«Ξερνάω από τη γελοιότητα και τη μικρότητα των πολιτικών»

COVER STORYΗ Μαρία Αλιφέρη ξεσπαθώνει«Ξερνάω από τη γελοιότητα και τη μικρότητα των πολιτικών»Σάββατο, Ιούλιος 4, 2015 - 16:00

«Και μην ξεχνάτε, σας αγαπώ...» Hταν τέλη του '70, αρχές του '80, όταν γνώρισε την τεράστια επιτυχία σε θέατρο και τηλεόραση: Τα «Τετράγωνα των Αστέρων», το «Κάνε ό,τι κάνω», οι πρωταγωνιστικοί ρόλοι, τα εξώφυλλα, εκείνη να ανταγωνίζεται τον εαυτό της.

ΑΠΟ ΤΗ
ΦΑΝΗ ΠΛΑΤΣΑΟΥΡΑ

Και οι μαύρες σακούλες με γράμματα να φτάνουν καθημερινά στο καμαρίνι της, τα ακριβά αμάξια-δώρα των

θαυμαστών της, οι θυελλώδεις έρωτες, η μέρα που είχε 50 ώρες, η ζωή της μεγαλύτερης star εκείνης της εποχής. Και ύστερα, σιωπή. Αγριο κόψιμο από παντού. Φίμωμα χωρίς καμία αιτία. Η πολιτική εξουσία είχε κάνει ξανά το θαύμα της.

«Πικράθηκα. Εξαφανίστηκα από την τηλεόραση μέσα σε ένα βράδυ. Ενιωσα κατάφωρη αδικία και κακία. Μου έκλεισαν όλες οι πόρτες, δεν μπορούσα να βγω στην τηλεόραση, ούτε για να μιλήσω για τη δουλειά μου στο θέατρο. Το έφαγα όλο το λούκι μόνη μου και σιώπησα. Δεν είχα στρατευτεί ποτέ. Ποτέ και σε κανένα κόμμα. Κι όμως! Επρεπε η νέα κυβέρνηση να δείξει την ισχύ της κόβοντας τα πιο σημαντικά πρόσωπα της τηλεόρασης. Κι εγώ εκείνη την εποχή ήμουν η κορυφαία. Χτυπήθηκα λοιπόν βάναυσα και απάνθρωπα, γιατί κάποιοι έκριναν ότι έπρεπε να τιμωρηθώ» δηλώνει στη συνέντευξή της στην «Espresso» η Μαρία Αλιφέρη.

Σχολιάζοντας την πολιτική «τρικυμία» που περνάμε, η γλυκιά ηθοποιός είναι ολιγόλογη αλλά πολύ περιεκτική: «Δεν αγάπησα ποτέ την πολιτική, γιατί χωρίζει τους ανθρώπους. Δεν μπορώ να χωριστώ σε χρώμα, είναι σαν να σκίζω την ψυχή μου. Γι' αυτό και στις πολιτικές προτάσεις που μου έγιναν όλα αυτά τα χρόνια από διάφορα κόμματα της εξουσίας δεν μπόρεσα να ανταποκριθώ. Αν κάτι με θλίβει περισσότερο απ' όλα, είναι τα στρατόπεδα των πολιτικών μας. Ξερνάω από τη γελοιότητα και τη μικρότητα που δείχνουν οι πολιτικοί σε τέτοιες δύσκολες για την Ελλάδα εποχές. Με ενοχλεί να τους βλέπω να βάζουν τις καρέκλες τους και τα προσωπικά τους χρώματα πάνω από την Ελλάδα. Δεν θέλω να σχολιάσω κάτι παραπάνω από αυτό. Είναι πολύ κρίσιμες αυτές οι ώρες για να βγαίνουμε όλοι και να μιλάμε. Ας μιλήσουν οι πιο ειδικοί. Θέλω μόνο να πω -τώρα με το δημοψήφισμα- να δείξουμε ψυχραιμία...»

Οταν τη συνάντησε πρώτη φορά ο Διονύσης Φωτόπουλος -μαθήτρια ακόμη στο Εθνικό-, έμεινε τόσο έκπληκτος από την ομορφιά της που αναφώνησε: «Θεέ μου, αυτή η κοπέλα είναι σαν να έχει καταπιεί προβολέα». Και έμεινε η ατάκα αυτή να χρησιμοποιείται όταν δεν μπορείς να βρεις λέξεις που να ταιριάζουν στη λάμψη που συνοδεύει κάποιους ανθρώπους από τη γέννησή τους ακόμη. Την επόμενη ημέρα ήταν η πρωταγωνίστριά του.

«Hθελα να παίζω πόρνες, ναρκομανείς, γριές! Το πάλεψα για να μην μου κολλήσουν την ταμπέλα της “ωραίας”»

Η Μαρία Αλιφέρη έζησε μια σχεδόν θρυλική ζωή, από αυτές που διαβάζεις στα παραμύθια, χωρίς να ξέρεις από πριν αν θα έχουν happy end. Στον απολογισμό δεν πετά τίποτα. Οπως εξομολογείται με χαμηλωμένη φωνή: «Στη ζωή μου ήρθαν και εύκολα και δύσκολα. Χαίρομαι για τα εύκολα, ευγνωμονώ τον Θεό για τα δύσκολα, γιατί αυτά ήταν οι μεγαλύτεροι δάσκαλοί μου. Λένε ότι στο σταύρωμα είμαστε μόνοι. Εγώ ανέβηκα στον δικό μου σταυρό και τον κουβάλησα μέχρι τέλους. Δεν λιποτάχτησα ποτέ μου».

Πού μεγαλώσατε;
Σε ένα χωριό της Σπάρτης. Ηρθα στην Αθήνα για να σπουδάσω Νομική. Ο πατέρας μου ήταν αγρότης και είχε καημό να σπουδάσουμε και τα τρία αδέρφια. Στο δεύτερο έτος της Νομικής έδωσα εξετάσεις και μπήκα στο Εθνικό Θέατρο. Μέσα σε ένα βράδυ μού ήρθε η «φλασιά», όπως λέτε εσείς οι νέοι, να γίνω ηθοποιός. Την ώρα που έγραφα. Πήγα στο Εθνικό όχι γιατί ήταν η καλύτερη σχολή, αλλά γιατί εκεί δεν πληρώναμε και κατά συνέπεια δεν θα επιβάρυνα οικονομικά τους γονείς μου. Ρώτησα τον υπάλληλο της σχολής «πώς γίνεται κανείς ηθοποιός;» και μου έδωσε εκείνος τους ρόλους και τα κομμάτια για να εξεταστώ. Τόσο ανεκπαίδευτη ήμουν. Τελικά πέρασα από τα 900 παιδιά μέσα στους δέκα πρώτους. Και μέσα στο Εθνικό είδα πρώτη φορά στη ζωή μου θέατρο. Εκείνη την εποχή απαγορευόταν στην επαρχία το θέατρο. Μόνο κινηματογράφο πηγαίναμε με το σχολείο, μία φορά τον μήνα.

Ηταν δύσκολα τα πρώτα χρόνια στην Αθήνα;
Ναι, δυσκολεύτηκα πολύ στην αρχή. Ενα κλειστό παιδί της επαρχίας ήμουν που μόλις στα είκοσί μου με πέταξαν πρωταγωνίστρια σε θέατρο και τηλεόραση. Τώρα που σου τα περιγράφω όλα αυτά νομίζω ότι τα έχει ζήσει κάποια άλλη. Συνηθίζω να λέω ότι εκπαιδεύτηκα δημόσια. Εκτέθηκα πολύ εκείνη την εποχή και γνωρίζοντας πλέον σήμερα θα έλεγα πως τότε πήγαινα προς εκτέλεση. Είχα μεγάλη άγνοια κινδύνου. Την πρώτη φορά που με χειροκρότησαν έπαθα σοκ. Λέω «μα γιατί με χειροκροτάνε;»...

Τι κάνατε με τον πρώτο μισθό σας;
Το θυμάμαι σαν τώρα. Πήγα και πήρα ένα κεχριμπαρένιο κομπολόι στον πατέρα μου, το οποίο κρατούσε στα χέρια του μέχρι την ημέρα που έφυγε. Μια ζωή προσπαθούσε να κόψει το τσιγάρο και το κομπολόι τον βοηθούσε.

Ποιος σας βάφτισε «Μαρία Αλιφέρη»;
Το κανονικό μου όνομα είναι Μαρία Αλιφεροπούλου. Οταν με κάλεσαν από το γραφείο του Εθνικού για να παίξω σε μια παράσταση, μου είπαν ότι το Αλιφέρη ακούγεται πιο εύηχο και είπα απευθείας «ναι, να το αλλάξουμε». Για να δεις πόσο αφελής ήμουν, νόμιζα ότι με το «Αλιφέρη» δεν θα με αναγνωρίσουν οι δάσκαλοί μου και συνεπώς δεν θα με διώξουν από το Εθνικό. Τότε ήταν νόμος: δεν μπορούσες να δουλέψεις ως μαθήτρια στο θέατρο. Υστερα από εμένα έσπασε πια αυτό το ταμπού και μπορούσαν τα παιδιά να συνδυάζουν σπουδές και δουλειά.

Δουλεύατε ασταμάτητα για πολλά χρόνια. Πότε είπατε «δεν μπορώ άλλο»;
Υπήρξαν εποχές που κοιμόμουν κάθε 48 ώρες ή μέσα στο στούντιο, γιατί το σπίτι μου ήταν μακριά. Δεν είχα προλάβει να συνειδητοποιήσω τη δημοσιότητα που είχα πάρει και σίγουρα δεν είχα χρόνο για να ανέβω σε καλάμι. Είχα κάνει το 24ωρο να έχει 50 ώρες για να χωρέσω και την προσωπική μου ζωή. Κάποια στιγμή ασφαλώς και κουράστηκα. Εχω πάθει συνολικά τρεις υπερκοπώσεις στη ζωή μου. Μία συνάδελφος είδε μια μέρα πόσο αδυνατισμένη ήμουν και φώναξε γιατρό στο καμαρίνι μου. Οταν μου πήρε την πίεση, μου εξήγησε ότι εκείνη τη στιγμή θα έπρεπε να ήμουν χωρίς μαλλιά και με σπασμένα κόκαλα. Είχα πάθει νευρική ανορεξία χωρίς να το καταλάβω. Τότε έμαθα πρώτη φορά και τον όρο. Με έβαλαν κατεπειγόντως δύο μέρες στο «Υγεία» και μου έκαναν υπερτόνωση. Ηταν η περίοδος που παρουσίαζα τα «Τετράγωνα των αστέρων».

Βγάλατε καλά χρήματα τότε; Σήμερα πώς είστε οικονομικά;
Οσο παράδοξο κι αν ακούγεται, εγώ λεφτά έβγαλα από το θέατρο. Τότε στην τηλεόραση δεν υπήρχαν οι παράλογες αμοιβές που ακούμε σήμερα. Δεν υπήρξα ποτέ εκατομμυριούχος, αλλά μπορώ και ζω με αξιοπρέπεια. Τώρα, με την κρίση, λίγο πιο στενά. Ποτέ δεν ήμουν των πολυτελών αυτοκινήτων και της μεγάλης ζωής. Ντρεπόμουν πολλές φορές να μπαίνω μέσα σε τέτοια αυτοκίνητα. Εχω γυρίσει όμως σχεδόν όλον τον κόσμο. Τα λατρεύω τα ταξίδια. Γενικά η άποψή μου για το χρήμα είναι ότι είναι πολύ καλό για να σε υπηρετεί, αλλά δεν είναι ο θεός μας. Η εποχή μας από υπηρέτη το έκανε αφεντικό και αυτό πληρώνουμε τώρα.

Τι σας έμαθε αυτή η δουλειά;
Από το θέατρο και την τηλεόραση έγινα πλουσιότερη. Οχι μόνο δεν έχασα, αλλά κέρδισα την ψυχή μου, αφού ανακάλυψα τον βαθύτερο εαυτό μου. Εμαθα να αγαπάω τους ανθρώπους και να αγαπιέμαι. Και έχουμε ακόμη ένα όμορφο αλισβερίσι μεταξύ μας.

Ποντάρατε στην καλή εξωτερική σας εμφάνιση;
Μπορεί να ακούγεται ψέμα, αλλά ποτέ δεν κατάλαβα ότι είμαι μια ωραία γυναίκα. Δεν ήθελα να σταθώ στην εμφάνισή μου για να προχωρήσω στη δουλειά. Σε σημείο που είχα βάλει όρο στις δουλειές μου να μην κάνω γυμνό ή τον ρόλο της ωραίας για να μη θεωρήσουν ότι έχω ως μοναδικό όπλο την ομορφιά μου. Ηθελα και θέλω ακόμη να παίζω ακραίους ρόλους: πόρνες, ναρκομανείς, αλκοολικές γυναίκες, γριές. Για να σκάψω και άλλο μέσα μου. Το πάλεψα λοιπόν πολύ για να μη μου κολλήσουν την ταμπέλα της «ωραίας». Είπα πολλά «όχι» στην καριέρα μου, δεν υποτίμησα όμως ποτέ ό,τι έχω κάνει. Η κάθε μου δουλειά είναι σαν να είναι η καλύτερη της ζωής μου. Σήμερα προσέχω στοιχειωδώς τον εαυτό μου. Τρώω υγιεινά εδώ και πολλά χρόνια, αλλά, δυστυχώς, δεν έχω κόψει το κάπνισμα.

Τι θυμάστε από το σοβαρό τροχαίο ατύχημα που πάθατε;
Αυτό ήταν άλλο ένα μεγάλο μάθημα στη ζωή μου. Πήγα κι ήρθα. Δεν το θεωρώ ατυχία αυτό το ατύχημα, ήταν μεγάλος «δάσκαλος» για εμένα. Οταν πρωτοβγήκα από την Εντατική, είπα κάτι που ορισμένους τους σόκαρε: «Εύχομαι αυτοί που το αντέχουν να περάσουν μια τέτοια εμπειρία».

«Αν καταλάβω ότι μπορώ με έναν άνθρωπο να ζήσω μια ολόκληρη ζωή, και στα 80 μου θα παντρευτώ»

Είχατε και άλλη αναποδιά. Κάηκε το θέατρό σας...
Ηταν το θέατρο Rex. Θα πρωταγωνιστούσα στη μεγαλύτερη παραγωγή που είχε γίνει μέχρι τότε στην Ελλάδα, με 30 μουσικούς και 500 κοστούμια. Παραμονή της πρεμιέρας μας είχαμε κάνει γενική πρόβα, τη μαγνητοσκόπηση για να διαφημιστεί η παράσταση στα κανάλια και ετοιμαζόμασταν για την επομένη, οπότε θα ανοίγαμε. Και μας έκαψαν... Δεν κάηκε το θέατρο από κάποιο ατύχημα, μας έκαψαν. Γι' αυτό σου λέω, έχουν συμβεί τρελά πράγματα στη ζωή μου, για τα οποία όμως δεν θα ήθελα να πω κάτι παραπάνω.

Γιατί δεν παντρευτήκατε;
Δεν φτάνουν τόσα διαζύγια που βλέπουμε γύρω μας, να είχαμε και το δικό μου; (σ.σ.: γέλια) Δεν παντρεύτηκα ποτέ, γιατί δεν ήθελα να χωρίσω. Αν ήξερα ότι με κάποιον από τους συντρόφους μου μπορώ να περπατήσω μέχρι το τέρμα, θα το είχα κάνει. Είχα προτάσεις γάμου, αλλά δεν έφτασα ποτέ στα σκαλιά της εκκλησίας από μια βαθιά εντιμότητα, αν θέλεις. Δεν ένιωθε η ψυχή μου ότι μπορώ να τον στηρίξω τον εκάστοτε σύντροφό μου μέχρι τέλους και αυτός εμένα. Αν πάρω το σήμα ότι μπορώ με έναν άνθρωπο να ζήσω μια ολόκληρη ζωή μαζί, και στα 80 μου θα παντρευτώ». (σ.σ.: γέλια)

Ζήσατε μεγάλους έρωτες;
Αλίμονό μου αν δεν είχα μεγάλους έρωτες στη ζωή μου. Ο έρωτας είναι υγεία. Ημουν πάντα των μακροχρόνιων σχέσεων και, ευτυχώς, βρέθηκαν σπουδαίοι άνθρωποι στο πλευρό μου. Απλώς ήξερα ότι έρχεται η ώρα που ο έρωτας πεθαίνει. Δεν ήθελα από τον σύντροφό μου ούτε να έχει λεφτά, ούτε να με παρηγορεί ή να με ανεβάσει κοινωνικά. Αυτά τα κέρδιζα και μόνη μου. Ηθελα να βρω εκείνη την ψυχή που θα μπορούσαμε να βαδίσουμε μαζί όλη μας τη ζωή. Κι αυτό δεν το ένιωσα ποτέ.

Μετανιώσατε που δεν κάνατε παιδιά;
Ενώ λατρεύω τα παιδιά, δεν λαχτάρησα ποτέ να κάνω το δικό μου. Είναι η μεγαλύτερη ευθύνη το μεγάλωμα μιας παιδικής ψυχής. Από μικρή με θυμάμαι να συμπεριφέρομαι σαν μαμά στα παιδιά. Νομίζω λοιπόν ότι εκτόνωσα όλα τα μαμαδίστικα στοιχεία με τα παιδιά που βρίσκονταν στον στενό μου περίγυρο και τους μαθητές μου. Ενα παιδί δικό μου δεν με τρέλαινε ποτέ ως ιδέα. Αν είχα κάνει όμως, νομίζω ότι θα ήμουν πολύ καλή μητέρα.

Πόσα χρόνια απέχετε από την τηλεόραση;
Ούτε που θυμάμαι, δεν τα πηγαίνω καλά με τον χρόνο. Εκανα τώρα τελευταία κάποιες guest εμφανίσεις στους «Συμμαθητές». Υπήρχαν όλα αυτά τα χρόνια προτάσεις, εμένα όμως δεν με ενδιέφερε μια τηλεοπτική επιστροφή. Την αγαπώ την τηλεόραση πάρα πολύ, τη σέβομαι και δεν την υποτίμησα ποτέ μου. Απλώς θέλω κάτι στοιχειωδώς ενδιαφέρον για να επιστρέψω σε αυτήν. Εχω το θέατρο να με γεμίζει, που δεν πρόκειται να το αφήσω για όσο ζω. Το θέατρο και η διδασκαλία είναι αγάπη.

Περιγράψτε μου την καθημερινότητά σας...
Μένω στην Αγία Παρασκευή. Πάω τακτικά στο παζάρι για να έχω επαφή με τον κόσμο. Τους αγαπάω πολύ τους ανθρώπους. Μου αρέσουν η παρέα και η κουβέντα. Οχι οι απρόσωπες συγκεντρώσεις, εκεί δεν έχω τι να πω πέρα από τα τυπικά, αλλά οι μικρές συναντήσεις με τους φίλους μου στο τζάκι του σπιτιού ή σε ένα ήσυχο καφέ. Επίσης γράφω και διαβάζω πολύ. Ο,τι έμαθα όμως στη ζωή μου δεν ήταν από τα βιβλία, αλλά μέσα από την εμπειρία μου. Οι βιβλιοθήκες του κόσμου σε προετοιμάζουν, αλλά δεν σε εξανθρωπίζουν.

Σας ενδιαφέρει η υστεροφημία σας;
Με μια λέξη θα σου έλεγα ότι θέλω να αφήσω πίσω μου τη λέξη «αγάπη». Αν σε κάποιες ψυχές έχω αφήσει κάποια σποράκια, εγώ είμαι ευτυχισμένη και δεν θέλω τίποτα άλλο από τη ζωή μου. Τώρα, αν θα μου κάνουν άγαλμα, αν θα με χαρακτηρίσουν σπουδαία ηθοποιό ή με ξεχάσουν τελείως μου είναι παντελώς αδιάφορο. Σήμερα, στη δύση της ζωής μου, καταλήγω ότι δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από την αγνωμοσύνη και την αχαριστία και καλύτερο από την αγάπη.