Ρουάντα: Εκδηλώσεις μνήμης για τα θύματα της γενοκτονίας 20 χρόνια μετά

Ξεκίνησαν σήμερα στη Ρουάντα οι εκδηλώσεις μνήμης, οι οποίες θα διαρκέσουν μια εβδομάδα, για τα 800.000 θύματα της γενοκτονίας που διαπράχθηκε πριν από 20 χρόνια στην χώρα αυτή της Ανατολικής Αφρικής.

Πολλοί αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων χωρών της Αφρικής, αξιωματούχοι του ΟΗΕ και της Αφρικανικής Ένωσης παρέστησαν σε μια επιμνημόσυνη τελετή που πραγματοποιήθηκε στο στάδιο Αμχόρο στην πρωτεύουσα, Κιγκάλι, προκειμένου να εκφράσουν την οδύνη τους για «το χειρότερο έγκλημα όλων των εποχών» κατά τη διάρκεια του οποίου εξτρεμιστές Χούτου σφάγιασαν εκατοντάδες χιλιάδες μέλη της φυλής Τούτσι, μιας εθνικής μειονότητας, χρησιμοποιώντας ματσέτες και ξύλινα ρόπαλα.

«Σήμερα η Ρουάντα θυμάται εκείνους που έχασαν τις ζωές τους στη γενοκτονία και προσφέρει παρηγοριά σε εκείνους που επέζησαν» δήλωσε ο πρόεδρος της χώρας Πολ Καγκάμε.

«Καμία χώρα, στην Αφρική ή σε κάποιο άλλο μέρος του κόσμου, δεν χρειάζεται να γίνει μια νέα Ρουάντα», προσέθεσε ο ίδιος.

Ο Καγκάμε υπογράμμισε επίσης ότι παρά τις προσπάθειες συμφιλίωσης μεταξύ των φυλών Χούτου και Τούτσι τις τελευταίες δύο δεκαετίες, το κράτος δεν θα μπορέσει ποτέ «να αποκαταστήσει όσα χάσαμε».

Ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Μπαν Γκι Μουν χαρακτήρισε τη γενοκτονία «μία από τις σκοτεινότερες στιγμές στην ιστορία της ανθρωπότητας».

«Ο ΟΗΕ θα μπορούσε να είχε κάνει πολλά περισσότερα, θα έπρεπε να είχε κάνει πολλά περισσότερα. Μια γενιά μετά, το όνειδος εξακολουθεί να πλανάται (από πάνω μας)», τόνισε ο Μπαν.

«Η γενοκτονία της Ρουάντας θα μπορούσε να έχει αποτραπεί. Ο κόσμος απέτυχε (να βοηθήσει) στη Ρουάντα» είπε από την πλευρά του η πρόεδρος της Αφρικανικής Ένωσης Ενκοσαζάνα Ντλαμίνι Ζούμα.

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΗΣ ΔΙΕΝΕΞΗΣ ΡΟΥΑΝΤΑΣ - ΓΑΛΛΙΑΣ
Τις εκδηλώσεις μνήμης επισκιάζει ωστόσο η σφοδρή διπλωματική αντιπαράθεση που έχει ξεσπάσει μεταξύ των κυβερνήσεων της Ρουάντας και της Γαλλίας καθώς ο Καγκάμε κατηγόρησε το Παρίσι ότι διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στην προετοιμασία και την υλοποίηση της γενοκτονίας.
«Οι πολίτες δε μπορούν να εξαγοραστούν ή να εξαναγκαστούν να αλλάξουν την ιστορία τους. Καμία χώρα δεν είναι αρκετά ισχυρή —ακόμα κι αν πιστεύει ότι είναι—, για να αλλάξει τα γεγονότα» δήλωσε, μιλώντας στα αγγλικά, ο πρόεδρος της Ρουάντας πριν υπογραμμίσει, μιλώντας στα γαλλικά, «έπειτα απ' όλα τα γεγονότα δε σταματούν να υφίστανται» προκαλώντας επευφημίες από μέρους των 30.000 θεατών που συγκεντρώθηκαν στο Στάδιο Αμχάρο του Κιγκάλι.
Αμέσως μετά εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν υπάρχει «καμία δικαιολογία να παρουσιάσει κανείς παραλληλισμούς που ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει ηθικούς, ο χρόνος που περνά δεν μπορεί να αποκρύψει τα γεγονότα, να ελαττώσει τις ευθύνες ή να μετατρέψει τα θύματα σε θύτες» σε μια ξεκάθαρη αναφορά στην οξεία κριτική που άσκησαν πρόσφατα εναντίον του Κιγκάλι ακόμα και στενοί του σύμμαχοι, όπως οι ΗΠΑ.
Η Γαλλία «ενωμένη με το λαό της Ρουάντας αποτίει φόρο τιμής στη μνήμη όλων των θυμάτων της γενοκτονίας» ανάφερε από την πλευρά της η γαλλική προεδρία σε ένα δελτίο τύπου.
«Έχουμε την υποχρέωση να κάνουμε τα πάντα προκειμένου να μην επαναληφθεί ποτέ ένα τέτοιο δράμα», υπογραμμίζεται στο κείμενο.
Η υπουργός Δικαιοσύνης Κριστιάν Τομπιρά ακύρωσε τη συμμετοχή της στις εκδηλώσεις, ενώ παρότι ο Γάλλος πρεσβευτής στη Ρουάντα Μάικλ Φλες επρόκειτο να παραστεί στην τελετή, η Ρουάντα χθες το βράδυ τον ανακήρυξε persona non grata.
Με τη σημερινή επιμνημόσυνη τελετή ξεκίνησαν οι εκδηλώσεις μνήμης, που θα διαρκέσουν μία εβδομάδα. Κατά την διάρκειά τους δεν θα γίνει καμιά δημόσια εκδήλωση, δεν θα τελεστεί κανένας γάμος ή δημόσια εορτή.
Αξιωματούχοι κατέθεσαν στεφάνια στους μαζικούς τάφους των θυμάτων της γενοκτονίας, στο επίσημο μνημείο του Κιγκάλι, ενώ η «Φλόγα της Ελπίδας» την οποία οι κάτοικοι της χώρας την μεταφέρουν σε όλες τις συνοικίες της πρώην βελγικής αποικίας από τον Ιανουάριο, παραδόθηκε στα χέρια του Καγκάμε και θα καίει για διάστημα 100 ημερών.

(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)