H θηλιά στο λαιμό της Ελλάδας από τα «παιδιά του Σικάγου» (μέρος 2)

Όταν το 1976 απονεμήθηκε στο Μίλτον Φρίντμαν το Νόμπελ Οικονομίας, είχε ήδη ξεκινήσει να κυλά πολύ νερό στο αυλάκι του Νεοφιλελευθερισμού.

Στη Βρετανία, τη δεκαετία του 1980, η Μάργκαρετ Θάτσερ, πιστή στις μονεταριστικές επιταγές του νέου δόγματος, είχε οδηγήσει στην ανεργία 4 εκατομμύρια πολίτες, είχε διεξάγει έναν «πατριωτικό» πόλεμο (στα Φώκλαντ), είχε συντρίψει το ισχυρότερο συνδικάτο (αυτό των ανθρακωρύχων) και είχε προβεί σε μία άνευ προηγουμένου λαίλαπα ιδιωτικοποιήσεων. Η πλήρης αποβιομηχάνιση της Αγγλίας από εκεί και έπειτα ήταν θέμα χρόνου.

Μετά από μερικά χρόνια ακολούθησε

η πτώση του Τείχους του Βερολίνου και η κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Η νίκη του Νεοφιλελεύθερου Καπιταλισμού φάνταζε οριστική. Όλοι θριαμβολογούσαν σε ένα κλίμα απίστευτης ευφορίας. Ο Φράνσις Φουκουγιάμα έγραφε για το «τέλος της ιστορίας». Ένας θαυμαστός καινούργιος κόσμος αναδυόταν από τις στάχτες του Κομμουνισμού.

Στη Ρωσία, το μεγάλο ηττημένο του Ψυχρού Πολέμου, ο οικονομικός μετασχηματισμός και η καταστροφική ηγεσία του Μπόρις Γιέλτσιν, άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου. Τα στελέχη του, πάλαι ποτέ, πανίσχυρου κομμουνιστικού κόμματος αναβαθμίστηκαν σε νέο-φεουδάρχες, ενώ χιλιάδες άνεργοι ένοπλοι, πρώην αξιωματικοί της KGB και του Κόκκινου Στρατού, απορροφήθηκαν από εγκληματικές οργανώσεις, μετατρέποντας τους ολιγάρχες, τη μαφία και μια χούφτα πολυεθνικών, στα πραγματικά αφεντικά της Ρωσίας.

Η κατακόρυφη πτώση του βιοτικού επιπέδου οδήγησε πολλές απελπισμένες γυναίκες στα νύχια των κυκλωμάτων trafficking. Σε αυτό το σημείο, μάλιστα, οφείλω να κάνω μια μικρή παρένθεση. Επειδή ανήκω σε μια γενιά που μεγάλωσε με την αντίληψη ότι η καταγωγή μιας γυναίκας από τις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, προκαλεί -συνήθως- αρνητικούς συνειρμούς, θεωρώ πως πρέπει κάποια στιγμή να κοιτάξουμε τα βαθύτερα ιστορικά αίτια που μας οδήγησαν σε αυτά τα εσφαλμένα συμπεράσματα.

Ήταν η εποχή, επίσης, που θα ξεκινούσε και το μεγαλύτερο κερδοσκοπικό παιχνίδι στην ανθρώπινη ιστορία. Έως τα τέλη της δεκαετίας του 1990 είχε αρθεί και ο τελευταίος περιορισμός από την αμερικανική χρηματαγορά. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να δημιουργηθούν αναρίθμητα είδη χρηματοοικονομικών παραγώγων που παρήγαγαν ιδιωτικό χρήμα, το οποίο θα τίναζε μετά από μερικά χρόνια την παγκόσμια οικονομία στον αέρα. Αμύθητες ποσότητες κεφαλαίων έρρεαν στη Wall Street και το City του Λονδίνου, μετατρέπονταν σε τοξικό χρήμα και διαχέονταν στις ευρωπαϊκές τράπεζες (και όχι μόνο).

Μια στρατιά εκκολαπτόμενων μάγων (golden boys) που δεν είχαν περάσει το τριακοστό έτος της ηλικίας τους, είχαν μεταμορφωθεί σε «γκουρού» της οικονομίας. Όποιος τολμούσε να αμφισβητήσει το νέο οικονομικό θαύμα ήταν, τουλάχιστον, παράφρων.

Η Ιρλανδία, μια από τις πιο φτωχές χώρες της Δυτικής Ευρώπης, θα γνώριζε αλματώδη ανάπτυξη επιβεβαιώνοντας την επιτυχία του νεοφιλελευθέρου μοντέλου.

Ωστόσο, πίσω από το λαμπρό περίβλημα κρύβονταν μια σειρά από αναρίθμητες «φούσκες».

Το 1997, σημειώθηκε κρίση στις χώρες της ΝΑ Ασίας.