Κοιτάζοντας το μέσα μας

από τη Μαρίτα Μελέτη

Η ψυχοσύνθεση του ατόμου και τα κίνητρα που οδηγούν στην εκτέλεση της κάθε πράξης του σκιαγραφούνται κινηματογραφικά αυτή την εβδομάδα. Τί μπορεί να οδηγήσει στην αρπαγή ενός βρέφους; Ή κάτω από ποιές συνθήκες μπορεί κάποιος να κινηθεί εναντίον της κεντρικής εξουσίας; Ερωτήματα ψυχολογικά και κοινωνιολογικά, στα οποία οι κινηματογραφιστές επιθυμούν να δώσουν τη δική τους προσέγγιση. Πιο αναλυτικά:

Ο θρύλος του Μάικλ Κόλχαας (Michael Kohlhaas)

Ο «Michael Kohlhaas» είναι­ μια διάσημη νουβέλα του Χάινριχ φον Κλάιστ (αγαπημένη του Φραντς Κάφκα), δημοσιευμένη

το 1810, εμπνευσμένη από την ιστορία του Γερμανού εμπόρου Χανς Κόλας, ο οποίος το 16ο αιώνα αδικήθηκε­ από τους κυβερνώντες της Σαξονίας κι εξεγέρθηκε εναντίον τους. Με μοντέρνο για την εποχή του τρόπο, ο Κλάιστ μεταμφιέ­ζει μια υπαρξιακή αναζήτηση σε ιστορικό χρονικό, θέτει το τίμημα της φανατικής προσήλωσης στη δικαιοσύνη και περιγράφει μια ταραγμένη Ευρώπη ενώπιον θεμε­λιωδών αλλαγών.

Ο ντε Πελιέρ μεταφέρει κινηματογραφικά την νουβέλα του Κλάιστ. Δυστυχώς, όμως, με την ακαδημαϊκή αυστηρότητα που κινηματογραφεί παρουσιάζει με αδύναμο τρόπο τα διαχρονικά ερωτήματα του Κλάιστ, υπαρξιακά και κοινωνικά.

Στη Νότια Γαλλία του 16ου αιώνα ο έμπορος αλόγων Μισέλ Κολάς ζει μια ήσυχη οικογενειακή ζωή. Όμως, πέφτει θύμα της αγενούς συμπεριφοράς ενός τοπικού βαρόνου, με αποτέλεσμα δύο υγιή άλογά του να τραυματιστούν σοβαρά, όπως κι ένας υπάλληλός του. Μη βρίσκοντας ικανοποίηση από τα δικαστήρια, δοκιμάζει να απευθυνθεί στην πριγκίπισσα της Αγκουλέμ, κίνηση που θα αποβεί μοιραία για την οικογένειά του και θα πυροδοτήσει μια αιματηρή εκδίκηση, η οποία θα εξελιχτεί σε μαζική εξέγερση.

Μπορεί ο ρόλος του Kohlhaas να μην ταιριάζει στον Μαντς Μίκελσεν, όμως ο Ντε Παλιέρ παρακολουθεί με αυστηρό κινηματογραφικό μάτι την παράξενη δικαίωση/κάθοδο του ήρωα στην επίγεια κόλαση. Η βραδύτητα και η εμμονή στην ακρίβεια της αναπαράστασης κάνουν την ταινία λίγο κουραστική.

(Δραματική, 2013, Διάρκεια: 122') Γαλλογερμανική ταινία, σε σκηνοθεσία του Αρνό ντε Παλιέρ, με τους Μαντς Μίκελσεν, Μπρούνο Γκαντζ και Ντενίς Λαβάν.

Χαρά

Ευαίσθητο κοινωνικό δράμα, με μια σκηνοθετική αποστασιοποίηση. Η Αμαλία Μουτούση υποδύεται τη Χαρά, σε μια συγκινητική ερμηνεία, βραβευμένη από την Ελληνική Κινηματογραφική Ακαδημία, η οποία αρπάζει ένα βρέφος από το μαιευτήριο, ξεκινώντας μια καινούργια ζωή μαζί του, που όμως δεν θα κρατήσει παρά ελάχιστα. Ύστερα από λίγες ημέρες απόλυτης ευτυχίας, η Χαρά θα εκδράμει μακριά από την Αθήνα με το μωρό, αλλά θα αναγνωριστεί ως η απαγωγέας από έναν κακο­ποιό, που θα της επιτεθεί για να το κλέψει. Εκείνη, αμυνόμενη λυσσαλέα, θα τον σκοτώσει. Μέχρι εκείνη τη στιγμή οι πληροφορίες μας για τη Χαρά, το παρελθόν αλλά και το παρόν της, ­είναι ελάχιστες, όπως φυσικά, και τα κίνητρά της. Στο δικαστήριο, η ακροαματική διαδικασία θα ρίξει λιγοστό φως στην όλη υπόθεση, ενώ ο αρχικά απόμακρος δικηγόρος υπεράσπισης, ο οποίος στην πορεία θα προσπαθήσει να την καταλάβει, θα αποκτήσει απλώς περισσότερες απορίες, καθώς η ηρωίδα βρίσκεται μακριά από τα αποδεκτώς κοινωνικά πρότυπα συμπεριφοράς και μοιάζει να μη μετανιώνει για την πράξη της.

Η σκηνοθεσία του Γιαννακάκη δεν καταφεύγει στην εύκολη παρουσίαση του θέματος, είτε ψυχολογικά, είτε κοινωνιολογικά. Χρησιμοποιώντας την ασπρόμαυρη εικόνα, δίνει μια αφήγηση ημερολογίου και ψυχρής καταγραφής των γεγονότων. Δυστυχώς, τα δραματικά κλισέ δεν αποφεύγονται, παρόλο που συμπεριφέρεται με τόλμη απέναντι στα κοινωνικά ταμπού, καταφέρνοντας τελικά να σκιαγραφήσει σε βάθος ένα σύνθετο κι αινιγματικό γυναικείο ψυχολογικό πορτρέτο.

(Δραματική, 2012, Διάρκεια: 80') Eλληνική ταινία σε σκηνοθεσία του Ηλία Γιαννακάκη, με τους Αμαλία Μουτούση, Γιώργο Συμεωνίδη και Λήδα Πρωτοψάλτη.

Προσεχώς

Η Πεντάμορφη και το Τέρας

Βενσάν Κασέλ και Λεά Σεϊντού πρωταγωνιστούν στη φαντασμαγορική διασκευή του διάσημου παραμυθιού. Ο γνωστός Γάλλος σκηνοθέτης Κριστόφ Γκανζ («Silent Hill» ) μεταφέρει στην οθόνη την πρωτότυπη εκδοχή του μύθου (όπως είχε γραφτεί από τη Μαντάμ ντε Βιλνέβ το 1740 ) σε μια εντυπωσιακή παραγωγή υψηλού προϋπολογισμού. Μια πανέμορφη νεαρή, ένας άνθρωπος-κτήνος και ένας στοιχειωμένος πύργος θα αποτελέσουν για μια ακόμη φορά την αφετηρία για ένα παραμυθένιο κινηματογραφικό ταξίδι.

Ντομ Χέμινγουεϊ

Ο νεοϋορκέζος Ρίτσαρντ Σέπαρντ, σκηνοθέτης του ξεκαρδιστικού «The Matador», παρουσιάζει τη νέα αντισυμβατική δουλειά του. Αυτή τη φορά, ο Αμερικανός δημιουργός ετοιμάζει μια γκανγκστερική κωμωδία, στην οποία πρωταγωνιστεί ο Τζουντ Λο. Ο Άγγλος σταρ ερμηνεύει τον Ντομ, έναν περιβόητο διαρρήκτη χρηματοκιβωτίων, που βγήκε από τη φυλακή μετά από 12 χρόνια για να συλλέξει όσα του οφείλουν…