Τι να πιω αντί για καφέ: Το Harvard έχει τη λύση

Αν δεν έχετε αρκετή ενέργεια, αξίζει να δοκιμάσετε το yerba mate, το τσάι yaupon, το matcha και άλλα ροφήματα που κατακλύζουν τον τομέα του καφέ και του τσαγιού και υπόσχονται παρεμφερή ενεργειακά οφέλη για την υγεία; Τα εναλλακτικά ροφήματα καφέ όπως τα παραπάνω, που συχνά προωθούνται στην αγορά ως ροφήματα ευημερίας, αποτελούν τάση, σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Πληροφοριών για τα Τρόφιμα. Πώς, όμως, αξιολογούνται θρεπτικά ορισμένες δημοφιλείς εναλλακτικές προτάσεις; Έχουν ως βάση την καφεΐνη για ενεργειακή ώθηση; Μήπως περιλαμβάνουν ενδεχομένως υγιεινές (ή ανθυγιεινές) φυτικές

Το Yerba mate (ή mate) είναι ένα τσάι από βότανα που προέρχεται από το δέντρο Ilex paraguariensis στη Νότια Αμερική και έχει πιο πικρή γεύση από άλλα είδη τσαγιού. Περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες όπως το χλωρογενικό οξύ, καθώς και την ίδια ή και περισσότερη ποσότητα καφεΐνης με αυτή του καφέ (80 έως 175 mg ανά φλιτζάνι). Σύμφωνα με τις πρώτες μελέτες, μπορεί να βοηθήσει στην μείωση του σωματικού βάρους και στη μείωση της χοληστερόλης στο αίμα, αλλά οι μελέτες δεν είναι σαφείς. Οι καταναλωτές δηλώνουν μειωμένη κόπωση και καλύτερη αυτοσυγκέντρωση – κατά πάσα πιθανότητα λόγω της περιεκτικότητάς του σε καφεΐνη – αλλά χωρίς τρέμουλο.

Μειονέκτημα: Κάποιες μέθοδοι επεξεργασίας του mate, όπως η αποξήρανση των φύλλων με καπνό, μπορεί να επιφέρουν την εισαγωγή αρωματικών υδρογονανθράκων – τις ίδιες καρκινογόνες ουσίες που βρίσκονται στα ψητά κρέατα.

Το Matcha προέρχεται από το ίδιο , Camellia sinensis , με το πράσινο τσάι. Ωστόσο, εν αντιθέσει με το πράσινο τσάι, το matcha καλλιεργείται στη σκιά, γεγονός που το προφυλάσσει από την ηλιακή ακτινοβολία και την οξείδωση και συμβάλλει στη δημιουργία του καταπράσινου χρώματος του και στην αυξημένη περιεκτικότητά του σε πολυφαινόλες. Τα ολόκληρα φύλλα τσαγιού αλέθονται και γίνονται λεπτή σκόνη, η οποία στη συνέχεια χτυπιέται με ζεστό νερό ή γάλα. Το matcha περιέχει από 40 έως 175 mg καφεΐνης ανά φλιτζάνι και έχει τις ίδιες αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες με το πράσινο τσάι, και συγκεκριμένα τη θεανίνη και τις κατεχίνες.

Μειονέκτημα: Παρόλο που το πράσινο τσάι περιέχει χαμηλές έως μέτριες ποσότητες καφεΐνης, το matcha ενδέχεται να έχει πολύ υψηλές συγκεντρώσεις, ακόμη και μεγαλύτερες από αυτές του καφέ.

Όπως και το mate, έτσι και το yaupon είναι ένα φυτικό τσάι. Ενδημεί στις ΗΠΑ και έχει βελούδινη γεύση παρόμοια με το πράσινο τσάι. Περιέχει αντιοξειδωτικά που υποστηρίζεται ότι μειώνουν τις φλεγμονές και τονώνουν την ενέργεια. Το συγκεκριμένο τσάι έχει 60 mg καφεΐνης ανά φλιτζάνι και παρέχει επίσης θεοβρωμίνη, μια σύνθεση που μοιάζει δομικά με την καφεΐνη και βρίσκεται στους κόκκους κακάο και σε πολλά είδη τσαγιού. Η θεοβρωμίνη αυξάνει τη ροή του αίματος και ενδέχεται να αυξάνει και την ενέργεια.

Μειονέκτημα: Ο συνδυασμός θεοβρωμίνης και καφεΐνης μπορεί να ανεβάσει τους καρδιακούς παλμούς και να επηρεάσει τον ύπνο, ειδικά αν το καταναλώσετε σε μεγάλη ποσότητα και πριν από τον ύπνο.

Το κιχώριο είναι η ρίζα του φυτού Chicorium Intybus που αποξηραίνεται, καβουρδίζεται και αλέθεται προκειμένου να παραχθεί ένα ρόφημα. Το κιχώριο περιέχει πρεβιοτικές ίνες που ονομάζονται ινουλίνη και καραμελώνουν κατά το καβούρδισμα, δίνοντας στο ρόφημα ένα σκούρο καφέ χρώμα με γεύση καρυδιού, λιγότερο πικρή από τον κλασικό καφέ. Η γεύση του είναι παρόμοια με τον κανονικό καφέ, αλλά δεν παρέχει την ίδια ενεργειακή τόνωση, καθώς δεν έχει καφεΐνη. (Μερικοί άνθρωποι αναμειγνύουν τον καφέ από κιχώριο με παρασκευασμένο καφέ για ένα ρόφημα με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε καφεΐνη

Μειονέκτημα: Το φυτό κιχώριο ανήκει στην ίδια οικογένεια με το αγριόχορτο, οπότε ο καφές με κιχώριο μπορεί να προξενήσει αλλεργικές αντιδράσεις σε άτομα που είναι ευαίσθητα στη γύρη του αγριόχορτου.