Αποσπάσεις σε φορείς του Υπ. Παιδείας: Μία απαράδεκτη διαδικασία που πρέπει να αλλάξει

Διαχρονικά, το εκπαιδευτικό κίνημα έχει παλέψει για να υπάρχει διαφάνεια και αντικειμενικότητα στις υπηρεσιακές μεταβολές. Και έχει καταφέρει να το επιβάλει σε αρκετά μεγάλο βαθμό. Κάπως έτσι φτάσαμε:

στην μοριοδότηση των αποσπάσεων από ΠΥΣΔΕ σε ΠΥΣΔΕ και εντός ΠΥΣΔΕ και στην ανακοίνωση των ονομάτων των αποσπασθέντων,στη λήψη των μορίων δυσμενών συνθηκών της θέσης απόσπασης και όχι της οργανικής θέσης,στη δημοσιοποίηση των κενών πριν τις τοποθετήσεις, κ.α.

Πράγματα αυτονόητα σήμερα, όχι όμως πριν μερικά χρόνια. Εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα αποτελούν οι αποσπάσεις στους φορείς του Υπουργείου Παιδείας (Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας, Γενική Γραμματεία Υπουργείου Παιδείας, Δ.ΙΕΚ, ΑΕΙ, κ.ά.). οι οποίες εξακολουθούν να πραγματοποιούνται σε καθεστώς αδιαφάνειας και ως εκ τούτου να αποτελούν κατεξοχήν πεδίο πελατειακής εξυπηρέτησης. Τυπικά, στη σχετική εγκύκλιο γίνεται αναφορά στη συνεκτίμηση κάποιων κριτηρίων (μεταπτυχιακές σπουδές, γνώση ξένων γλωσσών και χειρισμού Η/Υ, προηγούμενη εμπειρία, κ.α.), χωρίς ωστόσο να προβλέπεται κάποια συγκεκριμένη μοριοδότησή τους και χωρίς να δημοσιοποιείται πίνακας των αιτούντων απόσπαση. Στην πράξη, οι αποσπασμένοι επιλέγονται με αποκλειστική ευθύνη του εκάστοτε Προϊστάμενου χωρίς κανένας να μπορεί γνωρίζει ποια κριτήρια ή «κριτήρια» βάρυναν στην επιλογή αυτή. Φέτος, μάλιστα, το υπουργείο επιχείρησε να απλώσει ακόμη μεγαλύτερο σκοτάδι στην όλη διαδικασία, αρνούμενο αρχικά να ανακοινώσει τα ονόματα όσων αποσπάστηκαν στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης επικαλούμενο την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων (το περίφημο GDPR) και δηλώνοντας μάλιστα ότι όσοι έλαβαν απόσπαση θα ενημερωθούν τηλεφωνικώς! Τελικά τα ονόματα ανακοινώθηκαν με μία βδομάδα καθυστέρηση στις 08/06 και αφού είχαν προηγηθεί αντιδράσεις αλλά και η διαρροή των ονομάτων σε διαδικτυακά φόρα και κοινωνικά δίκτυα.

Στην αρχική ανακοίνωση το υπουργείο μπορεί να μην δημοσιοποίησε τα ονόματα των αποσπασθέντων, δεν παρέλειψε όμως να μας ενημερώσει για τη μείωση του αριθμού τους σε σχέση με το 2014 (785 έναντι 1.071). Κάτι που μπορεί να είναι αλήθεια, μισή αλήθεια όμως, καθώς αποκρύπτεται εντέχνως ότι ο μικρός αριθμός αποσπάσεων δεν επιτρέπει στις συγκεκριμένες υπηρεσίες να λειτουργήσουν στοιχειωδώς (χαρακτηριστικά στην ΔΔΕ Χανίων αποσπάστηκαν μόλις 3 άτομα!) κάτι που δίνει στους Διευθυντές Εκπαίδευσης μίας πρώτης τάξεως δικαιολογία για να επιδίδονται κάθε Σεπτέμβρη σε ένα όργιο αποσπάσεων και διαθέσεων «για τις ανάγκες της υπηρεσίας», οι οποίες λαμβάνουν χώρα ακόμα περισσότερο «εν κρυπτώ και παραβύστω» σε σχέση με τις αποσπάσεις που περνάνε κεντρικά από το υπουργείο.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή… Το πρώτο δεδομένο που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας είναι ότι όσο οι Διευθύνσεις παραμένουν δραματικά υποστελεχωμένες σε μόνιμο προσωπικό, τόσο η ανάγκη «αιμοδοσίας» τους μέσω αποσπάσεων θα καθίσταται πράγματι επιτακτική. Δεύτερο δεδομένο είναι ότι αρκετοί συνάδελφοι έχουν εγκαταλείψει εδώ και πολλά χρόνια (ακόμη και δεκαετίες) τις αίθουσες – είτε από επιλογή είτε από ανάγκη – για χάρη των γραφείων και δεν επιθυμούν να επιστρέψουν σε αυτές, ενώ έχουν αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία που τους καθιστά απαραίτητους στη λειτουργία των εν λόγω υπηρεσιών. Η λογική λέει ότι οι συγκεκριμένοι συνάδελφοι, αλλά και όσοι άλλοι το επιθυμούν, πρέπει να μεταταχθούν μόνιμα στις θέσεις αυτές ώστε να μην αγωνιούν κάθε χρόνο για το αν θα πάρουν απόσπαση αλλά και για να μην καταλαμβάνουν αδίκως οργανικές θέσεις σε σχολεία που δεν έχουν σκοπό να υπηρετήσουν, δημιουργώντας έτσι τεχνητά πλεονάσματα που εμποδίζουν την πραγματοποίηση μεταθέσεων και τοποθετήσεων. Όσο αυτονόητη όμως και αν ακούγεται μία τέτοια εξέλιξη θα στερούσε στην εκάστοτε Διοίκηση τη δυνατότητα να δημιουργεί το δικό της πελατειακό στρατό, κρατώντας κάποιους παλιούς στις Διευθύνσεις για να «βγάζουν τη δουλειά» και ανανεώνοντας μερικώς το προσωπικό με «δικά της παιδιά». Είναι χαρακτηριστικό ότι εδώ και χρόνια εκκρεμούν δεκάδες αιτήσεις μετάταξης εκπαιδευτικών σε γραφεία και διευθύνσεις.

Συνεπώς, αυτά που θα πρέπει να απαιτήσει το εκπαιδευτικό κίνημα σε σχέση με τις αποσπάσεις στους φορείς του Υπουργείου Παιδείας, στα πλαίσια της διαφάνειας των υπηρεσιακών μεταβολών, θα πρέπει να είναι:

Σαφής προσδιορισμός του αναγκαίου προσωπικού και των προς πλήρωση θέσεων σε κάθε φορέα του υπουργείου Παιδείας.Εθελοντικές μετατάξεις όσων το επιθυμούν με συγκεκριμένα κριτήρια και μοριοδότηση (κοινωνικά και υπηρεσιακά κριτήρια, γνώση της θέσης, τυπικά προσόντα, κτλ.).Αποσπάσεις με τα ίδια κριτήρια μόνο σε περιπτώσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν κενές θέσεις μετά τις μετατάξεις και μετά από ανοικτή πρόσκληση από την εκάστοτε διεύθυνση στους εκπαιδευτικούς για να υποβάλλουν αιτήσεις.Αυτονόητα, λήψη των μορίων δυσμενών συνθηκών του πλησιέστερου σχολείου από το φορέα απόσπασης και κατάργηση της πριμοδότητσης των δύο επιπλέον μορίων.Απώλεια οργανικής μετά από κάποια χρόνια συνεχόμενων αποσπάσεων εκτός αίθουσας, ρύθμιση που οφείλει να επεκταθεί και στα στελέχη επί θητεία (Διευθυντές Εκπαίδευσης, σχολικοί σύμβουλοι, κ.α.).ενωτική πρωτοβουλίαΑποσπάσεις ΕκπαιδευτικώνΠαρεμβάσεις ΔΕ