Φασιστικές μνήμες ξυπνάνε δύο σύγχρονα έργα

Δύο σημαντικές παραστάσεις, που στηλιτεύουν έμμεσα την άγνοια και την αδράνεια, αλλάζουν χώρο και μας περιμένουν για μια βδομάδα ακόμα.

από την Ηρώ Μητρούτσικου

«Χίλντα»

H Γαλλίδα Μαρί Ντιάιγ ξεκίνησε να γράφει στα 12-13 της. Πολυβραβευμένη συγγραφέας, αριστερή και βαθιά πολιτικοποιημένη, έγραψε το «Χίλντα» την εποχή που πρωτοεξελέγη ο Σαρκοζί και η Γαλλία περνούσε τη δική της κρίση σε πολλά επίπεδα.

Η κυρία Λεμαρσάν,

μια γυναίκα ανώτερης κοινωνικής τάξης, πρώην αριστερή αγωνίστρια, χρειάζεται κατεπειγόντως μια τέλεια υπηρέτρια για να φροντίσει το σπίτι και τα τρια της παιδιά, μια και αυτή δεν αντέχει… Χωρίς να την γνωρίζει ζητά -από τον σύζυγο της Χίλντα- να την προσλάβει, με όποιο οικονομικό τίμημα, στέλνει τα παιδιά της Χίλντα στον παιδικό σταθμό και την κρατά από το πρωί ως το βράδυ σχεδόν αιχμάλωτη στο πλούσιο σπίτι της. Αργότερα οι απαιτήσεις μεγαλώνουν, να είναι φίλη και να της κάνει συντροφιά, να κοιμάται σπίτι, να την δανείζει σε πλούσιους φίλους της ως υπηρέτρια κι όλα αυτά χωρίς ποτέ να ρωτηθεί η Χίλντα. Όλα παρουσιάζονται στον άντρα της Χίλντα ως «πρέπει», ως μεγάλη ανάγκη της κυριάς Λεμαρσάν! Η Χίλντα από μια ευτυχισμένη νοικοκυριά καταλήγει μια δούλα, που δεν ακούγεται ποτέ η φωνή της και αργοπεθαίνει μέσα στην δουλεία που έχτισε η δειλία η δικιά της και του άντρα της! Εξάλλου η Χίλντα δεν έχει φωνή, δεν εμφανίζεται ποτέ… Ωστόσο, θα βγείτε από το θέατρο και το όνομα της Χίλντα θα ηχεί ακόμα στα αυτιά σας!

Το κείμενο συχνά σου φέρνει στο μυαλό τις «Δούλες» του Ζενέ. Όλο το έργο είναι ένας χειμαρρώδης παραληρηματικός λόγος μιας μόνης, πλούσιας, εγωπαθούς κυρίας, που εκλιπαρεί όχι μόνο για ικανοποίηση των επιθυμιών της, αλλά και για λίγη προσοχή και φροντίδα, μια και ο -επίσης πρώην αριστερός- άντρας της δεν της την προσφέρει.Το έργο δεν είναι μονόλογος, αλλά η κυρία Λεμαρσάν δεν αφήνει και πολύ να μιλήσει κάποιος άλλος. Ο άντρας της Χίλντα (πολύ καλός ο Νικόλας Πιπεράς στον άβολο ρόλο του έμμεσου θύματος) δελεάζεται από τα λεφτά και σιγά-σιγά αποδέχεται την κατάσταση, ενώ η αδερφή της αρχικά εναντιώνεται πιο απροκάλυπτα, ως νεαρή, για να εξαφανιστεί κι αυτή στο τέλος! Και οι δυο παραιτούνται και αλλοτριώνονται.

Η Άννα Κουτσαφτίκη δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας σε πολλαπλά επίπεδα ως εγωκεντρική αριστοκράτισσα, που θεωρεί σκουπίδι κάθε κατώτερό της. Καταιγιστική, άλλοτε υπεροπτική, άλλοτε εκλιπαρεί για σημασία, ακόμη και για σεξ, άλλοτε εκρήγνυνται, άλλοτε σωπαίνει για να νομίσει ο άλλος ότι του δίνει τον χώρο να εκφραστεί. Με μια καταιγίδα λόγου, ένα λεκτικό παραλήρημα με τις παράλογες επιθυμίες της, δείχνει για άλλη μια φορά ότι πρόκειται για μια σημαντική ηθοποιό, η οποία με αυτό το κείμενο απογειώνεται.

Η παράσταση σκηνοθετήθηκε απλά και λιτά από τον Βασίλη Μαυρογεωργίου και παίζει συνέχεια με το δίπολο κύριος-υπηρέτης, ανώτερος-κατώτερος, ισχυρός-ανίσχυρος. Ένα κείμενο που φαίνεται κοινωνικό, ενώ στην ουσία είναι πολιτικό. Παρουσιάζει πώς κάποιος μπορεί να καταστεί ανάπηρος και αδύναμος να αντιδράσει, αφήνοντας τον φασισμό να του επιβληθεί και να αλλοτριώσει και τους γύρω του… Το κοινωνικό άτομο πρέπει να είναι και πολιτικό ον, αλλιώς δεν είναι τίποτα… Ένα έργο, το οποίο μιλάει για την εξουσία γενικά, για την ηθική, για τις αποφάσεις που παίρνουμε κι ενώ νομίζουμε ότι μας ωφελούν, μακροπρόθεσμα μας καταστρέφουν, και ειδικά για την πολιτική, που συνδέεται άμεσα και με τις προσωπικές μας σχέσεις!

Μην την χάσετε, για τέσσερις παραστάσεις ακόμα.

Βικτώρια

3ης Σεπτεμβρίου 119 & Μαγνησίας 5,

2108233125

Τετάρτη & Πέμπτη 9 μ.μ. Mέχρι : 7/5/2015

Εισιτήρια: € 12, 10, 8, 5.

«Zyklon ή το πεπρωμένο»

Ο Θεσσαλονικιός Θανάσης Τριαρίδης είναι δικηγόρος και συγγραφέας. Γράφει διηγήματα, μυθιστορήματα, θέατρο, σενάρια, ποίηση, παραμύθια και δοκίμια ή πολιτικά άρθρα. Τα έργα του ανασυνθέτουν την πραγματικότητα, προσθέτοντας μαγικά στοιχεία. Μεταφράζονται σε διάφορες γλώσσες, ενώ όλα τα κείμενά του είναι διαθέσιμα από την ιστοσελίδα του.Μετά τη μεγάλη επιτυχία που είχε το έργο του «Μένγκελε», φέτος ο συγγραφέας επιστρέφει με το Zyklon. Η παράσταση έχει ήδη παρουσιαστεί στο θέατρο Black Box στη Θεσσαλονίκη με μεγάλη επιτυχία και κατέβηκε στην Αθήνα για περιορισμένες παραστάσεις.

Το Ζyklon είναι ένα έργο που μιλάει για τον άνθρωπο και τον αγώνα που καταβάλλει, προκειμένου να παραμείνει αναλλοίωτο μέσα του αυτό το στοιχείο που τον καθιστά άνθρωπο. Πάνω απ’ όλα, μιλάει για το ότι δεν δικαιούμαστε να αγνοούμε. Η άγνοια είναι η μεγαλύτερη ασθένεια της εποχής μας.Δυο άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι βρίσκονται μαζί σε μια δίδυμη κάψουλα για να παίξουν σε ένα ριάλιτι παιχνίδι εγκλεισμού, μάλλον λίγων ωρών! Το παιχνίδι έχει προκαλέσει εξαιτίας του ονόματος του. Το Zyklonήταν το αέριο των θαλάμων εξόντωσης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το αέριο Zyklon, πρόκειται για υδροκυάνιο, εφευρέθηκε το 1920 και χρησιμοποιούνταν ως απολυμαντικό. Καθώς ήταν βαρύτερο από τον αέρα, τα θύματα σχημάτιζαν μια πυραμίδα μέσα στους θαλάμους αερίων, προσπαθώντας ο καθένας να φτάσει πιο ψηλά για να ζήσει λίγα δευτερόλεπτα παραπάνω. Παρόλα αυτά η παίκτρια αγνοεί οτιδήποτε για το Zyklon. Δεν ενδιαφέρθηκε να μάθει ούτε για τον θόρυβο που προκλήθηκε, ούτε για την προέλευση του ονόματος του παιχνιδιού στο οποίο παίρνει μέρος!

Η γυναίκα, μητέρα διδύμων από τράπεζα σπέρματος, ψάχνει μόνο να αγαπήσει και να αγαπηθεί, ενώ ο άντρας ξεκινάει ένα παιχνίδι ιστοριών. Κατασκευάζουν ταυτότητες, επινοούν «εαυτούς», θυμούνται ιστορίες, επιλέγουν με την φαντασία τους, προσπαθούν να διορθώσουν το πεπρωμένο τους. Ο άντρας θα παίξει στη φυσαρμόνικά του το κομμάτι του Verdi από την όπερα «Η δύναμη του πεπρωμένου» για να ξορκίσει τον φόβο του θανάτου. Το παιχνίδι τους προκαλεί να αντιδράσουν και να αλληλεπιδράσουν.

Όλα αυτά γίνονται μέσα στο απόλυτο σκοτάδι της κάψουλας. Η κλειστοφοβική ατμόσφαιρα του έργου μας μεταφέρεται μέσω του σκοταδιού αλλά και των υποβλητικών φωτισμών. Εγκλωβισμένοι οι δυο ηθοποιοί συχνά υποφωτίζονται ή μιλούν στο σκοτάδι ή με φωτισμούς κόντρα βλέποντας μόνο τις σκιές τους. Τα βλέμματα των δύο πρωταγωνιστών δεν συναντιούνται ποτέ. Όταν το φως ανοίγει, η γυναίκα αρνείται να δει τον άντρα για να μην μάθει ποτέ πως είναι, να μείνει όπως τον έπλασε στην φαντασία της! Υπέροχη η τελική σκηνή με τον επίδεσμο. Πολυεπίπεδο σκηνικό (Σοφία Παπαδοπούλου) με εξέδρες που δρομολογούν τα βήματα, αλλά και με τον συνεχή φόβο μήπως πέσουν κάτω από αυτές…

Κατά την τελική σκηνή δεν καταλαβαίνεις αν οδηγούνται προς την έξοδο ή αν θα εκχυθεί μέσα στην κάψουλα αέριο Zyklon, αν ο πρώτος οδηγεί τον άλλο στον θάνατο ή στο φως της ημέρας, αν θα υπάρξει αγάπη μεταξύ τους δίχως όρια ή όλο αυτό είναι ψέμα για να διασκεδάσουν φόβους. Εξάλλου η πιο συνηθισμένη μορφή δολοφονίας στην ανθρώπινη ιστορία είναι από καλοσύνη.

Η σκηνοθεσία (Γιάννης Παρασκευόπουλος) ευρηματική χωρίς να είναι φωνακλάδικη, υπέροχοι φωτισμοί, ενώ οι δυο πρωταγωνιστές Ιωάννα Παγιατάκη & Κωνσταντίνος Γαβαλάς δένουν υπέροχα μαζί.Η παράσταση θα παίζεται μέχρι την επόμενη βδομάδα στην Αθήνα.

Αλκμήνη

Αλκμήνης 8, Γκάζι – Πετράλωνα

210.3428650

Τετάρτη έως Κυριακή, 21.15 Έως 3 Μαΐου

Εισιτήριο: €12,10

Αν χωράνε

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ:

Περσινή αρραβωνιαστικιά Θ. Ν.Κόσμου

Κανίβαλος Vault

12 ένορκοι/Μια Κανονική μέρα Αλκμήνη

Αγαπητή Ελένα Επί Κολωνώ

Ελευθερία στη Βρέμη Μεταξουργείο

Το νησί των σκλάβων/Η Λίλα λέει Τέχνης, Υπόγειο

Ρόζενκραντζ & Γκίλντενστερν Επί Κολωνώ

Κωμικό μπουμ Άβατον

Φαέθων Οδού Κυκλάδων

Σώματα και αντικείμενα σε κίνηση Φούρνος

Παραλήπτης άγνωστος Κ.Ε.Τ.

Η μεγάλη Χίμαιρα Πορεία

Η πόρνη από πάνω Βρετάνια

Ξαφνικά πέρυσι το καλοκαίρι Οδού Κεφαλληνίας

Κατερίνα Θησείον

Mojo Πόρτα

Πνιγμονή/Μικρές ιστορίες φόνων Vault

Με ελεύθερη συνεισφορά

Στην άκρη του βατήρα Μπαγκλαντές