Πούτιν – Ουκρανία: “Γιατί ο Ρώσος Πρόεδρος φοβάται τους γείτονές του”

Στην ανατολική Ουκρανία μαίνεται αυτή τη στιγμή ένας ακήρυχτος πόλεμος χωρίς αυτό να είναι σχήμα λόγου, αλλά καθώς εντείνεται ο “βομβαρδισμός” ειδήσεων και πληροφοριών για την κατάσταση στην Ουκρανία, η αιτία του κακού εντοπίζεται στον φόβο του Πούτιν για το πώς θα αντανακλούσε μια δημοκρατική Ουκρανία στην ρωσική κοινωνία. Το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί από την Παρασκευή στην ημιαυτόνομη περιοχή του Ντόνμπας είναι όντως πολεμικό. Οι παραβιάσεις της ούτως ή άλλως εύθραυστης εκεχειρίας που συμφωνήθηκε το 2015 πληθαίνουν και ο στρατός

της Ουκρανίας έχει ήδη τις πρώτες απώλειες. Τι εξηγεί όμως στην ουσία της αυτή την κρίση και αυτό που περιγράφεται ως “εμμονή του Πούτιν με την Ουκρανία;”

My column: Is Sleepy Joe Biden Making Vladimir Putin Blink? https://t.co/oAYZ8zLqdg

— Thomas L. Friedman (@tomfriedman) February 16, 2022

Ένας από τους οξυδερκέστερους αναλυτές, ο Αμερικανός Τόμας Φρίντμαν υποστήριζει στο πιο πρόσφατο άρθρο του στους New York Times πως “ο Πούτιν έχει εμμονή με την Ουκρανία όχι μόνο λόγω του φόβου του ότι θα μπορούσε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αλλά και λόγω της βαθιάς πολιτιστικής-θρησκευτικής-ιστορικής σύνδεσής της με τη Ρωσία”.

Η Φινλανδοποίηση της Ουκρανίας και ο φόβος της Δημοκρατίας

Στην ανάλυσή του ο Φρίντμαν εξηγεί τι είναι αυτό που φοβάται στ’αλήθεια ο πρόεδρος της Ρωσίας, σημειώνοντας ωστόσο πως οι ανησυχίες της Ρωσίας σχετικά με την ένταξη της Ουκρανίας στη βορειοατλαντική συμμαχία είναι “θεμιτές”. “Τόσο το ΝΑΤΟ όσο και η Ρωσία θα πρέπει να συμφωνήσουν ότι η Ουκρανία είναι ένα γεωπολιτικά ουδέτερο κράτος, όπως η Φινλανδία. Αλλά κατά την άποψή μου, λέει ο Φρίντμαν, ο Πούτιν δεν φοβάται πραγματικά την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, κάτι που οι ΗΠΑ έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν είναι στο τραπέζι αυτή τη στιγμή.

Αντίθετα, ο φόβος του Πούτιν είναι ότι η Ουκρανία θα δυτικοποιηθεί. Φοβάται ότι μια μέρα η Ουκρανία θα γίνει δεκτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση”.

Το μάθημα του 2014

“Αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο από ένα ταξίδι που έκανα στην Ουκρανία τον Απρίλιο του 2014 ήταν πόσοι νεαροί Ουκρανοί που γνώρισα ονειρευόντουσαν την Ουκρανία να γίνει πλήρες μέλος της Ε.Ε. — όχι του ΝΑΤΟ — ακριβώς για να σταθεροποιήσουν την αδύναμη δημοκρατία τους και να πατάξουν τη διαφθορά και τον “πουτινισμό”. Γι’ αυτό δεν πίστεψα ποτέ ότι ήταν σύμπτωση ότι ο Πούτιν κατέλαβε την Κριμαία και εισέβαλε για πρώτη φορά σε τμήμα της ανατολικής Ουκρανίας τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2014. Τι άλλο συνέβαινε τότε;

Τα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σφυρηλάτησαν μια νέα Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας για την ενίσχυση στενότερων πολιτικών και οικονομικών δεσμών, που υπεγράφη στις 21 Μαρτίου 2014. Όχι, η κρίση στην Ουκρανία δεν αφορούσε ποτέ αποκλειστικά τον φόβο του Πούτιν για την επέκταση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στα σύνορα της Ρωσίας. Δεν είναι καν κοντά.

Ο μεγαλύτερος φόβος του είναι η επέκταση της σφαίρας επιρροής της ΕΕ και η προοπτική ότι θα έμοιαζε με μια αξιοπρεπή, δημοκρατική Ουκρανία της ελεύθερης αγοράς που θα υπενθύμιζε κάθε μέρα στον ρωσικό λαό: “Αυτό θα μπορούσες να είσαι χωρίς τον Πούτιν. ”

Πόσο κοντά όμως μπορούν να έρθουν δυο χώρες αν δεν το επιθυμούν οι πολίτες της μιας;

Ο Φρίντμαν πιστεύει πως ακόμα κι αν σε αυτή τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία η Δύση, προεξάρχοντος του Αμερικανού προέδρου Μπάιντν τον υποχρεώσει να αναδιπλωθεί “μπορεί να μην κατακτήσει τη χώρα με εισβολή, δεν θα εγκαταλείψει όμως εύκολα την ανάμιξη στην πολιτική της, προσπαθώντας να εγκαταστήσει λακέδες στο προεδρικό της μέγαρο και ενδυναμώνοντας εκεί τους Ρωσόφωνους να προσπαθούν συνεχώς να φέρουν τις δύο χώρες πιο κοντά”.

Τα “κρυφά όπλα” του Πούτιν είναι πολλά και τα διατηρεί πάντα σε ανάπτυξη. Είναι όπλα που δεν προκαλούν άμεσα και δεν κραυγάζουν αλλά διαβρώνουν την κοινωνία και εισχωρούν στον πυρήνα της. Έχουν μεγαλύτερη ισχύ από τα τα τανκς που έχει παραταξει στις συνοριογραμμές καθώς οδηγούν σε πόλωση της κοινής γνώμης και συμβάλλουν στη χάραξη διαχωριστικών γραμμών.

Ένας απομονωμένος εμμονικός ηγέτης

Ο Άντριου Γουντ, ο πρώην πρεσβευτής της Βρετανίας στη Μόσχα, γράφοντας στο περιοδικό American Purpose πριν λίγες μέρες, σημείωσε: “Από τότε που ξέσπασε η πανδημία του κορονοϊού το 2020, ο Πούτιν εργαζόταν από το “μπούνκερ” του τις περισσότερες φορές. Οι συναντήσεις πρόσωπο με πρόσωπο ακόμα και με τους πιο στενούς συνεργάτες του είναι δύσκολο να οργανωθούν”. Ο Πούτιν, σε αντίθεση με τους σοβιετικούς προκατόχους του, λέει ο Φρίντμαν, δεν χρειάζεται να διαβουλεύεται με ένα Πολιτικό Γραφείο ή με οποιαδήποτε ηγεσία του κόμματος. Αν, όπως φαίνεται, υπάρχουν τώρα λιγότερα έμπιστα άτομα με άμεση πρόσβαση στον Πούτιν, η έλλειψη τριβής και επαφής με συμβούλους επηρεάζει την κρίση του”.

Ο αγώνας της Ουκρανίας για την ελευθερία

Να σημειώσουμε τέλος κι ένα χρήσιμο ντοκιμαντέρ που αφουγκράστηκε τον παλμό της ουκρανικής κοινωνίας αμέσως μετά τα πυκνά γεγονότα του 2014-2015. Σήμερα συμβάλλει κι αυτό στην κατανόηση της σημερινής κρίσης πιάνοντας το νήμα από μια κομβική στιγμή για την ιστορία της χώρας.

Το ντοκιμαντέρ με τίτλο Winter on Fire: Ukraine’s fight for freedom είναι παραγωγής 2015 και λειτουργεί συμπληρωματικά για την διαμόρφωση μιας πληρέστερης εικόνας για αυτή τη νεαρή δημοκρατία και μια γενιά ανθρώπων που διεκδικούν να προσδεθούν στο άρμα ενός κόσμου όπου οι δημοκρατικοί θεσμοί υπάρχουν και λειτουργούν. Το ντοκιμαντέρ προβάλλεται αυτό στο διάστημα από το Netflix.

Ουκρανία: “Καταιγίδα” εκρήξεων στο Ντονέτσκ – Χιλιάδες άμαχοι εγκαταλείπουν μαζικά την περιοχή

Πολλές εκρήξεις ακούστηκαν σήμερα το πρωί στο κέντρο της ελεγχόμενης από αυτονομιστές πόλης Ντονέτσκ στην ανατολική Ουκρανία, σύμφωνα με αυτήκοο μάρτυρα του Reuters. Ωστόσο, δεν ήταν σαφές τι προκάλεσε τις εκρήξεις. Περισσότεροι από 30.000 άνθρωποι διέσχισαν τα σύνορα της Ρωσίας σε μια μέρα Η Ρωσία υποστηρίζει ότι έχει δεχθεί δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που εγκαταλείπουν την ανατολική Ουκρανία. Όπως αναφέρει το Ria Novosti, περισσότεροι από 30.000 άνθρωποι διέσχισαν τα σύνορα της Ρωσίας σε μια μέρα, σύμφωνα με το τμήμα συνόρων στην περιοχή του Ροστόφ.

Donetsk, Ukraine now. After a violent night & a brief lull, shelling has resumed. Dozens of blasts heard in Donetsk outskirts.

Civilian evacuation in full swing, as is mobilization.

“It is every man’s duty to join the ranks of defenders”, say texts sent out by rebel authorities pic.twitter.com/jwxcGJcg52

— Murad Gazdiev (@MuradGazdiev) February 20, 2022

“Η Διεύθυνση Συνόρων της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ρωσίας για την Περιφέρεια του Ροστόφ ενημερώνει: την περασμένη ημέρα, περισσότεροι από 30.000 πολίτες που εκκενώθηκαν από το έδαφος των δημοκρατιών του Ντονμπάς διέσχισαν τα σύνορα μέσω σημείων ελέγχου”, ανέφερε η υπηρεσία Τύπου της συνοριοφυλακής.

Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Tass, ο ασκών χρέη υπουργού Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης Αλεξάντερ Τσουπριγιάν δήλωσε ότι 40.000 πρόσφυγες έχουν φθάσει στην περιοχή Ροστόφ στης νότιας Ρωσίας και φιλοξενούνται σε 92 προσωρινά καταφύγια.

Άνδρες μεταφέρονται σε στρατόπεδα

Στην ανατολική Ουκρανία η κατάσταση είναι κρίσιμη, καθώς άνδρες βγαίνουν από ξενοδοχεία και μπαίνουν σε λεωφορεία με σκοπό να μεταφερθούν σε στρατόπεδα, στο πλαίσιο της “γενικής κινητοποίησης” που κηρύχθηκε στην αυτοανακηρυγμένη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ. Παράλληλα, οι άμαχοι αποχωρούν μαζικά από τις δύο πόλεις. “Λένε στις γυναίκες, τα παιδιά και τους ηλικιωμένους να αποχωρήσουν από τη πόλη, αλλά και ταυτόχρονα να μην φοβόμαστε. Φοβόμαστε πολύ”, είπε μία γυναίκα, ενώ μία άλλη κόλλησε στην κίνηση στην προσπάθειά της να αποχωρήσει από το Ντόνετσκ. Βίντεο με τα παιδιά ενός ορφανοτροφείου στο Ντόνετσκ προκαλεί συγκίνηση. Το βίντεο δείχνει τα μικρά παιδιά να στιβάζονται για να εκκενώσουν το κατάλυμά τους.

Ukrainian children from an orphanage in Russia occupied Donetsk are being used as propaganda props by Moscow, kidnapped & moved unlawfully to somewhere in RU under the fake pretext of “evacuation”. Remember this when someone says “RU would never.” No lows.pic.twitter.com/bJt4GtOiKz

— ArianaGic/Аріянॳць (@GicAriana) February 20, 2022