Γιατί τρώμε μπακαλιάρο 25 Μαρτίου: Πώς καθιερώθηκε αυτή η διατροφική συνήθεια
Το βασικό «πιάτο» σε κάθε ελληνικό τραπέζι θα είναι σήμερα, 25η Μαρτίου ο μπακαλιάρος σκορδαλιά. Πώς όμως καθιερώθηκε αυτή η διατροφική συνήθεια; Η παράδοση αυτή κρατάει από τον 4ο αιώνα μ.Χ. περίπου. Μάλιστα, η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η παλαιότερη και πιο αυστηρή χρονική περίοδος νηστείας για την ορθόδοξη εκκλησία. Από την καθιέρωσή της, περί τον 4ο αιώνα μ.Χ., προβλέπεται κατά τα μοναχικά
Παραδοσιακό έδεσμα της ημέρας του Ευαγγελισμού (25 Μαρτίου), η οποία έχει πια διττή σημασία για τον Ελληνισμό, καθώς συμπίπτει από το 1838 με τον εορτασμό της Επανάστασης του 1821, είναι ο μπακαλιάρος σκορδαλιά. Η εξήγηση για την διατροφική αυτή συνήθεια έχει να κάνει κυρίως με την αδυναμία των κατοίκων της ενδοχώρας να προμηθεύονται άμεσα και οικονομικά φρέσκο ψάρι. Παρά το γεγονός ότι ο μπακαλιάρος δεν είναι «ελληνικό» ψάρι, καθώς συναντάται κυρίως στις ακτές του βορειοανατολικού Ατλαντικού, το γεγονός ότι γίνεται παστός τον καθιστά ένα τρόφιμο φθηνό και εύκολο στη συντήρηση. Ο μπακαλιάρος έφτασε στο ελληνικό τραπέζι περί τον 15ο αιώνα και καθιερώθηκε άμεσα ως το εθνικό φαγητό της 25ης Μαρτίου, καθώς με εξαίρεση τα νησιά μας, το φρέσκο ψάρι αποτελούσε πολυτέλεια για τους φτωχούς κατοίκους της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Έτσι, ο παστός μπακαλιάρος, που δεν χρειαζόταν ιδιαίτερη συντήρηση, αποτέλεσε την εύκολη και φθηνή συνάμα λύση, έθιμο που κρατά μέχρι τις μέρες μας. Στα Επτάνησα τη σκορδαλιά τη λένε και αλιάδα (αλλά και αγιάδα, με βάση την τοπική προφορά) που είναι δάνειο από τα βενετικά (agliata στα σημερινά ιταλικά). Φαίνεται ότι από τον συμφυρμό των λέξεων «σκόρδο» και «αλιάδα» προέκυψε ο τύπος σκορδαλιάδα και από εκεί, με απλολογία, ο σημερινός «σκορδαλιά». Αυτή τουλάχιστον την ετυμολογία δίνουν τόσο το ΛΚΝ όσο και το Ετυμολογικό του Μπαμπινιώτη.
Κάτι σαν σκορδαλιά έφτιαχναν και οι αρχαίοι, βέβαια, και μια από τις λέξεις που είχαν ήταν «μυττωτός». Πάλι στους Αχαρνείς, στην αρχή του έργου, ο Δικαιόπολις έχει μαζί του μια σακούλα σκόρδα που του την αρπάζουν οι Θράκες μισθοφόροι, οι Οδόμαντες, κι εκείνος ολοφύρεται για τη σκορδαλιά που θα έφτιαχνε (Οἴμοι τάλας, μυττωτὸν ὅσον ἀπώλεσα) Όταν θέλουμε να πούμε ότι από κάτι απουσιάζει το πιο απαραίτητο, το ειδοποιό συστατικό του, λέμε ότι μοιάζει με «σκορδαλιά χωρίς σκόρδο» Το σκόρδο είναι το Allium sativum, κρόμμυον το σκόροδον και, παρόλο που είναι ιθαγενές της Κεντρικής Ασίας, βρίσκεται στα μέρη μας από πολύ παλιά, αφού, όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος, οι εργάτες που έχτισαν την Πυραμίδα του Χέοπα είχαν στο σιτηρέσιό τους κρεμμύδια, σκόρδα και ραπανάκια.
Όμως και στην αρχαία Ελλάδα ήταν πολύ διαδεδομένο το σκόρδο, όπως φαίνεται από την παρουσία του στις κωμωδίες του Αριστοφάνη –τα μεγαρίτικα σκόρδα ήταν ονομαστά για το μεγάλο μέγεθός τους και στους Αχαρνείς, που είναι γραμμένοι μέσα στον Πελοποννησιακό πόλεμο, ο Μεγαρίτης παραπονιέται στον Δικαιόπολη ότι οι Αθηναίοι στις επιδρομές τους τα ξερίζωναν. Στα αρχαία λεγόταν σκόροδον, αλλά ήδη από την κλασική εποχή εμφανίζεται και ο τύπος σκόρδον, που τελικά επικράτησε. Το σκόρδο ήταν και είναι το προσφάι των φτωχών, ακόμα περισσότερο στην αρχαιότητα, που το διαιτολόγιο ήταν πολύ φτωχότερο από σήμερα. Ήταν ακόμα βασικό στοιχείο στο σιτηρέσιο των στρατιωτών, γι’ αυτό και οι αρχαίοι είχαν την παροιμιώδη φράση «μη σκόρδου (φάγω)» δηλαδή να μη μπλέξω σε περιπέτειες.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Αυτό είναι το φυσικό Ozempic – Μια κουταλιά την ημέρα αρκεί για να χάσετε βάρος
- Σούπερ Μάρκετ σήμερα (25/3): Κλειστά με εξαιρέσεις - Το ωράριο και τι ισχύει για Lidl, Σκλαβενίτη και ΑΒ Βασιλόπουλο
- Τι συνέβη σε οδηγό ταξί στην Αττική οδό – Επικίνδυνα παιχνίδια σε βάρος οδηγών
- Κι όμως, τον Ιούνιο θα ψηφίσουμε για κυβέρνηση
- Μοντάρουν, μπαζώνουν, κουκουλώνουν: Έρχεται η μομφή, αλλά όχι από τη Βουλή…
- Πότε πρέπει να κάνετε ντους; Τι συνιστούν οι γιατροί
- Μεγάλη Βρετανία: Μαζική φυγή νοσηλευτών από το NHS
- Βερέμης στον Δανίκα: Στην Επανάσταση πολεμούσαμε περισσότερο με μουσουλμάνους Αρβανίτες και λιγότερο με Τούρκους
- Πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης – Ποιον συμφέρει και ποιον όχι
- Τελικά, τι ήταν η Επανάσταση του 1821;
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Attiki Press
- 25 Μαρτίου – Εθνικός Ύμνος: «Σε γνωρίζω από την κόψη…», από τη Φιλαρμονική Εταιρεία «Μάντζαρος»
- Έπεσε από το μπαλκόνι: Σε σοβαρή κατάσταση 19χρονος
- Χαρδαλιάς – ουρανός: Drone σχημάτισε σύμβολα της επανάστασης
- Μητσοτάκης Καναδάς: Η Ελλάδα έχει γυρίσει οριστικά σελίδα -Από ρεκόρ σε ρεκόρ οι ξένες επενδύσεις
- Γιατί τρώμε μπακαλιάρο 25 Μαρτίου: Πώς καθιερώθηκε αυτή η διατροφική συνήθεια
- Η Τούνη και τα λεφτά της: «Όσοι δεν το αντέχετε, μην την ακολουθείτε»
- Ζώδια σήμερα 25/3: Προβλέψεις για τη Δευτέρα
- Εριέττα Κούρκουλου αποβολή: Συγκινημένη με τα μηνύματα στήριξης
- Έπαρση σημαίας Ακρόπολη: Δείτε το βίντεο
- Τελευταία Νέα Attiki Press
- Γιατί τρώμε μπακαλιάρο 25 Μαρτίου: Πώς καθιερώθηκε αυτή η διατροφική συνήθεια
- 25 Μαρτίου – Εθνικός Ύμνος: «Σε γνωρίζω από την κόψη…», από τη Φιλαρμονική Εταιρεία «Μάντζαρος»
- Η Τούνη και τα λεφτά της: «Όσοι δεν το αντέχετε, μην την ακολουθείτε»
- Εριέττα Κούρκουλου αποβολή: Συγκινημένη με τα μηνύματα στήριξης
- Μητσοτάκης Καναδάς: Ο πρωθυπουργός παρακολούθησε την παρέλαση ομογενών για την 25η Μαρτίου
- Έπαρση σημαίας Ακρόπολη: Δείτε το βίντεο
- Πρόταση μομφής: Πυρά Μαρινάκη κατά Κασσελάκη
- Μητσοτάκης Καναδάς: Καφεδάκι και ντόνατς με τον Τριντό!
- Μητσοτάκης Καναδάς: Η Ελλάδα έχει γυρίσει οριστικά σελίδα -Από ρεκόρ σε ρεκόρ οι ξένες επενδύσεις
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Τηλεοπτική «βόμβα»: Αποχωρεί ο Ανδρέας Μικρούτσικος από την εκπομπή της Κατερίνας Καινούργιου; (video)
- Παπούα Νέα Γουινέα: Τουλάχιστον 5 νεκροί από το σεισμό των 6,9 βαθμών
- Ο ελληνοράπτης Αριστείδης Τζονευράκης για τα μυστικά της φουστανέλας – H πορεία και οι διεθνείς συνεργασίες
- Μητροπολίτης Κοζάνης: Ντροπή να λέμε ότι τρώμε μπακαλιάρο την 25η Μαρτίου για το έθιμο
- Τέμπη: Στο «κόκκινο» η πολιτική αντιπαράθεση – Πρόταση μομφής ετοιμάζει η αντιπολίτευση
- Φωτιά σε ΙΧ που ήταν παρκαρισμένο στην ανατολική Θεσσαλονίκη
- Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης: Κορυφαίοι νομικοί… δικάζουν τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη
- Μητσοτάκης και Τριντό στην παρέλαση για την 25η Μαρτίου: «Πράξη το όραμα της επιστολικής ψήφου»
- Πρώτος πασέρ στην ιστορία της ACB o Χουέρτας, ξεπέρασε τον Λάσο (vid)
- Βαγγέλης Μαρινάκης: «Η 25η Μαρτίου θα είναι πάντα ένας φάρος ελευθερίας για την ανθρωπότητα»