ΗΠΑ – Ελληνοτουρκικά: Αλλαγή στάσης; Η μυστήρια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ

ΗΠΑ – Ελληνοτουρκικά: Απότομη στροφή από τις ΗΠΑ, που όπως φαίνεται, υιοθετεί τουρκικές θέσεις – σύμφωνα τουλάχιστον με έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς το Κογκρέσο. Και αυτό, καθώς το αμερικανικό ΥΠΕΞ δηλώνει αδυναμία να προσκομίσει πλήρη κατάλογο με επιβεβαιωμένες τουρκικές παραβιάσεις, από την 1η Ιανουαρίου 2017, επειδή, όπως αναφέρει, Ελλάδα και ΗΠΑ δεν έχουν την ίδια άποψη ως προς το

εύρος του ελληνικού εναέριου χώρου. Η σχετική έκθεση, την οποία επικαλείται το ΚΥΠΕ, επιδόθηκε στις ηγεσίες των επιτροπών Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής και της Γερουσίας, βάση των προνοιών του Νόμου για την ανατολική Μεσόγειο (East Med Act).

Οι λόγοι για τους οποίους οι ΗΠΑ δεν είναι σε θέση να παρουσιάσουν κατάλογο με τις τουρκικές παραβιάσεις, είναι οι εξής:

«Πρώτον, η Ελλάδα διεκδικεί έναν εναέριο χώρο που εκτείνεται έως και 10 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή της και χωρικά ύδατα έως 6 ναυτικά μίλια. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ο εναέριος χώρος μιας χώρας συμπίπτει με τα χωρικά ύδατα. Έτσι, οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν έως και 6 ναυτικά μίλια εναέριου χώρου της Ελλάδας, σύμφωνα με τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας. Επομένως, η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συμμερίζονται την ίδια άποψη σχετικά με την έκταση του εναέριου χώρου της Ελλάδας».

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι, αν και η χώρα μας διεκδικεί επί του παρόντος έως και 6 ναυτικά μίλια χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, «η Ελλάδα και οι γείτονές της δεν συμφώνησαν για οριοθέτηση συνόρων στις περιοχές όπου επικαλύπτονται τα νόμιμα θαλάσσια δικαιώματά τους. Η έλλειψη τέτοιας οριοθέτησης σημαίνει ότι δεν υπάρχει σαφήνεια ως προς την έκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας και του αντίστοιχου εναέριου χώρου σε αυτές τις περιοχές, καθιστώντας αδύνατη οποιαδήποτε αξιολόγηση των συνολικών παραβιάσεων του εναέριου χώρου της Ελλάδας».

Καταλήγοντας, η έκθεση αναφέρει ότι οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν την Ελλάδα και την Τουρκία να επιλύσουν εκκρεμή διμερή θέματα θαλάσσιων συνόρων ειρηνικά και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο: «Τέτοιες προσπάθειες θα βοηθήσουν στη σταθεροποίηση της περιοχής και θα διευκολύνουν τη συνεργασία στο ΝΑΤΟ. Ομοίως, οι Ηνωμένες Πολιτείες παροτρύνουν τόσο την Ελλάδα όσο και την Τουρκία να απέχουν από προκλητικές ενέργειες που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή».

Το αμήχανο… ταξίδι Πομπέο σε χώρες που αναγνώρισαν τον Μπάιντεν – Ανάμεσά τους η Τουρκία

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, ο οποίος αρνήθηκε σήμερα να αναγνωρίσει την ήττα του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές, θα επισκεφθεί αρκετούς συμμάχους της Ουάσιγκτον στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, οι οποίοι χαιρέτισαν την εκλογική νίκη του Τζο Μπάιντεν. Ο Πομπέο θα αναχωρήσει την Παρασκευή από την Ουάσιγκτον με αρχικό προορισμό τη Γαλλία, πριν μεταβεί στην Τουρκία, και στη συνέχεια στη Γεωργία, στο Ισραήλ, στη Σαουδική Αραβία, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στο Κατάρ.

Μεταξύ των θεμάτων που θα συζητήσει, τόνισε σε συνέντευξη Τύπου, θα είναι οι «ιστορικές προσπάθειες» της κυβέρνησης Τραμπ «για την προώθηση της ειρήνης και της συνεργασίας σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή».

Αλλά αυτή η περιοδεία κινδυνεύει να μετατραπεί σε μεγάλη διπλωματική απόκλιση: οι περισσότερες χώρες όπου αναμένεται ο Πομπέο δεν περίμεναν πολύ πριν συγχαρούν τον δημοκρατικό υποψήφιο για την προεδρική του νίκη στις 3 Νοεμβρίου. Στο Παρίσι, ο Εμανουέλ Μακρόν συνεχάρη τον Μπάιντεν το Σάββατο μόλις τα μεγαλύτερα αμερικανικά δίκτυα τον κήρυξαν νικητή και ο Γάλλος πρόεδρος μίλησε για πρώτη φορά μαζί του λίγο νωρίτερα σήμερα. Το ίδιο ισχύει και για τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και την ηγεσία του σαουδαραβικού βασιλείου.

Ακόμα και ο Ερντογάν

Παρομοίως, ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος περίμενε μέχρι και χθες, αλλά έστειλε και εκείνος μήνυμα συγχαρητηρίων στον Τζο Μπάιντεν ζητώντας «ενίσχυση» των διμερών σχέσεων, ευχαριστώντας παράλληλα τον Ντόναλντ Τραμπ για τη «θερμή φιλία» του.

Ωστόσο, ο Μάικ Πομπέο φαίνεται να τηρεί την ίδια στάση με τον απερχόμενο ρεπουμπλικάνο πρόεδρο, ο οποίος αρνείται να αναγνωρίσει την ήττα του και καταγγέλλει, χωρίς να παράσχει αποδείξεις, μαζική «νοθεία» στις αμερικανικές εκλογές. Στην ίδια συνέντευξη Τύπου, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ υποσχέθηκε ότι θα υπάρξει «ομαλή μετάβαση» εξουσίας, αλλά προς «μια δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ». Κατά τη διάρκεια της περιοδείας του, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή των εντάσεων μεταξύ της Γαλλίας και της Τουρκίας.

Οι γαλλο-τουρκικές εντάσεις που προέρχονται από διαφωνίες για τη Συρία, τη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο έχουν κλιμακωθεί περαιτέρω από τα τέλη Οκτωβρίου. Η κυβέρνηση Τραμπ, η οποία καλλιεργεί εγγύτητα με την Άγκυρα παρά την ολοένα και πιο έντονη κριτική στη Δύση, δεν έχει λάβει σαφή θέση σε αυτήν τη διαμάχη.

Οι ΗΠΑ, ωστόσο, έχουν τις δικές τους διαφορές με την Τουρκία λόγω της απόκτησης από την Αγκυρα του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400, κίνηση που υποτίθεται ότι ενεργοποιεί αμερικανικές κυρώσεις τις οποίες ο Μάικ Πομπέο αργεί να επιβάλει.

Δεν αναγνώρισε νίκη Μπάιντεν

Ο Μάικ Πομπέο αρνήθηκε, στην ίδια συνέντευξη Τύπου, να αναγνωρίσει τη νίκη του Τζο Μπάιντεν στις προεδρικές εκλογές και υποσχέθηκε «ομαλή μετάβαση» εξουσίας προς «δεύτερη» θητεία της κυβέρνησης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Σε ερώτηση που δέχθηκε για τα μέτρα που έλαβε το υπουργείο Εξωτερικών – βασικό υπουργείο για την εθνική ασφάλεια – για τη διευκόλυνση της μετάβασης με τα επιτελεία του εκλεγμένου προέδρου, ο Πομπέο απάντησε: «Θα υπάρξει ομαλή μετάβαση προς μια δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ».

«Θα καταμετρήσουμε όλες τις ψήφους», είπε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, διαβεβαιώνοντας ότι οι ηγέτες σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν επίγνωση πως είναι μια «νομική διαδικασία» που «απαιτεί χρόνο».

«Ο κόσμος πρέπει να είναι απολύτως βέβαιος ότι η μετάβαση που χρειάζεται ώστε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να λειτουργεί εύρυθμα σήμερα και εύρυθμα με τον πρόεδρο που θα είναι στην εξουσία στις 20 Ιανουαρίου το απόγευμα θα είναι μια επιτυχής μετάβαση», συμπλήρωσε ο αμερικανός ΥΠΕΞ.

«Αυτό το υπουργείο επενδύει πλήρως για να διασφαλίσει ότι οι εκλογές σε ολόκληρο τον κόσμο είναι ασφαλείς, ελεύθερες και δίκαιες, και τα μέλη των υπηρεσιών μου θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους για να εγγυηθούν ότι αυτό συμβαίνει», επέμεινε, κρίνοντας «γελοίο» να ερωτηθεί για τους κινδύνους που ελλοχεύει η στάση του Ντόναλντ Τραμπ στο εκλογικό αποτέλεσμα και αν αυτή υπονομεύει αυτές τις προσπάθειες.

Πιστός στον Τραμπ

Ο απερχόμενος ρεπουμπλικάνος πρόεδρος αρνείται να αναγνωρίσει την ήττα του και έχει υποσχεθεί δικαστική μάχη για να επιτύχει ανατροπή εκλογικών αποτελεσμάτων, χωρίς ωστόσο να παράσχει την παραμικρή απόδειξη μαζικής «νοθείας» που καταγγέλλει. Στο ρεπουμπλικανικό στρατόπεδο, μια χούφτα μετριοπαθών γερουσιαστών αναγνώρισαν τη νίκη Μπάιντεν, άλλη ομάδα «γερακιών» συντάσσεται με τον Ντόναλντ Τραμπ, ενώ η πλειονότητα τονίζει ότι είναι δικαίωμά του να εξετάσει προσφυγές, χωρίς ωστόσο, να υιοθετούν τις καταγγελίες περί εκλογικής νοθείας.

Ο Μάικ Πομπέο, ένας από τους υπουργούς που παραμένει πιστός στον δισεκατομμυριούχο τα τελευταία τέσσερα χρόνια, φαίνεται να συγκαταλέγεται στους σκληροπυρηνικούς του στρατοπέδου Τραμπ.