Γιατί οι Βρετανοί σκέφτονται διαφορετικά την Ευρώπη;

Toυ Πολυδεύκη Παπαδόπουλου

Στις 23 Ιουνίου οι Βρετανοί καλούνται στις κάλπες για να απαντήσουν στο ερώτημα: «Πρέπει το Ηνωμένο Βασίλειο να παραμείνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση;» Από την απάντηση που θα δώσουν θα εξαρτηθεί κατά πολύ το μέλλον, αφενός της ίδιας της Βρετανίας, αφετέρου συνολικά της Ε.Ε. Κι αυτό γιατί σχεδόν όλες οι αναλύσεις καταλήγουν πως τυχόν επιλογή του Brexit θα πυροδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε μια ΕΕ που ακόμη προσπαθεί να διαχειριστεί τις

αλλεπάλληλες κρίσεις που την πλήττουν από τις αρχές της δεκαετίας. Από την άλλη, στην ίδια τη Βρετανία η κοινωνία είναι βαθειά διχασμένη γύρω από τη σχέση της χώρας με την Ευρώπη με βάση όλες οι δημοσκοπήσεις που διεξάγονται έως τώρα, αλλά και όπως έχει διαμορφωθεί η πολιτική ιστορία της χώρας, ιδίως μετά τον β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Γιατί, αν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες τα αισθήματα των πολιτών και η στρατηγική των πολιτικών δυνάμεων έχει παρουσιάσει διακυμάνσεις για το σχέδιο ευρωπαϊκής ενοποίησης από τις αρχές του ’50 που αυτό είναι σε εξέλιξη, οι σχετικές μεταβολές στη βρετανική περίπτωση, συνήθως προς την πλευρά του ευρωσκεπτικισμού, είναι οι εντονότερες.

Έτσι, ελάχιστες μέρες πριν τις κάλπες για το βρετανικό δημοψήφισμα, ένα βαρύ πολιτικά κλίμα διχάζει την βρετανική κοινωνία, τους πολιτικούς αλλά κυρίως το Συντηρητικό Κόμμα. Από την άλλη το «στρατόπεδο» του Brexit εμφανίζει προβάδισμα σε ολοένα και περισσότερες δημοσκοπήσεις, προκαλώντας νευρικότητα στην Ευρώπη, τις διεθνείς αγορές και βέβαια τον ίδιο τον Ντέιβιτ Κάμερον, που περίπου πριν δύο χρόνια υποσχέθηκε τη διενέργεια δημοψηφίσματος.

Τότε ο βρετανός πρωθυπουργός το έκανε για να ανακόψει την άνοδο του Κόμματος της Ανεξαρτησίας του Νάιτζελ Φάρατζ, (είχε έρθει πρώτος στις ευρωεκλογές του 2014 με 26,77%), για να ελέγξει την αντιευρωπαϊκή πτέρυγα και του δικού του κόμματος, αλλά και για να επαναδιαπραγματευθεί ορισμένους όρους με την ΕΕ. Επίσης, ο Κάμερον έχει «πουλήσει» επικοινωνιακά στους Βρετανούς ότι αν επανεκλεγεί το 2015, θα επαναδιαπραγματευθεί τη σχέση Βρετανίας – ΕΕ και το αποτέλεσμα που θα προκύψει θα το θέσει σε δημοψήφισμα ως το 2017, γεγονός που τον βοήθησε να πετύχει τη νίκη στις τελευταίες εκλογές Σε όλα αυτά, όμως, δεν υπολόγισε καλά τη σοβαρή πιθανότητα ενός αποτελέσματος που τελικά μπορεί να αφήσει τη Βρετανία εκτός ΕΕ.