Ποιες οι φοροελαφρύνσεις που επιμένει να θέτει η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα

Τόσο στο οικονομικό επιτελείο όσο και στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι υπάρχει περιθώριο για να τεθεί το ζήτημα των φοροελαφρύνσεων στη μεγάλη διαπραγμάτευση των επόμενων μηνών

Με κεντρικό στόχο να μην αφήσουν στην κυβέρνηση κανένα περιθώριο άμεσης χαλάρωσης τόσο στο φορολογικό πεδίο όσο και στο μέτωπο των διαρθρωτικών αλλαγών επανήλθαν στην Αθήνα οι ελεγκτές της τρόικας. Η σύντομη επίσκεψή τους, που αναμένεται να ολοκληρωθεί την προσεχή Πέμπτη, αποσκοπεί παράλληλα στην προετοιμασία του εδάφους για την κρίσιμη διαπραγμάτευση του φθινοπώρου, όπως είχε επισημάνει ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής στις 29 Ιουνίου.

Η δίωρη πρώτη συνάντηση του υπουργού Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη με τα υψηλόβαθμα στελέχη Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ την περασμένη Πέμπτη μπορεί να έγινε σε φιλική ατμόσφαιρα, όπως διαβεβαίωναν αξιωματούχοι της οδού Νίκης, όμως οι απαιτήσεις των εκπροσώπων των δανειστών μας κάθε άλλο παρά ήπιες ήταν. Επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ του Ελεύθερου Τύπου της περασμένης Κυριακής, έθεσαν με το «καλημέρα» το ζήτημα της παράτασης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης τουλάχιστον για το 2015, ενώ δήλωσαν ότι περιμένουν το σχέδιο της κυβέρνησης για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού που προκύπτει από τις δικαστικές αποφάσεις για τα ειδικά μισθολόγια και το οποίο ενδέχεται να υπερβεί το 1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, κάλεσαν την ελληνική πλευρά να υλοποιήσει όχι μόνο τα 6 προαπαιτούμενα για την εκταμίευση της δεύτερης υποδόσης του 1 δισ. ευρώ, αλλά και ένα μεγάλο πακέτο περίπου 600 δράσεων που έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί ως το τέλος Ιουνίου.

Αυτό που προκάλεσε, ωστόσο, μεγαλύτερη αίσθηση ήταν ο εμφατικός τρόπος με τον οποίο ο νέος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ντέκλαν Κοστέλο (αντικατέστησε τον Ματίας Μορς), το στέλεχος του ΔΝΤ Ρίσι Γκογιάλ (αναπλήρωσε τον Πόουλ Τόμσεν) και ο εκπρόσωπος της ΕΚΤ Κλάους Μαζούχ θέλησαν να βάλουν «φρένο» στη συζήτηση περί φοροελαφρύνσεων. «Λέτε τόσα για τους φόρους», ήταν η επισήμανση με την οποία εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους, ενώ κατέστησαν σαφές ότι το ζήτημα των φοροελαφρύνσεων θα ανοίξει για αυτούς μόνο αν προηγηθεί βελτίωση της αποδοτικότητας του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και φανεί έμπρακτα η προσήλωση στη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Χαρδούβελης επισήμανε ότι η αναμόρφωση της φορολογικής διοίκησης και η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής αποτελούν κυβερνητικές προτεραιότητες και ότι μέσα από αυτές τις δύο παρεμβάσεις θα ανοίξει ο δρόμος για σταδιακή μείωση των φορολογικών βαρών. «Σίγουρα πρέπει να φτιάξουμε ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο και να ελαφρύνουμε τα βάρη, αλλά πρώτα πρέπει να φτιάξουμε τη διοίκηση. Αυτό πρέπει να το κάνουμε είτε έχουμε Μνημόνιο είτε όχι», σχολίασε κορυφαίος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών μετά τη συνάντηση της περασμένης Πέμπτης με τα στελέχη της τριμερούς.

Τόσο στο οικονομικό επιτελείο όσο και στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν, πάντως, ότι υπάρχει περιθώριο για να τεθεί το ζήτημα των φοροελαφρύνσεων στη μεγάλη φθινοπωρινή διαπραγμάτευση επί τη βάσει «ενός συνεκτικού στρατηγικού σχεδίου που έχει καταρτίσει η κυβέρνηση». Στο πλαίσιο αυτό, θα δοθεί προτεραιότητα:Στη μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης κατά 50% το 2015. Στη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο θέρμανσης, καθώς τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι η εξίσωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης απέτυχε εισπρακτικά.Στη διατήρηση του ΦΠΑ στην εστίαση στο 13%, δεδομένου ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι το μέτρο ξεπέρασε τις προσδοκίες.Στη μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης για αυτοκίνητα, κατοικίες, πισίνες και σκάφη αναψυχής από το 2015 (η μείωση θα αφορά τα φετινά εισοδήματα) και εν συνεχεία στην πλήρη κατάργηση των τεκμηρίων από το 2016, με την πλήρη λειτουργία του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου.Σε αλλαγές στη φορολογία των Ι.Χ., συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης του φόρου πολυτελείας που επιβλήθηκε το 2010 στα καινούργια Ι.Χ. αυτοκίνητα με εργοστασιακή τιμολογιακή αξία άνω των 20.000 ευρώ και στα μεταχειρισμένα με εργοστασιακή τιμολογιακή αξία άνω των 16.000 ευρώ.Στόχος της κυβέρνησης είναι να δοθεί μια πρώτη «ανάσα» σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις μέσω των παραπάνω πρωτοβουλιών και να ακολουθήσουν αργότερα ακόμα πιο δραστικές παρεμβάσεις, όπως:Σταδιακή μείωση της άμεσης φορολογίας για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Οπως τόνισε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς στο συνέδριο του Economist, «κάθε χρονιά που περνάει από δω και μπρος, οι φόροι πρέπει να υποχωρούν». Στόχος είναι η καθιέρωση ενιαίου συντελεστή (flat rate tax) 15% στα επιχειρηματικά κέρδη και ο περιορισμός του ανώτατου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος στο 33% (από 42% σήμερα).Σταδιακή μείωση του ΦΠΑ, ώστε πολλοί κλάδοι να υπαχθούν σε συντελεστή 15% από 23% σήμερα.Ο κ. Σαμαράς υπογράμμισε από το βήμα του Economist ότι όλα αυτά θα πραγματοποιηθούν χωρίς να τεθούν σε κίνδυνο τα πρωτογενή πλεονάσματα. Τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο του ίδιου συνεδρίου στελέχη της τρόικας έδειξαν ότι δεν προτίθενται να αποδεχθούν καθοδική αναθεώρηση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα των επόμενων ετών. Μάλιστα, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ κ. Γκογιάλ υποστήριξε στην ομιλία του πως 16 χώρες έχουν καταφέρει από το 1980 και μετά να διατηρήσουν επί μία 7ετία πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στο 4% ετησίως. «Το Βέλγιο πέτυχε κάτι τέτοιο επί 21 χρόνια, η Ιρλανδία επί 9 και η Ελλάδα το έκανε επί 4 χρόνια τη δεκαετία του 1990».

Το παράδοξο είναι ότι το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής σε έκθεσή του τον περασμένο Μάιο παρέπεμπε σε συγκριτική μελέτη του ίδιου του ΔΝΤ από την οποία προκύπτει ότι υπάρχουν «μόνο λίγα παραδείγματα που ανεπτυγμένες χώρες (π.χ. η πετρελαιοπαραγωγός Νορβηγία) ήταν σε θέση να διατηρήσουν πρωτογενή πλεονάσματα για μεγάλες χρονικές περιόδους». Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι ότι ακόμα και στα εν λόγω παραδείγματα «ο μέσος όρος αυτών των πλεονασμάτων ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν 3,1%, πολύ χαμηλότερος από αυτούς που εκτιμώνται στους υπολογισμούς της τρόικας» (3% του ΑΕΠ για το 2015, 4,5% του ΑΕΠ για το 2016 και το 2017). Την άποψη ότι οι στόχοι της τριμερούς για το πρωτογενές πλεόνασμα δεν είναι ρεαλιστικοί και πρέπει να χαμηλώσουν είχε εκφράσει και το μέλος της «Επιτροπής Σοφών» που συμβουλεύει την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ, καθηγητής Πέτερ Μπόφινγκερ, στην αποκλειστική συνέντευξή του στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής στις 22 Ιουνίου.

ΜΑΡΙΟΣ ΡΟΖΑΚΟΣ
[email protected]

Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής