H συμφωνία σε δόσεις και τα ρίσκα της (άρθρο)

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Την προοπτική μιας συμφωνίας με τους δανειστές σε δύο δόσεις περιέγραψε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος μιλώντας στη Βουλή, στο πλαίσιο της οποίας πρώτα θα «κλείσουν» τα μέτρα σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement) και στη συνέχεια θα συμφωνηθούν τα μέτρα για το πλεόνασμα και το χρέος.

Στην πρώτη φάση η κυβέρνηση προσπαθεί να μετριάσει τις απαιτήσεις των δανειστών, έτσι ώστε να καταλήξει στο μικρότερο δυνατό

πακέτο μέτρων και στο μεγαλύτερο δυνατό αριθμό των λεγόμενων «αντιμέτρων». Για το σκοπό αυτό η ελληνική πλευρά προβάλει τα καλά αποτελέσματα στον προϋπολογισμό του 2016, όπου ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα υπερκαλύφθηκε στο πολλαπλάσιο, με το επιχείρημα ότι η εξέλιξη αυτή προοιωνίζεται αντίστοιχα κάλυψη του στόχου του 3,5% και στο μέλλον με αποτέλεσμα να μην χρειάζεται το σύνολο των μέτρων τα οποία ζητεί το ΔΝΤ.

Η Κομισιόν συντάσσεται με τις ελληνικές εκτιμήσεις και μένει έτσι να φανεί κατά πόσον θα καμφθούν οι απαιτήσεις του ΔΝΤ, ως προς το κενό που εκτιμά ότι θα υπάρχει στον προϋπολογισμό, από το οποίο εξαρτάται και το αναγκαίο ύψος των νέων μέτρων. Όταν υπάρξει συμφωνία ως προς αυτό, θα πρέπει να προσδιοριστούν και τα μέτρα με συγκεκριμένο τρόπο.

Εάν τελικά η πρώτη αυτή συμφωνία κλείσει και επικυρωθεί στο eurogroup της 20ης Μαρτίου, όπως σχεδιάζει η κυβέρνηση σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Τσακαλώτος, θα έχει απομείνει ανοιχτό το δεύτερο σκέλος, εκείνο που αφορά στους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα μετά το 2018 αλλά και στα μέτρα για το χρέος, δηλαδή όλο το πακέτο το οποίο το ΔΝΤ θεωρεί απαραίτητο για να καθορίσει τη στάση του σε σχέση με τη συμμετοχή του ή όχι στο ελληνικό πρόγραμμα.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο είναι προφανής ο κίνδυνος να βρεθεί η ελληνική κυβέρνηση στη δύσκολη θέση να έχει αποδεχθεί το «μαστίγιο», δηλαδή τα μέτρα και να περιμένει την απόφαση για το «καρότο».

Αυτός είναι και ο λόγος που ο κ. Τσακαλώτος διευκρίνησε κατά την ομιλία του στη Βουλή ότι η πρώτη τεχνική συμφωνία για τα μέτρα θα είναι προσωρινή και η ολοκλήρωσή της θα εξαρτάται από την επίτευξη συνολικής συμφωνίας και για το πλεόνασμα και για το χρέος.

Το ζήτημα είναι κατά πόσον είναι εφικτό αυτό, δεδομένου ότι από τη στιγμή που θα έχουν κλείσει τα θέματα που σχετίζονται με τα μέτρα, τα υπόλοιπα εξαρτώνται περισσότερο από τα παζάρια μεταξύ Γερμανών και ΔΝΤ και όχι τόσο από τις θέσεις της ελληνικής πλευράς.

Υπάρχει επομένως ένα ρίσκο σε σχέση με το δεύτερο σκέλος της διαπραγμάτευσης, καθώς οι συζητήσεις για τα πλεονάσματα και το χρέος θα συζητείται σε ένα αβέβαιο ευρωπαϊκό περιβάλλον λόγω των εκλογών στη Γαλλία και κυρίως τη Γερμανία αλλά και των χειρισμών που ενδεχομένως θα κάνουν οι Αμερικανοί σε σχέση με το ΔΝΤ.