Άρειος Πάγος: Δημοσιεύτηκε η απόφαση για τους πλειστηριασμούς από τα funds

Δημοσιεύτηκε η απόφαση της πλήρους Ολομέλειας του Αρείου Πάγου με την οποία κατά πλειοψηφία (56-9) αποφάνθηκε ότι οι διαχειριστές των funds που εδρεύουν στην Ελλάδα μπορούν να προχωρούν σε πλειστηριασμούς

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο «δια ταύτα» της υπ΄ αριθμ. 1/2023 απόφασης των Ανώτατων Δικαστών:
«Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου αποφαίνεται ότι κατά την παράλληλη και συνδυαστική εφαρμογή των Ν. 4354/2015 και Ν. 3156/2003, οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων

από Δάνεια και Πιστώσεις (Ε.Δ.Α.Δ.Π) έχουν την κατ’ εξαίρεση νομιμοποίηση του άρθρου 2 παρ. 4 του Ν. 4354/2015, προς άσκηση κάθε ένδικου βοηθήματος και κάθε άλλης δικαστικής ενέργειας προς είσπραξη των υπό διαχείριση απαιτήσεων, ανεξάρτητα από το ειδικότερο νομικό πλαίσιο, με βάση το οποίο συντελείται η μεταβίβαση των υπό διαχείριση απαιτήσεων, δηλαδή ακόμη και όταν η μεταβίβαση των απαιτήσεων και η ανάθεση της διαχείρισής τους στις εν λόγω εταιρείες συντελείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3156/2003 για την τιτλοποίηση των απαιτήσεων».
Τα εννέα μέλη τα οποία μειοψήφησαν είναι οι αρεοπαγίτες: Κωστούλα Πρίγγουρη, Ελένη Μπερτσιά, Παρασκευή Τσούμαρη, Παναγιώτης Βενιζελέας, Κωνσταντίνα Νάκου, Μαρία Χασιρτζόγλου, Ευτύχιος Νικόπουλος, Χρυσούλα Πλατιά και Βαρβάρα Πάπαρη.

Το πλήρες κείμενο της απόφασης της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου έχει ως εξής:

Αριθμός 1/2023

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Μαρία Γεωργίου, Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, Νικόλαο Πιπιλίγκα, Θεόδωρο Κανελλόπουλο, Γεώργιο Χριστοδούλου, Μαρία Βασδέκη, Ελένη Φραγκάκη, Ζαμπέττα Στράτα, Μαρία Μουλιανιτάκη, Μαριάνθη Παγουτέλη και Μυρσίνη Παπαχίου, Αντιπροέδρους του Αρείου Πάγου, Μαρία Κουβίδου, Αικατερίνη Κρυσταλλίδου, Αικατερίνη Βλάχου, Μαρία Λεπενιώτη, Ευδοξία Κιουπτσίδου – Στρατουδάκη, Ιωάννα Κλάπα – Χριστοδουλέα, Χρήστο Κατσιάνη, Ασημίνα Υφαντή, Ιωάννα Μαργέλλου – Μπουλταδάκη, Δημητρία Στρούζα – Ξένου ή Κοκολέτση, Μαρουλιώ Δαβίου, Μαρία Κουφούδη, Γεώργιο Καλαμαρίδη, Γεωργία Κατσιμαγκλή, Σοφία Οικονόμου, Δημήτριο Τράγκα, Κωστούλα Πρίγγουρη, Κανέλλα Τζαβέλλα – Δημαρά – εισηγήτρια, Ελένη Μπερτσιά, Διονύσιο Παλλαδινό, Στέφανο – Σπυρίδωνα Πανταζόπουλο, Αθανάσιο Θεοφάνη, Αθανάσιο Τσουλό, Παρασκευή Τσούμαρη, Αγάπη Τζουλιαδάκη, Γεώργιο Αυγέρη, Ασπασία Μεσσηνιάτη – Γρυπάρη, Μαρί Δεργαζαριάν, Παναγιώτη Βενιζελέα, Αλεξάνδρα Αποστολάκη, Μαρία Σιμιτσή – Βετούλα, Αριστείδη Βαγγελάτο, Κωνσταντίνα Νάκου, Ελευθέριο Σισμανίδη, Σπυρίδωνα Κουτσοχρήστο, Ελένη Χροναίου, Μαρία Χασιρτζόγλου, Σταυρούλα Κουσουλού, Αγαθή Δερέ, Κλεόβουλο -Δημήτριο Κοκκορό, Χρήστο Νάστα, Χριστίνα – Ζαφειρία Γαβριηλίδου, Τριανταφύλλη Δρακοπούλου, Γεώργιο Σχοινοχωρίτη, Ευτύχιο Νικόπουλο, Γεώργιο Παπαγεωργίου, Σταύρο Μάλαινο, Χρυσούλα Πλατιά, Μαλαματένια Κουράκου, Βαρβάρα Πάπαρη, Παναγιώτα Γκουδή – Νινέ, Φώτιο Μουζάκη, Ελπίδα Σιμιτοπούλου, Μαρία – Μάριον Δερεχάνη, Αικατερίνη Χονδρορίζου, Λεωνίδα Χατζησταύρου και Ευαγγελία Γιακουμάτου, Αρεοπαγίτες, (κωλυομένων των λοιπών δικαστών της σύνθεσης).

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 26 Ιανουαρίου 2023, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Παναγιώτη Παναγιωτόπουλου (κωλυομένου του Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου) και της Γραμματέως Aγγελικής Ανυφαντή για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:

Των αναιρεσειουσών – καλουσών: 1) ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία “Τράπεζα EUROBANK Ανώνυμη Εταιρεία” και τον διακριτικό τίτλο “Eurobank”, η οποία εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα, ως καθολικής διαδόχου της “Τράπεζας Eurobank Ergasias Ανώνυμη Εταιρεία”, λόγω διάσπασης της τελευταίας με απόσχιση του κλάδου τραπεζικής δραστηριότητάς της και σύσταση της πρώτης ανωτέρω τραπεζικής εταιρείας, και 2) ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία “DO VALUE Greece Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις” (ΝΤΟΥ ΒΑΛΙΟΥ ΓΚΡΙΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ), η οποία εδρεύει στο Μοσχάτο Αττικής και εκπροσωπείται νόμιμα, ως μη δικαιούχου διαδίκου και ως διαχειρίστριας των απαιτήσεων της αλλοδαπής εταιρείας ειδικού σκοπού με την επωνυμία “CAIRO No 3 FINANCE DESIGNATED ACTIVITY COMPANY” (ΚΑΪΡΟ Νο 3 ΦΑΙΝΑΝΣ ΝΤΕΖΙΓΚΝΕΙΤΙΝΤ ΑΚΤΙΒΙΤΥ ΚΟΜΠΑΝΥ), που εδρεύει στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας και εκπροσωπείται νόμιμα στην Ελλάδα από την ανωτέρω διαχειρίστριά της. Εκπροσωπήθηκαν από τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους Γεώργιο Ορφανίδη, Σπυρίδωνα Λάλα, Παναγιώτη Γιαννόπουλο, Μενέλαο Καρπαθάκη και Αναστασία Φλώρου, οι οποίοι κατέθεσαν προτάσεις. Των αναιρεσιβλήτων – καθών η κλήση: 1) ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία “ΙΟΝΙΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ” και τον διακριτικό τίτλο “ΙΟΝΙΟΣ Α.Ε.”, που εδρεύει στον Δήμο Νέας Ιωνίας Αττικής και εκπροσωπείται νόμιμα, 2) Ι. Μ. του Κ., κατοίκου …, 3) ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία “ΠΛΑΤΕΙΕΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ, ΕΜΠΟΡΙΚΗ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ, ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ” και τον διακριτικό τίτλο “ΠΛΑΤΕΙΕΣ Α.Ε.”, που εδρεύει στον Δήμο Νέας Ιωνίας Αττικής και εκπροσωπείται νόμιμα, 4)Α. Μ. του Κ., κατοίκου Αμαρουσίου Αττικής, 5) Θ. Μ. του Ι., κατοίκου …, 6) Κ. Μ. του Ι., κατοίκου …, 7) Δ. Μ. του Ι., κατοίκου …, 8) Σ. – Σ. Μ. του Ι., κατοίκου …, 9) Ε. Μ. του Ι., κατοίκου …, και 10) Κ. Μ. του Ι., κατοίκου …. Εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Αλέξανδρο Στρίμπερη, ο οποίος κατέθεσε προτάσεις. Των προσθέτως παρεμβαινόντων υπέρ των αναιρεσιβλήτων:

1. Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία “Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών”, που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα, για το οποίο παραστάθηκε ο Πρόεδρός του Δημήτριος Βερβεσός και διόρισε πληρεξούσιους δικηγόρους του τους Ιωάννη Δεληκωστόπουλο, Δημήτριο Σκαρίπα, Παναγιώτη Νικολόπουλο, Νικόλαο Κλαμαρή και Γεώργιο Κοπακάκη, οι οποίοι κατέθεσαν προτάσεις. 2. Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία “Δικηγορικός Σύλλογος Αιγίου” που εδρεύει στο Αίγιο και εκπροσωπείται νόμιμα, για το οποίο παραστάθηκε ο Πρόεδρός του Γεώργιος Μπέσκος και διόρισε πληρεξούσιο δικηγόρο του τον Αντώνιο Μαρκούλη, ο οποίος κατέθεσε προτάσεις. 3. Επαγγελματικού σωματείου με την επωνυμία “ΕΝΩΣΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ” (Ε.Ξ.Η.) το οποίο εδρεύει στο Ηράκλειο Κρήτης και εκπροσωπείται νόμιμα. Εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρο του Κωνσταντίνα Λεκκάκου, η οποία κατέθεσε προτάσεις, και 4. της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία “ΝΑΥΠΗΓΟΕΠΙΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΣΑΛΑΜΙΝΟΣ Α.Ε.”, που εδρεύει στον Πειραιά και εκπροσωπείται νόμιμα. Εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Ηλία Χαλιακόπουλο, ο οποίος κατέθεσε προτάσεις. Των προσθέτως παρεμβαινόντων υπέρ των τριών πρώτων των αναιρεσιβλήτων (κοινοποιουμένη η πρόσθετη παρέμβαση προς τους αναιρεσιβλήτους): α) Πρωτοβάθμιου Σωματείου Ένωσης Καταναλωτών με την επωνυμία “ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ” (ΙΝΚΑ ΚΡΗΤΗΣ) που εδρεύει στα Χανιά και εκπροσωπείται νόμιμα, β)Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία “Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος” που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα και γ)δικηγόρου Αθηνών Ιωάννη Μυταλούλη του Θωμά. Το πρώτο (“ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ”) εκπροσωπήθηκε από τους πληρεξούσιους δικηγόρους του Ιωάννη Μυταλούλη και Λεωνίδα Στάμου, οι οποίοι κατέθεσαν προτάσεις, το δεύτερο (“Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος”) εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσιο δικηγόρο του Αριάδνη Νούκα, η οποία κατέθεσε προτάσεις και ο τρίτος (Ιωάννης Μυταλούλης) παραστάθηκε αυτοπροσώπως με την ιδιότητα του δικηγόρου και δήλωσε ότι παραιτείται από το δικόγραφο ως προς τον εαυτό του. Κατά την εκφώνηση της υπόθεσης, ο Προέδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αιγίου (3ου προσθέτως παρεμβαίνοντος) ζήτησε την αναβολή της συζήτησης της υπόθεσης για τους λόγους που ανέπτυξε. Οι πληρεξούσιοι των λοιπών διαδίκων, αφού έλαβαν το λόγο από την Πρόεδρο δεν συναίνεσαν στο αίτημα της αναβολής. Το δικαστήριο, αφού διασκέφθηκε επί της έδρας με την παρουσία και της Γραμματέως, απέρριψε το αίτημα της αναβολής.

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 25-7-2016 αγωγή της ήδη πρώτης αναιρεσείουσας, που κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 2871/2017 του ίδιου Δικαστηρίου και 2868/2020 του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζήτησαν οι αναιρεσείουσες με την από 27-9-2020 αίτησή τους, επί της οποίας εκδόθηκε η 1873/2022 απόφαση του Α2′ Πολιτικού τμήματος, η οποία παρέπεμψε ενώπιον της Πλήρους Ολομέλειας την κρινόμενη αίτηση αναίρεσης σχετικά με το στο σκεπτικό αναφερόμενο ζήτημα. Κατόπιν αυτής της απόφασης η υπόθεση φέρεται προς συζήτηση στην Πλήρη Ολομέλεια του Αρείου Πάγου με την από 15-11-2022 κλήση των καλουσών. Οι προσθέτως παρεμβαίνοντες με τις από 24-11-2022 (και με αριθμό κατάθεσης 63/2022), από 19-12-2022 (και με αριθμό κατάθεσης 83/2022), από 23-12-2022 (και με αριθμό κατάθεσης 88/2022), από 9-1-2023 (και με αριθμό κατάθεσης 4/2023) και την από 15-12-2022 (και με αριθμό κατάθεσης 81/2022) πρόσθετες παρεμβάσεις τους ζητούν όσα αναφέρονται σε αυτές αντίστοιχα. Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω. Οι πληρεξούσιοι των διαδίκων, αφού έλαβαν τον λόγο από την Πρόεδρο, ανέπτυξαν και προφορικά τους σχετικούς ισχυρισμούς τους, οι οποίοι αναφέρονται και στις προτάσεις τους, ζήτησαν οι μεν των αναιρεσειουσών την παραδοχή της αίτησης, ο δε των αναιρεσιβλήτων την απόρριψή της, καθένας δε την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη του. Οι προσθέτως παρεμβαίνοντες, αφού έλαβαν κατά σειρά τον λόγο από την Πρόεδρο ζήτησαν να γίνουν δεκτές οι πρόσθετες παρεμβάσεις τους και να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση αναίρεσης.

O Εισαγγελέας, αφού έλαβε τον λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε: α)η Πλήρης Ολομέλεια του Αρείου Πάγου να αποφανθεί ότι κατά την παράλληλη και συνδυαστική εφαρμογή των Ν. 4354/2015 και του Ν. 3156/2003 οι Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΔΑΔΠ) του Ν. 4354/2015 διαθέτουν κατ’ εξαίρεση νομιμοποίηση του άρθρου 2 § 4 του νόμου αυτού, έχοντας και τη δυνατότητα άσκησης διαδικαστικών εν γένει πράξεων, όχι μόνο όταν η μετάβαση και η ανάθεση της διαχείρισης των απαιτήσεων στις εν λόγω εταιρείες πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις του ανωτέρω Ν. 4354/2015, αλλά και όταν η μεταβίβαση των απαιτήσεων και η ανάθεση της διαχείρισης αυτών γίνεται με βάση τις διατάξεις για την τιτλοποίηση των απαιτήσεων του Ν. 3156/2003, β) να κριθούν παραδεκτές οι πρόσθετες παρεμβάσεις των: 1. Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, 2. Δικηγορικού Συλλόγου Αιγίου και 3. Ινστιτούτου Καταναλωτών Κρήτης, και απαράδεκτες, ελλείψει εννόμου συμφέροντος, οι πρόσθετες παρεμβάσεις των: 1.Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος, 2.Ένωση Ξενοδοχείων Ηρακλείου, 3.Ιωάννη Μυταλούλη, δικηγόρου Αθηνών και 4. Ναυπηγοεπισκευαστική Σαλαμίνος Α.Ε. Κατά την 9η Φεβρουαρίου 2023, ημέρα που συγκροτήθηκε το δικαστήριο αυτό προκειμένου να διασκεφθεί για την ανωτέρω υπόθεση, ήταν απόντες οι Αρεοπαγίτες Γεώργιος Καλαμαρίδης, Γεωργία Κατσιμαγκλή, Δημήτριος Τράγκας και Διονύσιος Παλλαδινός, οι οποίοι είχαν δηλώσει κώλυμα αρμοδίως. Παρά ταύτα, παρισταμένων, πλην αυτών, πλέον των είκοσι εννέα (29) μελών εκ των συμμετασχόντων στη συζήτηση την υπόθεσης, κατ’ άρθρο 23 παρ.2 του ν. 1756/1988, όπως ισχύει με την τροποποίηση με το άρθρο 44 του ν. 3659/2008, το Δικαστήριο είχε την εκ του νόμου απαρτία για να διασκεφθεί.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Με την από 15-11-2022 κλήση των αναιρεσειουσών νόμιμα φέρεται προς συζήτηση ενώπιον της Πλήρους Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, το παραπεμφθέν με την με αριθμό 1873/2022 ομόφωνη απόφαση του Α2 Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 563 παρ. 2 εδαφ. β και 27 παρ. 2 β Ν. 4938/2022 (ΦΕΚ Α’ 109/6-6-2022) “Κώδικας Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών και λοιπές διατάξεις”, ως γενικότερου ενδιαφέροντος και για την ενότητα της νομολογίας ζήτημα, “Αν κατά την παράλληλη και συνδυαστική εφαρμογή των Ν. 4354/2015 και Ν. 3156/2003 οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (Ε.Δ.Α.Δ.Π.) του Ν. 4354/2015 διαθέτουν την κατ’ εξαίρεση νομιμοποίηση του άρθρου 2 παρ. 4 του νόμου αυτού, έχοντας και τη δυνατότητα άσκησης διαδικαστικών εν γένει πράξεων, μόνον όταν η μεταβίβαση και η ανάθεση της διαχείρισης των απαιτήσεων στις εν λόγω εταιρείες πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις του ανωτέρω Ν. 4354/2015 ή, αντιθέτως, διαθέτουν την ως άνω νομιμοποίηση ανεξάρτητα από το ειδικότερο νομικό πλαίσιο, με βάση το οποίο συντελείται, εκάστοτε, η μεταβίβαση των υπό διαχείριση απαιτήσεων, δηλαδή, όχι μόνο όταν η μεταβίβαση και η ανάθεση της διαχείρισης των απαιτήσεων αυτών στις εν λόγω εταιρείες πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4354/2015, αλλά και όταν η μεταβίβαση των απαιτήσεων και η αντίστοιχη ανάθεση της διαχείρισης γίνεται με βάση τις διατάξεις για την τιτλοποίηση των απαιτήσεων του Ν. 3156/2003”. Από τη διάταξη του άρθρου 80 ΚΠολΔ προκύπτει ότι τρίτος μπορεί να ασκήσει σε εκκρεμή μεταξύ άλλων δίκη πρόσθετη παρέμβαση για την υποστήριξη κάποιου διαδίκου, μέχρι να εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση, συνεπώς, για πρώτη φορά και ενώπιον της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, περιοριζόμενος σε μόνη την υποστήριξη ή αντίκρουση των λόγων της αναίρεσης, εφόσον έχει έννομο συμφέρον.

Περαιτέρω, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 81 παρ. 1 και 215 παρ. 1 KΠολΔ, προκύπτει ότι η πρόσθετη παρέμβαση ασκείται σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν για την αγωγή, δηλαδή με κατάθεση του δικογράφου στη γραμματεία του δικαστηρίου, στο οποίο απευθύνεται και ολοκληρώνεται με την κοινοποίηση αυτής στους διαδίκους, η οποία, στην περίπτωση που ασκείται για πρώτη φορά στον Άρειο Πάγο, πρέπει, να γίνεται, σύμφωνα με το άρθρο 568 παρ. 4 KΠολΔ, σε όλους τους μέχρι την άσκησή της διαδίκους, τουλάχιστον εξήντα ημέρες πριν από τη δικάσιμο, αν όλοι οι διάδικοι που καλούνται διαμένουν στην Ελλάδα, εκτός εάν ζητήθηκε και διατάχθηκε, σύμφωνα με το άρθρο 150 ΚΠολΔ, σύντμηση της προθεσμίας, οπότε η κοινοποίηση της πρόσθετης παρέμβασης γίνεται στον ορισθέντα ελάσσονα των 60 ημερών προ της δικασίμου χρόνο. Ως τρίτος, κατά την έννοια της άνω διάταξης του άρθρου 80 KΠολΔ, νοείται εκείνος, ο οποίος δεν είχε προσλάβει την ιδιότητα του διαδίκου με οποιοδήποτε τρόπο στην αρχική δίκη ή σε στάδιο προηγούμενης δίκης επί της υποθέσεως, ενώ σύμφωνα με την ίδια διάταξη, σε συνδυασμό με εκείνη του άρθρου 68 ΚΠολΔ, αναγκαίος όρος για την άσκηση πρόσθετης παρέμβασης είναι η ύπαρξη άμεσου εννόμου συμφέροντος στο πρόσωπο του παρεμβαίνοντος. Άμεσο έννομο συμφέρον για την άσκηση παρέμβασης υφίσταται, όταν με την πρόσθετη παρέμβαση μπορεί να προστατευθεί δικαίωμα του παρεμβαίνοντος ή να αποτραπεί η δημιουργία σε βάρος του νομικής υποχρέωσης, που είτε απειλούνται από τη δεσμευτικότητα και την εκτελεστότητα της απόφασης που θα εκδοθεί είτε υπάρχει κίνδυνος προσβολής τους από τις αντανακλαστικές συνέπειές της.

Ως εκ τούτου για την άσκηση πρόσθετης παρέμβασης δεν αρκεί το ότι σε δίκη, εκκρεμή μεταξύ άλλων, πρόκειται να λυθεί νομικό ζήτημα που θα ωφελήσει ή θα βλάψει τον προσθέτως παρεμβαίνοντα, επειδή υφίσταται ή ενδέχεται να ανακύψει σε δίκη μεταξύ αυτού και κάποιου από τους διαδίκους ή τρίτου, αλλά απαιτείται η έκβαση της δίκης, στην οποία παρεμβαίνει, να θίγει ευθέως, από την άποψη του πραγματικού και νομικού ζητήματος, τα έννομα συμφέροντά του. Περαιτέρω, κατά τη διάταξη του άρθρου 90 περ. ζ’ του ισχύοντος από 27.9.2013 Κώδικα Δικηγόρων (Ν. 4194/2013, ΦΕΚ 208 τ. Α’/27.9.2013), στους Δικηγορικούς Συλλόγους ανήκει, μεταξύ άλλων, και “η άσκηση παρεμβάσεων ενώπιον δικαστηρίων και κάθε αρχής για κάθε ζήτημα εθνικού, κοινωνικού, πολιτισμικού, οικονομικού ενδιαφέροντος και περιεχομένου που ενδιαφέρει τα μέλη του συλλόγου ή το δικηγορικό σώμα γενικότερα, καθώς και για κάθε ζήτημα εθνικού, κοινωνικού, πολιτισμικού ή οικονομικού ενδιαφέροντος. Για την υλοποίηση και επίτευξη αυτού του σκοπού οι Δικηγορικοί Σύλλογοι μπορούν να υποβάλλουν αγωγή, κύρια ή πρόσθετη παρέμβαση, αναφορά, μήνυση, δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής, αίτηση ακύρωσης, ουσιαστική προσφυγή και γενικά οποιοδήποτε ένδικο βοήθημα και μέσο οποιασδήποτε φύσης κατηγορίας ενώπιον κάθε δικαστηρίου ποινικού, πολιτικού, διοικητικού ουσίας ή ακυρωτικού ή Ελεγκτικού οποιουδήποτε βαθμού δικαιοδοσίας στην Ελλάδα…”. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 15 του Ν. 2251/1994 “Προστασία καταναλωτών”, “Κάθε ένωση καταναλωτών νομιμοποιείται να ζητεί ενώπιον δικαστηρίων και διοικητικών αρχών κάθε μορφής έννομη προστασία για τα δικαιώματα των μελών της, ως καταναλωτών. Ιδίως νομιμοποιείται να ασκεί αγωγή, αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, αίτηση ακύρωσης ή προσφυγή κατά διοικητικών πράξεων και να παρίσταται ως πολιτικώς ενάγουσα. Κάθε ένωση καταναλωτών δικαιούται να παρεμβαίνει προσθέτως σε εκκρεμείς δίκες μελών της για την υποστήριξη των δικαιωμάτων τους ως καταναλωτών.

Στην προκειμένη περίπτωση, άσκησαν πρόσθετες παρεμβάσεις υπέρ των αναιρεσίβλητων, για πρώτη φορά ενώπιον της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, τα εξής φυσικά και νομικά πρόσωπα: (1) το ΝΠΔΔ με την επωνυμία “Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών” με το από 24-11-2022 δικόγραφό του και (2) το ΝΠΔΔ με την επωνυμία “Δικηγορικός Σύλλογος Αιγίου” με το από 19-12-2022 δικόγραφό του, με τα οποία ισχυρίζονται, ότι το υποκείμενο προς κρίση ζήτημα είναι γενικότερου κοινωνικού και οικονομικού ενδιαφέροντος, που ενδιαφέρει γενικότερα το δικηγορικό σώμα και, ότι, ως εκ τούτου, νομιμοποιούνται για την άσκηση της πρόσθετης παρέμβασης κατά το άρθρο 90 περ. ζ του Ν. 4194/2013, (3) Το Πρωτοβάθμιο Σωματείο με την επωνυμία “ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ” (ΙΝΚΑ ΚΡΗΤΗΣ), το ΝΠΔΔ με την επωνυμία “Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος”, και ο Ιωάννης Μυταλούλης, δικηγόρος Αθηνών, με το από 15-12-2022 δικόγραφό τους, με το οποίο, ειδικότερα, ισχυρίζονται, το σωματείο (ΙΝΚΑ ΚΡΗΤΗΣ), ότι ο υπέρ του η πρόσθετη παρέμβαση αναιρεσίβλητος, Ιωάννης Μαρούλης, τυγχάνει εγγεγραμένο και ταμειακά τακτοποιημένο μέλος του και, συνεπώς, δικαιούται να παρέμβει προσθέτως υπέρ αυτού στην παρούσα εκκρεμή δίκη για την υποστήριξη των δικαιωμάτων του ως καταναλωτή, σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 15 του Ν. 2251/1994, το ΝΠΔΔ “Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος”, ότι οι υπέρ ων η πρόσθετη παρέμβαση, ανώνυμες εταιρείες με την επωνυμία “ΙΟΝΙΟΣ Ανώνυμη Εμπορική Βιομηχανική και Τουριστική Εταιρεία” και “ΠΛΑΤΕΙΕΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ” τυγχάνουν εγγεγραμμένα και ταμειακά τακτοποιημένα μέλη του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών και ότι δικαιούται να παρέμβει υπέρ αυτών στην παρούσα εκκρεμή δίκη, στην οποία θα κριθεί ζήτημα γενικότερου ενδιαφέροντος με σημαντικές οικονομικές προεκτάσεις, που άπτονται των συμφερόντων των υπέρ ων, αλλά θα έχει αντανακλαστικές συνέπειες και σε πληθώρα άλλων μελών του, τα οικονομικά συμφέροντα των οποίων έχει αρμοδιότητα να προασπίζεται κατά τον αποτελεσματικότερο τρόπο, ενώ ο τρίτος προσθέτως παρεμβαίνων, δικηγόρος Αθηνών, Ιωάννης Μυταλούλης, με δήλωσή του που καταχωρίστηκε στα πρακτικά της παρούσας συζήτησης παραιτήθηκε από την πρόσθετη παρέμβαση που άσκησε, (4) το Επαγγελματικό Σωματείο με την επωνυμία “ΕΝΩΣΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ” με το από 23-12-2022 δικόγραφό του, με το οποίο ισχυρίζεται ότι το υπό κρίση ενώπιον της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου ζήτημα αποτελεί ζήτημα ειδικού ενδιαφέροντος και ότι δικαιούται να παρέμβει υπέρ των αναιρεσίβλητων, καθώς εντός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων του και του καταστατικού του σκοπού περί διαφύλαξης, μελέτης και προαγωγής των κοινών οικονομικών, κοινωνικών και επαγγελματικών συμφερόντων των μελών του εντάσσεται και η ενημέρωση και η πρόταση ανάληψης πρωτοβουλιών σχετικών με το άνω ζήτημα, δεδομένου ότι τα μέλη του κατά βάση συνδέονται συμβατικά με πιστωτικά ιδρύματα και πολλά από αυτά βρίσκονται σε δικαστικές διενέξεις με τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων και (5) η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία “ΝΑΥΠΗΓΟΕΠΙΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΣΑΛΑΜΙΝΟΣ ΑΕ” με το από 9-1-2023 δικόγραφο, επικαλούμενη ως έννομο συμφέρον ότι ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά εκκρεμεί αίτηση διαδικασίας αφερεγγυότητας αυτής, την οποία έχει ασκήσει, με την ιδιότητα της μη δικαιούχου διαδίκου, άλλη εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων του Ν. 4354/2015 (η “INTRUM HELLAS Α.Ε.Δ.Α.Δ.Π”), την οποία διόρισε αλλοδαπή εταιρεία απόκτησης, προς την οποία η μεταβίβαση των δανείων έγινε με τιτλοποίηση σύμφωνα με το Ν. 3156/2003. Από τις ανωτέρω πρόσθετες παρεμβάσεις εκείνες των Δικηγορικών Συλλόγων Αθηνών και Αιγίου, καθώς και του ΙΝΚΑ ΚΡΗΤΗΣ, οι οποίες ασκήθηκαν με αυτοτελή δικόγραφα, τα οποία κατατέθηκαν στη γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου και επιδόθηκαν σε όλους τους διαδίκους εντός προθεσμίας είκοσι πέντε (25) ημερών πριν από τη δικάσιμο, η οποία ορίστηκε από την Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, κατόπιν αιτήματος των προσθέτως παρεμβαινόντων για σύντμηση της οριζόμενης στο άρθρο 568 παρ. 4 ΚΠολΔ προθεσμίας, είναι παραδεκτές, καθόσον, σύμφωνα με τις αναφερόμενες στη μείζονα σκέψη διατάξεις, έχουν έννομο συμφέρον προς άσκησή τους και, συνεπώς, πρέπει να συνεκδικασθούν (άρθρα 246 και 573 ΚΠολΔ) με την κρινόμενη, από 27-9-2020, αίτηση αναίρεσης.

Περαιτέρω, όμως, όσον αφορά τα προσθέτως παρεμβαίνοντα, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία “Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος” και επαγγελματικό σωματείο με την επωνυμία “ΕΝΩΣΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ”, η επίκληση ότι στην παρούσα εκκρεμή δίκη θα κριθεί ζήτημα γενικότερου ενδιαφέροντος με σημαντικές οικονομικές προεκτάσεις, που άπτονται των οικονομικών συμφερόντων των υπέρ ων η πρόσθετη παρέμβαση, των οποίων έχουν αρμοδιότητα να προασπίζονται τα συμφέροντα, καθώς και ότι πολλά από τα μέλη τους βρίσκονται σε δικαστικές διενέξεις με εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, δεν δικαιολογεί δικό τους άμεσο έννομο συμφέρον για την άσκηση παρέμβασης, με την έννοια που εκτέθηκε στη μείζονα σκέψη, αφού η τυχόν έκδοση ευνοϊκής απόφασης για τις αναιρεσείουσες δεν πρόκειται να θίξει ευθέως ίδια δικαιώματα αυτών ή να επηρεάσει νομικά κατά οποιοδήποτε δυσμενή τρόπο τη θέση τους, ώστε να δικαιολογείται η παρέμβασή τους για αποφυγή του κινδύνου αυτού, ούτε, άλλωστε θεμελιώνεται τέτοιο έννομο συμφέρον αυτών από κάποια διάταξη νόμου. Επίσης, δεν θεμελιώνεται έννομο συμφέρον για την άσκηση πρόσθετης παρέμβασης ούτε για την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία “ΝΑΥΠΗΓΟΕΠΙΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΣΑΛΑΜΙΝΟΣ ΑΕ”, καθόσον η έκβαση της παρούσας δίκης δεν πρόκειται να θίξει ευθέως τα έννομα συμφέροντά της, ενώ δεν αρκεί το γεγονός ότι στην παρούσα εκκρεμή δίκη πρόκειται να λυθεί νομικό ζήτημα που μπορεί να ωφελήσει ή να βλάψει και αυτή.

Συνεπώς, οι από 15-12-2022, από 23-12-2022 και από 9-1-2023 πρόσθετες παρεμβάσεις του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία “Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος”, του επαγγελματικού σωματείου με την επωνυμία “ΕΝΩΣΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ” και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία “ΝΑΥΠΗΓΟΕΠΙΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΣΑΛΑΜΙΝΟΣ ΑΕ”, αντίστοιχα, είναι απαράδεκτες και πρέπει να απορριφθούν.

Κατά το άρθρο 68 ΚΠολΔ, δικαστική προστασία έχει το δικαίωμα να ζητήσει όποιος έχει άμεσο έννομο συμφέρον, ενώ, κατά το άρθρο 70 ΚΠολΔ, όποιος έχει έννομο συμφέρον να αναγνωριστεί η ύπαρξη ή η μη ύπαρξη κάποιας έννομης σχέσης, μπορεί να εγείρει σχετική αγωγή. Η νομιμοποίηση των διαδίκων (ενεργητική και παθητική) και το έννομο συμφέρον συνιστούν διακριτές διαδικαστικές προϋποθέσεις της δίκης και ουσιαστικές προϋποθέσεις παροχής δικαστικής προστασίας, η συνδρομή αυτών ερευνάται αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο σε κάθε στάση της δίκης με ελεύθερη απόδειξη, η δε έλλειψή τους συνεπάγεται την απόρριψη της σχετικής αίτησης δικαστικής προστασίας ως απαράδεκτης. Περαιτέρω, από το άρθρο 216 παρ.1 περ. α ΚΠολΔ συνάγεται ότι ως νομιμοποίηση των διαδίκων, νοείται η εξουσία διεξαγωγής ορισμένης δίκης για συγκεκριμένο δικαίωμα ή έννομη σχέση τους, δηλαδή για βιοτική σχέση αυτών με άλλο πρόσωπο ή αντικείμενο, η οποία καθορίζεται, κατά κανόνα, ως προς τους φορείς της και το αντικείμενό της, από το ουσιαστικό δίκαιο και έχει ως περιεχόμενο ή ως έννομη συνέπεια δικαίωμα ή υποχρέωση ή δέσμη δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Την εν λόγω εξουσία διεξαγωγής ορισμένης δίκης για συγκεκριμένο δικαίωμά του ή έννομη σχέση αυτού, έχει, κατά κανόνα ο φορέας της επίδικης ουσιαστικής έννομης σχέσης κατά το ουσιαστικό δίκαιο, ενώ σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ο νόμος παρέχει την εξουσία διεξαγωγής της δίκης σε πρόσωπα, που δεν είναι φορείς της ουσιαστικής έννομης σχέσης (μη δικαιούχοι ή μη υπόχρεοι διάδικοι), όπως λχ ο σύνδικος της πτώχευσης, ο εκτελεστής διαθήκης, ο εκκαθαριστής κληρονομίας και ο αναγκαστικός διαχειριστής.

Για τη νομιμοποίηση των διαδίκων αρκεί ο ισχυρισμός του ενάγοντος ότι αυτός και ο εναγόμενος είναι υποκείμενα της επίδικης έννομης σχέσης και η παράθεση στην αγωγή των περιστατικών που θεμελιώνουν τον ισχυρισμό του, ενώ επί αναιρέσεως ο αναιρεσείων για την ενεργητική νομιμοποίηση του ιδίου και την παθητική νομιμοποίηση του αναιρεσίβλητου πρέπει να επικαλεστεί τη συνδρομή των προϋποθέσεων των άρθρων 556 και 558 ΚΠολΔ, αντίστοιχα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 556 παρ. 1 ΚΠολΔ, δικαίωμα αναίρεσης έχουν, εφόσον νικήθηκαν ολικά ή εν μέρει στη δίκη που εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, ο ενάγων, ο εναγόμενος, ο εκκαλών, ο εφεσίβλητος, εκείνος που ζητεί την αναψηλάφηση, εκείνος κατά του οποίου στρέφεται η αναψηλάφηση, εκείνοι που είχαν ασκήσει κύρια ή πρόσθετη παρέμβαση, οι προσεπικληθέντες, οι καθολικοί διάδοχοι και οι ειδικοί διάδοχοι, εφόσον απέκτησαν την ιδιότητα αυτή μετά την άσκηση της αγωγής, καθώς και οι εισαγγελείς, μόνο αν ήταν διάδικοι.

Από το συνδυασμό της ανωτέρω διάταξης με τη διάταξη του άρθρου 225 ΚΠολΔ προκύπτει, ότι αναίρεση δύνανται να ασκήσουν αυτοτελώς και παραλλήλως τόσο ο μεταβιβάσας το επίδικο πράγμα ή δικαίωμα, αρχικός διάδικος, όσο και ο προς ον η μεταβίβαση, εφόσον αυτός έγινε ειδικός διάδοχος μετά την άσκηση της αγωγής, ενώ δικαίωμα αναίρεσης παρέχεται και στον καθολικό διάδοχο του αρχικού διαδίκου και στον οιονεί καθολικό διάδοχο αυτού. Επίσης, από τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 577 ΚΠολΔ προκύπτει, ότι ο Άρειος Πάγος, κατ’ αρχάς, ερευνά αυτεπαγγέλτως, κατ’ ελεύθερη απόδειξη, τη συνδρομή των προϋποθέσεων του παραδεκτού της αναίρεσης, μεταξύ των οποίων και τη νομιμοποίηση του ασκούντος αυτήν και αν διαπιστωθεί έλλειψη κάποιας διαδικαστικής προϋπόθεσης, την απορρίπτει ως απαράδεκτη. Περαιτέρω, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 10 παρ. 1 του ν. 3156/2003 “Ομολογιακά δάνεια, Τιτλοποίηση απαιτήσεων από ακίνητα κλπ”, για τους σκοπούς του νόμου αυτού, τιτλοποίηση απαιτήσεων είναι η μεταβίβαση επιχειρηματικών απαιτήσεων λόγω πώλησης με σύμβαση που καταρτίζεται εγγράφως μεταξύ του μεταβιβάζοντος και του αποκτώντος, σε συνδυασμό με την έκδοση και διάθεση, με ιδιωτική τοποθέτηση μόνον, ομολογιών οποιουδήποτε είδους ή μορφής, η εξόφληση των οποίων πραγματοποιείται: α) από το προϊόν είσπραξης των επιχειρηματικών απαιτήσεων που μεταβιβάζονται ή β) από δάνεια, πιστώσεις ή συμβάσεις παραγώγων χρηματοοικονομικών μέσων. Ως “ιδιωτική τοποθέτηση” θεωρείται η διάθεση των ομολογιών σε περιορισμένο κύκλο προσώπων, που δεν μπορεί να υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα. “Μεταβιβάζων”, κατά την παρ. 2 του ίδιου άρθρου, μπορεί να είναι έμπορος με εγκατάσταση στην Ελλάδα και “αποκτών” μόνο νομικό πρόσωπο – ανώνυμη εταιρία – με σκοπό την απόκτηση και την τιτλοποίηση των απαιτήσεων (Εταιρία Ειδικού Σκοπού, σύμφωνα με την ορολογία που έχει επικρατήσει διεθνώς). Η εταιρία καταβάλλει το τίμημα και “τιτλοποιεί” τις απαιτήσεις εκδίδοντας αξιόγραφα, “ομολογίες”, ονομαστικής αξίας τουλάχιστον 100.000 € η κάθε μία (βλ. παρ. 5 του άρθρου αυτού).

Στην πιο απλή μορφή της, η τιτλοποίηση συνίσταται στην εκχώρηση (μεταβίβαση λόγω πωλήσεως) απαιτήσεων από έναν ή περισσότερους τομείς δραστηριότητας μιας εταιρίας προς μια άλλη εταιρία, η οποία έχει ως ειδικό σκοπό την αγορά των εν λόγω απαιτήσεων έναντι τιμήματος. Το τίμημα καταβάλλεται από το προϊόν της διάθεσης σε επενδυτές ομολογιών, στο πλαίσιο ομολογιακού δανείου, το οποίο η λήπτρια εταιρία εκδίδει για το σκοπό αυτό και το διαθέτει σε τρίτους (επενδυτές) και στη συνέχεια με το αντίτιμο των ομολόγων εξοφλεί το τίμημα της αγοράς. Η πώληση των μεταβιβαζόμενων απαιτήσεων διέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 513 επ. του ΑΚ, η δε μεταβίβαση από τις διατάξεις των άρθρων 455 επ. του ΑΚ, εφόσον οι διατάξεις αυτές δεν αντίκεινται στις διατάξεις του νόμου αυτού (παρ. 6). Η σύμβαση μεταβίβασης των τιτλοποιούμενων απαιτήσεων καταχωρίζεται σε περίληψη που περιέχει τα ουσιώδη στοιχεία αυτής, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 2844/2000 (παρ. 8). Από την καταχώριση της σχετικής σύμβασης, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, επέρχεται η μεταβίβαση των τιτλοποιούμενων απαιτήσεων, εκτός αν άλλως ορίζεται στους όρους της σύμβασης και η μεταβίβαση αναγγέλλεται εγγράφως από τον μεταβιβάζοντα ή την εταιρεία ειδικού σκοπού στον οφειλέτη (παρ. 9). Ως αναγγελία λογίζεται η καταχώριση της σύμβασης στο δημόσιο βιβλίο του άρθρου 3 του ν. 2844/2000, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 8 του ιδίου άρθρου. Πριν από την αναγγελία δεν αποκτώνται έναντι τρίτων δικαιώματα που απορρέουν από τη μεταβίβαση (εκχώρηση) λόγω πώλησης της παρ. 1. Η ανωτέρω καταχώριση γίνεται με δημοσίευση (κατάθεση εντύπου, η μορφή του οποίου καθορίστηκε με την 161337/30-10-2003 – ΦΕΚ Β’ 1688/2003 υπουργική απόφαση και ήδη με την 20783/09-11-2020 – ΦΕΚ Β’ 4944/09-11-2020 – απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης) στο ενεχυροφυλακείο του τόπου της κατοικίας ή της έδρας του μεταβιβάζοντος, ως ενεχυροφυλακεία δε, έως την ίδρυση τους με π.δ/γμα, ορίζονται τα κατά τόπους λειτουργούντα σήμερα υποθηκοφυλακεία ή κτηματολογικά γραφεία της έδρας των Πρωτοδικείων. Συνοπτικώς, τα στοιχεία που περιέχονται στο άνω έντυπο με την προκαθορισμένη μορφή είναι: α) τα στοιχεία των συμβαλλομένων, β) οι όροι της σύμβασης (λ.χ. νόμισμα και ποσό του τιμήματος της αγοράς), γ) ο τύπος των επιχειρηματικών απαιτήσεων, δ) το οφειλόμενο κεφάλαιο ανά επιχειρηματική απαίτηση και ανά σύνολο, ε) τα στοιχεία των οφειλετών και οι παρεπόμενες εμπράγματες και ενοχικές απαιτήσεις. Περαιτέρω, ο ως άνω νόμος προβλέπει ότι επί μιας τέτοιας μεταβίβασης επιχειρηματικών απαιτήσεων από Τράπεζα σε μία εταιρεία ειδικού σκοπού είναι δυνατό να ανατεθεί, με σύμβαση που συνάπτεται εγγράφως και σημειώνεται στο δημόσιο βιβλίο του άρθρου 3 του ν. 2844/2000 (παρ. 16), η είσπραξη και εν γένει διαχείριση των μεταβιβαζόμενων απαιτήσεων σε πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα που παρέχει νομίμως υπηρεσίες, σύμφωνα με το σκοπό του, στον Ευρωπαϊκό Χώρο, στον μεταβιβάζοντα ή και σε τρίτο, εφόσον ο τελευταίος είτε είναι εγγυητής των μεταβιβαζόμενων απαιτήσεων είτε ήταν επιφορτισμένος με τη διαχείριση ή την είσπραξη των απαιτήσεων πριν τη μεταβίβασή τους στον αποκτώντα. Αν η εταιρεία ειδικού σκοπού (απόκτησης) δεν εδρεύει στην Ελλάδα και οι μεταβιβαζόμενες απαιτήσεις είναι απαιτήσεις κατά καταναλωτών πληρωτέες στην Ελλάδα, τα πρόσωπα στα οποία ανατίθεται η διαχείριση πρέπει να έχουν εγκατάσταση στην Ελλάδα. Σε περίπτωση υποκατάστασης του διαχειριστή, ο υποκατάστατος ευθύνεται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με τον διαχειριστή” (παρ. 14).

Εξάλλου, με τον ν. 4354/2015 “Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κλπ”, εισήχθησαν στην ελληνική έννομη τάξη δύο διακριτά εταιρικά σχήματα οι “εταιρείες απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις” (ΕΑΑΔΠ) και οι “εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις” (ΕΔΑΔΠ), οι οποίες δραστηριοποιούνται υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ προβλέπονται δύο νέα συμβατικά μορφώματα, η σύμβαση πώλησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις και η σύμβαση διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις. Αμφότερα τα συμβατικά μορφώματα υπόκεινται σε σοβαρούς περιορισμούς, ως προς τον τύπο, τα πρόσωπα που δικαιούνται να συμβληθούν και το περιεχόμενό τους, που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 3 του άνω Ν. 4354/2015. Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 β του Ν. 4354/2015, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 12 παρ. 2 του Ν. 4643/2019, η μεταβίβαση απαιτήσεων από πιστώσεις και δάνεια, που έχουν χορηγήσει ή χορηγούν πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, όπως και απαιτήσεων εταιρειών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, πλην της περίπτωσης δ της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του Ν. 4261/2014, μπορεί να λάβει χώρα μόνο λόγω πώλησης, δυνάμει σχετικής έγγραφης συμφωνίας, σύμφωνα και με τα όσα προβλέπονται στο άρθρο 3, προς τους κατωτέρω, ως προς μεν τα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα αποκλειστικά, ως προς δε τις εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας δυνητικά, ήτοι: αα) Ανώνυμες εταιρίες που σύμφωνα με το καταστατικό τους μπορούν να προβαίνουν σε απόκτηση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, εδρεύουν στην Ελλάδα και καταχωρίζονται στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ), ββ) Εταιρίες που έχουν έδρα στον Ευρωπαϊκό Χώρο, που σύμφωνα με το καταστατικό τους μπορούν να προβαίνουν σε απόκτηση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γγ) Εταιρίες που έχουν έδρα σε τρίτες χώρες, που σύμφωνα με το καταστατικό τους μπορούν να προβαίνουν σε απόκτηση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, υπό την επιφύλαξη διατάξεων της ενωσιακής νομοθεσίας, οι οποίες έχουν διακριτική ευχέρεια να εγκαθίστανται στην Ελλάδα μέσω υποκαταστήματος, υπό την προϋπόθεση ότι η έδρα τους δεν βρίσκεται σε κράτος που έχει προνομιακό φορολογικό καθεστώς ή σε μη συνεργάσιμο κράτος.

Συνεπώς, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν. 4354/2015, στη σύμβαση μεταβίβασης (πώλησης) απαιτήσεων από πιστώσεις και δάνεια που έχουν χορηγήσει πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα συμβαλλόμενα μέρη μπορούν να είναι, ως πωλητές μόνον πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα και ως αγοραστές μόνον ΕΑΑΔΠ (Εταιρείες απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 α του ως άνω Ν. 4354/2015, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 12 παρ. 1 του Ν. 4643/2019, η διαχείριση των απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις που χορηγούνται ή έχουν χορηγηθεί από πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, καθώς και των απαιτήσεων εταιρειών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, εκτός των αναφερόμενων στην περίπτωση δ της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του Ν. 4261/2014, ανατίθεται στους κατωτέρω, ως προς μεν τα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα αποκλειστικά, ως προς δε τις εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας δυνητικά: ήτοι, αα) σε ανώνυμες εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, ειδικού και αποκλειστικού σκοπού, υπό την επιφύλαξη της παρ. 20, που εδρεύουν στην Ελλάδα και ββ) σε εταιρίες που εδρεύουν σε κράτος – μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, με την προϋπόθεση ότι έχουν εγκατασταθεί νόμιμα στην Ελλάδα μέσω υποκαταστήματος, με σκοπό τη διαχείριση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, με την επιφύλαξη των διατάξεων της Οδηγίας 2013/36 (EEL 176/338/27-6-2013), καθώς και της Οδηγίας 2004/39 (EEL 145/2004) και της περίπτωσης δ’ της παρούσας παραγράφου. Δηλαδή, στη σύμβαση διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις δύνανται να συμβάλλονται αφενός πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα ή ΕΑΑΔΠ (Εταιρείες απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις) και αφετέρου ΕΔΑΔΠ (Εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις). Εξάλλου, οι ΕΔΑΔΠ (Εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις) είναι ανώνυμες εταιρίες ειδικού και αποκλειστικού σκοπού, που αποτελούν χρηματοδοτικά ιδρύματα, λαμβάνουν ειδική άδεια λειτουργίας από την ΤτΕ, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και εποπτεύονται, για τη συμμόρφωσή τους προς τις διατάξεις του παρόντος νόμου από την Τράπεζα της Ελλάδος (άρθρο 1 παρ. 1 περ. α’, όπως το δεύτερο εδάφιο της περ. α’ αντικαταστάθηκε με το άρθρο 69 παρ. 1 του Ν. 4549/2018). Αντικείμενο της δραστηριότητάς τους ορίζεται η διαχείριση των απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις που χορηγούνται ή έχουν χορηγηθεί από πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα (καθώς και απαιτήσεων εταιρειών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας) (άρθρο 1 παρ. α’), οι οποίες (απαιτήσεις) μπορεί να είναι είτε καθυστερούμενες είτε ενήμερες. Περαιτέρω, το άρθρο 2 παρ. 1 – 3 του ν. 4354/2015, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 70 του Ν. 4389/2016, προβλέπει ότι στις Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (Ε.Δ.Α.Δ.Π.) δύναται να ανατίθεται η διαχείριση απαιτήσεων από συμβάσεις δανείων ή και πιστώσεων που έχουν χορηγηθεί ή χορηγούνται από πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, πλην του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (περίπτωση δ της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του Ν. 4261/2014).

Η παραπάνω ρύθμιση εισάγει διττό περιορισμό ως προς το υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής της, καθόσον, αφενός μεν εξουσιοδοτών (αναθέ