Μαθήματα για τον αποπληθωρισμό απο Ιαπωνία και Ευρώπη

Η Ιαπωνία τής δεκαετίας τού 1990 μοιάζει πολύ με τη σημερινή Ευρώπη. Στην Ιαπωνία, όπως σήμερα στην Ευρώπη, ο χρηματοπιστωτικός τομέας αγωνιζόταν κάτω από ένα μεγάλο βάρος επισφαλών δανείων. Δημογραφικά, η Ευρώπη και η Ιαπωνία έχουν γηράσκοντες πληθυσμούς, που καταναλώνουν

λιγότερο, κάτι που οδηγεί σε επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης. Η Ευρώπη και η Ιαπωνία είναι αμφότερες ιδιαίτερα υπερχρεωμένες, γεγονός που αυξάνει τις αρνητικές συνέπειες του αποπληθωρισμού.

Η ΕΚΤ, με τα πρόσφατα μέτρα του κ. Ντράγκι, ακολούθησε την οδό της ποσοτικής χαλάρωσης ελπίζοντας ότι με τον τρόπο αυτό θα ξορκίσει τον εφιάλτη του αποπληθωρισμού. Ανάλογη πολιτική είχε ακολουθήσει και η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας, αλλά πλέον οι βασικές παραδοχές της οικονομικής πολιτικής της Ιαπωνίας είναι διαφορετικές από εκείνες της ΕΕ .

Τα Αμπενόμικς

Η οικονομική πολιτική του Αμπε, γνωστή ως Αμπενόμικς περιλαμβάνει νομισματική χαλάρωση, υψηλές κρατικές δαπάνες, μέτρα για την μείωση του χρέους και αύξηση των εισοδημάτων κατά 3% ετησίως. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία για την εξέλιξη του πληθωρισμού δείχνουν, ότι τα Αμπενόμικς μπορεί να έχουν αποτέλεσμα: Η ανάπτυξη στην Ιαπωνία το πρώτο τρίμηνο του 2014 -σε ετήσια βάση- έφτασε στο 6,7%, υψηλότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις. Η εξέλιξη οφείλεται κυρίως στις επενδύσεις των επιχειρήσεων (+7,6%) και την ιδιωτική κατανάλωση. Ακολουθούν εξαγωγές (με άνοδο 6%) και εισαγωγές (άνοδος 6,3%). Μάλιστα, πολλοί αναλυτές θεωρούν, ότι η αναθέρμανση της ανάπτυξης αποτελεί μία πρώτη δικαίωση των περίφημων Abenomics, δηλαδή της οικονομικής πολιτικής του πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε. Αυτόν το μήνα, αναμένονται ανακοινώσεις για το «τρίτο βέλος» των Abenomics, τις μεταρρυθμίσεις που θα γίνουν για τον εκσυγχρονισμό της ιαπωνικής οικονομίας: οι βασικότερες παρεμβάσεις αναμένονται στον κώδικα διοίκησης επιχειρήσεων, το συνταξιοδοτικό σύστημα και τη μεταναστευτική πολιτική.

Τα Μερκελόμικς

Από την πλευρά της, η ΕΕ εξακολουθεί να επιμένει στη συνταγή της δημοσιονομικής πειθαρχίας, γεγονός που οδηγεί τις προβληματικές οικονομίες σε περαιτέρω συρρίκνωση, επηρεάζοντας αρνητικά την κατανάλωση και δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για διατήρηση των αποπληθωριστικών πιέσεων. Η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ και ο υπ. Οικονομικών Β. Σόιμπλε, έχουν εκφράσει επανειλημμένως την αντίθεσή τους σε μια ενδεχόμενη χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας, όπως, για παράδειγμα, το να μην προσμετρώνται στο έλλειμμα συγκεκριμένες επενδύσεις που συνδέονται με το κόστος των μεταρρυθμίσεων. Μάλιστα αντιδρούν σθεναρά στις προσπάθειες των κ.κ. Ολάντ και Ρέντσι για χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας.«Η Γερμανία δεν θα έπρεπε να επαναλάβει το λάθος που έκανε το 2003 (χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων)», δήλωσε πρόσφατα ο Γερμανός υφυπουργός Οικονομικών Στέφεν Κάμπετερ, προκειμένου να υπερασπιστεί την πολιτική συρρίκνωσης.

Το στοίχημα

Στην Ιαπωνία χρειάστηκε αρκετός χρόνος για να συνειδητοποιήσουν ότι η νομισματική πολιτική από μόνη της δεν αρκεί για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του αντιπληθωρισμού. Αντίθετα στη σημερινή Ευρώπη, η γερμανική ηγεσία θεωρεί ότι τα «μαγικά» του Ντράγκι μπορούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα και δεν διστάζει να ρισκάρει ακόμα και την προοπτική συγκρούσεων με άλλους ισχυρούς εταίρους προκειμένου να επιβάλλει την άποψη αυτή. Το στοίχημα είναι πλέον μεγάλο, καθώς η προοπτική η ευρωπαϊκή οικονομία να βαδίσει στα χνάρια της ιαπωνικής, είναι πλέον ορατή και τότε πολύ εύκολα η οικονομική κρίση μπορεί να μετατραπεί σε πολιτική.