Ένκε Φεζολάρι: Κάθε παράσταση του Κραουνάκη αποτελεί πολιτική πράξη

«Εισέβαλε» από την Αλβανία στο ελληνικό θέατρο (ευτυχώς), βάζοντας τη δική του, διαφορετική πινελιά σε σειρά πολυσυζητημένων, πετυχημένων παραστάσεων. Ενδεικτικά, στην «Παρέλαση» της Λούλας Αναγνωστάκη τόλμησε και «πάντρεψε» από αλβανικά πολυφωνικά τραγούδια μέχρι φιλανδέζικα κομμουνιστικά εμβατήρια.

Σε λίγες ημέρες «ανεβάζει» με το μεγάλο Σταμάτη Κραουνάκη την «Αληθινή Απολογία του Σωκράτη», του Κώστα Βάρναλη. Με αφορμή αυτό το εγχείρημα μίλησε στο aixmi.gr

- Σκηνοθετείς, σε μια κρίσιμη εποχή, την «Αληθινή απολογία του Σωκράτη» του Κώστα Βάρναλη, με το Σταμάτη Κραουνάκη στο ρόλο του Σωκράτη. Μπορεί η Τέχνη να αφυπνίσει τη λαβωμένη κοινωνία;

Ποιος δεν λυγίζει στο άκουσμα της φράσης: «Λεύτεροι πολίτες, σκλάβοι δημόσιοι και σκλάβοι ιδιωτικοί, η ξετσίπωτη φιλοσοφία δασκαλεύει πως είστε γεννημένοι σκλάβοι. Μα μήτε οι θεοί και η φύση διατάξανε το σπέρμα του πατέρα σας να σας γεννήσει τέτοιους. Σηκώστε το κεφάλι και κοιτάξτε τον ανοιξιάτικο ουρανό. Είσαστε το μεγάλο ψυχομέτρι».

Στην εποχή της ακατάσχετης φλυαρίας που όλοι μιλούν στις λέξεις των άλλων και κανείς δεν ακούει κανέναν, που η διάδραση αντικαθιστά τη δράση, η διαταραχή την ταραχή, η Σπείρα έρχεται με αυτή της την παρέμβαση να μας θυμίσει πως βασική προϋπόθεση για να υπάρξει επικοινωνία, είναι η προσωπική ισορροπία του καθενός.

Σε μια ισχνή Δημοκρατία, όπου περισσεύουν τα Μνημόνια και οι δογματισμοί, δίχως καμία πίστη προς το συνάνθρωπο, η Τέχνη λειτουργεί ως καταφύγιο των αδυνάτων και των κατατρεγμένων.

Ο Βάρναλης στηρίζεται στην ιδέα της απολογίας ενός άδικα καταδικασμένου σε θάνατο σκεπτόμενου πολίτη, εν καιρώ Δημοκρατίας, για να καταγγείλει τις εκτροπές που υπάρχουν στο συγκεκριμένο πολιτειακό σύστημα… Όταν η διαχείριση της Δημοκρατίας περνά σε χέρια δημοκόπων μετατρέποντας, έτσι, τη Δημοκρατία σε μηχανή θανάτου!

Η παράσταση επικεντρώνεται στη δυναμική του ερμηνευτή της, στον Σωκράτη που ερμηνεύει ο Σταμάτης Κραουνάκης, που από το σαρκασμό και το σατυρικό λόγο περνά στο τραγικό, Συνοδοιπόροι του η ομάδα Σπείρα Σπείρα που, άλλοτε ωσάν .μαθητές και μικροί Σωκράτες και άλλοτε λαός και κατήγοροι, αναπαριστούν, τραγουδούν κομμάτια από το κείμενο που μελοποίησε ο Άρης Βλάχος, δημιουργώντας έτσι μια απολογία ρεσιτάλ δρόμου από το γέλιο στο κλάμα… και τανάπαλιν.

- Η ιδιαίτερη ματιά του Σταμάτη Κραουνάκη στις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις χαρακτηρίζει τις παραστάσεις του με την ομάδα μουσικού θεάτρου «Σπείρα – Σπείρα» τα τελευταία χρόνια. Πώς είναι να «οδηγείς» σκηνοθετώντας ένα τέτοιου είδους εγχείρημα;

Μεγάλη πρόκληση για μένα ως νέο σκηνοθέτη να συνεργάζομαι με τον κ. Κραουνάκη και την ομάδα του και, φυσικά, ένα δώρο από εκείνον σε εμένα. Η προσωπικότητα και ο μουσικός και καλλιτεχνικός του θησαυρός – παρακαταθήκη για όλους μας. Έχει ένα πάθος και μια διαθεσιμότητα σε αυτό που κάνει, που σπανίζει στις μέρες μας. Είναι αυτό που λέμε πολιτική πράξη οι παραστάσεις του. Με ταπεινότητα προς το κείμενο και αγάπη στους ηθοποιούς μου και με πολλές πρόβες μπορώ να πω ότι κάτι καταφέραμε και εμείς σε αυτό το λογοτεχνικό αριστούργημα του Βάρναλη να το προσεγγίσουμε και στο τέλος να το επικοινωνήσουμε με το θεατή.

Από την άλλη ως σκηνοθέτης έχω καταπιαστεί με νεοελληνικά κείμενα και τραγωδία (Αναγνωστάκη, Σερέφα, Ευριπίδη, Ξενόπουλο, Καρίνα Ιωαννίδου, Μαργαρίτα Καραπάνου κ.ά) και η αγάπη μου και ο σεβασμός για κείνα λειτουργεί σαν ατμομηχανή ως προς το τελικό αποτέλεσμα. Έτσι, όταν ο Σταμάτης μου πρότεινε το κείμενο ένιωσα ασφαλής, σαν να πλέω στα νερά μιας γαλήνιας θάλασσας.

- Είπες πρόσφατα σε συνέντευξή σου ότι στην ελληνική δραματουργία βρίσκεις το κομμάτι της Ελλάδας που αγαπάς. Τι εκτιμάς πως δεν βλέπουμε σωστά στη χώρα μας και «μας κρατά πίσω»;

Είναι η χώρα που πραγματοποιώ τα όνειρά μου, τις φιλοδοξίες μου, που γέλασα, έκλαψα, φοβήθηκα, αδικήθηκα, ένιωσα Θεός, απολαμβάνω, ερωτεύομαι, πληρώνω φόρους, παλεύω, ζω και την ευγνωμονώ όπως τη μητέρα μου που μας μεγάλωσε με όλες τις δυσκολίες, τους ανθρώπους που είναι δίπλα μου, τον εαυτό μου που έπεσα και σηκώθηκα, και αυτό το αέναο αγώνα της ζωής που δε σταματά.

Αυτό που εκτιμώ είναι η φυσική της ομορφιά, ο Πολιτισμός της, τα Αρχαία Μνημεία, η Ιστορία, οι ήρωές της που τώρα έχουν λιγοστέψει… Δεν βλέπουμε το συνάνθρωπό μας, πανηγυρίζουμε για τη Γιουροβίζιον και τα ποδόσφαιρα και δε διεκδικούμε τα δικαιώματά μας, σαν υπνοβάτες ανεχόμαστε αδικίες από τους ισχυρούς… Δεν προσέχουμε την ψήφο μας, από την άλλη όμως η ψυχή του Έλληνα πάντοτε θεριεύει… συμβαίνουν πράγματα στην Τέχνη, στις γειτονιές ο κόσμος νοιάζεται πολύ περισσότερο αλλά δυστυχώς μας επισκιάζει φόβος…

Έχουμε ξεχάσει την παράδοση, την ιστορία… δυστυχώς. Άλλο πατριώτης και άλλο εθνικιστής. Άλλο πολίτης του κόσμου -αυτό λείπει- ακόμα βγάζουμε το μάτι του διπλανού μας. Ο Εμφύλιος και η γενιά της Μεταπολίτευσης…

- Ποιες είναι οι επόμενες κινήσεις σου στα θεατρικά πράγματα;

«Σκηνές από έναν γάμο» του Ι. Μπέργκμαν στο θέατρο Πόλη με τον Δάνη Κατρανίδη και την Παναγιώτα Βλαντή από Οκτώβρη.

Ως ηθοποιός στο «Μεφίστο» της Μνουσκίν σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη στο Εθνικό Θέατρο.

Ένα μονόλογο που θα ερμηνεύσω και θα σκηνοθετήσω βασισμένο στη ζωή του Freddie Mercury την άνοιξη.