Μαρία Ευθυμίου, Μάκης Προβατάς: Μόνο λίγα χιλιόμετρα, Ιστορίες για την Ιστορία

Οι Ιστορίες για την Ιστορία προέκυψαν από μια ιδέα, μάλλον πρόταση-πρόκληση του δημοσιογράφου Μάκη Προβατά στη Μαρία Ευθυμίου, αναπληρώτριας καθηγήτριας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η αρνητική στην αρχή αντίδραση της γνωστής ιστορικού στη συνέχεια, μέσα σε κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης, έγινε θετική και εν τέλει θερμή. Στις συνομιλίες-συζητήσεις τους που προέκυψαν ο Προβατάς, με προσωπικό μεράκι, άγρευε ιστορίες από την Ιστορία που τον είχαν κατά

καιρούς συγκινήσει και εντυπωσιάσει, με στόχο να συμπεριληφθούν στο βιβλίο, δίνοντας στα διαμειβόμενα επιπλέον χρώμα και παλμό.

Ο Προβατάς σημειώνει χαρακτηριστικά για τη συνομιλήτριά του ότι η μελέτη και η ανάλυση της Ιστορίας είναι το ελιξίριό της, αλλά και μερικές φορές το μαρτύριό της, γιατί μπορεί μέσα από την αναλυτική της σκέψη να δει καθαρά αυτά που έρχονται. «Στις συζητήσεις μας, με τον τρόπο που μιλούσε και που βλέπει τα πράγματα συνδεδεμένα και αλληλοεξαρτώμενα, και που θα ήθελε να τα βλέπουν και οι άλλοι, μου έφερε στο μυαλό την Ντούντα της Γασκονίας που τον 9ο αιώνα έγραψε, στις Οδηγίες στον γιο μου, το παράδειγμα με τα ελάφια και το πώς διασχίζουν το ποτάμι».

Το βιβλίο χωρίζεται σε έξι κεφάλαια τα οποία, εκτός από ένα έμμεσο βιογραφικό οδοιπορικό της Ευθυμίου, βιογραφικό που έχει να κάνει και με την πορεία της ως «δασκάλα» της Ιστορίας, διατρέχουν στιγμές της Ιστορίας από την αρχαιότητα, το Βυζάντιο, τους Μέσους χρόνους και την Επανάσταση του 1821 έως τη σύγκρουση του παλιού με το νέο στον 20ό αιώνα και το σύγχρονο ταξίδι, εν ολίγοις η διαδρομή που διανύει το βιβλίο ξεκινάει από τους προϊστορικούς χρόνους και φθάνει μέχρι σήμερα. Στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου μεγάλο διάστημα… Μόνο λίγα χιλιόμετρα..

Η Μαρία Ευθυμίου με τον αδελφό της Πέτρο και τους γονείς τους στη Λάρισα το 1958

Το πιο εκπληκτικό με την Ιστορία της ανθρωπότητας είναι ότι πραγματικά έχει συμβεί… Η Ιστορία σε κάποια σημεία της μπορεί να είναι και σειρά τυχαίων γεγονότων. Η Ιστορία ως επιστήμη παρέχει τη βάση για συναρπαστικούς συνδυασμούς που μοιάζουν σε πολλά με μαθηματική εξίσωση. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι, μετά τους ιστορικούς, τα άτομα που μιλούν για την επιστήμη τους με τη λέξη «ομορφιά» είναι οι μαθηματικοί.

Ο Θουκυδίδης έχει πει ότι «Η Ιστορία είναι φιλοσοφία μέσω παραδειγμάτων». Ταυτόχρονα η Ιστορία είναι η ιστορία των ανθρώπων. Αυτών των εύθραυστων, θνησιγενών πλασμάτων, των εκτεθειμένων σε κάθε κίνδυνο και κάθε ανατροπή. Των ίδιων ανθρώπων, όμως, που έχουν, παράλληλα, νου, σκέψη, βούληση, αισθήματα, στοχεύσεις, ιδιοτέλεια, ανιδιοτέλεια, αίσθηση χρόνου και αίσθηση θανάτου. Και που μπορούν να επεμβαίνουν στον εαυτό τους, στη φύση και στον άλλον. Να ορίζουν και να κατανοούν, δηλαδή, τη μικρή τους ζωή.

Στο βιβλίο Μόνο λίγα χιλιόμετρα, Ιστορίες για την Ιστορία, προσεγγίζονται εποχές και γεγονότα, άτομα και κοινωνίες, προθέσεις και στοχεύσεις, διαψεύσεις και επιβεβαιώσεις. Οι διαδρομές αναπόφευκτα εμπλέκονται με την προσωπική ιστορία της Μαρίας Ευθυμίου, τις μνήμες ζωής και τις δυνάμεις που την οδήγησαν, με τόσο πάθος και πίστη, στη μελέτη και στη διδασκαλία της Ιστορίας. Μιας επιστήμης που συνδέεται με τη μνήμη και τον χρόνο – τους ακούραστους συντρόφους του ατομικού και του ομαδικού ταξιδιού όλων μας. Πρόκειται για ένα βιβλίο καρπό μιας φιλίας, δύο φιλίστορων που αγαπούν την ανθρώπινη επαφή και τη συζήτηση.

Μαρία Ευθυμίου, Μάκης Προβατάς,
Μόνο λίγα χιλιόμετρα, Ιστορίες για την Ιστορία,
Εκδόσεις Πατάκη, 2017, σελ.: 284

The post Μαρία Ευθυμίου, Μάκης Προβατάς: Μόνο λίγα χιλιόμετρα, Ιστορίες για την Ιστορία appeared first on Aixmi.gr - Ειδήσεις από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο - Έκτακτη επικαιρότητα.