Παζάρι για τον νέο πρόεδρο της Κομισιόν: Γιούνκερ Λαγκάρντ Σουλτς οι επικρατέστεροι

Φουντώνει παρασκηνιακά η «μάχη» για το διάδοχο του Μανούελ Μπαρόζο στην προεδρία της Κομισιόν, εντός του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), της μεγαλύτερης πολιτικής «οικογένειας» στην Ε.Ε., δεδομένου ότι στη διεκδίκηση της θέσης, εκτός του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, μπήκε πλέον και η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ!

Το ΕΛΚ θα επιλέξει τον υποψήφιό του στο συνέδριό του, που θα πραγματοποιηθεί τον Μάρτιο στο Δουβλίνο, ενώ, εκτός τα δύο παραπάνω ονόματα, υπάρχουν κι άλλοι ανεπίσημοι, προς το παρόν, διεκδικητές του χρίσματος. Ανάμεσά τους οι πρωθυπουργοί της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, της Ιρλανδίας Εντα Κένι και της Φινλανδίας Γίρκι Κατάινεν. Υποψήφιοι υπάρχουν και από τους σημερινούς επιτρόπους, όπως ο Μισέλ Μπαρνιέ και η Βίβιαν Ρέντινγκ.
Από την πλευρά του, το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΕΣΚ) έχει ήδη κάνει την επιλογή του, που είναι ο Γερμανός σοσιαλδημοκράτης και νυν Πρόεδρος της Ευρωβουλής Μάρτιν Σουλτς.

Το κόμμα των Φιλελευθέρων, που είναι τρίτη πολιτική δύναμη στην Ευρώπη, κατέληξε στην υποψηφιότητα του πρώην πρωθυπουργού του Βελγίου Γκι Φέρχοφσταντ, ο οποίος κατάφερε να εξοστρακίσει τον, επίσης φιλελεύθερο, Ολι Ρεν, που αποσύρθηκε από τη διεκδίκηση του χρίσματος, δηλώνοντας διαθέσιμος σε ό,τι άλλο του προταθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τέλος, η ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς έχει ήδη δώσει το χρίσμα στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, μια υποψηφιότητα φυσικά που δεν έχει καμία τύχη, με δεδομένο τον περιθωριακό ρόλο που έχουν σήμερα αυτά τα κόμματα στην Ε.Ε.

Είναι πολύ πιθανό, αν όχι βέβαιο, πως ο διάδοχος του Μπαρόζο στην Κομισιόν, τον προσεχή Νοέμβριο, θα προέρχεται είτε από το ΕΛΚ είτε από τους Σοσιαλιστές. Η απόφαση θα ληφθεί με ομοφωνία από τους 28 Ευρωπαίους ηγέτες, ωστόσο ο νέος πρόεδρος πρέπει να αποσπάσει και την πλειοψηφία της νέας Ευρωβουλής που θα προκύψει από τις ευρωεκλογές του προσεχούς Μαΐου.

Η Συνθήκη της Λισαβόνας προβλέπει ότι στην επιλογή του προέδρου της Κομισιόν οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να λάβουν υπόψη και το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, δηλαδή ποια από τις δύο μεγαλύτερες ομάδες θα εκλέξει τους περισσότερους ευρωβουλευτές. Ωστόσο, αυτό δεν είναι όρος απαράβατος.

Τι ψηφίζουν Γερμανία και Γαλλία

Αυτή τη στιγμή η κατάσταση παρουσιάζεται περίεργη στη Γερμανία και τη Γαλλία, δύο χώρες με τεράστια επιρροή στη λήψη αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οταν σχηματίστηκε η κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού στη Γερμανία, μεταξύ των Χριστιανοδημοκρατών της κ. Μερκελ και του αδελφού κόμματος των Χριστιανοκοινωνιστών, που ανήκουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο στο ΕΛΚ, από τη μία πλευρά, και των Σοσιαλδημοκρατών, που ανήκουν στο ΕΣΚ από την άλλη, είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η καγκελάριος θα στήριζε την υποψηφιότητα του συμπατριώτη της Μάρτιν Σουλτς για την προεδρία της Κομισιόν.
Ωστόσο, φαίνεται ότι αυτό δεν ισχύει και πως η Μέρκελ θα συμμετάσχει κανονικά στην επιλογή του υποψηφίου του ΕΛΚ για την προεδρία. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας σε γερμανικά μέσα ενημέρωσης, η καγκελάριος φαίνεται ότι έχει καταλήξει στην υποστήριξη ενός εκ των Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και Κριστίν Λαγκάρντ, με την ίδια να δείχνει μια μικρή προτίμηση στον πρώτο, ενώ σημαντικά στελέχη του κόμματός της γέρνουν προς την επικεφαλής του ΔΝΤ.

Παρά το γεγονός ότι η Κριστίν Λαγκάρντ είναι Γαλλίδα, ο σοσιαλιστής πρόεδρος της χώρας Φρανσουά Ολάντ και το κόμμα του έχουν ξεκαθαρίσει ότι θα στηρίξουν το σοσιαλδημοκράτη Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος «οργώνει» αυτήν την περίοδο τα κράτη-μέλη σε μια προσπάθεια να ενισχύσει την υποψηφιότητά του στους κόλπους των Ευρωπαίων ηγετών.

Μπροστά οι… μέτριοι

Πάντως, η εμπειρία του παρελθόντος έχει δείξει ότι δεν υπάρχουν αδιαφιλονίκητα φαβορί στη διεκδίκηση της θέσης του προέδρου της Κομισιόν. Αλλωστε, οι τρεις τελευταίοι πρόεδροι, δηλαδή ο Λουξεμβούργιος Ζακ-Σαντέρ, ο Ιταλός Ρομάνο Πρόντι και ο Ζοζέ-Μανουέλ Μπαρόζο, εμφανίστηκαν στα παρά πέντε παίρνοντας τη θέση, αφού προηγουμένως «κάηκαν» οι βασικοί διεκδικητές. Γι’ αυτό παίζει μεγάλο ρόλο το πολιτικό παρελθόν του κάθε υποψηφίου. Ετσι, εάν είναι ακραίος ευρωπαϊστής ή ευρωσκεπτικιστής, δεν έχει καμία τύχη, καθώς στην πρώτη περίπτωση θα τον απορρίψουν οι Βρετανοί και στη δεύτερη οι ευρωπαϊστές (Γερμανοί, Γάλλοι κ.λπ.).

Βέβαια, μπορεί στην πολιτική οι ισορροπιστές να επιβιώνουν, αλλά δεν πρόκειται να απασχολήσουν τους ιστορικούς του μέλλοντος. Αυτός είναι και ο λόγος που τα τελευταία 20 χρόνια στην προεδρία της Κομισιόν κυριαρχούν oι μετριότητες. Οπότε το ερώτημα που τίθεται σήμερα είναι: θα εκλεγεί ο Γιούνκερ που ξεχωρίζει μακράν απ’ όλους τους άλλους ή θα έχουμε μια από τα ίδια;

Η Μέρκελ δείχνει να στηρίζει περισσότερο τον Γιούνκερ για την προεδρία της Κομισιόν, ενώ ο Ολάντ είναι υπέρ του Γερμανού Μάρτιν Σουλτς

Ανοιχτές και άλλες κρίσιμες θέσεις στην Ευρώπη

Η διεκδίκηση της θέσης του προέδρου της Κομισιόν έχει επισκιάσει τις συζητήσεις για τα άλλα σημαντικά ευρωπαϊκά πόστα που αδειάζουν. Πρόκειται για τις θέσεις του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που σήμερα κατέχει ο Χέρμαν Βαν Ρομπέϊ, και του ύπατου εκπρόσωπου για την Εξωτερική Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας, θέση στην οποία βρίσκεται η Κάθριν Αστον. Και οι δύο φεύγουν στο τέλος του έτους, δεδομένου ότι η θητεία τους, που είναι 2,5 έτη, ανανεώθηκε μια φορά και η Συνθήκη δεν προβλέπει δεύτερη ανανέωση.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου διαχειρίζεται όλη τη θεματολογία των συνόδων των Ευρωπαίων ηγετών, τις οποίες συγκαλεί ο ίδιος. Πρόκειται για το ανώτατο πολιτικό όργανο της Ε.Ε., αφού δίνει τις κατευθυντήριες εντολές στο Συμβούλιο σχετικά με την ευρωπαϊκή ατζέντα. Το πρόσωπο που θα πάρει τη θέση, με βάση τη Συνθήκη, πρέπει είτε να έχει διατελέσει είτε να είναι εν ενεργεία πρωθυπουργός.

Η θέση του ύπατου εκπρόσωπου είναι καθοριστική για τη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., αλλά και της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας.
Το τοπίο για τις δύο αυτές θέσεις θα ξεκαθαρίσει επίσης την τελευταία στιγμή, όπου κάποια από τα πρόσωπα που αναφέρθηκαν ως υποψήφιοι για την Κομισιόν μπορεί να εμφανιστούν διεκδικητές της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Νίκος Μπέλλος
Βρυξέλλες

Δημοσιεύεται στον Τύπο της Κυριακής