Λίμνη Αράλη: Μια οικολογική καταστροφή παράδειγμα προς αποφυγή

Μια λίμνη που κάποτε είχε χαρακτηριστεί, λόγω του μεγέθους της, «εσωτερική θάλασσα» σήμερα είναι μια τοξική έρημος στα σύνορα δύο πρώην σοβιετικών δημοκρατιών, του Καζακστάν και του Ουζμπεκιστάν. Ο λόγος για τη Αράλη, η οποία πριν από μόλις 50 χρόνια είχε έκταση 68.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ενώ σήμερα έχουν απομείνει τέσσερις μικρές και αποκομμένες μεταξύ τους επιμέρους λίμνες, με συνολική έκταση περίπου 7.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Πρόσφατα στοιχεία από το «Παρατηρητήριο της Γης» της ΝASA που ασχολείται με την αποτύπωση και ανάλυση των αλλαγών στην επιφάνεια του πλανήτη,

μέσα από μια σειρά εικόνων από το 2000 μέχρι το 2014, έδειξαν ότι είναι μη αναστρέψιμο το μέγεθος του προβλήματος καθώς η μείωση της λίμνης έφτασε στο υψηλότερο σημείο της πέρυσι όπου άλλο ένα τμήμα, στη νότια πλευρά της, ξεράθηκε τελείως.

Οι λόγοι της συρρίκνωσης οφείλονται πρώτον στην αλόγιστη χρήση του νερού για τη γεωργία. Πριν από το 1960, η Αράλη τροφοδοτούνταν από τους ποταμούς Άμου Ντάρια και Συρ Ντάρια, που έφερναν νερό από το λιωμένο χιόνι και τη βροχόπτωση στα βόρεια της περιοχής. Το 1960, όμως, η πρώην Σοβιετική Ένωση απέσπασε νερό μέσω καναλιών που δημιούργησε για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών, μειώνοντας έτσι τη στάθμη της λίμνης.

Από το συγκεκριμένο διάστημα άρχισαν να αυξάνονται τα επίπεδα αλατιού και σε συνδυασμό με τα λιπάσματα και τη χημική μόλυνση της λίμνης, η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά. Επιπλέον, η μολυσμένη λάσπη που μεταφέρεται στα γύρω χωράφια κάνει μεγαλύτερη την ανάγκη ύδρευσης της γύρω περιοχής, προκαλώντας έναν φαύλο κύκλο μόλυνσης – ύδρευσης – νέας μόλυνσης.

Μάλιστα το πρόβλημα της λίμνης αποτελεί περιβαλλοντικό παράδειγμα προς αποφυγή καθώς υπήρξε άμεσα και επηρεασμός του κλίματος της περιοχής, προκαλώντας επιπλέον οικολογική καταστροφή με την απορύθμιση του κλίματος στην περιοχή. Χωρίς το νερό της λίμνης που ήταν σημαντικός παράγοντας στη ρύθμιση του περιβάλλοντος επηρεάστηκαν και οι εποχές. Με τις συνθήκες να γίνονται όλο και πιο ακραίες – οι χειμώνες είναι πλέον δριμύτατοι, τα καλοκαίρια πολύ πιο ζεστά – οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι είναι αναπόφευκτη η πλήρης εξαφάνιση της λίμνης.