«Υστέρηση στις ηλεκτρονικές πληρωμές και συνακόλουθα στην είσπραξη ΦΠΑ», παρατηρεί το ΙΟΒΕ

Μελέτη του ΙΟΒΕ για τις ηλεκτρονικές πληρωμές στη χώρα καταγράφει πολύ σημαντική υστέρηση εν συγκρίσει με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν και καταγράφει την αύξηση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών λόγω capital controls.

«Με τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων που θεσπίστηκαν πρόσφατα, σε συνδυασμό με την τραπεζική αργία, φαίνεται να έχει αυξηθεί σημαντικά η έκδοση και η χρήση καρτών

πληρωμής στην Ελλάδα. Ωστόσο, με τη σταδιακή άρση των περιορισμών είναι πολύ πιθανή η υπαναχώρηση σε χαμηλό επίπεδο χρήσης Ηλεκτρονικών Μέσων Πληρωμών (ΗΜΠ). Επομένως, απαιτείται ενεργή ρυθμιστική παρέμβαση, με κοστολογημένα και προσεχτικά σχεδιασμένα μέτρα πολιτικής, έτσι ώστε η αύξηση της χρήσης ΗΜΠ να διατηρηθεί και εν τέλει να οδηγήσει σε σημαντικό και διατηρήσιμο περιορισμό της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα», αναφέρεται στη μελέτη.

Η Ελλάδα φαίνεται πως καταλαμβάνει πολύ χαμηλές θέσεις στις σχετικές κατατάξεις, καθώς με βάση την αξία συναλλαγών με ΗΜΠ ανά κάτοικο το 2013, η Ελλάδα βρισκόταν υψηλότερα μόνο από την Κροατία και τη Βουλγαρία, ενώ σε όρους αριθμού συναλλαγών ανά κάτοικο, η Ελλάδα κατείχε την τελευταία θέση στην κατάταξη.

Οι κύριοι λόγοι για τους οποίους παρατηρείται η υστέρηση στη χρήση των ηλεκτρονικών πληρωμών στην Ελλάδα εντοπίζονται στη δυσπιστία των καταναλωτών όσον αφορά στην ασφάλεια των πληρωμών και, γενικότερα, των ηλεκτρονικών συστημάτων.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία των ΗΜΠ για τον περιορισμό της παραοικονομίας, αλλά και την ανάγκη για ειδική επέμβαση, λόγω των δικτυακών επιδράσεων, ειδικά στα αρχικά στάδια διείσδυσης των ΗΜΠ, αρκετές χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα, (όπως Νότια Κορέα, Ιταλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, κ.ά.) έχουν θεσπίσει κίνητρα ή/και διοικητικά μέτρα για την ενίσχυση της χρήσης των ΗΜΠ.

Αυτά τα κίνητρα περιλαμβάνουν εκπτώσεις στην αξία συναλλαγών, όταν μία συναλλαγή πραγματοποιείται με ΗΜΠ, εκπτώσεις στους φόρους εισοδήματος, όταν τα νοικοκυριά, αλλά και οι επιχειρήσεις, επιτυγχάνουν στόχους για ποσοστό διείσδυσης των ΗΜΠ στις συναλλαγές τους και λοταρίες για συναλλαγές με ΗΜΠ. Τα κίνητρα συνοδεύονται συχνά και με διοικητικά μέτρα, όπως υποχρέωση αποδοχής ηλεκτρονικών πληρωμών και απαγόρευση της χρήσης μετρητών για συναλλαγές μεγαλύτερης αξίας.

Εξάλλου, αποδεικνύεται ότι η υστέρηση στην είσπραξη ΦΠΑ συσχετίζεται αρνητικά με τη χρήση ΗΜΠ. Στις χώρες της ΕΕ, φαίνεται καθαρά ότι χώρες με χαμηλό αριθμό συναλλαγών με ΗΜΠ ανά κάτοικο τείνουν να έχουν και υψηλότερο συντελεστή υστέρησης εσόδων από ΦΠΑ.

Η Ελλάδα, συγκεκριμένα, κατέχει την τρίτη υψηλότερη θέση με βάση το ποσοστό υστέρησης των εσόδων από ΦΠΑ, ανάμεσα σε 26 χώρες-μέλη της ΕΕ με διαθέσιμα στοιχεία, με 39%, πίσω από τη Ρουμανία με 48% και τη Λετονία με 41%», όπως αναφέρεται στη μελέτη.

Πηγή: ΑΜΠΕ