Η αρχή του κακού για την Ελλάδα, όπως την περιγράφει ο Ροΐδης και η κατρακύλα του Τένεσι Ουίλιαμς

Από την Ηρώ Μητρούτσικου

Η αρχή του κακού για την Ελλάδα, όπως την περιγράφει ο Ροΐδης και η κατρακύλα του Τένεσι Ουίλιαμς

Δύο πολύ καλές παραστάσεις, φτιαγμένες με πολύ αγάπη, παρουσιάζονται (για λίγο ακόμα) στο θέατρο Φούρνος (Μαυρομιχάλη 168, Νεάπολη Εξαρχείων).

Και οι δύο είναι μονόλογοι (αν και, ομολογώ, ότι δεν το καταλαβαίνεις) και ερμηνευτές είναι δυο εξαίρετοι ηθοποιοί, που τους έχουμε

Ο Εμμανουήλ Ροΐδης (1836-1904 http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%85%CE%AE%CE%BB_%CE%A1%CE%BF%CE%90%CE%B4%CE%B7%CF%82) θεωρείται ένας από τους πιο πνευματώδεις Έλληνες συγγραφείς.

Συνέγραψε διαφορετικά είδη και καθιέρωσε προσωπικό ύφος στη νεοελληνική λογοτεχνία. Υποστήριζε τη χρήση της δημοτικής στη λογοτεχνία, αν και έγραφε σε καθαρεύουσα,

Το βασικό χαρακτηριστικό του είναι το χιούμορ, η ειρωνεία και η σύναψη αταίριαστων λέξεων και εννοιών. Γνωστότερα διηγήματά του: “Πάπισσα Ιωάννα”(1866), “Ψυχολογία Συριανού συζύγου”(1894) και “Το παράπονο ενός νεκροθάπτου”(1895), στο οποίο θα αναφερθούμε τώρα. Ένα κείμενο γραμμένο 127 χρόνια πριν, τόσο τραγικά επίκαιρο, όμως, σήμερα! Μάλιστα έγινε και ταινία, από τον Τάκη Σπετσιώτη, το 1991.

Ένα κείμενο καθηλωτικό, συγκινητικό, με αμεσότητα και δυναμική που απαιτούσε η εποχή. Με τι μαεστρία, λεπτή ειρωνεία και επιστημονική ακρίβεια, συνθέτει ο συγγραφέας μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, και άκρως λεπτομερή, εικόνα της, τότε, Αθήνας.

Μας παρουσιάζει την Ελλάδα την ιδιαίτερη στιγμή που γεννήθηκε το πολιτικοκοινωνικό εξάμβλωμα του οποίου, σήμερα, παρακολουθούμε την πτώση του και κυρίως τη δική μας πτώση. Δύο συμβάντα διακρίνουμε μέσα από την ιστορία του ανθρώπου που κατέληξε νεκροθάπτης: την αρχή της εξαθλίωσης της εξουσίας (όταν εξουσία σημαίνει ληστρικό κράτος) και το πως μια μικρή γεωργική χώρα προσπαθούσε να γίνει σύγχρονο κράτος με τράπεζες, βιομηχανία, χρηματιστήριο κλπ.

Περιγράφει, με δυο λόγια, πως, από μια μικροοικονομία βασισμένη στο έδαφος και το κλίμα μας και με κέντρο τον ίδιο τον άνθρωπο, περνάμε σε ένα υδροκέφαλο κράτος, με λάθος οργάνωση και δομή, αφού αυτό δημιουργήθηκε με βάση τα προσωπικά συμφέροντα των ατόμων που είχαν την εξουσία, αλλά δεν είχαν κανένα ενδιαφέρον για το κοινωνικό συμφέρον. (Σήμερα, με το οικονομικό αδιέξοδο, επιλέγουμε την επιστροφή στο χωριό).

Ο εν λόγω νεκροθάπτης, λόγω εκλογών, πουλά την οικογενειακή επιχείρηση στην Σύρο, που στηρίζεται στο ψάρεμα, την καλλιέργεια και τον καλλωπισμό του κήπου, χώρο παραγωγής και κατανάλωσης (ένα είδος αυτοσχέδιας ταβέρνας) και μεταναστεύει, παρακινούμενος από προεκλογικές, στην Αθήνα των σαράντα χιλιάδων κατοίκων, η οποία, χωρίς κανένα προγραμματισμό, μεγεθύνεται για να φτάσει τα 4 εκατομμύρια κατοίκους. Ο ευτυχισμένος αγροκτήμων χάνει ένα-ένα όλα του τα παιδιά και καταλήγει να θάβει νεκρούς στην πλατεία Βάθης!

Επίσης, αναφέρεται στο υβριδικό πρώτο χρηματιστήριο που στεγάστηκε πάνω από το καφενείο «Η Ωραία Ελλάς» και σχεδόν ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του σέρνοντας τους αφελείς νεοέλληνες στην καταστροφή, τον πρωταγωνιστή αλλά και τον ίδιο τον συγγραφέα Ροΐδη (σκάνδαλο των μετοχών Λαυρίου 1873 http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%B5%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1).

Η υπόθεση της παράστασης, ωστόσο, εκτυλίσσεται το 2013 και ο πρωταγωνιστής (εξαίρετος ο πολύ καλός ηθοποιός Βασίλης Ζαϊφίδης), ένας σινεφίλ αγανακτισμένος νέος, ένας «αντιήρωας» έρχεται, τυχαία, λόγω μιας μετακόμισης, σε επαφή με έναν άλλο κόσμο, με τον κόσμο του, επίσης, αγανακτισμένου Ροΐδη! Αφορμή μια κοινωνιολόγος, μια κοπέλα πολύ διαφορετική από αυτόν, η οποία μελετάει την Αθήνα του τότε και του σήμερα!

Μια γλυκεία και απλή παράσταση, με απλά σκηνικά, απλή υποκριτική, αλλά γεμάτη νοήματα για το πώς η ιστορία κάνει κύκλους και γιατί σήμερα φτάσαμε σε αυτή την κατάσταση. Το κείμενο και η γλώσσα του Ροΐδη δεν έχουν πειραχτεί καθόλου και χωρίς να το καταλάβεις, μέσα σε λιγότερο από μιάμιση ώρα, έχεις ακούσει όλο το διήγημα, έχεις έρθει σε επαφή με το τότε, αλλά και το σήμερα -καθώς η σύγχρονη πραγματικότητα και η τεχνολογία παρενοχλεί αλλά και συνδιαλέγεται με τον νεαρό πρωταγωνιστή- και έχεις βγει, από την ιδιαίτερη αίθουσα του θεάτρου “Φούρνος”, πιο σκεπτικός, κάνοντας τις αναλογίες στο παρόν, αλλά και πιο πλούσιος… Και τότε καταλαβαίνεις τί σήμαινε η φράση “Η αρχή”, την οποία επέλεξε για τίτλο ο σκηνοθέτης Μάνθος Σαντοριναίος…

Τετάρτη- Πέμπτη 9.15 μέχρι το τέλος του Φλεβάρη

Μονόλογος από το ημερολόγια και την αυτοβιογραφία του Τένεσι Γουίλιαμς (1911-83) που παίζεται για δεύτερη χρονιά! Το Τένεσι –τοπωνύμιο από την πολιτεία καταγωγής του πατέρα του- έγινε ψευδώνυμο για τον Τομ Ουίλιαμς (ο πρωταγωνιστής του αυτοβιογραφικού «Γυάλινος Κόσμος» λέγεται Τομ και δουλεύει σε κατάστημα με υποδήματα, όπως και ο συγγραφέας!). Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς, μαζί με το σύγχρονό του, Άρθουρ Μίλλερ. Έγραψε ποιήματα, νουβέλες, θεατρικά έργα, μυθιστορήματα, κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ για το "Λεωφορείον ο Πόθος" (1948) και για τη "Λυσσασμένη Γάτα" (1955). Τα έργα του (όλα με τραγικό τέλος εκτός του “Τριαντάφυλλο στο στήθος”) έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 30 γλώσσες, έχουν παιχτεί από μεγάλους ηθοποιούς (Μάρλον Μπράντο, Βίβιαν Λι, Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Άννα Μανιάνι, Μπαρτ Λάγκαστερ), ενώ αποτελούν ιδιαίτερα δημοφιλείς παραστάσεις σε όλο τον κόσμο.

Ομοφυλόφιλος, αλκοολικός, καταθλιπτικός, με αυταρχική, νευρική μητέρα, βίαιο πατέρα, αγαπημένη αδερφή που υπέστη μια από τις πρώτες λοβοτομές λόγω σχιζοφρένειας, και συντετριμμένος μετά τον θάνατο του συντρόφου του το 1963. Όλοι αυτοί οι “διάβολοι” που κατατρέχουν τον Ουίλιαμς σε όλη του την ζωή, παρουσιάζονται στον μονόλογο του Μάρκου Σαρρή (ο οποίος διανθίζεται από αποσπάσματα ταινιών έργων του Ουίλιαμς) και περιγράφει, την ενήλικη ζωή του συγγραφέα, τις ανασφάλειές του καθώς και την υπέρμετρη αγάπη του για την τέχνη του, αλλά και για το σεξ.

Η παράσταση ξεκινάει από το φουαγιέ του “Φούρνου”, με τον συγγραφέα να πίνει στο μπαρ ενός θεάτρου αναμένοντας τις κριτικές για το θεατρικό έργο το οποίο έγραψε και, έπειτα, συνεχίζει στην αίθουσα, διαμορφωμένη σε δωμάτιο που απαρτίζεται από ένα κρεβάτι και ένα γραφείο με την γραφομηχανή του και μπόλικα μπουκάλια με αλκοόλ. Υπέροχο νοσταλγικό σκηνικό (Κατ. Ζερβουδάκη) και μία αισθαντική, συγκινητική ερμηνεία, από τον εξαίρετο Μπάμπη Γαλιατσάτο.

Τελευταία παράσταση 31/1 (ίσως και 1/2;) για όσους προλάβουν να απολαύσουν τον, νεαρό σχετικά, αλλά με σημαντικές παραστάσεις στο βιογραφικό του, Γαλιατσάτο και να δουν την σκοτεινή πλευρά του Τένεσι Ουίλιαμς.

Οι υπόλοιποι μπορείτε να τον δείτε τον ηθοποιό για δύο Κυριακές ακόμα στο “Πρωτομάστορα έργα”(Θέατρο Αλκμήνη 19.00) ή στην νέα παραγωγή που ετοιμάζεται…

Προτεινόμενες παραστάσεις που έχουμε δει:

Μήδεια, 14η μέρα

Γιοί και Κόρες, Αστερισμοί Θέατρο Ν.Κόσμου

Ήταν κάποτε, Αλεπούδες, Επί Κολωνώ

Interview, Ανάδυσις

ElizaDeth, Chat, Γέρμα, Vault

Ευρυδίκη, Πορεία

Ελάτε σ΄εμάς για καφέ, Φούρνος

Μπαρ σε καλό μας, Σαίξπηρ bar

Τα ραδίκια ανάποδα, ΕliArt

Πατριδογνωσία ή τίποτα πια δεν είναι για συγγνώμη, Χυτήριο

Φλαντρώ, Εθνικό (Τσίλλερ)

Ανάκριση, Τζ.Καρέζη

Ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα, Εν Αθήναις

Η νοσταλγία ενός Ρεμπέτη, Σπίτι του Ηθοποιού

Ρωμαίος και Ιουλιέτα, 104

Με ελεύθερη είσοδο:

Χαλασοχώρηδες, Πολιτιστικό Κέντρο, Ευελπίδων 18

Interview, Ανάδυσις

Αδέσποτες σκύλες Γκρι Καφέ

Passport project, Zp87

Αθοπετού, Τρίκυκλο

Πέρσες, Δυναμό

Το πράσινο λεμόνι, Λουκούμι bar

4.48 ένα τραγούδι, fabrica