεταναστών”.

Αλλαγές στις πολιτικές ασύλου;

Κοινή συνισταμένη της Συνόδου της Επιτροπής Περιφερειών της Ευρώπης είναι η άποψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αυξήσει τη στήριξη των πόλεων και των περιφερειών καθώς και των μεθοριακών χωρών που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της διαχείρισης της μετανάστευσης. Η Σύνοδος κάλεσε τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να συμμετάσχουν σε όλα τα στάδια της διαμόρφωσης και εφαρμογής των πολιτικών της ΕΕ για τη μετανάστευση, λόγω του ρόλου τους στη διαχείριση των νέων αφίξεων και στην εφαρμογή των πολικών κοινωνικής ένταξης. Εκτός όμως από το αίτημα για περισσότερη χρηματοδότηση, κατάρτιση και τεχνική υποστήριξη για τις πόλεις και τις περιφέρειες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών πρότεινε ότι η ΕΕ θα πρέπει να διερευνήσει τη δυνατότητα “μεταφοράς αρμοδιοτήτων για την εξέταση αιτήσεων ασύλου από εθνικό σε ευρωπαϊκό επίπεδο”.

Κριτική για τη χρηματοδότηση της Τουρκίας

Μιλώντας κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην Ολομέλεια, ο αρμόδιος Επίτροπος για τη μετανάστευση Δημήτρης Αβραμόπουλος ανέφερε ότι υπάρχει ανάγκη για “ριζική αναθεώρηση” των πολιτικών ενσωμάτωσης των μεταναστών αλλά και των δυνατοτήτων πρόσβασης των πόλεων και των περιφερειών σε πόρους της ΕΕ. “Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν θετικό ρόλο στη δημιουργία χώρων ανταλλαγών μεταξύ μεταναστών και κοινωνιών, διασφαλίζοντας την κοινωνική ένταξη και την ενεργό συμμετοχή στην κοινωνία υποδοχής, αλλά δεν μπορείτε και δεν πρέπει να το κάνετε μόνοι σας”. Ωστόσο, κατά την τοποθέτησή τους μέλη της Επιτροπής εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για τη συνεχή χρηματοδότηση της Τουρκίας προκειμένου να μη στέλνει μετανάστες στην Ευρώπη. Ο κος Αβραμόπουλος επεσήμανε ότι η συμφωνία με την Τουρκία έχει αποδώσει καρπούς αφού μειώθηκαν οι προσφυγικές ροές τα τελευταία δύο χρόνια.

Κανένας δεν γεννιέται παράτυπος μετανάστης

Κριτική δέχτηκαν όμως και οι χώρες που έχουν υψώσει φράχτες στην Ευρώπη. Αρκετά μέλη της Επιτροπής διατύπωσαν την άποψη πως μόνο αν φύγουν οι φράχτες θα πέσουν και τα τείχη του λαϊκισμού. “Η άνοδος της τρομοκρατίας γέννησε ξενοφοβία, ριζοσπαστισμό, ιδιότυπο εθνικισμό και λαϊκισμό”, ανέφερε μεταξύ άλλων στη σύντομη τοποθέτησή του ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κοτέρ Σπύρος Σπυρίδων. “Όλα αυτά έθεσαν σε αμφισβήτηση αξίες, αρχές, επιτεύγματα, και, κυρίως, την προοπτική της ΕΕ”, πρόσθεσε.

Θύματα συγκρούσεων και περιβαλλοντικών καταστροφών

Σε πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μετανάστευση σε διεθνή κλίμακα, αποτυπώνεται καταρχήν ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός μεταναστών αυξάνεται σταθερά. Ενώ ο αριθμός των ανθρώπων που αναγκάζονται να αφήσουν τις εστίες τους από συγκρούσεις ή διώξεις αυξάνεται, οι περιβαλλοντικές καταστροφές αποτελούν μία ακόμη μεγάλη αιτία εκτόπισης. Συνολικά, η φύση της μετανάστευσης έχει γίνει πιο σύνθετη, καθώς η οικονομική ανάπτυξη επιταχύνει τη μετανάστευση βραχυπρόθεσμα. Από τους νόμιμους μετανάστες που φθάνουν στην ΕΕ, περισσότεροι από τους μισούς έρχονται να επανενωθούν με την οικογένειά τους ή για ανθρωπιστικούς λόγους. Οι μετανάστες υψηλής ειδίκευσης κατευθύνονται κυρίως προς άλλες χώρες του ΟΟΣΑ και όχι προς την ΕΕ. Ο αριθμός των παράνομων μεταναστών που έρχονται από τη θάλασσα μειώθηκε αισθητά (σε 160.000 το 2017), αλλά η μετανάστευση παραμένει η δεύτερη μεγαλύτερη ανησυχία των Ευρωπαίων (μετά την τρομοκρατία).

Μπορείτε να παρακολουθήσετε το πρώτο μέρος της Συνόδου της Επιτροπής Περιφερειών της Ευρώπης που διεξήχθη στην αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ακολουθώντας τον σύνδεσμο:

Βρυξέλλες, Θωμάς Σίδερης

www.ert.gr