Πόλυ Πάνου: Έφυγε η αρχόντισσα του λαϊκού τραγουδιού

Η Πόλυ Πάνου άφησε χθες την τελευταία της πνοή, σε ηλικία 73 χρόνων, στο νοσοκομείο «Υγεία» όπου νοσηλευόταν τους τελευταίους πέντε μήνες δίνοντας άνιση μάχη με τον καρκίνο και με αναπνευστικά προβλήματα. Ο θάνατός της συγκλόνισε τα οικεία της πρόσωπα που τους τελευταίους έξι μήνες της νοσηλείας της -άλλοτε σε εντατική μονάδα και άλλοτε σε μονάδα αυξημένης φροντίδας- βρίσκονταν στο πλευρό της, όπως είναι οι δύο αδελφές της Ντίνα και Ελένη, η επί 36 χρόνια πιστή οικονόμος της Γιώτα

και βέβαια ο πολυαγαπημένος γιος της Βαγγέλης Πάνου. Η «Espresso», που πριν από λίγες ημέρες είχε παρουσιάσει αποκλειστική συνέντευξη του άγνωστου γιου της, επικοινώνησε μαζί του. «Εχω χάσει τη γη κάτω από τα πόδια μου, δεν μπορώ να αρθρώσω λέξη, συγχωρείστε με» ήταν οι πρώτες λέξεις που μπόρεσε να ψελλίσει ο Βαγγέλης, ενώ στη συνέχεια επανέλαβε τα ίδια λόγια που μας είχε πει και σε εκείνη την αποκαλυπτική συνέντευξή του για τη μητέρα του: «Δεν μπορείς να καταλάβει τι εστί μάνα αν δεν φτάσεις στο σημείο να αντιληφθείς ότι τη χάνεις. Αν σου πουν ότι πεθαίνει, πεθαίνεις κι εσύ...»

Σκασιαρχείο

Η Πόλυ Πάνου γεννήθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1940 στην Πάτρα όπου και μεγάλωσε, ενώ το πραγματικό της όνομα είναι Πολυτίμη Κολιοπάνου. Από κοριτσάκι, στο δημοτικό σχολείο, της άρεσε πολύ το τραγούδι, γι' αυτό έκανε... σκασιαρχείο και πήγαινε στα Ψηλά Αλώνια, σε ένα καφενείο όπου υπήρχε juke box κι άκουγε λαϊκά κομμάτια της εποχής. Της άρεσε πολύ να τραγουδάει το «Οταν θα πω το αχ!», ένα βαρύ ζεϊμπέκικο του Σταύρου Τζουανάκου, το οποίο μόλις είχε πρωτοβγεί. «Αυτό ήταν ο πρώτος δάσκαλος στο τραγούδι» είχε δηλώσει η ίδια σε συνέντευξή της. Από εκείνη την τρυφερή ηλικία αρχίζει να ονειρεύεται το δικό της λαμπρό μέλλον στο τραγούδι. Κρυφά από τους γονείς της συμμετέχει σε έναν διαγωνισμό ταλέντων της πόλης, τραγουδά το τραγούδι «Μητέρα» του Φώτη Πολυμέρη και παίρνει το πρώτο βραβείο. Εναν χρόνο μετά, κι ενώ είχε ήδη αρχίσει δειλά να εμφανίζεται -αρχές δεκαετίας του '50- σε ταβερνάκια της Πάτρας, όπως οι «Μουριές» του Γεωργίου Μαρτάτου στην οδό Δημ. Γούναρη και Σισσίνη, η καλή της τύχη τη φέρνει σε επαφή με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον άνθρωπο που ανακάλυψε το μεγάλο ταλέντο της και τη στήριξε στα πρώτα της βήματα.

Στον κουρέα

Συγκεκριμένα, ο Μπιθικώτσης βρέθηκε στην Πάτρα για εμφανίσεις. Επειδή η τραγουδίστρια του συγκροτήματός του όμως τον είχε εγκαταλείψει, μοιράστηκε τον... πόνο του με διάφορους γνωστούς του, ανάμεσά τους και με έναν Πατρινό κουρέα, στον οποίο είχε πάει να κουρευτεί και να ξυριστεί. Ο κουρέας τότε του μίλησε για το «αηδόνι της γειτονιάς», την Πολυτίμη Κολιοπάνου, κι αμέσως ο δημοφιλής λαϊκός τραγουδιστής έψαξε να τη βρει. Η πρώτη συνάντησή τους όχι μόνο τον ενθουσίασε, αλλά πρότεινε στην έφηβη τότε Πολυτίμη, εκτός από τις εμφανίσεις του στην Πάτρα, να την πάρει μαζί του και στις επόμενες που θα έκανε, στο Αγρίνιο και στην Αθήνα. Πράγμα που έγινε (με τη συνοδεία της μητέρας της, γιατί ήταν ανήλικη) και από τότε ξεκινάει η μεγάλη πορεία μιας μεγάλης τραγουδίστριας με το όνομα Πόλυ Πάνου (ο Μπιθικώτσης ήταν και «νονός» της, αφού της άλλαξε το όνομα) και με μια εντελώς ιδιαίτερη και βραχνή φωνή, η οποία τραγούδησε όλους τους πόνους, τα παράπονα και τα ντέρτια μιας ολόκληρης εποχής, κατά την οποία βγήκαν μεγάλα λαϊκά τραγούδια, με γνήσιες λαϊκές υπογραφές. Να πούμε ότι όταν ο Μπιθικώτσης, που της έγραψε και το πρώτο της τραγούδι, με τον τίτλο «Πήρα τη στράτα την κακιά», πρωτοπήγε την Πόλυ Πάνου για ακρόαση στα στούντιο της Columbia, o θρυλικός δισκογραφικός παραγωγός Μηλιόπουλος, μόλις την άκουσε να τραγουδάει, φώναξε αυθόρμητα: «Γρηγόρη μου, μου 'φερες μια Βέμπο του λαϊκού τραγουδιού»! Μάλιστα εκείνη και η Βίκυ Μοσχολιού -και οι δύο διέθεταν χαρακτηριστικές μπάσες και βραχνές φωνές- ανέβηκαν σχεδόν ταυτόχρονα στο καλλιτεχνικό στερέωμα, ενώ ο συναγωνισμός μεταξύ τους ήταν μεγάλος. Η Πόλυ Πάνου έκανε δύο γάμους: ο πρώτος ήταν με τον επιχειρηματία Στέλιο Πελαγίδη, ο οποίος μαζί με τον Πάνο Γαβαλά είχε συστήσει τη δισκογραφική εταιρία Βεντέτα, και ο δεύτερος με τον επιχειρηματία Γιάννη Μπίθα. Η εξόδιος ακολουθία της Πόλυς Πάνου θα ψαλεί τη Δευτέρα στις 3.00 μετά το μεσημέρι στο Α' Νεκροταφείο. Εκεί, από τις 9.00 το πρωί, θα βρίσκεται η σορός της για λαϊκό προσκύνημα. Η ταφή της θα γίνει σε οικογενειακό τάφο στο νεκροταφείο του Κόκκινου Μύλου. Να τονίσουμε πως η τραγουδίστρια είχε φροντίσει η ίδια για τα έξοδα της κηδείας της.

Ανησυχούσε για τον γιο της ακόμη και στο κρεβάτι του πόνου

Πριν από δεκαπέντε ημέρες είχε μιλήσει αποκλειστικά στην «Εspresso» για το πρόβλημα υγείας που αντιμετώπιζε (και είχε φέρει στο φως της δημοσιότητας η εφημερίδα μας) και ο γιος της Πόλυς Πάνου, Βαγγέλης, άγνωστος μέχρι εκείνη την ημέρα στο ευρύ κοινό. Ο Βαγγέλης είναι το παιδί της ανιψιάς της μεγάλης τραγουδίστριας, της Μαρίας Φινέτη, το οποίο υιοθέτησε η Πάνου σε ηλικία μόλις έξι μηνών και μεγάλωσε σαν δικό της. Ακόμη και στις δύσκολες μέρες που περνούσε η «αρχόντισσα» στο δωμάτιο του νοσοκομείου, είχε το μυαλό της στον γιο της, στον μονάκριβό της, ανησυχούσε για εκείνον περισσότερο και από τον εαυτό της.

Η αποκάλυψη

Ο 31χρονος νεαρός είχε εκμυστηρευτεί τότε στην «Εspresso» το μεγάλο οικογενειακό μυστικό: «Είμαι υιοθετημένος! Το πρωτοέμαθα όταν ήμουν δώδεκα χρόνων, κάποια στιγμή που ήμασταν με τη μητέρα μου στη Λούτσα για μπάνιο» είχε αποκαλύψει ο Βαγγέλης, ο οποίος, όπως μας είπε, ήξερε ότι έχει κι έναν αδελφό, τον Σάκη. Μάλιστα κι εκείνος, ενώ ζει στην Αμερική, είχε έρθει στην Ελλάδα προκειμένου να επισκεφτεί στο νοσοκομείο την Πόλυ Πάνου, να της δώσει κουράγιο στον δύσκολο αγώνα που έδινε. Τότε ήταν που ο Βαγγέλης έμαθε διά στόματος Πόλυς Πάνου ποια ήταν η βιολογική του μητέρα. «“Βρε μάνα, ο Σάκης λέει μάνα τη Μαρία, εγώ λέω εσένα. Γιατί λοιπόν είμαστε αδέλφια;” Ε, αυτό ήταν... Με έβαλε κάτω και μου το είπε. Δεν θα μου το έκρυβε. Αλλά την πρόλαβα εγώ» αποκάλυψε στην «Εspresso» και συνέχισε: «Η Πόλυ Πάνου με υιοθέτησε με δικαστική απόφαση όταν ήμουν μόλις έξι μηνών. Δεν έχω γνωρίσει ποτέ τον πατέρα μου, τον έχω δει σε φωτογραφία και ξέρω ότι ζει στον Καναδά. Δεν είχε επαφές μαζί του ούτε η Μαρία ούτε και η μητέρα μου, αλλά δεν μου έχει λείψει, γιατί η Πόλυ μού παρείχε τόσα πράγματα και ήταν και μάνα και πατέρας μαζί».

Ανάμεσα στις δύο γυναίκες ο Βαγγέλης δεν ένιωσε ποτέ άβολα, αλλά, όπως είπε, φρόντισε να βάλει τα πράγματα στη σωστή τους θέση. «Αισθάνομαι και τυχερός γιατί έχω δύο μανάδες. Δεν με πήρανε από τα... σκουπίδια, ξέρω ποια με γέννησε και ποια με μεγάλωσε. Ομως τη βιολογική μου τη φωνάζω Μαρία. Δεν μπορώ να τη δω σαν μητέρα μου... Μάνα μου είναι η Πόλυ! Για να καταλάβεις, ήταν στην Εντατική και μόλις άνοιξε τα μάτια της, με ρώτησε αν έφαγα. Μια άλλη φορά το δικό της φαγητό στο νοσοκομείο ήθελε να το φάω εγώ... Οσο για τον αδελφό μου τον Σάκη, έχουμε διαφορετικό πατέρα». Με συγκίνηση στη φωνή του, ο Βαγγέλης μάς είχε αποκαλύψει τότε ότι είχε μετανιώσει πολλές φορές για τη συμπεριφορά του απέναντί της όταν ήταν νεότερος, όπως και για το ότι δεν πρόλαβε να της δώσει τη χαρά να δει ένα εγγόνι από εκείνον.

Οι επιτυχίες της που έγραψαν ιστορία

Το πρώτο τραγούδι που ηχογράφησε το έγραψε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και είχε τίτλο «Πήρα τη στράτα την κακιά» (1952). Ακολούθησε το «Να πας να πεις της μάνας μου» (1956) του Γιώργου Ζαμπέτα. Η Πόλυ Πάνου ήταν αυτή που τραγούδησε σε πρώτη εκτέλεση τα «Παιδιά του Πειραιά», που αργότερα έγιναν μεγάλη -και διεθνής- επιτυχία από την Μελίνα Μερκούρη.

Από τις μεγάλες επιτυχίες της εκλιπούσας ήταν το «Πάρε το δαχτυλίδι μου» του Γιώργου Μητσάκη, που το είχε πρωτοπεί η Αννα Χρυσάφη, το «Αλλα μου λεν τα μάτια σου» του Θόδωρου Δερβενιώτη, το «Εσένα δε σου άξιζε αγάπη» του Γιάννη Καραμπεσίνη και το «Ο κόσμος όλος σε κατακρίνει» σε στίχους Κώστα Βίρβου και μουσική του Απόστολου Καλδάρα.

Το τραγούδι της «Τι σου ’κανα και πίνεις», που το είχε ερμηνεύσει στην ταινία «Ολγα αγάπη μου» με τη Ζωή Λάσκαρη το 1968, ξανάγινε επιτυχία πριν από μερικά χρόνια καθιερώνοντας τη νέα λαϊκή ερμηνεύτρια Μελίνα Ασλανίδου. Ακολούθησαν αμέτρητοι δίσκοι, δεκάδες αθάνατες επιτυχίες, χιλιοτραγουδισμένες, που δίκαια της έδωσαν τον τίτλο «η αρχόντισσα του λαϊκού τραγουδιού». Μεταξύ αυτών: «Μες στην πολλή σκοτούρα μου», «Παίξε Χρήστο το μπουζούκι», «Φέρτε μια κούπα με κρασί», «Ο,τι βρέξει ας κατεβάσει», «Σβήσε το φως να κοιμηθούμε», «Πάρε το δαχτυλίδι μου», «Καυγαδάκι», «Ενα σφάλμα έκανα», «Τα αδέλφια δε χωρίζουνε», «Ασε πρώτα να ξεχάσω», «Τα λιμάνια», «Το βουνό», «Η Σεράχ», «Το δίχτυ», «Φτώχεια που με κουρέλιασες», «Εμείς μαζί δεν κάνουμε».

Madata