Εκεχειρία Ισραήλ – Ιράν: ΗΠΑ και Κατάρ διαμεσολαβούν, αλλά οι πύραυλοι δε σιγούν

Μια επισφαλής εκεχειρία ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν τέθηκε σε ισχύ τα ξημερώματα της Τρίτης, μετά από παρέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών και του Κατάρ, ωστόσο παραμένει αβέβαιη η σταθερότητά της, καθώς οι δύο πλευρές ανταλλάσσουν κατηγορίες για παραβίαση της συμφωνίας και συνέχιση των εχθροπραξιών. Την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, λίγο μετά τις 05:00 GMT,

καλώντας αμφότερους να τηρήσουν τη συμφωνία. Το Ισραήλ επιβεβαίωσε τη συμμετοχή του λίγο αργότερα, μετά από διαβεβαιώσεις της Τεχεράνης ότι θα σταματήσει τις επιθέσεις, υπό τον όρο της αμοιβαιότητας. Ωστόσο, λίγες ώρες μετά την επίσημη έναρξη της εκεχειρίας, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι εντόπισε εκτοξεύσεις πυραύλων από το ιρανικό έδαφος. Ο Υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Ίσραελ Κατζ, έκανε λόγο για πλήρη παραβίαση της συμφωνίας και διέταξε νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον στόχων στην Τεχεράνη. Το Ιράν αρνήθηκε την κατηγορία, ωστόσο οι Φρουροί της Επανάστασης παραδέχθηκαν ότι έπληξαν στρατιωτικούς και υλικοτεχνικούς στόχους του Ισραήλ “στις τελευταίες στιγμές πριν τεθεί σε ισχύ η εκεχειρία”. Την ίδια ώρα, το ιρανικό πρακτορείο Tasnim μετέδωσε ότι το Ισραήλ εξαπέλυσε “τριπλή στρατιωτική επιχείρηση” μετά την έναρξη της εκεχειρίας, κλιμακώνοντας εκ νέου την ένταση.

Ο άνθρωπος που ανάβει και σβήνει φωτιές στη Μέση Ανατολή

Το γραφείο του Ισραηλινού Πρωθυπουργού κατηγόρησε και επισήμως την Τεχεράνη για παραβίαση της συμφωνίας, υποστηρίζοντας ότι προχώρησε σε εκτόξευση πυραύλων την Τρίτη, και απάντησε με πλήγματα σε συστήματα ραντάρ κοντά στην ιρανική πρωτεύουσα. Στο μεταξύ, συνεχίζονται οι αναφορές για σφοδρές συγκρούσεις σε διάφορα μέτωπα. Η ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία πραγματοποίησε επιδρομές από το βράδυ της Δευτέρας έως τα ξημερώματα της Τρίτης, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τέσσερις πολίτες και να τραυματιστούν άλλοι 22 στην πόλη Μπερσεβά. Από την άλλη πλευρά, η κρατική τηλεόραση του Ιράν μετέδωσε ότι η Τεχεράνη βίωσε τις εντονότερες αναμετρήσεις αντιαεροπορικής άμυνας από την έναρξη του πολέμου στις 13 Ιουνίου, με πολίτες να αναφέρουν εκρήξεις μεγάλης έντασης. Το Ισραήλ ανακοίνωσε επίσης την καταστροφή πυραυλικών συστημάτων σε δυτικές περιοχές του Ιράν, τα οποία, όπως υποστήριξε, προορίζονταν για επίθεση εναντίον ισραηλινών εδαφών. Παράλληλα, η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι ένας ακόμη πυρηνικός επιστήμονας σκοτώθηκε, πριν τεθεί σε ισχύ η συμφωνία.

Η αρχική ανάφλεξη του πολέμου οφείλεται σε ισραηλινές επιθέσεις της 13ης Ιουνίου εναντίον πυρηνικών και στρατιωτικών εγκαταστάσεων στο Ιράν, με το Τελ Αβίβ να επικαλείται απειλή πυρηνικής εξοπλιστικής προόδου της Τεχεράνης. Οι επιθέσεις αυτές προκάλεσαν την αντίδραση της Ισλαμικής Δημοκρατίας, η οποία απάντησε με πυραυλικά χτυπήματα σε στόχους, μεταξύ άλλων και αμερικανική βάση στο Κατάρ. Η Ουάσιγκτον ενεπλάκη ενεργά στη σύγκρουση, πλήττοντας εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου, όπως η υπόγεια βάση Φορντό.

Βαρύς ο απολογισμός

Ο απολογισμός είναι βαρύς: το ιρανικό υπουργείο Υγείας ανέφερε 610 νεκρούς και 4.746 τραυματίες από τις ισραηλινές επιθέσεις, ενώ στο Ισραήλ οι θάνατοι ανήλθαν συνολικά σε 28. Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έκρυψε την ενόχλησή του για τη στάση των δύο κρατών. «Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να ηρεμήσουν», δήλωσε, ενώ σε ανάρτησή του προειδοποίησε το Ισραήλ να μην συνεχίσει τους βομβαρδισμούς, προσθέτοντας ότι «η εκεχειρία βρίσκεται σε ισχύ». Σε σχέση με τις πυρηνικές δυνατότητες του Ιράν, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας προειδοποίησε πρόσφατα ότι η Τεχεράνη διαθέτει ποσότητες εμπλουτισμένου ουρανίου με καθαρότητα 60%, πολύ κοντά στο επίπεδο στρατιωτικής χρήσης. Ανώτατοι Αμερικανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι οι πρόσφατες επιθέσεις καθυστερούν σημαντικά την πιθανότητα παραγωγής πυρηνικού όπλου. Η Τεχεράνη, ωστόσο, υποβαθμίζει τις απώλειες, υποστηρίζοντας ότι οι εγκαταστάσεις είχαν προ πολλού εκκενωθεί. Η πορεία της εκεχειρίας τις επόμενες ώρες αναμένεται να κρίνει όχι μόνο τη βιωσιμότητά της, αλλά και τη δυνατότητα ευρύτερης αποκλιμάκωσης στην περιοχή. Η διπλωματική δραστηριότητα παραμένει έντονη, ωστόσο τα δεδομένα επί του πεδίου δείχνουν ότι η ειρήνη εξακολουθεί να είναι μακριά.