"Γίνετε ρεαλιστές απαιτήστε το αδύνατο" Αφιέρωμα στον Μάη του 68

Κοινωνία

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

- Μάης 68: Παγκόσμια εξέγερση (infowar)

- Αυτά είναι τα κορυφαία συνθήματα του Μάη του '68 που έμειναν στην ιστορία

Το 1968 ήταν μια χρονιά που σημαδεύτηκε από το ξέσπασμα σε διεθνές επίπεδο δεκάδων εξεγέρσεων και επαναστάσεων

Η επαναστατική πυρκαγιά του 1968 είχε ως σημαντικότερες εστίες το Μεξικό, την Ιαπωνία, την Γερμανία, την Τσεχοσλοβακία, την Κίνα, κορυφώθηκε όμως, εκείνο τον ιστορικό Μάη στην Γαλλία. Ο όρος Μάης του ’68 (γνωστός και ως Γαλλικός Μάης) περιγράφει την πολιτική και κοινωνική αναταραχή που ξέσπασε στη Γαλλία κατά τη διάρκεια των μηνών Μαΐου-Ιουνίου του 1968. Οι φοιτητές αποτέλεσαν το ευαίσθητο βαρόμετρο των τάσεων της γαλλικής κοινωνίας. Το κύμα των φοιτητικών διαδηλώσεων και καταλήψεων που προηγήθηκαν των γεγονότων του Μάη ήταν κάτι σαν τον κεραυνό που προηγείται της καταιγίδας. Στους μήνες πριν από τον Μάη υπήρξε έντονη ζύμωση στους φοιτητές που αποκρυσταλλώθηκε σε μια σειρά διαδηλώσεων και καταλήψεων. Αντιμέτωπος με μια αυξανόμενη παλίρροια φοιτητικών κινητοποιήσεων ο πρύτανης του επιφανούς πανεπιστήμιου της Σορβόννης αποφάσισε να το κλείσει μόλις για δεύτερη φορά σε 700 χρόνια. Η πρώτη φορά ήταν το 1940, όταν οι Ναζί κατέλαβαν το Παρίσι. Η απόπειρα της αστυνομίας να εκκενώσει το προαύλιο της Σορβόννης στις 3 Μαΐου ήταν η σπίθα που ενεργοποίησε ένα βυτίο γεμάτο μπαρούτι. Ξεσπά βία στη Quartier Latin (Λατινική Συνοικία), με αποτέλεσμα περισσότερους από 100 τραυματίες και 596 συλλήψεις. Την επόμενη μέρα τα μαθήματα στη Σορβόννη ακυρώθηκαν. Οι κύριες φοιτητικές οργανώσεις, η UNEF και η Snesup κάλεσαν σε απεργίες διαρκείας. Στις 6 Μαΐου δόθηκαν νέες μάχες στη Quartier Latin: 422 συλλήψεις, 345 αστυνομικοί και περίπου 600 φοιτητές τραυματίστηκαν. Η καταπίεση προκάλεσε μαζική αγανάκτηση. Οργισμένοι φοιτητές ξήλωναν πεζοδρόμια για να πετάξουν πέτρες στην αστυνομία και δημιούργησαν οδοφράγματα στη βάση των παλιών καλών γαλλικών παραδόσεων. Φοιτητές σε πανεπιστήμια σε ολόκληρη τη χώρα δηλώνουν τη συμπαράστασή τους. Οδοφράγματα στο κέντρο του Παρισιού Την νύχτα της 10ης Μαΐου υπήρξε ολοκληρωτική εξέγερση στην Quartier Latin. Οι εξεγερμένοι δημιουργούν οδοφράγματα στα οποία η αστυνομία απαντά με μεγάλη βιαιότητα. Οι οπλισμένοι κακοποιοί της γαλλικής αστυνομίας εισβάλλουν σε ιδιωτικά διαμερίσματα και χτυπούν βίαια απλούς ανθρώπους, ακόμα και μια έγκυο γυναίκα. Αλλά ήρθαν αντιμέτωποι με περισσότερα από όσα περίμεναν. Απλοί Παριζιάνοι βομβάρδισαν την αστυνομία με γλάστρες και άλλα βαριά αντικείμενα που πετούσαν από τα παράθυρα! 367 άνθρωποι νοσηλεύτηκαν και οι 251 ήταν αστυνομικοί. Αλλοι 720 τραυματίστηκαν και 468 συνελήφθησαν. Αυτοκίνητα κάηκαν ή καταστραφήκαν. Ο υπουργός Παιδείας προσβάλλει τους διαδηλωτές: «Ούτε μόρφωση, ούτε πίστη, ούτε νόμος» (Ni doctrine, ni foi, ni loi). Το επίσημο Κομμουνιστικό Κόμμα καταδικάζει Κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας, οι ηγέτες του Κ.Κ.Γ. είχαν υποτιμήσει τους φοιτητές και οι συνδικαλιστές ηγέτες είχαν προσπαθήσει να τους αγνοήσουν. Η L'Humanité δημοσίευσε ένα άρθρο από τον μελλοντικό ηγέτη του Κ.Κ.Γ. George Marchais με τον τίτλο Οι Ψεύτικοι Επαναστάτες θα αποκαλυφθούν. Αλλά αντιμέτωπη με τη γενική κατακραυγή του πληθυσμού και την πίεση από τη βάση, η συνδικαλιστική γραφειοκρατία αναγκάστηκε να λάβει δράση. Στις 11 Μαΐου, τα κύρια συνδικάτα, το CGT, το CFDT και το FEN κάλεσαν σε γενική απεργία για τις 13 του Μάη. Περίπου 200.000 διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα όπως «De Gaulle δολοφόνε!» Επιστρέφοντας εσπευσμένα στο Παρίσι, ο George Pompidou ανακοίνωσε την επαναλειτουργία της Σορβόννης την ίδια μόλις μέρα. Αυτό είχε σαν στόχο να λειτουργήσει σαν χειρονομία συμβιβασμού που θα απέτρεπε την κοινωνική έκρηξη. Αλλά ήταν πολύ λίγο, πολύ αργά. Οι μάζες το εξέλαβαν σαν ένδειξη αδυναμίας και κινήθηκαν ακόμη πιο μπροστά. Γενική απεργία εργατών Εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητών και εργατών ξεχύθηκαν στους δρόμους του Παρισιού. «Ατελείωτα στοιχειοθετούνταν μπροστά. Υπήρχαν ολόκληρα τμήματα από νοσοκομειακό προσωπικό με λευκές ποδιές, με κάποιους από αυτούς να κρατούν αφίσες που έλεγαν 'Πού είναι οι αγνοούμενοι τραυματίες;'. Κάθε εργοστάσιο, κάθε μεγάλη βιοτεχνία φαινόταν να είχε αντιπροσώπους. Υπήρχαν υπεράριθμες ομάδες από εργάτες στους σιδηρόδρομους, ταχυδρόμους, τυπογράφους, προσωπικό του μετρό, μεταλεργάτες, εργαζόμενους στη πολιτική αεροπορία, μικρούς εμπόρους, ηλεκτρολόγους, δικηγόρους, εργάτες στις αποχετεύσεις, τραπεζικούς υπαλλήλους, οικοδόμους, εργάτες σε εργοστάσια χημικών και γυαλιού, σερβιτόρους, δημοτικούς υπαλλήλους, μπογιατζήδες και διακοσμητές, εργαζόμενους στο αέριο, πωλήτριες, ασφαλιστικούς υπαλλήλους, σκουπιδιάρηδες, κινηματογραφιστές, οδηγούς λεωφορείων, δασκάλους, εργάτες σε βιομηχανίες πλαστικών, σε συνεχόμενα μπλοκ, η σάρκα και τα οστά της σύγχρονης καπιταλιστικής κοινωνίας, μία ατελείωτη μάζα, μια δύναμη που θα μπορούσε να παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά της , αν το επιθυμούσε». (απόσπασμα από το Revolutionary Rehearsals/Επαναστατικές Πρόβες, σελ.12) Οι ηγέτες των συνδικάτων πίστευαν ότι αυτή η κινητοποίηση θα ήταν αρκετή για να σταματήσει το κίνημα. Οι ηγέτες δεν είχαν καμία πρόθεση να συνεχίσουν και να εξαπλώσουν τη γενική απεργία. Είδαν τη διαδήλωση σαν ένα μέσο εκτόνωσης. Αλλά από τη στιγμή που άρχισε, το κίνημα σύντομα απόκτησε τη δική του ζωή. Καταλήψεις εργοστασίων σε κάθε γωνιά της Γαλλίας Τα κύματα απλώθηκαν σε κάθε γωνιά της Γαλλίας. Παρόλο που μόνο τριάμισι εκατομμύρια εργάτες ήταν οργανωμένοι στα συνδικάτα, δέκα εκατομμύρια απήργησαν και ταυτόχρονα άρχισε ένα κύμα καταλήψεων εργοστασίων σε όλη τη Γαλλία. Στις 14 Μάη, μία μέρα μετά τη μαζική διαδήλωση στο Παρίσι, οι εργάτες κατέλαβαν τη Sud-Aviation (αεροπορική εταιρία) στη Νάντη και το εργοστάσιο της Renault στο Κλεόν και ακολούθησαν οι εργάτες της Renault στις Flins, Le Mans και Boulogne-Billancourt. Απεργίες χτύπησαν και άλλα εργοστάσια κατά μήκος της Γαλλίας, συν το RATP και το SNCF. Η διανομή εφημερίδων σταμάτησε. Στις 18 Μαΐου οι ανθρακωρύχοι σταμάτησαν τη δουλειά και ακινητοποιήθηκαν όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς στο Παρίσι και σε δεκάδες άλλες μεγάλες πόλεις. Οι επόμενοι ήταν οι εθνικοί σιδηρόδρομοι, ενώ ακολούθησαν οι αερομεταφορές, τα λιμάνια, τα ταχυδρομεία, τα φέρρυ μπόουτ, οι εργάτες στο αέριο και την ηλεκτροδότηση (οι οποίοι συμφώνησαν να διατηρήσουν τις οικιακές παροχές). Οι εργάτες πήραν το έλεγχο των αποθεμάτων πετρελαίου στη Νάντη, αρνούμενοι την είσοδο σε όλα τα βυτιοφόρα που δεν είχαν εξουσιοδότηση από την απεργιακή επιτροπή. Ενα πανό τοποθετήθηκε στο μοναδικό υπό λειτουργία βενζινάδικο, που επιβεβαίωνε ότι βενζίνη θα δινόταν μόνο σε γιατρούς. Υπήρξε συνεννόηση με τις αγροτικές ενώσεις της γύρω περιοχής, και κανονίστηκαν προμήθειες τροφίμων, με τιμές ελεγχόμενες από τους εργάτες και τους αγρότες. Για να αποφύγουν την κερδοσκοπία, τα καταστήματα αναγκάστηκαν να κολλήσουν ένα αυτοκόλλητο που έλεγε: «Το κατάστημα εξουσιοδοτείται να είναι ανοιχτό. Οι τιμές βρίσκονται υπό τη μόνιμη επίβλεψη των συνδικάτων». Τα αυτοκόλλητα υπογράφονταν από τα CGT, CFDT και FO. Ένα λίτρο γάλα πωλούνταν προς 50 λεπτά σε σύγκριση με το σύνηθες των 80 λεπτών. Ένα κιλό πατάτες μειώθηκε από τα 70 στα 12 λεπτά, ένα κιλό καρότα από 80 σε 50 κ.ο.κ. Οι φοιτητές, δάσκαλοι, επαγγελματίες, χωρικοί, επιστήμονες, ποδοσφαιριστές ακόμη και τα κορίτσια του Follies Bergères, όλοι ρίχτηκαν στον αγώνα. Στο Παρίσι οι φοιτητές κατέλαβαν τη Σορβόννη. Το θέατρο Theatre de l'Odéon κατελήφθη από 2.500 φοιτητές και οι μαθητές κατέλαβαν τα σχολεία. Πυρετός καταλήψεων και στη διανόηση «Ο πυρετός των καταλήψεων έπιασε και τη διανόηση. Ριζοσπάστες γιατροί κατέλαβαν τα κεντρικά γραφεία της Ιατρικής Ένωσης, ριζοσπάστες αρχιτέκτονες επικύρωσαν τη διάλυση της δικής τους ένωσης, οι ηθοποιοί έκλεισαν όλα τα θέατρα του κεφαλαίου, οι συγγραφείς ηγούμενοι από τον Michel Butor κατέλαβαν την Societé des Gens de Lettres (Κοινότητα του Κόσμου των Γραμμάτων) στο ξενοδοχείο Massa. Ακόμη και τα στελέχη επιχειρήσεων μπήκαν στη δράση, κλείνοντας για λίγο το κτίριο του Conseil National du Patronat Français (Εθνικό Συμβούλιο Γάλλων Βιοτεχνών), και έπειτα κινήθηκαν προς τη Confederation Generale des Cadres (Γενική Συνομοσπονδία Στελεχών)». (David Caute, Sixty-Eight, the Year of the Barricades/Εξηντα Οκτώ, Η χρονιά των Οδοφραγμάτων, σελ. 203). Αφού τα σχολεία ήταν κλειστά, δάσκαλοι και μαθητές οργάνωσαν παιδικούς σταθμούς, ομάδες ψυχαγωγίας, δωρεάν γεύματα και δραστηριότητες για τα παιδιά των απεργών. Επιτροπές γυναικών των απεργών οργανώθηκαν και έπαιξαν κυρίαρχο ρόλο στην οργάνωση προμηθειών τροφίμων. Όχι μόνο οι φοιτητές και οι μαθητές, αλλά επίσης και οι επαγγελματίες δικηγόροι μολύνθηκαν με το μικρόβιο της επανάστασης. Οι αστρονόμοι κατέλαβαν ένα αστεροσκοπείο. Υπήρξε απεργία στο Κέντρο πυρηνικής έρευνας στο Saclay, όπου η πλειοψηφία των υπαλλήλων ήταν ερευνητές, τεχνικοί, μηχανικοί ή απόφοιτοι επιστήμονες. Μέχρι και η Εκκλησία επηρεάστηκε. Στη Latin Quarter, νεαροί Καθολικοί κατέλαβαν εκκλησία και απαίτησαν συζήτηση αντί για μετάληψη. Η Εξουσία στους δρόμους Η εξέγερση στο Παρίσι συνεχίστηκε, με εργάτες και φοιτητές να αντιμετωπίζουν δακρυγόνα και κλοπς. Σε μία μόνο νύχτα έγιναν 795 συλλήψεις και 456 τραυματίστηκαν. Οι διαδηλωτές επιχείρησαν να πυρπολήσουν το Χρηματιστήριο, αυτό το μισητό σύμβολο του καπιταλισμού. Ενας αξιωματικός της αστυνομίας σκοτώθηκε στη Λιόν από φορτηγό. Από τη στιγμή που ρίχτηκαν στη μάχη οι εργάτες άρχισαν να παίρνουν πρωτοβουλίες, που πήγαν πολύ μακριά από τα όρια μιας απλής απεργίας. Το στοιχείο κλειδί για την ομοιογένεια των κινητοποιήσεων ήταν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Συνήθως αυτά αποτελούν ισχυρά όπλα στα χέρια του κράτους. Αλλά επίσης εξαρτώνται από τους εργαζόμενους που δουλεύουν στο ραδιόφωνο και τη τηλεόραση. Στις 25 Μάη το κρατικό ραδιόφωνο και η τηλεόραση - το ORTF - ξεκινούν απεργία. Τα τηλεοπτικά νέα των 20.00 διακόπηκαν. Οι δημοσιογράφοι και οι τυπογράφοι επέβαλαν ενός είδους εργατικό έλεγχο στον τύπο. Οι αστικές εφημερίδες αναγκάστηκαν να δεχθούν έλεγχο της ύλης τους και να τυπώσουν τις διακηρύξεις της Επιτροπής των Εργατών. Ο Ντε Γκολ ανακοινώνει δημοψήφισμα που ματαιώνεται Η Εθνοσυνέλευση συζήτησε την κρίση στα πανεπιστήμια και τις μάχες του Quartier Latin. Αλλά οι συζητήσεις στα έδρανα της Συνέλευσης ήταν ήδη περιττές. Η εξουσία είχε γλιστρήσει από τα χέρια των νομοθετών και είχε εξαπλωθεί στους δρόμους. Στις 24 Μάη ο πρόεδρος De Gaulle ανακοίνωσε ένα δημοψήφισμα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Όμως το σχέδιο να κατεβάσει δημοψήφισμα ματαιώθηκε από τη δράση των εργατών. Ο στρατηγός ήταν ανίκανος ακόμη και να τυπώσει ψηφοδέλτια για το δημοψήφισμα λόγω της απεργίας των Γάλλων εργατών στα τυπογραφεία αλλά και την άρνηση των Βέλγων συναδέλφων τους να συνεργαστούν. Αυτό δεν ήταν το μόνο παράδειγμα διεθνιστικής αλληλεγγύης. Γερμανοί και Βέλγοι οδηγοί τρένων ακινητοποίησαν τα τρένα τους στα γαλλικά σύνορα για να μη σπάσουν την απεργία. Οι δυνάμεις του κράτους άρχισαν να οργανώνονται. Οι Επιτροπές για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας άρχισαν να στήνονται με στόχο να κινητοποιήσουν τη μεσαία τάξη ενάντια στους εργάτες και τους φοιτητές. Η ταξική ισορροπία δυνάμεων δεν είναι απλά ζήτημα σχετικής αριθμητικής υπεροχής της εργατικής τάξης σε σχέση με τους αγρότες και τη μεσαία τάξη γενικότερα. 12 Μαΐου 1968: Γενική απεργία “Τεράστια διαδήλωση στο Παρίσι και γενική απεργία. Περί τους 20.000 διαδηλωτές συγκεντρώνονται στο Πεδίον του Άρεως και ξεκινούν από εκεί για να καταλάβουν τη Σορβόννη”. μία μικρή μερίδα της γαλλικής κοινωνίας παραμένει εχθρική στο πνεύμα του ’68. Κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών το 2007, ο νυν πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί ξεκίνησε μία εκστρατεία κατά της ηθικής κατάπτωσης του Μάη του ’68 κατηγορώντας τον για τα πάντα, από την εγκληματικότητα μέχρι την αποτυχία του εκπαιδευτικού συστήματος Daniel Cohn Bendit-Ο ” κόκκινος Ντάνυ” πρωτοστατεί στον Μάη του ’68 Κάποτε ρωτήθηκε ο Γκοντάρ σε ποια συγκεκριμένη χρονική στιγμή έκανε το διάλειμμα από το αστικό στο επαναστατικό σινεμά και απάντησε: «κατά την διάρκεια των γεγονότων του Μαϊου- Ιουνίου 1968 στην Γαλλία» “Είμαστε καθ’ οδόν προς τη Βαστίλη. Ανέβηκα στους ώμους ενός φίλου. Ζητούσαν κάποιον να κρατάει τη σημαία κι εγω άρπαξα την ευκαιρία διότι πόνεσαν τα πόδια μου απο το περπάτημα.Δεν ήθελα την κόκκινη σημαία γιατί οι κομμουνιστές σαμπόταραν το κίνημα, ούτε τη μαύρη γιατι δε γνωρίζω τίποτα για τους αναρχικούς . Πήρα τη σημαία του Βιετνάμ γιατί είναι σύμβολο ενός πολέμου που όλη η νεολαία κατακρίνει.Ξαφνικά νιώθω το ενδιαφέρον όλων επάνω μου και παίρνω πόζα…..Θέλω να είμαι ωραία μπροστά στο πλήθος που ακτινοβολεί, με το βαρύ σύμβολο στο χέρι μου, δεν παίζω πια κανένα ρόλο…..γίνομαι αυτό που παρίστανα…εγώ, η αγγλίδα αριστοκράτισσα αντιλήφθηκα τη βαρύτητα της στιγμής και την ευθύνη μου.”Η Caroline de Bendern ηταν 23 ετών.* *μετάφραση Huguette Demorieu

“Πεθαινοντας στα τριαντα” του Romain Goupil

Μεγάλες νύχτες, Μικρά πρωινά

Πληροφορίες από parallhlografos.wordpress.com/, wikipedia, in defence of marxism

Tags: Μάης του '68Μάης '68γαλλικός μάηςΜάης του 68