Ο Δεκέμβρης του '44 από τους Βρετανούς στρατιώτες

Tweet Κατηγορία: Κοινωνία

Από το blog του Ιάσωνα Χανδρινού Από ελευθερωτές της Ελλάδας, οι Βρετανοί έγιναν σε λίγες μέρες πολέμιοι του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ με το οποίο συμπολέμησαν κατά των Γερμανών. Χρησιμοποιώντας όρους όπως «συμμορίτες», «χούλιγκανς» και «ληστές» στις περιγραφές τους, οι απλοί στρατιώτες αποκαλύπτουν άθελά τους τη βαθιά σύγχυση της σύγκρουσης αλλά και την οπτική ενός στρατού που κλήθηκε να παίξει έναν μάλλον αποικιοκρατικό

ρόλο σε μια σύμμαχη χώρα.      Τη στιγμή που το πλήθος της διαδήλωσης έμπαινε στην πλατεία Συντάγματος και άρχισαν τα πρώτα πυρά, ο συνταγματάρχης Charles E. Firth, επικεφαλής της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Ελλάδα βρισκόταν για υπηρεσιακούς λόγους καθ’ οδόν για την έδρα του ΓΕΣ, απέναντι από την Πύλη του Αδριανού. Θυμάται: «Έπρεπε να διασχίσουμε την Πλατεία Συντάγματος και καθώς πλησιάσαμε είδαμε ένα μεγάλο πλήθος παρευρισκόμενων από τη μία πλευρά πίσω από το διπλό φραγμό της αστυνομίας. Τότε έγινε μια οχλαγωγία από την άλλη μεριά και εμφανίστηκε ένας τεράστιος όγκος διαδηλωτών που κρατούσε λάβαρα, ύψωνε τις γροθιές σε χαιρετισμό και φώναζε συνθήματα. Αρχίσαμε να περπατάμε ανάμεσα στις δύο γραμμές των αστυνομικών που απλώνονταν στα δεξιά της πλατείας. Όταν φτάσαμε σε απόσταση περίπου 20 γιάρδες, ακούστηκαν δυο ή τρεις πυροβολισμοί και το πλήθος έπεσε στο έδαφος. Εκείνη τη στιγμή ξέσπασαν πυρά γύρω από όλη την πλατεία και κυρίως από την πλευρά της αστυνομίας. Συνεχίσαμε το δρόμο μας. Ήταν ένα τόσο γιγαντιαίο πλήθος που θα μπορούσε να είχε σαρώσει τις δύο γραμμές των αστυνομικών. Οι πρώτοι πυροβολισμοί ακούστηκαν από πίσω μας και θυμάμαι πολύ καθαρά πως στεκόμασταν πίσω από τις αστυνομικές γραμμές. Ήταν μεμονωμένοι πυροβολισμοί. Όταν σταμάτησαν τα πυρά, οργανωμένες μάζες διαδηλωτών κατέκλυσαν τους κάθετους δρόμους σαν να ήταν ήδη προετοιμασμένοι για αυτό». Οι Βρετανοί δεν περίμεναν απευθείας επίθεση για να επέμβουν στον ελληνικό εμφύλιο που ξεσπούσε γύρω τους. Ο ταγματάρχης Godfrey Walker του Συντάγματος Leicestershire (Λέστερσάιρ) βετεράνος του Ελ Αλαμέιν και του Άντζιο ήταν ο πρώτος που με ένα λόχο και συνοδεία έναν συνταγματάρχη του πυροβολικού επιχείρησε να άρει την πολιορκία των αστυνομικών τμημάτων το πρώτο βράδυ (3 Δεκεμβρίου). Η πρώτη τους στάση ήταν σε ένα κατειλημμένο αστυνομικό οίκημα επί της Πειραιώς και ο Walker θυμάται με αίσθηση γελοίου που απέπνεαν οι διαπραγματεύσεις με τους ΕΛΑΣίτες: «Τα δόντια του [Έλληνα] διερμηνέα μας χτυπούσαν νευρικά και το βρετανικό κράνος που φορούσε στο κεφάλι του ανεβοκατέβαινε με τρέμουλο…Σκέφτηκα ότι σαν Έλληνας, καταλάβαινε περισσότερα για την κατάσταση από ό,τι εγώ…». Το τμήμα εκκενώθηκε αναίμακτα. Το δεύτερο, ένα από τα κεντρικά αστυνομικά τμήματα του Πειραιά, αποδείχθηκε δυσκολότερη υπόθεση. Ανεβαίνοντας μαζί με το διερμηνέα την εξωτερική σκάλα, συναντήθηκε στο κεφαλόσκαλο με τον αρχηγό των ανταρτών, «έναν ψηλό άντρα με χαρακτηριστικό γερμανικό κράνος, τόσο φορτωμένος με σφαίρες και όπλα που μου θύμισε μιούζικαλ με μεξικάνου