Μαθητές Γενικού Λυκείου και Γυμνασίου Λιτοχώρου: Γιατί κάνουμε κατάληψη - Ποια είναι τα αιτήματά μας

Οι μαθητές του Γενικού Λυκείου και Γυμνασίου Λιτοχώρου έχουν προβεί στην συγκεκριμένη ενέργεια, της κατάληψης, προκειμένου να εκφράσουν την έντονη διαμαρτυρία τους σε σημαντικά θέματα, ειδικότερα:

1. Οργάνωση και σταθεροποίηση του νέου συστήματος

2. Μείωση της διδακτέας και εξεταστέας ύλης

3. Έγκαιρη δημοσίευση της τράπεζας θεμάτων

4. Οργάνωση, έλεγχος και προσαρμογή του επιπέδου (δυσκολίας) της Τράπεζας Θεμάτων, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στο μέσο μαθητικό επίπεδο

5. Έγκαιρη τύπωση σχολικών βιβλίων και επάρκεια αποθέματος

6. Ειδικότερη επιμόρφωση των καθηγητών ώστε να ανταποκρίνονται κατάλληλα στις συνθήκες του νέου συστήματος.

7. Ορθότερη ενημέρωση των καθηγητών σχετικά με το νέο λύκειο.

8. Συστηματικότερη κρίση και αξιολόγηση των καθηγητών

Η χώρα μας σήμερα βρίσκεται σε μια ιδιαίτερη δύσκολη κατάσταση. Βιώνοντας την οικονομική κρίση αλλά και μία κρίση αξιών, όλοι οι Έλληνες πολίτες βομβαρδίζονται σχεδόν καθημερινά με νέα μέτρα προκειμένου να ξεπεραστούν οι δύσκολες καταστάσεις της κρίσης. Αποφάσεις που παίρνονται ακατάπαυστα, τάσσονται άθελα ή θελημένα απέναντι από αυτούς στους οποίους αναφέρονται. Αρμόδιοι φορείς που σχετίζονται με την «ΠΑΙΔΕΙΑ» φρόντισαν να λάβουν νέα μέτρα και στην εκπαίδευση. Το ζήτημα που καλούμαστε λοιπόν να αντιμετωπίσουμε όλοι οι Έλληνες μαθητές είναι αυτό που σχετίζεται με το «ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ», τις συνέπειες του οποίου έχουν υποστεί τόσο οι μαθητές όσο και οι γονείς αλλά και οι καθηγητές τους:

1. Υποβιβασμός της δημόσιας εκπαίδευσης και ενίσχυση της ιδιωτικής εκπαίδευσης και της παραπαιδείας

2. Οικονομική επιβάρυνση και ψυχολογική πλήξη των οικογενειών, καθώς οι γονείς των παιδιών δυσκολεύονται να ανταποκριθούν και να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του νέου συστήματος.

3. Απουσία ελεύθερου χρόνου (ξεκούρασης – χαλάρωσης) και συμμετοχής σε εξωσχολικές δραστηριότητες λόγω των σχολικών απαιτήσεων

4. Δραματικές ενδείξεις άγχους και ανησυχίας μεταξύ των παιδιών και των γονέων.

5. Υποβιβασμός της πνευματικής καλλιέργειας και της ευρύτερης γνώσης

Με εκτίμηση, Οι μαθητικές κοινότητες του Γ. Λυκείου και Γυμνασίου Λιτοχώρου

Ακολουθεί άρθρο της μαθήτριας Ευγενίας Ρέππα:

Ενάντια σ’ένα σαθρό σύστημα

Το Λύκειο – το σχολείο γενικότερα- αλλάζει. Κι εμείς, ως μαθητές, βιώνουμε αυτήν την αλλαγή εντονότερα ίσως από τον καθένα, αφού συνδέεται άμεσα με την καθημερινότητα μας. Το ζήτημα αυτό, ωστόσο, όπως και οποιοδήποτε ζήτημα σχετίζεται την παιδεία δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο την μαθητική κοινότητα ή όσους συνδέονται άμεσα με τo χώρο της εκπαίδευσης αλλά άπτεται της κοινωνίας στο σύνολό της. Γιατί μέσα στο σχολείο διαμορφώνεται η γενιά που θα κληθεί να αναλάβει κάποτε τα ηνία της κοινωνίας, συγκροτούνται πνευματικά, ηθικά, ψυχικά οι πολίτες του αύριο. Στις σχολικές αίθουσες μεγαλώνουμε, αναπτυσσόμαστε, μαθαίνουμε και ωριμάζουμε εμείς, τα παιδιά σας.

Το σχολείο, βλέπετε, δεν αποτελείται μόνο από το πρόγραμμα σπουδών, τα σχολικά εγχειρίδια, τις μεθόδους διδασκαλίας, τη διδακτέα ύλη. Δεν είναι κάτι άψυχο και αποστειρωμένο αλλά έχει το δικό του παλμό, ζει και ανασαίνει μέσα από τους ανθρώπους που μαθαίνουν ή διδάσκουν στους κόλπους του μα και εκείνους που βρίσκονται έξω από αυτό. Είναι ο απόηχος του παρελθόντος και η προεπισκόπηση του μέλλοντος, η ταυτότητα η δικιά μας και η δικιά σας… και δυστυχώς χωλαίνει.

Η διαπίστωση αυτή βασίζεται στην εμπειρία μας:

( Αφήστε μας να σας πούμε ένα λίγο πολύ γνωστό μυστικό)

Το σχολείο δεν ανταποκρίνεται στον ρόλο του

Ας δούμε λοιπόν ποιος θα έπρεπε να είναι αυτός ο ρόλος του και με ποιον τρόπο αποτυγχάνει (παταγωδώς) να τον εκπληρώσει.

• Αρχικά, μία από τις βασικότερες λειτουργίες της εκπαίδευσης είναι η πνευματική καλλιέργεια των νέων και η ανάπτυξη κριτικής ικανότητας. Πρωταρχικό σκοπό αποτελεί η παροχή του κατάλληλου γνωστικού υπόβαθρου έτσι ώστε ο μαθητής να μπορεί να ερμηνεύει τα γεγονότα του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, να διαχειρίζεται τον όγκο των πληροφοριών με τις οποίες βομβαρδίζεται καθημερινά, να είναι ικανός να εμβαθύνει στην ουσία των πραγμάτων. Η γνώση που του παρέχεται δεν είναι κάτι στατικό και άκαμπτο αλλά ένα απαραίτητο εφόδιο στον αγώνα για την κατανόηση του κόσμου που τον περιβάλλει –και όχι μόνο-. Το άτομο προβάλλει από την εκπαιδευτική διαδικασία (την σωστά δομημένη εκπαιδευτική διαδικασία) έχοντας μάθει να μην αρκείται στην παθητική αποδοχή όσων του λένε αλλά να αναζητά αδιάκοπα την αλήθεια και την γνώση, τα κίνητρα πίσω από τις πράξεις και τα λόγια. Θα μπορούσαμε να πούμε δηλαδή ότι εξασφαλίζει έτσι την πνευματική του αυτονομία αλλά και ότι ενσωματώνονται στον χαρακτήρα του το ερευνητικό πνεύμα και η γόνιμη αμφισβήτηση, συστατικά απαραίτητα για την πρόοδο και βελτίωση τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.

Αντίθετα, στις μέρες μας το εκπαιδευτικό σύστημα προσανατολίζεται στην συσσώρευση γνώσεων και δίνει έμφαση στην μηχανιστική αποστήθιση που σκοτώνει την κρίση και κάθε πιθανότητα αμφισβήτησης, ερμηνείας, γόνιμου διαλόγου. Το σχολείο του σήμερα (;) μας διδάσκει να δεχόμαστε χωρίς να σκεφτόμαστε, να καταπίνουμε αμάσητη και να αναπαράγουμε έτοιμη γνώση η οποία μάλιστα συχνά φαίνεται εντελώς αποκομμένη από τις ανάγκες μας και από τα ζητήματα που μας αγγίζουν. Γνώση μάλιστα που καλούμαστε όχι να κατανοήσουμε και να αφομοιώσουμε αλλά να αποστηθίσουμε συχνά κατά λέξη, έτσι ώστε η διαδικασία της μάθησης να καταντά κάτι δυσάρεστο και απεχθές, ένα έργο καταναγκαστικό. Μαθήματα όπως η ιστορία, η βιολογία, η ΑΟΔΕ στην Γ΄ Λυκείου αποτελούν τρανταχτό παράδειγμα. Το αποτέλεσμα είναι να οδηγούμαστε τελικά στην μάθηση αλλά όχι στην μόρφωση, με το πνεύμα να έχει παραμείνει ακαλλιέργητο, γεμάτο με φαινομενικά ασύνδετες και χωρίς ουσιαστική αξία πληροφορίες, πρακτικά ανίκανο να διακρίνει πέρα από την επιφάνεια των γεγονότων, ανοχύρωτο απέναντι σε απόπειρες χειραγώγησης. Η διαμόρφωση προσωπικής άποψης αντικαθίσταται από την αποδοχή των απόψεων των άλλων.

• Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως υπό φυσιολογικές συνθήκες το σχολείο συμβάλλει στην διεύρυνση του πνεύματος και της αντίληψης μας· υπό τις παρούσες βέβαια συνθήκες στην πνευματική μονομέρεια. Προκειμένου να επιτύχουμε στις εισαγωγικές εξετάσεις στην Ανώτατη Εκπαίδευση αναγκαζόμαστε να απορρίψουμε τα μη πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Δεν υπάρχει φυσικά κάποια διάταξη που να μας επιβάλει να αδιαφορούμε για τα συγκεκριμένα μαθήματα. Απλά οι απαιτήσεις των εξετάσεων είναι τέτοιες που σύμφωνα με την επικρατέστερη αντίληψη το να αφιερώσουμε χρόνο σ’ αυτά γεννά το ρίσκο της αποτυχίας. Ασκούμαστε δηλαδή στο να απορρίπτουμε ότι δεν σχετίζεται άμεσα με την επίτευξη ενός στόχου, να έχουμε παρωπίδες για ότι δεν αφορά τις επιδιώξεις μας, να χτίζουμε ολόκληρο το πρόγραμμα μας και να επικεντρώνουμε τα ενδιαφέροντα μας γύρω από ένα και μοναδικό πεδίο, ένα μοναδικό σκοπό. Το κατά πόσο αυτή η αντίληψη μπορεί να επηρεάσει θετικά την ζωή μας το αφήνουμε στην κρίση σας.

• Έπειτα, δεν είναι νομίζω καθόλου παράλογο να σκεφτούμε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα θα έπρεπε να μεριμνά για την ηθική διαπαιδαγώγηση των μαθητών, την εμφύσηση ιδανικών και ανθρωπιστικών αξιών. Κι όμως αυτό που διαπιστώνουμε είναι η απαξίωση της ανθρωπιστικής παιδείας, σε συνδυασμό με ένα πνεύμα ωφελιμισμού και ατομικισμού. Σε αυτό το πλαίσιο υπάγεται και η λεγομένη «χρησιμοθηρική αντίληψη της γνώσης» όπως αυτή γεννάται και αναθρέφεται από τον εξετασιοκεντρικό χαρακτήρα του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος. Διδασκόμαστε δηλαδή ότι το κίνητρο για την αναζήτηση της γνώσης και της βελτίωσης του εαυτού μας είναι και θα πρέπει να είναι το κέρδος, μαθαίνουμε πως να αξιολογούμε και να ιεραρχούμε με βάση την πιθανή χρησιμότητα. Ιδιαίτερα στο Λύκειο, ο σκοπός της εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο γίνεται το Ανώτερο Ιδεώδες και ό,τι δεν συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου αυτού πρέπει, όπως είναι κοινά αποδεκτό, να αποφεύγεται σαν την πανούκλα. Ως φυσική συνέπεια, γινόμαστε ανταγωνιστικοί ( και δυστυχώς όχι με την θετική έννοια του όρου), εγωκεντρικοί, αναίσθητοι για ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Ποιος έχει χρόνο να ασχοληθεί με τον πόνο του άλλου και γιατί να το κάνει όταν δεν κερδίζει κάτι από αυτό; Κι όσον άφορα την ανθρωπιστική παιδεία αυτή καθαυτή… σύμφωνα με την κυρίαρχη άποψη αφορά μόνο την Θεωρητική ( που πρόσφατα μετονομάστηκε σε κύκλο ανθρωπιστικών σπουδών) λες και η ιδιότητα του επιστήμονα ή του μηχανικού δεν συμβαδίζει με την ιδιότητα του ανθρώπου.
• Το να αναφερθούμε στην αισθητική αγωγή θα ήταν μάλλον ένα κακόγουστο αστείο αφού η τέχνη και τα μαθήματα που σχετίζονται μ’ αυτή είναι υποβαθμισμένα, αποβάλλονται ως άχρηστα.

• Οποιουδήποτε είδους παιδευτική διαδικασία δεν θα μπορούσε βέβαια να θεωρηθεί ολοκληρωμένη αν δεν συνδεόταν με την ανακάλυψη των ιδιαίτερων κλίσεων και ενδιαφερόντων του άτομου. Φαίνεται ωστόσο πως έννοιες όπως « καλλιέργεια της δημιουργικότητας και της φαντασίας, αυτογνωσία» μάλλον απουσίαζαν από το λεξιλόγιο των εμπνευστών του σχολικού συστήματος. Αν μπορούμε να αναγνωρίσουμε στο νέο σύστημα μια προσπάθεια βελτίωσης της συγκεκριμένης κατάστασης μέσω βιωματικών, εισαγωγής Θεατρικής παιδείας κτλ, θα έπρεπε μάλλον να σταθούμε στην αναγνώριση της καλής πρόθεσης γιατί η όλη απόπειρα είναι γενικά ανοργάνωτη. Μέχρι πρότινος, οι μόνες θετικές δράσεις σε αυτόν τον τομέα οφειλόταν σε πρωτοβουλίες καθηγητών που συχνά δεν βρίσκουν την απαραίτητη στήριξη.

• Το σχολείο σαν προθάλαμος της κοινωνίας θα έπρεπε να παρέχει ενημέρωση για τις οικονομικές συνθήκες και απαιτήσεις της αγοράς, καθώς και να φροντίζει για τον ορθό επαγγελματικό προσανατολισμό των μαθητών. Πληροφόρηση η οποία σήμερα είναι ελλιπής έως ανύπαρκτη, ο ΣΕΠ ένα αστείο. Οι μαθητές διαθέτουν ελάχιστες διεξόδους εκτός από τα ΑΕΙ και ΤΕΙ, ενώ τα ΕΠΑΛ είναι υποβαθμισμένα, απαξιωμένα. Οι παρεχόμενες γνώσεις είναι πολλές φορές παρωχημένες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: πολλά σχολικά εγχειρίδια του Λυκείου έχουν μείνει σχεδόν αμετάβλητα την τελευταία εικοσαετία με εξαίρεση την αλλαγή εξώφυλλου, και πρόσφατα γραμματοσειράς! Για να μην αναφέρουμε βέβαια ότι στο νέο Λύκειο έχουμε την δημιουργία νέων εγχειριδίων που δεν αποτελούν παρά ένα μοντάζ των παλιών, σαν κακοφτιαγμένη εργασία χαρτοκοπτικής. Τρία ζήτω για ουσιαστικές και προσεκτικά μελετημένες αλλαγές!

• Ένα άλλο κομμάτι της δράσης της εκπαίδευσης είναι η κοινωνικοποίηση και πολιτικοποίηση του νέου. Το σχολείο ωστόσο εμφανίζεται αποστασιοποιημένο από την κοινωνία, απομακρυσμένο από τις ανάγκες και τα προβλήματά της. Η μόνη ουσιαστική ενημέρωση για τα κοινωνικά προβλήματα παρέχεται από περιστασιακές ημερίδες. Δεν πρέπει να αμελήσουμε να αναφέρουμε ωστόσο ότι στην ‘Γ Λυκείου μας δίνονται αρκετές αφορμές για προβληματισμό σχετικά με μείζονα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα …. μέσα από την αποστήθιση ιδεών για το μάθημα της Έκφρασης – Έκθεσης, το οποίο βέβαια θα είχε παραγκωνιστεί αν δεν ήταν πανελλαδικώς εξεταζόμενο. Διαμορφώνουμε έτσι άποψη για τα θέματα που μας αφορούν, ακόμη και αν δεν είναι δική μας. Οι θεσμοί των μαθητικών κοινοτήτων χρησιμεύουν ως όργανα πολιτικοποίησης αλλά είναι υποβαθμισμένοι.

• Ακόμη, το σχολείο θα έπρεπε να λειτουργεί ως προπύργιο της ισότητας ευκαιριών. Κι όμως η ισότητα αυτή δεν υπάρχει στην πράξη, ιδιαίτερα στις τελευταίες τάξεις του Λυκείου, εκείνες που θεωρούνται αίθουσα προετοιμασίας για το Πανεπιστήμιο. Οι οικονομικά αδύνατοι μαθητές βρίσκονται σε μειονεκτική θέση σε σχέση με τους συμμαθητές τους που έχουν έστω και την υποτυπώδη οικονομική άνεση να καταφύγουν στα φροντιστήρια. Η επιτυχία παιδιών χωρίς τη βοήθεια των φροντιστηρίων παρουσιάζεται συχνά από τα ΜΜΕ σαν υπερφυσικό θαύμα, σαν τη χρυσή εξαίρεση που σε ένα υγιές σύστημα θα αποτελούσε τον κανόνα. Κι αυτό δεν είναι διόλου ασήμαντο γιατί έτσι καταλύεται έμμεσα η δωρεάν εκπαίδευση.

• Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί η εμφανής έλλειψη σχεδιασμού από την πολιτεία, που διακρίνεται ξεκάθαρα στις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις. Η εφαρμογή του Νέου Λυκείου είχε δρομολογηθεί για την χρονιά που επρόκειτο να δώσει πανελλήνιες το 2014, έπειτα για την επόμενη, μέχρι που τελικά καταστάλαξε στην φουρνιά του 2016. Την φουρνιά στις οποία οι προϋποθέσεις προαγωγής από την Ά στην ΄Β Λυκείου άλλαξαν δύο φορές αφότου βγήκαν τα αποτελέσματα των εξετάσεων του Ιουνίου, προκειμένου να μετριαστεί η πρωτοφανής αποτυχία του Καινού Συστήματος. Τα θέματα της περιβόητης τράπεζας θεμάτων δεν ανακοινώθηκαν στα παιδιά παρά ελάχιστα πριν τις εξετάσεις του Ιουνίου του 2014, ενώ η φετινή ‘Β Λυκείου ακόμη αναμένει την ανακοίνωση των θεμάτων και η ύλη της επόμενης Γ΄ Λυκείου δεν έχει ακόμα ανακοινωθεί. Κάπως έτσι δημιουργείται η αίσθηση ότι οι μαθητές αποτελούν μάλλον «πειραματόζωα».

Εμείς λοιπόν οι μαθητές ζητάμε αλλαγή, ζητάμε ένα σύστημα που να ανταποκρίνεται στον ρόλο του, που να δημιουργεί ανθρώπους, πολίτες. Γι’ αυτό και δεν μπορούμε παρά να απορρίψουμε την αλλαγή που φέρνει το Νέο Λύκειο για τους παρακάτω λόγους:

• Η τράπεζα θεμάτων εντείνει αντί να διορθώνει όσα προβλήματα προαναφέρθηκαν. Επεκτείνει το απάνθρωπο καθεστώς της Γ’ Λυκείου σε τρεις τάξεις, συνδέει άρρηκτα την διαδικασία της μάθησης με την αγωνία της κάλυψης της ύλης, εντείνει την χρησιμοθηρία και μετατρέπει το Λύκειο στο σύνολο του σε προθάλαμο της ανώτατης εκπαίδευσης.

• Η προσπάθεια αξιοκρατίας μέσα από την τράπεζα θεμάτων τελικά αποτυγχάνει. Ο υποκειμενικός χαρακτήρας της εξέτασης συντηρείται όχι μόνο γιατί τα μισά θέματα επιλέγονται όπως μέχρι πρότινος από τον διδάσκοντα καθηγητή αλλά κυρίως γιατί η επιλογή των θεμάτων με κλήρωση από την τράπεζα είναι τυχαία με αποτέλεσμα τα θέματα να διαφέρουν από σχολείο σε σχολείο.

• Η εξάντληση των μαθητών μέσα από τη διόγκωση της ύλης και την ενίσχυση του εξετασιοκεντρικού χαρακτήρα του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος είναι αδιαμφισβήτητη. Οι μαθητές υπό την αυξανόμενη πίεση είτε καταφεύγουν πιο νωρίς στα φροντιστήρια, απαξιώνοντας ακόμη περισσότερο την δημόσια εκπαίδευση, είτε απομακρύνονται από τα ΓΕΛ και στρέφονται στα ΕΠΑΛ τα οποία όμως πρόσφατα έχουν υποστεί περικοπές και περιορισμούς όπως η διάλυση του τομέα Επιστημών Υγείας. Το νέο εκπαιδευτικό σύστημα δε φαίνεται να λαμβάνει υπόψη τις δυνατότητες και τις επιθυμίες των μαθητών.

• Τέλος, για ακόμη μια φορά δεν γίνεται καμία απόπειρα για ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση.

Το Νέο Λύκειο, λοιπόν, στρέφεται προς μια κατεύθυνση που μάλλον δεν ανταποκρίνεται στις ελπίδες που δημιουργεί το κάλεσμα για αλλαγή. Ελπίδες που αναφέρονται στην εγκαθίδρυση ενός συστήματος στο οποίο το Λύκειο θα απαγκιστρωθεί από την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο, όπου το κέντρο της διδασκαλίας θα είναι η διεύρυνση του πνεύματος, η ηθική και αισθητική διάπλαση και όχι η επιτυχία στις εξετάσεις, ενός συστήματος που θα παράγει σκεπτόμενους και ενεργούς πολίτες και όχι απλά παθητικούς εργαζόμενους και καταναλωτές, εφησυχασμένους «παπαγάλους». Κι όσο αυτές οι ελπίδες συνεχίζουν να διαψεύδονται, τόσο το μέλλον μας, ατομικό ή συλλογικό, μοιάζει όλο και περισσότερο δυσοίωνο.

Πηγή : www.dionolympos.gr

View the discussion thread.