Η «νόμιμη» φοροδιαφυγή και η ευθύνη των άλλων!

Ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα αλλά παράλληλα αντιφατικά και χαρακτηριστικά της σύνθετης και ιδιόμορφης κατάστασης που έχει περιέλθει η χώρα και οι πολίτες της, είναι τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήχθη τον Ιανουάριο του 2013 με αντικείμενο τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα και παρουσίασε η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ).

Τα ευρήματα της έρευνας καταδεικνύουν δύο βασικά στοιχεία. Ότι η κοινή γνώμη ενώ θεωρεί εξαιρετικά σοβαρό πρόβλημα (95,7%) το φαινόμενο της φοροδιαφυγής, υπάρχει μια ισχυρή πλειοψηφική

τάση «νομιμοποίησης» της φοροδιαφυγής των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, με το 70% τουλάχιστον των πολιτών να τη «δικαιολογεί», πιστεύοντας ότι γίνεται για λόγους βιωσιμότητας και όχι με σκοπό το κέρδος και ότι το 53% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι περισσότεροι από τους μισούς συμπολίτες τους φοροδιαφεύγουν συστηματικά βγάζοντας όμως τον εαυτό τους από το «κάδρο» καθώς μόλις το 16,4% παραδέχεται ότι έχει φοροδιαφύγει αποκρύπτοντας εισοδήματα. Και αυτό να φορά κυρίως άνδρες (24,7%) και άτομα με εισοδήματα άνω των 2.000 ευρώ μηνιαίως (23,1%).

Δείχνοντας μεγαλύτερη ειλικρίνεια και με αυτό τον τρόπο στοχεύοντας τον άλλο συναλλασσόμενο βέβαια, το 46,3% δηλώνει ότι έχει συμβάλει στο να φοροδιαφύγει κάποιος (μη ζητώντας πχ απόδειξη).

Παράλληλα σε ό,τι αφορά την φοροδιαφυγή με κριτήριο το μέγεθος της επιχείρησης έξι στους δέκα πολίτες (58,4%) θεωρούν ότι οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες φοροδιαφεύγουν λιγότερο από τις μεγάλες εταιρίες, πιστεύοντας σε ποσοστό 39,5% ότι είναι μέτρια, το 22,1% μικρή, ενώ μόνο το 34,9% υποστηρίζει ότι η φοροδιαφυγή από τις ΜμΕ είναι μεγάλη.

Σε ό,τι αφορά στα επαγγέλματα πρωταγωνιστές, σύμφωνα με τους πολίτες, στη φοροδιαφυγή αναδεικνύονται: τα Ιατρεία (88,6%), οι τεχνίτες (85,4%), τα Δικηγορικά γραφεία/συμβολαιογραφεία (75,2%) και οι χώροι εστίασης (57,9%).

Πολύ μικρότερο καταγράφεται το ποσοστό φοροδιαφυγής στα μικρά εμπορικά καταστήματα (37,6%), στα πρατήρια βενζίνης (44,1%) και στα σούπερ μάρκετ (17,7%).

Σε ό,τι αφορά το φορολογικό σύστημα, οι πολίτες πιστεύουν ότι η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικότερα από τη μείωση της φορολόγησης των επιχειρήσεων, η οποία επιπλέον θα βοηθήσει σημαντικά στη διατήρηση και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Επίσης το 86,8% των πολιτών πιστεύει ότι ο σχετικά υψηλός αριθμός ΜμΕ που λειτουργούν στην Ελλάδα είναι προς όφελος της εθνικής οικονομίας, ενώ το 89,1% θεωρεί ότι η ύπαρξη πολλών μικρομεσαίων εμπορικών καταστημάτων είναι προς όφελος του καταναλωτή.

Παράλληλα, οι πολίτες τοποθετούνται αρνητικά με ποσοστό 67% στο ενδεχόμενο ανοίγματος των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές.

Τέλος το 74,2% των πολιτών τοποθετείται αρνητικά απέναντι στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο, με το 64,4% να πιστεύει ότι δεν θα αντιμετωπίσει ουσιαστικά τη φοροδιαφυγή.

Και οι μικρομεσαίοι

Οι περισσότεροι εκπρόσωποι ΜμΕ εκτιμούν ότι η φοροδιαφυγή στις ΜμΕ είναι μικρή και μέτρια, καθώς επίσης ότι οι ΜμΕ φοροδιαφεύγουν λιτότερο από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.

Οι περισσότεροι ερωτώμενοι κρίνουν ότι οι υπάρχουσες μέθοδοι αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής είναι χαμηλής επάρκειας.

Παράλληλα, το ασταθές και πολύπλοκο φορολογικό σύστημα κρίθηκε από τους περισσότερους ως η σημαντικότερη αιτία για τη μη αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής ενώ οι περισσότεροι συμμετέχοντες στην έρευνα έχουν αρνητική γνώμη για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο και πιστεύουν ότι δεν είναι πιο αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.

Μετά την έλλειψη ρευστότητας, το ασταθές φορολογικό σύστημα και η γραφειοκρατία θεωρούνται τα σημαντικότερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας ενώ ακολουθούν χαμηλή ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων/ υπηρεσιών (20,6%), η φοροδιαφυγή (20,2%).

Τα σημαντικότερα προβλήματα στη λειτουργία των ΜμΕ είναι η έλλειψη ρευστότητας, η υψηλή φορολογία και η χαμηλή καταναλωτική ζήτηση, ενώ η πλειοψηφία των ΜμΕ δεν θα ήθελε να λειτουργούν τα καταστήματα τις Κυριακές.

Δηλαδή, η πλειοψηφία των εκπροσώπων ΜμΕ πιστεύει ότι η παρούσα οικονομική κατάσταση δεν ευνοεί την ανάληψη επιχειρηματικής δράσης στην Ελλάδα (86,5%).

Οι περισσότεροι εκπρόσωποι των ΜμΕ δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξοι για το μέλλον της επιχείρησής τους και το μέλλον της ελληνικής οικονομίας.

Συγκεκριμένα το 39,6% είναι λίγο αισιόδοξο για το μέλλον της επιχείρησης του και το 40,7% είναι λίγο αισιόδοξο για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας.

Τα αντίστοιχα ποσοστά για εκείνους που δεν είναι καθόλου αισιόδοξοι είναι 29,7% και 40,2% αντίστοιχα.

Το 66,6% του δείγματος δήλωσε πως δεν είναι καθόλου ικανοποιημένο από την οικονομική πολιτική που ακολουθείται στην Ελλάδα, το συγκεκριμένο ποσοστό είναι ελαφρώς αυξημένο ανάμεσα στις επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μικρότερο των 50.000 ευρώ.

Ακόμη, το 74,4% του δείγματος δήλωσε πως έχουν προβεί σε αλλαγές στην οργάνωση και λειτουργία της επιχείρησης λόγω της παρούσας οικονομικής συγκυρίας.

Το συγκεκριμένο ποσοστό είναι υψηλότερο του μέσου όρου για τις επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μεγαλύτερου των 150.000 ευρώ (81,6%).

Για τις επιχειρήσεις που προέβησαν σε τέτοιες αλλαγές, οι περισσότερες δήλωσαν ότι μείωσαν τις δραστηριότητες της επιχείρησης (30,1%) και έκαναν απολύσεις (29,3%).

Οι αλλαγές αυτές αφορούν επίσης μειώσεις μισθών (15,2%) και ελαστικοποίηση του ωραρίου εργασίας (10,7%).

Παρ' όλα αυτά, το 68,2% των επιχειρήσεων δήλωσαν πως δεν σκέπτονται να προβούν σε μειώσεις μισθών ή απολύσεις προσωπικού στο επόμενο διάστημα.

Στοιχεία έρευνας

Η έρευνα διενεργήθηκε από την εταιρεία GPO για λογαριασμό της ΕΣΕΕ, το χρονικό διάστημα από 23 έως 30 Ιανουαρίου 2013. H Έρευνα για τη Κοινή Γνώμη πραγματοποιήθηκε σε Πανελλαδικό δείγμα 1.600 ερωτώμενων (κατοίκων της χώρας από 18 ετών και πάνω) ενώ η αντίστοιχη για τις ΜμΕ σε δείγμα 1.000 Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στο σύνολο της Επικράτειας, με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων μέσω χρήσης γραπτού δομημένου ερωτηματολογίου.