Ματθαίος Γιωσαφάτ φράσεις: Ποιος ήταν ο ψυχίατρος που μίλησε για τον γάμο ως αιτία κατάθλιψης

Έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 85 ετών, ο σημαντικός ψυχίατρος και ψυχαναλυτής, Ματθαίος Γιωσαφάτ. Η είδηση έγινε γνωστή με ανάρτηση στη σελίδα του στο Facebook: “Ο Ματθαίος Γιωσαφάτ δεν είναι πια μαζί μας. Το πνεύμα όμως, τα λόγια και το αποτύπωμα του πάνω σε χιλιάδες ανθρώπους θα είναι πάντα εδώ. Αφιέρωσε τη ζωή του στην κατανόηση των άλλων και είχε σαν κίνητρο πάντα να βοηθήσει όσο περισσότερους μπορούσε με τη θεραπεία, τις διαλέξεις, τα βιβλία του… Αφήνει πίσω του ένα έργο σημαντικό και

μια οικογένεια και φίλους που νιώθουμε τυχεροί που τον είχαμε στη ζωή μας”.

Η τεράστια επιρροή του Γιωσαφάτ

Ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Ματθαίος Γιωσαφάτ έγινε ευρύτερα γνωστός όχι μόνο για το ιατρικό και ψυχαναλυτικό του έργο αλλά κυρίως μέσω των βιβλίων και των συχνών παρεμβάσεών του με ομιλίες και εκτενείς συνεντεύξεις γύρω από θέματα που αφορούν τις οικογενειακές σχέσεις και τον γάμο. Ένα από τα πλέον ευπώλητα βιβλία του είναι το “Να παντρευτεί κανείς ή να μην παντρευτεί;” (Αρμός, 2014) αλλά και το πιο πρόσφατο “Μεγαλώνοντας μέσα στην ελληνική οικογένεια” (Αρμός, 2021).

Ο γάμος είναι μία από τις σημαντικότερες αιτίες της χρόνιας κατάθλιψης

Ειδικότερα για τον γάμο και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες ζευγάρια, είχε υποστηρίξει πως αποτελούσε “μία από τις βασικές αιτίες κατάθλιψης”.

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Lifo είχε πει:

“Τα προβλήματα της “αγίας ελληνικής οικογένειας” ξεκινούν από την υποβάθμιση της γυναίκας. Παλιότερα οι άνδρες την έδερναν, την υποτιμούσαν ή την απατούσαν. Ήταν υποτακτική και δεν είχε ανεξαρτησία. Έτσι, η μητέρα γινόταν προβληματική. Γι’ αυτό βλέπουμε πολλούς νέους, ακόμα και σε μεγάλη ηλικία, να μένουν με τη μητέρα τους. Είναι ο προστάτης-γιος. Ο γάμος είναι μία από τις σημαντικότερες αιτίες της χρόνιας κατάθλιψης. Το 80% των ζευγαριών στην Ελλάδα δεν τα πάνε καλά, το 50% χωρίζουν, το 30% δεν χωρίζουν για κοινωνικο-οικονομικούς λόγους, το 20% είναι σε σχετικά καλό επίπεδο και μόνο το 5%-10% είναι πραγματικά ευτυχισμένοι. Επομένως, η πλειονότητα των σχέσεων είναι ψεύτικες και βολεμένες. Δεν βρήκαν ποτέ το ιδανικό”.

Ποιος ήταν ο Ματθαίος Γιωσαφάτ

Ο Ματθαίος Γιωσαφάτ αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1963 και απέκτησε την ειδικότητα του Νευρολόγου-Ψυχιάτρου το 1967. Μετέβη για περαιτέρω σπουδές στον Λονδίνο, όπου και παρέμεινε για δεκαπέντε χρόνια. Εκεί έλαβε μετά από εξετάσεις διάφορα διπλώματα στην Ψυχιατρική και Παιδοψυχιατρική (Δίπλωμα Ψυχολ. Ιατρικής, ανώτατο Δίπλωμα Ψυχιατρικής του Κολλεγίου Ψυχιάτρων κ.λ.π.).

Εξελέγη διευθυντής στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (Κέντρο Παιδικής και Οικογενειακής Ψυχιατρικής Finchley Λονδίνου). Δίδαξε στο Κέντρο Towistock και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Ιατρικό Μεταπτυχιακό Κέντρο) ως Επίκουρος Καθηγητής (Senior Lecturer). Έκανε επίσημη πενταετή εκπαίδευση στην Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία και τετραετή στην Ομαδική Ανάλυση και Οικογενειακή Θεραπεία. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα εξελέγη διευθυντής του Παιδοψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής.

Ίδρυσε με άλλους την Ελληνική Εταιρία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας, που εκπαιδεύει στην ατομική ψυχαναλυτική θεραπεία, και την Ελληνική Εταιρία Ομαδικής Ανάλυσης και Οικογενειακής Θεραπείας, της οποίας είναι και πρόεδρος και διευθυντής του Εκπαιδευτικού της Ινστιτούτου. Ήταν τακτικό μέλος πολλών διεθνών επιστημονικών Εταιριών και είχε μετάσχει στην συγγραφή πολλών επιστημονικών βιβλίων και πολυάριθμων άρθρων.

Είχε κληθεί να μιλήσει σε πολλά κέντρα του εξωτερικού (Παν/μιο Οξφόρδης, London School of Economics κ.α.) καθώς και σε πολυάριθμα νοσοκομεία, επιστημονικά κέντρα, στη σειρά διαλέξεων του Megaron Plus κ.λ.π. Ήταν και ο ιδρυτής, με άλλους συναδέλφους, της Παιδοψυχιατρικής Εταιρίας Ελλάδος, της οποίας και εξελέγη ο πρώτος Πρόεδρος.

Στον λογαριασμό του Ματθαίου Γιωσαφάτ στο facebook έχουν αναρτηθεί φωτογραφίες με φράσεις και λόγια του κορυφαίου ψυχιάτρου, κάποια από τα οποία είναι αποσπάσματα των βιβλίων του.

Το Τελευταίο του βιβλίο – Γυναικοκτονίες

Στο πρόσφατο παρελθόν είχε δώσει συνέντευξη στη Βίκυ Φλέσσα η οποία αποτέλεσε το υλικό ενός νέου βιβλίου και του τελευταίου που κυκλοφόρησε, με τίτλο «Γιατί Ψυχανάλυση, κύριε Γιωσαφάτ;».

Η δημοσιογράφος τον ρώτησε: «Πώς εξηγείτε, κύριε Γιωσαφάτ, το γεγονός ότι πληθαίνουν σοκαριστικά οι γυναικοκτονίες, οι κακοποιήσεις, οι βιασμοί στη χώρα μας;». Εκείνος απάντησε, μεταξύ άλλων:

«Στην πραγματικότητα, ο γυναικοκτόνος είναι ένας βαθιά πληγωμένος νάρκισσος. Νιώθει ανασφάλεια και έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, όσο καλά και να πλασάρει τον εαυτό του εξωτερικά. Αυτοί οι άνδρες συνήθως είναι πολύ χειριστικοί και ύπουλα φροντιστικοί στην αρχή προς τη γυναίκα, για να την κερδίσουν. Μετά τη θεωρούν κτήμα τους, αναπόσπαστο κομμάτι της υπάρξεώς του, την ελέγχουν συνεχώς, πού πήγε, τι έκανε, με ποιον ήταν, τη δέρνουν μερικές φορές κ.λπ. Γι’ αυτό και πολλοί από αυτούς μετά το φόνο είτε αυτοκτονούν είτε αποπειρώνται να αυτοκτονήσουν, διότι η ζωή τους πια δεν έχει νόημα.

“Είναι όπως το βρέφος που σπαράζει όταν φεύγει η μητέρα του, γιατί φοβάται ότι θα πεθάνει δίχως αυτήν. Έτσι νιώθει το βρέφος, είναι η μαμά μου, την κατέχω, άρα υπάρχω. Φεύγει, ή μπορεί να μου φύγει, άρα δεν την κατέχω, πεθαίνω. «Με τον φόνο ο άνδρας αισθάνεται ότι μαζί σκοτώνει και την εξάρτησή του από τη γυναίκα. Επίσης, σκοτώνοντας νιώθει ότι αυτός την κερδίζει τελικά, αφού δεν θα μπορεί πια να γίνει κάποιου άλλου».

“Με τον φόνο ο άνδρας αισθάνεται ότι μαζί σκοτώνει και την εξάρτησή του από τη γυναίκα. Επίσης, σκοτώνοντας νιώθει ότι αυτός την κερδίζει τελικά, αφού δεν θα μπορεί πια να γίνει κάποιου άλλου. Εκτός από αυτήν την παράνοια, έχουμε βέβαια και περιστατικά ανδρών που βιάζουν ή κακοποιούν γυναίκες. Και πάλι εδώ έχουμε τη ναρκισσιστική παθολογία με σαδιστικά στοιχεία από το πρωκτικό στάδιο πολλές φορές. Αυτά βέβαια είναι ακραίες περιπτώσεις μαζί με άλλες, όπως η παιδοφιλία, βιασμοί ηλικιωμένων κ.λπ.».

Ματθαίος Γιωσαφάτ: Συνεντεύξεις που είχε δώσει στην ΕΡΤ