Η τρόικα έρχεται, οι υπουργοί τρέχουν…

Του Χρήστου Κώνστα

Στη δίνη της χειρότερης οικονομικής κρίσης της ιστορίας τους, οι Έλληνες χάνουν χρόνο και πολύτιμες δυνάμεις. Αντί να συζητούν τα σοβαρά προβλήματα πολιτικής και οικονομίας, αναλώνονται σε ανούσια και φαύλη παρελθοντολογία. Η …παραδοσιακή εκδρομή των αγροτών στις εθνικές οδούς κάθε χρόνο στο τέλος του Γενάρη, η δήθεν «διεθνής συνωμοσία παραποίησης των στατιστικών δικτύων» που μας οδήγησε στο Μνημόνιο, ο δήθεν «κίνδυνος φορολόγησης του θρησκεύματος», η απαίτηση των δικαστών να μην κρίνονται

οι αποφάσεις τους, η απαίτηση ορισμένων συντεχνιών να εξαιρεθούν -μόνον αυτές- από τα μέτρα, η αναβίωση άκαιρων παλαιών προεκλογικών συνθημάτων άλλων εποχών και άλλων καταστάσεων, έχουν σκοπό απλώς να εξάψουν τα πάθη, αλλά δεν συμβάλουν στην επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητας.

Οι Έλληνες δεν χωρίζονται σε καλούς και κακούς. Υπάρχει ωστόσο επείγουσα ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας την κρισιμότητα των καταστάσεων, σε παγκόσμιο αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Η εποχή του «όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά» έχει πλέον περάσει. Δεν θα επιστρέψει ποτέ. Η εποχή που οι «Σταμουλοκολλάδες» ξεβράκωναν δημοσίως τους κοινωνικούς αντιπάλους τους, τους ιδιοκτήτες λεωφορείων, με την ανοχή ορισμένων Μέσων Ενημέρωσης και της κοινωνίας ανήκει οριστικά στο παρελθόν. Η Ελλάδα πρέπει να μάθει να συζητά με όρους του μέλλοντος. Να σχεδιάσει το μέλλον της με προσοχή, ώστε το αύριο να μην μοιάζει με το χθες. Το χθες που την οδήγησε στην καταστροφή…

Η επιστροφή της Τρόικας και τα υλοποιητέα μέτρα

Από την Ουάσιγκτον πληροφορηθήκαμε ότι σε 15 μέρες περίπου επιστρέφει η Τρόικα στην Αθήνα, για να αξιολογήσει την πρόοδο του ελληνικού προγράμματος. Ο Διευθυντής εξωτερικών σχέσεων του ΔΝΤ Τζέρι Ράις πληροφόρησε τους Έλληνες πως τα υψηλόβαθμα στελέχη του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και της Ε.Ε. θα παραμείνουν στην Αθήνα έως τα μέσα Μαρτίου. Αυτό σημαίνει ότι οι υπουργοί της Κυβέρνησης θα εγκαταλείψουν τα τηλεοπτικά παράθυρα και θα επιστρέψουν στα γραφεία τους, γιατί πρέπει να έχουν ολοκληρώσει σε 15 μέρες όλες τις υποχρεώσεις τους και τις προαπαιτούμενες δράσεις για την εκταμίευση των επόμενων δόσεων…

Για να πάρουμε τη δόση του Φεβρουαρίου (2,8 δισ. ευρώ) θα πρέπει να έχουν εφαρμοστεί τριετή ανώτατα όρια δαπανών ανά τομέα, τουλάχιστον για την κεντρική διοίκηση και την υγεία: Για την πρώτη διετία τα συγκεκριμένα όρια θεωρούνται αμετάβλητα και η όποια υπέρβαση δαπανών θα επιτρέπεται υπό τον όρο ότι επιτυγχάνονται οι στόχοι της γενικής κυβέρνησης. Για τον τρίτο χρόνο τα όρια θα μπορούν να αναθεωρούνται, ανάλογα με την πορεία του προϋπολογισμού.

Για να πάρουμε τη δόση του Μαρτίου (2,8 δισ. ευρώ) θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τα νέα Σχέδια Προσωπικού των Υπουργείων. Τα νέα αυτά οργανογράμματα θα αποτελέσουν τη βάση για να εντοπιστεί πλεονάζον προσωπικό και να προσδιοριστούν έτσι οι τριμηνιαίοι στόχοι για υποχρεωτική έξοδο από το Δημόσιο έως το τέλος του 2014. Έως το τέλος του 2013 θα πρέπει να έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα συνολικά 25.000 υπάλληλοι, οι μισοί εκ των οποίων έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου. Το μνημόνιο προβλέπει σειρά άλλων μέτρων που πρέπει να υλοποιηθούν για να εκταμιευτούν οι επόμενες δόσεις του 2013:

- Τον Ιούνιο θα πρέπει να έχει ψηφιστεί και να έχει μπει σε λειτουργία το νέο σύστημα φορολογικής διοίκησης με στόχο να απλοποιήσει τις διαδικασίες και να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της είσπραξης φόρων.

- Τον Σεπτέμβριο το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να έχει εντοπίσει και να έχει καταγράψει όλους του φόρους υπέρ τρίτων και να συντάξει ένα πρόγραμμα για την εξάλειψή τους με στόχο η δαπάνη να περνάει στη γενική Κυβέρνηση.

- Τον Νοέμβριο η κυβέρνηση θα πρέπει να αναμορφώσει πλήρως το σύστημα κοινωνικών εισφορών από τα διάφορα ταμεία σε τρεις κατευθύνσεις: i) Την απλοποίηση του προγράμματος των εισφορών, ii) Την διεύρυνση της βάσης από την οποία εισπράττονται κοινωνικές εισφορές, iii) Την μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από τους εργοδότες κατά 4%.

- Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα πρέπει να είναι πλήρως λειτουργικές και προγραμματισμένες έως και την 1 Ιανουαρίου του 2015 με μηδενικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα σε ό,τι αφορά τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων.

- Τον Δεκέμβριο το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει θα κάνει ένα τελικό έλεγχο για τα χρέη και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορέων της γενικής Κυβέρνησης και να εξετάσει αν τηρείται το πρόγραμμα εξάλειψης των οφειλών μέχρι και το τέλος του χρόνου, όπως έχει συμφωνηθεί με την τρόικα.

Ενδεικτικό της ασφυκτικής εποπτείας από την Τρόικα είναι το χρονοδιάγραμμα υποχρέωσης αποστολής στοιχείων προς τους πιστωτές της χώρας. Όπως προκύπτει από τον αναλυτικό κατάλογο που περιέχεται στην έκθεση της Κομισιόν, θα πρέπει να αποστέλλονται στοιχεία κυρίως σε μηνιαία βάση για πλήθος δράσεων και στόχων που πρέπει να καλυφθούν. Κάθε Παρασκευή η Τρόικα θα πρέπει να ενημερώνεται για την ακριβή θέση των ταμειακών διαθεσίμων της χώρας, αλλά και για τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών. Μεταξύ των μηνιαίων αναφορών που πρέπει να γίνονται ξεχωρίζει η υποχρέωση αποστολής ειδικών στοιχείων για τον αριθμό των εργαζομένων στο Δημόσιο, με αναλυτικά δεδομένα για μετατάξεις, αποχωρήσεις αλλά και διαθεσιμότητα, αλλά και για την κίνηση των ειδικών λογαριασμών του Κράτους. Ειδικότερα η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να αποστέλλει στην Τρόικα:

Κάθε εβδομάδα

Κάθε... Παρασκευή αποστολή επικαιροποιημένων στοιχείων για τα ταμειακά διαθέσιμα του Κράτους την εκάστοτε τρέχουσα εβδομάδα.Στοιχεία για ενεργητικό και παθητικό της Τράπεζας της Ελλάδας.Στοιχεία για τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών.

Κάθε μήνα

Aναλυτικά στοιχεία από το ΓΛΚ για την εκτέλεση του προϋπολογισμού τον μήνα αναφοράς.Επικαιροποιημένο σχεδιασμό για την εκτέλεση του προϋπολογισμού τους υπόλοιπους μήνες του έτους.Αναλυτικά στοιχεία για τη μισθολογική δαπάνη της γενικής κυβέρνησης, ανά υπουργείο και ανά φορέα με στοιχεία αμοιβών και επιδομάτων, αριθμό εργαζομένων και μέσο μισθό.Στοιχεία για το χρέος και την παροχή εγγυήσεων του Δημοσίου προς τις ΔΕΚΟ και τον ιδιωτικό τομέα.Αναφορά για τις ιδιωτικοποιήσεις και τον ισολογισμό του ΤΑΙΠΕΔ.Αναφορά για τις ΔΕΚΟ (έσοδα, δαπάνες, αριθμός εργαζομένων και υποχρεώσεις).Στοιχεία για την κίνηση των ειδικών λογαριασμών του Κράτους.Στοιχεία για τις δαπάνες στον κλάδο της Υγείας και στα ταμεία.Στοιχεία για ενεργητικό και παθητικό ελληνικών τραπεζών, μεταφορά κεφαλαίων τους προς τις θυγατρικές τους στο εξωτερικό.

Σε τριμηνιαία βάση

Στοιχεία για ληξιπρόθεσμες οφειλές του Κράτους, των ΟΤΑ, των Ταμείων, των νοσοκομείων.Στοιχεία για την κατανομή των δανείων από τον Μηχανισμό αναλυτικά ανά κατηγορία (ειδικός λογαριασμός, μείωση χρέους, τόκοι, άλλες δημοσιονομικές ανάγκες κ.ά.).

Όταν ρωτήθηκε για την πορεία εφαρμογής του προγράμματος και για το τι μεταφέρει ο τοποτηρητής του ΔΝΤ στην Αθήνα Μπόμπ Τράα, ο διευθυντής εξωτερικών σχέσεων του ΔΝΤ σημείωσε πως το ελληνικό πρόγραμμα εγκρίθηκε μόλις προ δύο εβδομάδων από το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ταμείου και είναι πρόωρο να ειπωθεί οτιδήποτε για το πρόγραμμα. Υπογράμμισε πάντως πως η ελληνική κυβέρνηση έχει το βάρος της εφαρμογής των συμπεφωνημένων και πρέπει στο επόμενο διάστημα να προχωρήσει στις ενέργειες που απαιτούνται.

Όταν ρωτήθηκε για τα λάθη του προγράμματος, τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές και τις λάθος εκτιμήσεις της Τρόικας που επιδείνωσαν την ύφεση στην Ελλάδα, το στέλεχος του ΔΝΤ σημείωσε πως στην περίπτωση της Ελλάδας, εκ των υστέρων διαπιστώθηκε ότι το 2010 όλοι ήταν υπερβολικά αισιόδοξοι στην πρόβλεψη της ανάκαμψης της οικονομίας. Σημείωσε όμως πως μια σειρά άλλων παραγόντων, όπως η παρατεταμένη ευρωπαϊκή κρίση και η πολιτική κρίση στην Ελλάδα επέφεραν καθυστερήσεις στις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονταν επειγόντως. Ο κ. Ράις τόνισε πως για τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές έγινε εμφανές ότι χρειάζονταν διαφορετικές βασικές υποθέσεις και το ΔΝΤ επικαιροποίησε τις προβλέψεις του.