ΕΡΤ2 – «Το μαγικό των ανθρώπων»

«Ιωσήφ Βεντούρας. Η μαγική δύναμη της λέξης. Γράφουμε ως επιζώντες ενός ναυαγίου» είναι ο τίτλος του νέου επεισοδίου της εκπομπής «Το μαγικό των ανθρώπων» που προβάλλεται στην ΕΡΤ2, την Τρίτη 15 Μαΐου 2018 και ώρα 21:30.

Ένα πεντάχρονο Εβραιόπουλο από τα Χανιά το 1942 φυγαδεύεται με την οικογένειά του και μ’ ένα μικρό καΐκι φτάνει στον Πειραιά. Μακριά από τη φρίκη του Ολοκαυτώματος,

ως κρυμμένο παιδί, βρίσκει καταφύγιο σε σπίτια χριστιανών και σώζεται χάρη στη νεαρή Αθηνά, την οικιακή βοηθό του παππού του, που τον παρουσιάζει σαν δικό της παιδί της. Η ψεύτικη μητέρα του τον σώζει αληθινά από το θάνατο. Θα ήταν ένα από τα 90 Εβραιόπουλα που φυλακίστηκαν το 1944 μαζί με τους γονείς τους στα αμπάρια του πλοίου«Τάναϊς» και βρήκαν φριχτό θάνατο από πνιγμό, όταν το πλοίο βυθίστηκε στο πέλαγος. Ο Ιωσήφ Βεντούρας μεγάλωσε, επέζησε, έγραψε ποίηση.

Τα ίχνη ενός ναυαγίου που δεν σβήνονται ποτέ, διατρέχουν την ποίηση και το έργο του Ιωσήφ Βεντούρα. «Δεν έχουμε παρά μόνο ένα καταφύγιο ενάντια στο θάνατο: να κάνουμε τέχνη πριν απ’ αυτόν», λέει ο Ρενέ Σαρ (René Char).

Η ποίηση ανήκει στο πένθος. Μελαγχολία είναι η μητέρα της γραφής. Γράφουμε μέσα απ’ αυτό που μας λείπει, γράφουμε για να έλθουμε σε επαφή μ’ αυτό που χάσαμε ή μ’ αυτό που δεν είχαμε ποτέ. Γράφουμε ως επιζώντες ενός ναυαγίου.

Σκηνοθεσία: Πέννυ Παναγιωτοπούλου.

Ιδέα-επιστημονική επιμέλεια: Φωτεινή Τσαλίκογλου.

Διεύθυνση φωτογραφίας: Δημήτρης Κατσαΐτης.

Μοντάζ: Γιώργος Σαβόγλου.

Εκτελεστής παραγωγός: Παναγιώτα Παναγιωτοπούλου – p.p.productions

ΝΕΑ ΕΚΠΟΜΠΗ«Το Μαγικό των Ανθρώπων»

«…κι έκαναν τον φόβο του θανάτου, οίστρο της ζωής» (Εμπειρίκος)

Δεν υπάρχει ζωή χωρίς απώλεια, χωρίς τους μικρούς και μεγάλους θανάτους που σημαδεύουν την ιστορία της ζωής μας. Να χάνεις ένα γονιό, ένα παιδί, μια πατρίδα, μια δουλειά, να χάνεις την υγεία σου, την πίστη σε μια ιδέα, να χάνεις το μυαλό, τη νιότη σου, να χάνεις έναν μεγάλο έρωτα και να μένεις μισός. Απώλειες και πένθη καθορίζουν αυτό που είμαστε.

Η εκπομπή αναφέρεται στη μαγική δύναμη της απώλειας.

Μέσα από μια σε βάθος συνέντευξη που λειτουργεί ως κατάθεση ψυχής, η ιστορία του κάθε ανθρώπου σαν ένα εικαστικό φιλμ φέρνει στο προσκήνιο τη δύναμη υπέρβασης και ανθεκτικότητας. Μέσα μας υπάρχει μια ορμή, μια δύναμη που μας παροτρύνει να μεταμορφώνουμε την οδύνη σε δημιουργία. Κάτι που γνώριζαν καλά οι Έλληνες, όπως μας θυμίζει ο Εμπειρίκος «..κι έκαναν τον φόβο του θανάτου, οίστρο της ζωής».

Η επεξεργασία της απώλειας έχει τη δυνατότητα σαν τη μεγάλη τέχνη να αφυπνίζει. Να θρυμματίζει την παγωμένη μέσα μας θάλασσα. Σκοπός της εκπομπής είναι να αναδείξει αυτή την πλευρά. Μέσα από εμβληματικές ιστορίες επώνυμων και ανώνυμων ανθρώπων να φανερώσει «Το Μαγικό των Ανθρώπων».

Ο τίτλος της εκπομπής είναι εμπνευσμένος από το αριστούργημα του Τόμας Μαν, «Το Μαγικό Βουνό». Όταν ο νεαρός Χανς Κάστορπ βρίσκεται στο σανατόριο κοντά αλλάζει η ζωή του όλη. Περιστοιχισμένος από την απώλεια και το φόβο του θανάτου, ζει μια μαγική διαδικασία ενηλικίωσης κατά τη διάρκεια της οποίας γνωρίζει τον έρωτα, τη φιλοσοφία, τη φιλία. Κερδίζει το αγαθό της ζωής.

-Όλα ξεκινούν από ένα πένθος.

Οι ταινίες της Πέννυς Παναγιωτοπούλου έχουν κεντρικό θέμα την απώλεια, όλα τα πρόσωπα που η Φωτεινή Τσαλίκογλου πλάθει μέσα στα μυθιστορήματά της παλεύουν να βγουν αλλιώς δυνατά μέσα από την αναμέτρηση με τη φθορά, το θάνατο και την απώλεια.

Η εκπομπή, χρησιμοποιώντας τη δύναμη της τηλεοπτικής εικόνας, στοχεύει να φανερώσει ότι η απώλεια δεν γεννά μόνο θλίψη, θυμό, νοσταλγία και παραίτηση αλλά ανοίγει και έναν άλλο δρόμο, δρόμο ομιλίας, δημιουργίας, ζωής.

Με πένθος εισαγόμαστε στη ζωή, με πένθος τελειώνουμε τη ζωή και ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο άκρα αναζητούμε τρόπους να αντλούμε δύναμη από αναπόφευκτα τραύματα και απώλειες.

«Οι άνθρωποι δεν ψεύδονται στον πόνο» λέει η Έμιλι Ντίκινσον. Υπάρχει μια τρομαχτική αληθινότητα στην οδύνη. Οι ιστορίες που ξεδιπλώνονται στο «Μαγικό των Ανθρώπων» μας παροτρύνουν να συλλογιστούμε «Είμαστε φθαρτοί, Ας ζήσουμε».

www.ert.gr