Είτε «Ναι» είτε «Όχι», η Σκωτία έχει ήδη αλλάξει

Βρισκόμαστε μια ανάσα μακριά από μια ιστορική απόφαση παγκοσμίως, αφού ένας λαός καλείται να ψηφίσει αν θέλει να είναι αυτόνομος ή μέρος ενός από τα πιο δυνατά κράτη της υφηλίου, και ίσως τελικά πια να μην έχει και τόση μεγάλη σημασία το τελικό αποτέλεσμα.

Από τις πλατείες και τα πάρκα του Εδιμβούργου μέχρι τα απέραντα κτήματα στην Κεντρική Σκωτία, το μπλε και το κόκκινο των δύο αντιπάλων που αγωνίζονται να πείσουν τους συμπατριώτες τους για την σωστή απόφαση δίνουν μια ιδέα για τον τεράστιο διαχωρισμό που έχει

φέρει στη χώρα αυτή η διαμάχη. Περπατώντας στους δρόμους της Γλασκόβης ή απλά κάνοντας μια συζήτηση σε μια παμπ με νέους φοιτητές έχει κάνεις την ευκαιρία να δει, να ακούσει, ακόμα και να συμμετάσχει στις ατέλειωτες αντιπαραθέσεις μεταξύ της καμπάνιας ‘Yes Scotland’ που στηρίζει την ανεξαρτησία και της ‘Better Together’ που προτείνει την διατήρηση μιας ένωσης που μετρά πάνω από 300 χρόνια ζωής και συνεργασίας.

Τα επιχειρήματα είναι πολλά και σαφώς αντικρουόμενα μεταξύ τους.

Όσοι θα ήθελαν να δουν τη Σκωτία ανεξάρτητη μιλούν δυναμικά για την τυραννία του Γουεστμίνστερ, το παράδειγμα της μικρής πληθυσμιακά μα ανεξάρτητης Νορβηγίας που βελτιώνεται και εξελίσσεται συνεχώς και τα πετρέλαια της Βόρειας Θάλασσας, που για τους Σκωτσέζους αποτελούν εισιτήριο για μια δυνατή και πλούσια χώρα ελεύθερη από τον αγγλικό συντηρητισμό.

Από την άλλη πλευρά, οι Σκωτσέζοι που θα προτιμούσαν να παραμείνουν μέσα στο Ηνωμένο Βασίλειο μιλούν έντονα για τους αντιπάλους τους, χαρακτηρίζοντας την καμπάνια τους βιαστική, καταρρίπτοντας ισχυρισμούς για πετρέλαια και άλλες πολυσυζητημένες οικονομικές πηγές, ενώ ταυτόχρονα έχουν ως υποστηρικτές τους την πλειοψηφία των ηγετών της Βρετανίας οι οποίοι δεν παύουν να τονίζουν ότι η ψήφος που θα κληθούν οι κάτοικοι της Σκωτίας να δώσουν δεν είναι εφήμερη αλλά δραματικά μόνιμη. Επιπλέον, ο πρωθυπουργός της Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε ότι μια αρνητική ψήφος στο Δημοψήφισμα δεν σημαίνει παράδοση της Σκωτίας σε μια άλλη χώρα, μα απλώς περισσότερη αυτονομία μέσα στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι συζητήσεις αυτές δύσκολα μπορούν να λάβουν τέλος και, άρα λοιπόν, μένει να φανεί πια πλευρά βρίσκουν οι ψηφοφόροι καλύτερη για το μέλλον της Σκωτίας. Αυτό που είναι, όμως, σίγουρο είναι ότι ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος, πολλές συζητήσεις θα δημιουργηθούν και πολλές αλλαγές θα γίνουν στη Σκωτία, στη Μεγάλη Βρετανία -ακόμα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είναι ενδιαφέρον να σκεφτεί κανείς όχι ποιο είναι το πιθανότερο αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος, αλλά μάλλον ποια είναι τα πιθανά σενάρια της επομένης ημέρας για την τοπική κοινωνία.

Τα κύματα του μπλε, τα εκατομμύρια αυτοκόλλητα και οι εντυπωσιακές σημαίες που κατακλύζουν τους δρόμους της Γλασκόβης, του Εδιμβούργου και όλων των πόλεων της Σκωτίας δίνουν συχνά τη εντύπωση ότι η ανεξαρτησία είναι μια βαθιά επιθυμία του λαού που, πλέον, δυναμώνει όλο και περισσότερο. Έτσι, λοιπόν, μπορεί κάνεις να θεωρήσει ότι ένα εκλογικό «ναι» είναι όχι μόνο πιθανό, αλλά και σημαντική αιτία χαράς και πανηγυρισμών. Αυτό, όμως, θα ήταν λάθος.

Η Σκωτία είναι μια χώρα με κατοίκους που την αγαπούν και την υποστηρίζουν, ακόμα και αν δεν γεννήθηκαν Σκωτσέζοι. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι θα ήταν σωστό σε μια περίοδο που ολόκληρη η Ευρώπη παλεύει να ξανασταθεί στα πόδια της μια τόσο μικρή χώρα να φύγει από την προστασία και την υποστήριξη μιας οικονομικής δύναμης όπως η Μεγάλη Βρετανία. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που άνθρωποι γύρω μας σε ολόκληρη τη Σκωτία, έχουν διχαστεί τόσο ριζικά.

Έτσι, λοιπόν, ότι αν η Σκωτία γίνει ανεξάρτητο κράτος από τη μια θα τις δοθούν πολλές ευκαιρίες για εξέλιξη όμως, από την άλλη ο ‘σιωπηλός πληθυσμός’ που δεν θέλει να δει το διαμελισμό του Ηνωμένου Βασιλείου θα βρεθεί αντιμέτωπος με κινδύνους, όπως οικονομική καταστροφή αλλά και απώλειες σε ταμεία και οργανισμούς που είναι κοινοί για τη Σκωτία και το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.

Όποιο και να είναι το αποτέλεσμα, ό,τι και να συμβεί τελικά στη Σκωτία, το μόνο σίγουρο είναι ότι ένα μεγάλο κομμάτι των κατοίκων της θα απογοητευτεί και αυτό θα φέρει σιγουρά αρνητικές συνέπειες -είτε στην ομαλή συνεργασία της Σκωτίας με την υπόλοιπη Μεγάλη Βρετανία, είτε στην ομαλή κατασκευή ενός νέου κράτους.

Το Δημοψήφισμα της Σκωτίας δεν θα επηρεάσει μόνο την ίδια τη χώρα, αλλά και την Αγγλία, και ολόκληρη την Ευρώπη. Όσον αφορά την Αγγλία, τώρα, παρότι αποτελεί το βασικό μέλος της Μεγάλης Βρετανίας, σε περίπτωση ανεξαρτησίας της Σκωτίας, θα δει την οικονομική της δύναμη να μειώνεται και την ιδέα του Βρετανικού Πατριωτισμού να αποδυναμώνεται σημαντικά. Γεγονός που θα σημάνει μια ιστορική αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων της Ευρώπης, η οποία παλεύει (ειδικά τα τελευταία χρόνια) να ενοποιηθεί όσο περισσότερο γίνεται.

Είναι γεγονός, λοιπόν, ότι η ημέρα του Δημοψηφίσματος θα είναι ιστορική για τη Σκωτία, ολόκληρη τη Μεγάλη Βρετανία αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό που μένει να δούμε είναι αν ο λαός της Σκωτίας θα προτιμήσει να ενδυναμωθεί εντός των βρετανικών συνόρων ή εάν θα αποφασίσει να ρισκάρει προκειμένου να προσπαθήσει να γίνει κάτι σαν τους ‘παραδείσους της Σκανδιναβίας’.