Τουρκία – Ουκρανία: «Πολεμικό» κλίμα, «είσαι κλόουν» απαντά η Μόσχα στον Ζελένσκι

Με ακραίους χαρακτηρισμούς και ανταλλαγές προσβλητικών δηλώσεων, η Μόσχα και το Κίεβο προσέρχονται σε ένα κλίμα βαθιάς έντασης στις συνομιλίες για το ουκρανικό ζήτημα, οι οποίες πρόκειται να διεξαχθούν στην Τουρκία. Η ρητορική σύγκρουση μεταξύ των δύο πλευρών δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα ως προς τη βιωσιμότητα των διαπραγματεύσεων, των οποίων η ημερομηνία και η ώρα έναρξης παραμένουν ασαφείς.

Στο επίκεντρο της έντασης

βρίσκονται προσωπικές επιθέσεις μεταξύ υψηλόβαθμων αξιωματούχων. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ αποκάλεσε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι «αξιολύπητο», με αφορμή την απαίτησή του για απευθείας συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι χαρακτήρισε τη ρωσική αντιπροσωπεία «διακοσμητική» και αμφισβήτησε την ικανότητά της να λάβει ουσιαστικές αποφάσεις. Η αντίδραση της Μόσχας υπήρξε οξύτατη. Η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα, εξαπέλυσε προσωπική επίθεση στον Ζελένσκι, αποκαλώντας τον «κλόουν», «αποτυχημένο» και «άνθρωπο χωρίς καμία εκπαίδευση», σε δηλώσεις που έκανε κατά τη διάρκεια τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων.

Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του ρωσικού ΥΠΕΞ, οι συνομιλίες επρόκειτο να ξεκινήσουν το απόγευμα της Πέμπτης (15/5), με τη ρωσική αντιπροσωπεία να δηλώνει «έτοιμη για σοβαρή δουλειά». Ωστόσο, ουκρανικές πηγές, σύμφωνα με το BBC, ανέφεραν ότι η διαδικασία μετατίθεται για την Παρασκευή (16/5).Πηγές του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών που μίλησαν στο πρακτορείο TASS επιβεβαίωσαν ότι, μέχρι στιγμής, δεν έχει καθοριστεί η ακριβής ώρα της συνάντησης των δύο αντιπροσωπειών στην Κωνσταντινούπολη.

Την ίδια ώρα, ο Ουκρανός πρόεδρος βρίσκεται ήδη στην Άγκυρα, όπου αναμένεται να συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 13:00. Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμα, θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας στις 14:00, κατά το οποίο ενδέχεται να ληφθούν οι κρίσιμες αποφάσεις για τη συμμετοχή της ουκρανικής πλευράς στις συνομιλίες. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πέσκοφ, επιβεβαίωσε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν θα παραστεί στις συνομιλίες, αν και παραμένει άγνωστο αν ο Ζελένσκι είναι διατεθειμένος να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων χωρίς την παρουσία του Ρώσου ηγέτη.

Στο παρασκήνιο και ο Ντόναλντ Τραμπ

Σε μια κίνηση που προσθέτει απρόβλεπτη διάσταση στην ήδη τεταμένη συγκυρία, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε από τη Ντόχα ότι ενδέχεται να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη, εφόσον υπάρξουν θετικές εξελίξεις στις συνομιλίες. «Είναι δύσκολο, αλλά αν υπάρξει πρόοδος, θα πάω την Παρασκευή», ανέφερε χαρακτηριστικά από το Κατάρ. Ο Ουκρανός πρόεδρος εξέφρασε την υποστήριξή του σε αυτή την πιθανότητα, δηλώνοντας πως η παρουσία του Αμερικανού προέδρου θα ήταν «πολύτιμη» για την Ουκρανία.

Η ιδέα για την επανέναρξη των συνομιλιών γεννήθηκε στις 11 Μαΐου, έπειτα από προτροπές Ευρωπαίων ηγετών για εκεχειρία διάρκειας 30 ημερών. Η Μόσχα απάντησε προτείνοντας απευθείας διαπραγματεύσεις στην Τουρκία, χωρίς προαπαιτούμενα, ενώ ο Ζελένσκι ανταποκρίθηκε θετικά, υπό τον όρο ότι θα υπάρξει προσωπική συμμετοχή του Πούτιν. Παρά τη σαφή πρόθεση του Κιέβου για απευθείας διάλογο στο ανώτατο επίπεδο, η Μόσχα διαμήνυσε εγκαίρως ότι ο Πούτιν δεν προτίθεται να παραστεί. Η ρωσική αντιπροσωπεία έφθασε στην Κωνσταντινούπολη το πρωί της Πέμπτης, ενώ ο Ουκρανός πρόεδρος συνέχισε να θέτει όρους για τη συμμετοχή του. Αμερικανικές πηγές δήλωσαν ότι οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, από την Αττάλεια, τόνισε πως η Ουάσιγκτον αναμένει «χειροπιαστή πρόοδο εντός των επόμενων ημερών».